Κεραία λήψης Beverage
Η κεραία Beverage ήταν από τις πρώτες κεραίες που φτιάχτηκαν στην ιστορία των επικοινωνιών. Αυτό συνέβη διότι στην ουσία η beverage είναι ένα κομμάτι σύρμα!!!. Στην πορεία βελτιώσαμε το σύρμα πρσθέτοντας τερματική αντίσταση κι ένα balun 9:1. Έτσι μια κεραία beverage έχει τη μορφή του σχήματος:
Απ' εκεί και μετά όμως, μένουν αρκετές απορίες:
- Πότε και πού χρησιμοποιούμε τη beverage
- Πόσο μακρύ είναι το σύρμα;
- Πόσο ψηλά και πώς πρέπει να μπει;
- Τι τιμή έχει η αντίσταση;
- Πώς είναι αυτό το balun 9:1;
Όλες αυτές τις απορίες θα προσπαθήσω να απαντήσω στα επόμενα...
Πότε και πού χρησιμοποιούμε τη beverage;
Τη beverage θεωρητικά μπορούμε να τη φτιάξουμε για οποιαδήποτε συχνότητα. Όμως δεν είναι καθόλου καλή κεραία. Θα 'λεγα ότι είναι απογοητευτική όταν τουλάχιστον χρησιμοποιείται ως κεραία εκπομπής. Έτσι λοιπόν κανείς δε χρησιμοποιεί τη beverage για να εκπέμψει. Χρησιμοποιείται όμως ευρέως για να ακούμε στις χαμηλές μπάντες. Άρα όταν μιλάμε για beverage, μιλάμε για κεραία λήψεως κυρίως στα 160μ και στα 80μ και κατά δεύτερο λόγο στα 40μ. Εκείνο το χαρακτηριστικό που μας αρέσει σε μιαbeverage είναι το front to back που έχει. Έχει κατεύθυνση δηλαδή. Χωρίς κέρδος αλλά έχει κατεύθυνση. Αφού λοιπόν δεν ακούει από πίσω κι επειδή στις χαμηλές μπάντες αυτό που ακούμε κυρίως είναι θόρυβος, κόβοντας λίγο από το θόρυβο από πίσω, μπορεί να ακούσουμε το σταθμό που θέλουμε από μπροστά. Έστω κι αν πλέον μπορεί να τον ακούμε λιγότερες μονάδες απ' ότι τον ακούγαμε σε μια άλλη κεραία. Μπορεί ας πούμε να τον ακούμε στο δίπολό μας 9 μονάδες αλλά να έχουμε και 9 μονάδες θόρυβο και ως εκ τούτου να είναι ακατάλειπτος. Στη beverage μπορεί να ακούγεται 6 μονάδες αλλά το επίπεδο θορύβου να είναι είναι 1-2 μονάδες και ως εκ τούτου να τον ακούμε θαυμάσια.
Πόσο μακρύ είναι το σύρμα;
Για να είναι αποτελεσματική μια beverage πρέπει το μήκος της να είναι τουλάχιστον ένα μήκος κύματος. Αυτό δε σημαίνει ότι αν την κάνουμε μικρότερη δεν αξίζει να τη δοκιμάσουμε. Αλλά μην περιμένουμε θαύματα με μια μικρή beverage. Κάπου όμως μπορεί να βοηθήσει. Από εκεί και μετά η πολύ μακριά beverage (πάνω από 2 μήκη κύματος ) δεν είναι ότι καλύτερο γιατί γίνεται πολύ κατευθυντική (εκτός του ότι χρειάζεται ράντσο). Είναι βέβαια η λύση για να ακούσουμε ότι οι άλλοι δεν ακούν. Άρα στις περισσότερες περιπτώσεις μιλάμε για 1-2 μήκη κύματος. Ας πούμε για τα 160μ (1830ΚHz) θα είναι 300/1,8=164 μέτρα το μήκος κύματος και συνεπώς τόσο περίπου θα είναι και η beverage. Από κει και μετά ένα ερώτημα είναι ποιο είναι το ιδανικο μήκος αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τη beverage για να ακούμε και στα 160 και στα 80 και στα 40μ. Τότε εμπιστευόμαστε την εμπειρία του W3LPL, ο οποίος σε άρθρο του στο eham προτείνει (η αναγωγή σε μέτρα δικιά μου:
| 160μ | 290ft=88,45μ | 585ft=178,42 | 880ft=268,40μ | 1160ft=353,80μ |
|---|---|---|---|---|
| 80μ | 150ft=45,75μ | 295ft=89,97μ | 440ft=134,20μ | 580ft=176,90μ |
| 40μ | 75ft=22,87μ | 150ft=45,75μ | 225ft=68,62μ | 295ft=89,97μ |
Αξίζει να σημειώσω ότι άλλοι προτείνουν λίγο διαφορετικά μήκη. Πιστεύω ότι όλα αυτά είναι λίγο σχετικά. Εγώ τις μόνες που δοκίμασα είναι μια 178 μέτρα και άλλη μια 90 μέτρα περίπου. Τα αποτελέσματα είναι πολύ καλά για τη μεγάλη ενώ η μικρή δεν με εντυπωσίασε. Πιο συγκεκριμένα η μεγάλη δείχνει να ανοίγει το παράθυρο για μισή ώρα σε σύγκριση με 5 λεπτά στο inverted L στα 160μ ενώ και στα 40μ και στα 30μ ακούω σταθμούς που δεν ακούω στο L (που χρησιμοποιώ για κεραία εκπομπής). Το αστείο είναι ότι είναι φορές που τη Δυτική ακτή την ακούω καλύτερα στη beverage στα 20μ παρά στη 2 στοιχείων quad που χρησιμοποιώ. Οι δοκιμές συνεχίζονται και τυχόν άλλες εμπειρίες ή συμπεράσματα θα δημοσιευθούν εδώ μελλοντικά. Η μικρή χαμηλώνει πολύ το θόρυβο, βελτιώνοντας το λόγο σήματος προς θόρυβο αλλά δεν παρατήρησα κάτι εντυπωσιακό χαμηλά.
Πόσο ψηλά και πώς πρέπει να μπει;
Υποτίθεται ότι το ιδανικό μήκος είναι γύρω στα 2-3 μέτρα. Όχι ψηλότερα αλλά δε χάλασε ο κόσμος και χαμηλότερα. Απλά γίνεται λιγότερο DXική. Φυσικά υπάρχουν και οι λεγόμενες BOG (beverages on the ground) που είναι στο έδαφος. Αυτές χρειάζονται στα σίγουρα προενισχυτή αλλά απο εκεί και μετά βοηθάνε επίσης (και τοποθετούνται και πολύ ευκολότερα). Πολλοί είναι αυτοί που τοποθετούν τις beverages γύρω στους 20-30 πόντους. Εγώ την έχω στα 2 μέτρα περίπου. Με βολεύει γιατί μπορεί κάποιος να περάσει από κάτω χωρίς να τρακάρει στο σύρμα (και να το κόψει μεταξύ άλλων).
Αν δεν είναι εντελώς ευθεία και κάνει ζικ ζακ δεν χαλάει ο κόσμος. Δουλεύει δηλαδή και πάλι. Εμένα, μέσα στο δάσος, δεν ήταν δυνατόν να είναι εντελώς ευθεία και πάει μια χαρά.
Επίσης ότι σύρμα και να χρησιμοποιήσουμε επηρεάζει αλλά λίγο τα πράματα. Αρκεί να είναι γερό για να αντέξει το βάρος της και το μήκος της. Ο χαλκός δεν είναι ότι καλύτερο εξαιτίας αυτού, εκτός κι αν είναι αρκετά χοντρός.
Ένα καλό κόλπο είναι να μην τη σταθεροποιείς σε κάθε στήριγμα αλλά να "κολυμπάει" ώστε να είναι στον αέρα. Έτσι αν τυχόν κοπεί, θα μπορέσει κάποιος να το δει αμέσως αφού το σύρμα θα χαλαρώσει. Αν όμως ήταν δεμένη και όχι στηριγμένη σε κάθε δέντρο, δε θα τη βλέπαμε ότι κόπηκε παραπάνω εκτός κι αν περπατούσαμε δίπλα της.
Προσοχή θέλει να μην είναι πολύ κοντά στην κεραία εκπομπής γιατί είναι δυνατόν να "αρπάζει" θόρυβο από εκεί. Πόσο μακριά; Δεν υπάρχει ικανοποιητική απάντηση παρά μόνο τόσο ώστε να μην επηρεάζει. Δοκιμή και γρήγορα. Ξεσυντονίστε για παράδειγμα την κεραία εκπομπής και δείτε αν αλλάζει κάτι στη beverage. Αυτός ο κανόνας ισχύει για όλες τις κεραίες λήψης. Θέλει πολύ προσοχή το κάπλινγκ (coupling), η σύζευξη μεταξύ των κεραιών.
Τι τιμή έχει η αντίσταση;
Θεωρητικά 450 Ωμ. Εξαρτάται πάντως από το έδαφος και κανονικά κάποιος πρέπει να πειραματιστεί με διάφορες τιμές ή μ' ένα ποτενσιόμετρο και αφού βρει τη βέλτιστη τιμή (εκεί που θα ακούει καλύτερα, μέγιστο front to back), μετά να το αντικαταστήσει με κανονική αντίσταση. Καλά είναι η αντίσταση να είναι ισχύος γύρω στα 2W. Έτσι θα αντέξει τις "κακουχίες" από την rf της κεραίας εκπομπής.
Πώς είναι αυτό το balun 9:1;
Κατά τη γνώμη μου το πιο εύκολο απ' όλα είναι να φτιάξει κάποιος αυτό της φωτογραφίας:
