Mikrofon girişinde bulunan BA3308 entegresi, mikrofon kuvvetlendirici olarak çalışırken aynı zamanda kompresör olarak görev yaparak, yüksek seviyeli ses sinyallerini kısıtlar. Distorsiyonu çok düşük olan bu devre daha önce Aselsan kristalli VHF telsizin modifikasyonu çalışmaları sırasında geliştirerek optimize ettiğimiz, yumuşak ve çok etkili AGC özelliğine sahip, kendini kanıtlamış bir devredir. Modülatörde aşırı sürülmenin engellenmesi sayesinde modülasyon bozukluklarının tamamen önüne geçilmiştir. Burada kuvvetlendirilen ses sinyalleri halka modülatörde BFO devresinden gelen sinyal ile modüle edilir.
Modülatördeki trimer kondansatör ve trimpot ile girişte ses sinyali yokken en düşük taşıyıcı seviyesi olacak şekilde ayarlanacaktır.
Modülatör çıkışında oluşan DSB sinyalleri BF960 transistonunun G1 ucuna gelir. Bu sinyaller, taşıyıcısı bastırılmış olup USB ve LSB modülasyonunun her ikisini de içermektedir. BF960 transistörünün G2 ucunda verici kazanç seviyesini ayarlayan trimpot vardır. Burada yükseltilen DSB sinyalleri mosfetin yüksek empedanslı çıkışına bağlı emiter takipçisi devre ile filtre empedansına eşleştirilir..
Buradaki Modüleli sinyal, verici durumunda ve maximum modülasyon seviyesi şartlarında osilaskopla incelenir. Simetri düzgün değilse, düzelinceye kadar, trimpotla sinyal seviyesi kısılmalıdır.
Verici konumunda; Modüle edilerek yükseltilen DSB sinyalleri, RF Kompressör katında kırpılır, böylece sinyal kalitesi fazla bozulmadan, ortalama sinyal seviyesi yükseltilmiş olur. Bu işlem sonucunda ortaya çıkan bol miktarda harmonik, ladder filtre tarafından temizleneceği için sorun teşkil etmeyecektir.Tampon amplifikatorunu takiben Tx-Rx anahtarlamasını yapan diyotlardan geçerek SSB ladder filtresine sunulur. Filtre çıkışında BFO frekansına bağlı olarak oluşan LSB veya USB sinyali filtrelenerek, tampon amplifikatör ile yükseltilir. Diplexerden geçen sinyaller Lokal osilatörle mixer katında karıştırılarak ilgili amatör bandın frekansına getirilir.
Kullanılan mixer devresi düşük gürültülü alıcı girişlerinde yaygın olarak kullanılan ve yüksek giriş sinyallerine oldukça dayanıklı bir “yüksek seviyeli diyot mixer” devresidir. Yapısı gereği iki yönlü olarak çalışabilmektedir. Yapılan iki örneğin birinde, tarafımızca seçilerek eşleştirilmiş BA481 mixer diyotları kullandık. İkinci devrede ise BAT17 mixer diyotlarını tercih ettik, çünkü bu diyotların toleransları çok düşük olup eşleştirme ihtiyacı duyulmadı. Philips tarafından üretilen aynı seri 1N4148 diyotlarının toleransları da düşük olup, HF frekanslarında kullanılabileceği tahmin edilmektedir. Bu denenmedi, zira bu telsizin anakartı HF aralığı için tasarlanmakla birlikte, gerekirse VHF bandında SSB çalışmalarında kullanılabilmesi de öngörülmüştür.
Mixer’de kullanılacak Lokal Osilatör sinyal seviyesi 11-13dBm(13-20 miliwatt) aralığında olmalıdır.
Alıcı konumunda; LPF ve BPF katlarından filtre edilen giriş sinyali, mixerde Lokal Osilatör sinyali ile karıştırılarak 10MHz ara frekans(IF) sinyaline dönüştürülür. Diplexer devresi, mixerin sonlandırma empedansının bütün bantlarda 50 ohm olmasını garanti altına almaktadır. Sırası ile BFR96 transistoründe yükseltilerek SSB filtresine ulaşan IF sinyalleri, MC1350 entegresi ile yükseltilerek halka modülatörde BFO sinyali ile karıştırılıp, ses sinyalleri elde edilmektedir.
Elde edilen ses sinyalleri konuşma bandı filtresinden süzülerek NE5532 entegresinin bir bölümünde kuvvetlendirilip ses çıkış katına gönderilir.
OPAMP çıkışından, alınarak OPAMP ın diğer yarısında tekrar kuvvetlendirilen ses sinyalleri doğrultulup, akım kuvvetlendirmesi yapılarak, MC1350 entegresinin AGC terminali aracılığı ile alıcının otomatik kazanç kontrolünü sağlamaktadır. Bu sinyal ile aynı zamanda sinyal seviye göstergesinde de (S-metre) gösterilir. AGC katının kontrol aralığı 60dB civarındadır. Mixer ve ön if amplifikatörünün dinamik aralığı çok geniştir. Bu nedenle alıcı girişinde kazanç kontrolünden vazgeçilmiş ve MC1350 entegresinin AGC aralığı yeterli görülmüştür.
Ses çıkış katında düşük gürültüsü, basit yapısı ve DC ile yapılan ses seviye kontrolü nedeni ile TDA7056B entegresi tercih edilmiştir.
Cihazda Lokal Osilatör olarak, VU3CNS tarafından tasarlanan AD9850 DDS devresi kullanılmıştır. Kullanılan hazır modül test edilmiş ve üzerindeki alçak geçiren filtre karakteristiği çok kötü olduğundan, modülün filtresiz “SinA” çıkışı kullanılmış, harici bir 44MHz LPF filtresinden geçirilip, bir adet BFR96 transistörü ile kuvvetlendirilerek, 11.5-40 MHz aralığında 13-15 mWatt çıkış verecek şekilde düzenlenmiştir.Bu devre anakart üzerinde bulunmamaktadır.
2. Versiyonda VFO devresini değiştirerek Sİ5351A PLL çipine dayalı yeni bir VFO devresi geliştirdik. Devre BFO çıkışını da barındırdığınden, sonraki versiyonda BFO devresinin kurulmasına gerek kalmamaktadır. Mikrodenetleyici olarak PIC18F4520, ekran ise 128x64 Grafik LCD tercih edildi.
(Yüksek çözünürlüklü şema için resmin üzerine tıklayınız)
