zname_mkmk_z33t zname_mk

ДАЛИ И КОЛКУ СЕ ОПАСНИ РАДИОБРАНОВИТЕ


I Z33T home page I страници на македонски јазик I


ДАЛИ И КОЛКУ СЕ ОПАСНИ РАДИОБРАНОВИТЕ?

(To read this article in English, press here)

Со години наназад, сведоци сме на разни шпекулации за опасноста од изложеност на радиобранови и микробранови. Често можеме да слушнеме дека зрачењето од базните станици на мобилната телефонија e штетнo, а и WiFi-рутерите кои ги имаме по дома се опасни... 
Неодамна на интернет можевме да прочитаме дека при експериментирање со новата 5G-технологија, имало масовно изумирање на птици и други живи организми во близина на 5G-базните станици.

Денес на интернет секој може да напише секаква глупост, не наведувајќи никаква релевантна научна поткрепа и не цитирајќи никаков научен труд. Оставам на Вас дали да верувате на таквите сејачи на магла и теории на заговор... 

Кратко потсетување: Базните станици на мобилната телефонија емитуваат електромагнетни бранови со фреквенција од околу 800 MHz до околу 2150 MHz. WiFi-рутерите што ги имаме дома, емитуваат електромагнетни бранови во микробрановото подрачје со фреквенција од околу 2.45 MHz и 5 GHz

Поопширно за основните карактеристики на електромагнетните бранови во чиј состав се радиобрановите и микробрановите, можете да прочитате на овој линк.

Еве неколку факти за електромагнетните бранови:

Радиобрановите, микробрановите, инфрацрвеното зрачење, видливата светлина (која можеме да ја видиме со нашето сетило за вид), ултравиолетовото зрачење, рендген зраците, радиоактивното зрачење и најопасното гама зрачење имаат иста природа, односто сите тие зрачења претставуваат електромагнетни бранови, а меѓусебно се разликуваат само по нивната фреквенција, односно бранова должина.

Колку поголема фреквенција (помала бранова должина) имаат електромагнетните бранови, толку е поголема нивната енергија. Електромагнетните бранови кои имаат поголема бранова должина од 100nm (100 нанометри) немаат доволна енергија да извршат јонизација на ткивата и се нарекуваат нејонизирачки електромагнетни зрачења.

Во нејонизирачките електромагнетни зрачења спаѓаат радиобрановите, микробрановите, инфрацрвеното зрачење и видливите светлински зраци кои можеме да ги видиме со нашите очи. Нејонизирачките електромагнетни зраци не се опасни затоа што немаат доволно енергија за да извршат јонизација на ткивата. Најлошо нешто што можат да направат нејонизирачките зрачења е да го затоплат ткивото и тоа само ако моќноста на тоа зрачење е огромна и на многу мало растојание од изворот на нејонизирачкото зрачење.

Од друга страна, опасните јонизирачки зраци почнуваат веќе со ултравиолетовите светлински зраци, па понатаму кон поопасните рендген зраци, уште поопасните радиоактивни зраци и на крајот доаѓаат гама зраците кои имаат најмала бранова должина (највисока фреквенција) и се најопасни...

Човечкиот организам има свои природни механизми со кои може да се справи дури и со опасните јонизирачки зрачења, ако тие се во помали дози. Само големи дози на јонизирачко зрачење примени во краток временски интервал, може трајно да го оштети живото ткиво, па тогаш тие јонизирачки зрачења се навистина опасни.

ic-grealki

 

А сега, малку попластично ќе објаснам дали радиобрановите како дел од електромагнетниот спектар се опасни, споредувајќи ги со други, далеку помоќни извори на електромагнетно зрачење, кои речиси сите ги имаме во своите домови, а тоа се инфрацрвените греалки и електричните светилки.

За да покажам дека радиобрановите и микробрановите кои се емитуваат од Wi-Fi рутерите и мобилните телефони воопшто не се опасни, ќе ги споредам со инфрацрвеното зрачење кое се емитува од инфрацрвените греалки со кои се топлиме по дома, а кои имаат илијадници пати поголема енергија и интензитет од WI-Fi рутерите и мобилните телефони.

Инфрацрвените греалки емитуваат електромагнетно зрачење во инфрацрвеното подрачје од спектарот. Инфрацрвените зраци имаат фреквенција малку помала од видливата светлина, па затоа имаат помала енергија од светлинските зраци кои можеме да ги видиме и кои се насекаде околу нас. Фреквенцијата на инфрацрвените зраци е многу повисока од радиобрановите и микробрановите, па затоа инфрацрвените електромагнетни бранови имаат многу поголема енергија од радиобрановите и микробрановите.

Инфрацрвените греалки кои ги користиме за затоплување на домовите имаат многу голема моќ (2 до 4 kW), а зрачењето дополнително се засилува со рефлектор од позади и никој не се пожалил дека му пречи или бил „озрачен“ и се чувствувал лошо...

Арно ама, многу често можете да слушнете дека „зрачењето од WiFi-рутерите e опасно“, или „зрачењето од базните станици е опасно“ или „зрачењето од радиопредавателите е опасно“

Таквите тврдења едноставно немаат научна и практична основа, бидејќи освен што фреквенцијата на WiFi-рутерите и радиобрановите е далеку помала од инфрацрвените зраци (со кои пријатно се затоплуваме), моќноста на греалките е многу поголема (2, 3 или 4 kW, наспроти < 0,1W на Wi-Fi-рутерите).

Енергијата на честиците-фотони од електромагнетните бранови е правопропорционална со нивната фреквенција. Електромагнетните бранови со поголема, односно, повисока фреквенција имаат и поголема енергија.
Бидејќи фреквенцијата е помала, радиобрановите и микробрановите имаат многу помала енергија од инфрацрвените зраци на електричната инфрацрвена греалка со која се грееме дома.
Освен тоа, моќноста на еден WiFi-рутер е илјадници пати помала од една инфрацрвена греалка... 
Затоа, не им верувајте на разните сензационалистички новинарски написи или на квазинаучници кои сакаат да се „прослават“ со тоа што ќе пласираат докази за смртоносните радиобранови.

Постои електромагнетно зрачење кое е навистина опасно, а тоа е јонизирачкото електромагнетно зрачење. На долната слика, графички е прикажан електромагнетниот спектар. На десната страна се прикажани електромагнетните бранови со поголема бранова должина, односно пониска фреквенција, а на левата страна на долнава слика се прикажани електромагнетните бранови со помала бранова должина, осносно повисока фреквенција:

joniziracki_nejoniziracki_emb1

Електромагнетните бранови од десната страна на горнава слика имааг голема бранова должина. Тука спаѓаат радиобрановите, микробрановите, инфрцрвените зраци, видливата светлина и дел од ултравиолетовите зраци. Сите тие се нејонизирачки електромагнетни бранови и немаат енергија да извршат јонизација на ткивата. Колку се оди поналево на горнава слика, толку електромагнетните бранови имаат поголема енергија.

На крајната лева страна од горнава слика, се сместени опасните јонизирачки електромагнетни бранови. Овие електромагнетни бранови имаат многу висока фреквенција (екстремно мала бранова должина) многу помала од брановата должина на видливата светлина. Опасните јонизирачки електромагнетни бранови почнуваат веќе со ултравиолетовата светлина па нагоре, кон рендген зраците и радиоактивните зраци....

Во следнава табела може да се види дека колку фреквенцијата е повисока, односно колку брановата должина на електромагнетните бранови е помала - толку поголема енергија имаат тие:

emb-tabela

 

Затоа, драги мои, бидете си раат... Радиобрановите нема да ви наштетат!
Тие се десетици илјади пати помалку штетни од една инфрацрвена греалка со која се грееме по дома и која ни овозможува пријатна безбедна топлина во ладните зимски денови... 

И уште нешто: Друг пат, кога некој ќе Ви говори за тоа колку се опасни радиобрановите и микробрановото зрачење, сетете се на тоа колку летото сакаме да се сончаме! 
Сонцето има енергија од околу 1000 W на м2 хоризонтална површина (за географската положба на Македонија) а неговите зраци се со мнооооогу повисока фреквенција од радиобрановите, што ќе рече дека сончевото зрачење е милиони пати поопасно од некоја радиостаница во близина или Wi-Fi-рутерот или пак зрачењето на базните станици од мобилната телефонија... 

Сите дома имаме електрични светилки, а некои од нив се со моќност неколку пати поголема од моќноста на базните станици од мобилните мрежи. Светилките емитуваат електромагнетни бранови со многу повисоки фреквенции од електромагнетните бранови на 5Г-мрежите. Освен тоа, светилките ни се во домот, во непосредна близина над нашите глави. Па никој не се пожалил дека електричните светилки се опасни!

За крај:
Можеби ќе наидете на некои истражувања, каде има искази од некои луѓе опфатени со истражувањето кои наведуваат дека чувствуваат дека имаат главоболки или други штетни манифестации кога се наоѓаат на места озрачени со радиобранови или микробранови. За штетноста или не, на нејознизирачкото електромагнетно зрачење има многу шпекулации, тоа е повеќе од јасно. Сепак, освен пријатно затоплување на ткивата во присуство на многу јаки радиобранови, микробранови, инфрацрвени бранови па се до видливата светлина, други практични и мерливи ефекти нема. Доволно е споредбата што секој од нас е изложен на екстремно јаки електромагнетни бранови од инфрацрвените греалки дома и од сонцето надвор, (и се чувствува пријатно), додека радиобрановите во етерот се милиони пати послаби...
Ве уверувам дека ако некој тврди дека има чувство оти радиобрановите негативно влијаат на него, тогаш тоа се должи на неговата свест која везден е изложена на разни новинарски написи за наводната голема штетност од радиобрановите. Во науката тоа е познато како „Nocebo effect“ и се однесува на примери кај кои негативната сугестија кај некои луѓе доведува да тие навистина имаат последици по нивното здравје, па дури се убедени дека чувствуваат болка...

Повеќе за таканаречениот „Nocebo effect“ можете да прочитате на овие линкови: (1) , (2) , (3) , (4) ...

 

Миле Кокотов (2018 година)

Авторот е магистер по технички науки, со искуство од речиси 40 години во РФ-техниката и е Претседател на Радиоаматерскиот сојуз на Македонија

Разгледајте ги и другите написи и проекти на неговата веб-страница


I Z33T home page I страници на македонски јазик I