Zes maanden UBUNTU        

                                                                door JO,  ON5AO      16 mei 2007

In december van vorig jaar maakte ik mijn lijstje met projekten voor 2007. Linux stond er ook op, maar helemaal onderaan. Door enkele omstandigheden zoals, het feit dat windows mij een paar keer nogal ontgoocheld had, en door het enthousiasme van bepaalde linuxers zoals Georges on5on en yves on4bnc, en door het beginnen lezen over het onderwerp, werd ik besmet door de microbe.
Ik had beslist om UBUNTU te proberen, en toevallig of niet was dit ook de keuze geweest van de meeste radio-amateurs die met Linux bezig zijn,o.a. omdat je, direct na de installatie op HD, kunt beschikken over een ganse reeks hamsoft voor onder meer sstv, rtty, psk, cw, enz. LINUX bestaat dus in verschillende distributies of distros waarvan UBUNTU er een is. Het is meer een verschil van presentatie dan van systeem. UBUNTU maakt deel uit van de Debian familie , en dit is een van de meest gebruikte, daarom al een goede keuze. KUBUNTU is een versie met een andere grafische interface KDE, zeg maar ander uitzicht, en EDUBUNTU is een versie specifiek voor het onderwijs.
De keuze voor UBUNTU was een beetje een gok, maar nu denk ik dat ik goed gekozen heb.
Eerst werd voorzichtig geprobeerd op een oude pc. Ik had een iso image van een cd gedownload, en een cd gebrand ( in windows ). Met die CD kan je dus UBUNTU uitproberen zonder iets op je pc te installeren. Dit is wat men noemt een Live cd. Na wat proberen werd dan de versie 6.10 die ook Edgy Eft genoemd wordt ( de Linuxers houden van rare namen) op de harde schijf gezet en uitgeprobeerd.
Dan heb ik een grotere harde schijf in die pc gebouwd en nog eens Edgy Eft geinstalleerd.
Toen had ik voldoende vertrouwen en heb de harde schijf van mijn "grote" PC waar ik dus dagelijks mee werk in twee gelijke partities verdeeld (2x 60 GB ), een voor windows Xp , en een tweede voor UBUNTU.
Ik denk dat de meeste mensen die met windows werken en naar UBUNTU of een andere Linux distro willen overgaan hun bestaande systeem willen behouden en eerst alles uitproberen. Als je harde schijf groot genoeg is is dit geen enkel probleem.Je kan ook altijd een bijkomende schijf installeren natuurlijk.
In april is de nieuwe versie uitgekomen , en heb ik dus ook de upgrade gedaan naar 7.04 (ook Feisty Fawn genoemd), veel verschil is er volgens mij niet , maar goed, we gaan ervan uit dat je dus de laatste versie gebruikt als je vanaf nul wil starten.
Wat je eerst moet doen is je windows eens goed kuisen van alle overbodige programma's etc, en dan defragmenteren (in veilige modus).
Dan een iso image van het programma Gparted downloaden en die cd branden.Je moet zorgen dat je pc kan opstarten van een cd , dit moet je indien nodig in de Bios setup veranderen.
Met de Gparted cd start je op en maak je een EXT3 partitie aan voor je UBUNTU. ( Dit kan eigenlijk ook met de UBUNTU cd bij het begin van de installatie , maar als je al vooraf weet dat je partities ok zijn, en je windows nog goed draait is dit wel geruststellend)
Dan kan je UBUNTU installeren van dezelfde cd die je al had, nl de live cd.
De installatie gaat eigenlijk vanzelf. Er wordt dus een bootloader programma geconfigureerd, in dit geval is dit GRUB, waardoor je iedere keer dat je opstart kan kiezen om door te gaan met de opstart van UBUNTU ofwel op te starten in Windows ( of een ander systeem als dat op je pc staat )

Dus na de installatie terug opstarten, en dan gaan we kijken naar de verschillende programma's die er reeds standaard op staan:
-Om op het internet te surfen gebruikt UBUNTU standaard de Firefox webbrowser. Je moet enkel nog de gegevens over je internettoegang invullen en alles werkt ok.
-De standaard e-mail client is evolution. Die werkt goed , maar ik heb Mozilla Thunderbird geinstalleerd, omdat ik die reeds vroeger onder windows gebruikte.
- Openoffice is een suite van programma's zoals Office van Microsoft, maar die zit gratis bij UBUNTU Je hebt dus een tekstverwerker, een rekenblad, een presentatieprogramma, een tekenprogramma en een databaseprogramma. Ik heb het boek "OpenOffice.org for DUMMIES" gekocht , maar jammer genoeg staat er niets in over OpenOffice base..(database)
-Er staan een hele reeks programma's om met muziek te werken. Maar eerst moet je wel enkele codexen kunnen downloaden, omdat bepaalde formaten niet vrij met UBUNTU meegeleverd mogen worden wegens bepaalde wettelijke beperkingen. Bij de vorige versies van UBUNTU moest je daarvoor terecht bij een paar speciale hulpprogramma's zoals "easyubuntu" ,"automatix" of  "RTU" (route to unix). Vanaf de UBUNTU 7.04 is dat niet meer nodig: er is nu de ingebakken aanwezigheid van een "Easy codec installation", als je voor de eerste keer b.v. een .vob of een MP3 bestandje wil spelen zegt hij niet, zoals vroeger, dat de codec ontbreekt, maar stelt hij ineens voor om de juiste onmiddellijk te installeren. Het is mogelijk dat je voor sommige DVD toestanden nog gebruik moet maken van "automatix". Hier verwijs ik naar het pakket Automatix, als je dat installeert, dan kan je ontbrekende codexen installeren.
-Gimp is een fotobewerkingsprogramma dat de vergelijking met Photoshop kan doorstaan, maar er staan ook nog andere fotoprogramma's bij.
-Nautilus is de verkenner waarmee je naar de verschillende files kan kijken, je kan ook op de NTFS partitie gaan kijken, maar daar kan je niets schrijven. Hoewel er ook al programma's bestaan om dit te omzeilen. En als je Windows op een FAT32 partitie staat kan je ook schrijven.
-met Gaim kan je de MSN messenger, of een andere messenger gebruiken.
-Er zijn ook een hele reeks  spelletjes beschikbaar.

De programma's die er niet standaard op staan kunnen op verschillende manieren geinstalleerd worden. De gemakkelijkste manier is gebruik te maken van Synaptic pakketbeheer. Hier krijg je een keuze uit een lange lijst beschikbare programma's en je moet enkel kiezen om deze te installeren. Zo heb ik de volgende programma's geinstalleerd:
- Xdx : dit is een dxcluster client zoals bvb rxclus. Het werkt goed, maar er zijn geen funktietoesen zoals in rxclus. je moet je commando's intypen, maar je kan met de pijltjes terugkeren naar een vorig commando.
- Xlog: dit is een logboekprogramma, het is goed configureerbaar, de velden kunnen aangepast worden volgens behoefte. Als je wil gebruik maken van de keyer , dan moet je ook Cwdaemon installeren, dit is een klein programma dat in de achtergrond draait en de signalen doorgeeft naar een seriele of parallel poort. Het installeren van de laatste versie kon echter niet via Synaptic.
- glabels is een programma om etiketten te printen. Dit gebruik ik voor het maken van qsl labels.
- Dosbox is een interessant programma voor het geval je nog oude DOS programma's hebt die je wil draaien. Zo gebruik ik Dosbox om PFS, dit is een soort eenvoudige database te draaien. dit werkt perfect.
- Als je nog een Windows programma hebt waarvan je geen equivalent vind in Linux , dan kan je WINE installeren. Onder Wine kan je dan veel Windows programma's laten draaien. Ik heb dit gedaan met Photoelf , dit is een eenvoudig fotoprogramma, omdat ik dat programma gewoon was, en Morserunner, een leuk contest trainingsprogramma, just for fun.
- Antivirus: Hoewel men zegt dat dat niet nodig is heb ik toch AVG for Linux geinstalleerd. Ik heb nog geen virussen gevonden. Het updaten van de datafiles moest ik eerst manueel doen, omdat ik niet genoeg geduld had.. Bij het updaten gebeurt er de eerste minuut meestal niets, en dan start de update. Standaard is er in Ubuntu een rudimentaire vorm van firewall aanwezig. De instellingen daarvan krijg je te zien met het commando:
"sudo iptables -L". Daarnaast is er "Firestarter", dat in feite een frontend programma is om aan de firewall te sleutelen. Het is aan te raden gelijktijdig gebruik te maken van de bijkomende beveiliging die geboden wordt door de aanwezigheid van een router, o.a. het feit dat er NAT (Net Address Translating) wordt in toegepast. Virussen voor Linux zijn overigens uiterst zeldzaam, de normale geruikers zijn er nog nooit mee geconfronteerd geweest!
- De ingebouwde geluidskaart van mijn Dell Dimension 8300 pc. heb ik niet kunnen gebruiken, die werd niet herkend. Ik heb dan een Soundblaster Audigy SE ingebouwd en alles werkte meteen. Voor je bijkomende hardware aankoopt is het best om eens rond te surfen en te kijken of die wel compatibel is , dat is namelijk niet altijd het geval.
-Mijn oude usb WINTV kaart van Hauppage werkte ook niet. Dus heb ik een nieuwe gekocht een PVR 150 PCI . Ik heb heel wat moeten surfen en lezen en proberen om die op gang te krijgen. Nu draait dit goed en kan ik met VLC media player kijken naar de sateliet, via de video ingang, maar nog niet naar de kabel via de rf ingang. 
- Om pfd documenten te lezen kan je Xpdf gebruiken, maar je kan ook Adobo Acrobat Reader downloaden via Automatix . In Xpdf kon ik niet printen, maar na het instellen van mijn printer als standaardprinter in CUPS ( dat is de print -manager ) was dat weer ok.
- Om met een andere pc te verbinden kan je ssh gebruiken. Ik heb onlangs mijn shack verhuisd. Omdat ik boven op een zolderkamertje zat had ik daar een usbcamera waarmee ik kon zien wie er aan de voordeur staat. Ik heb nu als proef in de oude shack een tweede pc waarop de ssh server draait , en in mijn nieuwe shack kan ik met ssh verbinden naar die pc en kan ik de beelden van die usb camera zien alsof ik boven zou zijn. Dit kan natuurlijk met alle andere programma's. Ik heb ook nog een windows pc op mijn thuisnetwerk, de volgende proef is om met die windows pc te verbinden.

Er zijn nog veel dingen en programma's te proberen. Maar ik kan bijna alles doen wat ik vroeger in Windows Xp deed. Ik heb enkel nog een paar toepassingen in Access die niet omgezet zijn naar OpenOffice, omdat ik geen goede tutorial of boek gevonden heb. Ik werk dus bijna uitsluitend in UBUNTU en het gaat zeer vlot. Opstarten is zeer snel, geen virussen , en alles is GRATIS, en als er problemen zijn is er veel hulp beschikbaar op het internet en bij de vrienden van [email protected]


Een paar Hamsoft ervaringen van Yves, ON4BNC


Interessante hamprogramma's die in Ubuntu-linux voorzien zijn, zijn volgens mij:

XDX =Dx-Cluster ontvangst
GMFSK =Digimode voor psk,rtty,cw.....ea.
QSSTV =SSTV programma.

Deze zijn te vinden via -> Systeem -> Beheer -> Synaptics. Onderdeel "Amateur radio (universe)"
Een programma dat je wil installeren moet je met rechtsclicken eerst "Markeren voor installatie", daarna "Toepassen"
Na installatie open je een terminalvenster en typ de naam van het programma, daarmee wordt het opgestart, achteraf kan je, indien gewenst, een "nieuwe starter" maken, zodat het programma in een menu terecht komt.
Dat doe je met "rechtsclicken" op het bureaublad. Selecteer eventueel een icoon in de lijst.

Een eenvoudig en goed voorbeeld is XDX, een klein programma voor het ontvangen van de DXcluster.
Ga tewerk zoals hierboven beschreven en vul dan in:
Instellingen; call en andere gegevens.
Verbindingsinstelling:
Poort:8000
Hostnaam:193.191.136.222
Nu kun je een verbinding maken met de DXcluster-server van KTK.

Voor de QSSTV en gMFSK ga je op dezelfde manier tewerk....synaptic   nieuwe starter.....

Soundkaart instelling voor die laatste 2: 2x klikken met rechter muisknop op luidspreker rechts boven
Klikken op bestand,dan bestand,veranderen van apparaat en 1: CMedia pci (oss mixer)
Je moet ook zien dat de "LINE in "actief is.
Ga van de ls van je trx via een transf.1/1 naar de line in van je pc en je kunt dan kijken.

Voor gmfsk is een er een verbeterd pakket te vinden onder vorm van een "tarball" pakket, nl gmfsk.hkj.53
De installatie verloopt niet moeiteloos! Na het uitpakken van  van de "tar" wordt er altijd een map gemaakt met dezelfde naam. Daar moet je gaan kijken naar de bestanden README en INSTALL, in dat laatste vind je hoe je precies te werk moet gaan. In bovenstaand geval b.v. moet eerst een ander pakket worden geïnstalleerd, nl. fftw version 2.1.5. Het was een beetje zoeken voor mij maar ik heb het werkend gekregen, en blijkbaar werkte daarna ook de gewone gmfsk beter!

QSSTV is van een Belgische OM en schijnt een van de betere programma's te zijn voor SSTV.

Wie snel een paar digitale modes in linux wil uitproberen moet de LiveCD Digipup downloaden en runnen, het loont de moeite, het programma Fldigi is trouwens, net als de "verbeterde" gMFSK, van W1HKJ.

Keuze voor experimenteren zoals je ziet!

Yves, on4bnc, juni 2007


DIGIMODES OP OUDE COMPUTERS

Behalve de grote bekende linuxdistributies die qua mogelijkheden in niets moeten onderdoen voor XP of Vista van dat andere operating system, zijn er altijd linuxers geweest die hebben willen aantonen dat een vrij kompleet systeem mogelijk is met veel minder behoeften aan hardware en geheugen.
Zo zijn er Deli Linux, Feather Linux, Gentoo of Elive, Minislack, Mepis Lite en Mepis Antix, enz. (zie o.m. Tips en Tricks -> Linux en oude computers)
Een succesvolle kampioen daarussen is ongetwijfeld DSL (Damn Small Linux) die het klaarspeelt om een kompleeet werkend systeem samen te persen op 50 Mb!!
Een andere interessante distributie die het eveneens klaarspeelt met minder dan 100 Mb is Puppy.
Erik, on4aev, heeft een en ander uitgeprobeerd op een Pentium II ( 333MHz,128 MB-ram) met een oude ISA-soundkaart, Hij gebruikte daarvoor een "frugal-install" van de Puppy 2.16 op een fat 32 partitie van slechts 1 Gb. Daarna heeft hij de fldigi-1.34-i486 als "tar.gz" pakket gedownload en ge-installeerd. Hij heeft het achteraf, en ook met succes, gedaan met hetzelfde fldigi programma als ".pet" pakket. (We komen daar verder op terug.)
Voor RTTY, PSK31 en CW is fldigi beter dan gmfsk.
Om de smaak te pakken te krijgen kan je snel de ontvangst uitproberen dank zij de live cd digipup. Neem eens een kijkje op http://www.w1hkj.com/flpuppy.html  en  http://www.linux.com/articles/59958
Je hoeft alleen je headphone uitgang te verbinden met de "mic-in" van je soundkaart, maar je let op, zet het volume zeer laag want je hebt snel een te sterk signaal. Voor zenden en ontvangen verwijzen we naar het interface project op de website van Yves, on4bnc.
Wie het daarna vast wil installeren kan zonodig rekenen op hulp en bijstand vanwege Erik, 0N4AEV die ook de mooie screenshots hieronder realiseerde. Het eerste met het fldigi programma in psk31 mode, en het tweede met het xdx progrmamma in actie.


fldigi_psk31  <---  clicken voor groter beeld



xdx_puppy  <---  clicken voor groter beeld

In mei 2008 was een nieuwe versie van Puppy ter beschikking. de  puppy-4.00-k2.6.21.7-seamonkey.iso (87.1MB)
Ikzelf die versie op de HD van een oude Toshiba laptop Pentium II geinstalleerd en dat werkt perfect.
Détails over installeren van linux-Puppy vind je op een van de eerste pagina's, bij het onderwerp "Zelf installeren van een distributie"
Zoals dikwijls in linux is er meer dan één mogelijkheid om een bijkomend programma te installeren. Als  het niet voorzien is in de "package manager" dan kan het meestal ook met een .tar.gz pakket maar dat is niet evident voor beginners. Speciaal voor Puppy werden een reeks ".pet" pakketten ontworpen.  Als je geinteresserd bent in een dat (nog) niet voorzien is in de "package manager" dan kan je het afzonderlijk binnenhalen.
Op hogervermeldde oude Toshiba laptop Pentium II heb ik op die manier fldigi geïnstalleerd.
Het .pet pakket was te vinden op:   http://www.dxzone.com/cgi-bin/dir/jump2.cgi?ID=17599 Je kiest daar het meest recente ,pet pakket, in mijn geval was dat: fldigi-2.10.2.pet
Indien je het binnenhalt via Ubuntu kan je het gewoon kopiëren naar je werkmap in Puppy en door er met de muis te gaan op staan is de installatie mogelijk.  De "installer" zal wel melden dat er een "dependency" ontbreekt, daarover seffens meer.
Je kan ook proberen het rechtstreeks te downloaden in Puppy zelf, maar je zal al gemerkt hebben dat je daar werkzaam bent als root en dat is bij het internetten niet meteen het meest veilige.
Via het gebruik van de bestanden-beheerder  -> Filesysyem -> ROX-filer,  zal je zien dat het geinstalleerde programma zich bevindt in ~/my-applications/bin/ maar als je flidigi intypt in een terminalvenster zal hij zeggen dat dependency "libamplerate.so.0" ontbreekt.  Gelukkig vind je in de uitgebreide "libraries" van Ubuntu een lib met de naam "libamplerate.so.0.1.1". Je kan het daar dus gaan zoeken (locatie -> Bestanden zoeken en daarna er naartoe met mc) en kopiëren naar ~/my-applications/lib/, bovendien is het in diezelfde map nog nodig een een "symbolic link" te maken naar de juist genoemde library. Dat doe je door in de bewuste map te gaan staan, (via een commando in een terminal of via mc en dan ctrl-o).  De link zelf bestaat uit het commando: ln -s libamplerate.so.0.1.1 libamplerate.so.0
Pas als die link er is zal het programma feilloos willen opstarten.

Puppy beschikt verder over een eenvoudig maar doeltreffend zoekprogrammetje voor het opsporen en automatisch verbinden met een  draadloze-router, uiteraard moet je dan zelf een WIFI-kaart of wifi-pcmcia-insteekmodule (pc-card) aan boord hebben.

Succes gewenst aan de experimenteerders!
Georges, on5on

WE DANSEN DE SAMBA!

Urbain, ON7KX, deed een interessant lan-netwerk experiment tussen een windows- en een linux-PC.
Hij gebruikte daarvoor SAMBA.
Samba is een vrije software implementatie van SMB, en SMB (Server Message Block) is een standaard protocol gebruikt door Micro$oft.
Het wordt vooral gebruikt in "mixed LAN's", netwerken dus, waarbij zowel linux als windowsmachines aan éénzelfde router hangen.
Samba maakt toegang tot "gedeelde mappen" mogelijk. De linuxmachine kan dan b.v. de smb-client zijn, voor wie de mappen op afstand bereikbaar zijn via een protocol dat gelijkaardig is met het bekende FTP".
Urbain vertelt:
"Ik heb het volgende geprobeerd:
1: Met de XP-computer een brief aangemaakt met Office 2003 en opgeslagen in de map van het netwerk in de XP computer.
Met de computer Ubuntu 7.04 deze brief opgevraagd en verder bewerkt met OpenOffice, en in de computer XP is deze wijziging doorgevoerd zoals ik het heb bewerkt.
2: Met de computer Ubuntu 7.04 een brief aangemaakt met OpenOffice en opgeslagen als .doc in de home map.
Met de computer XP die brief opgevraagd en verder bewerkt met Office 2003, en in de computer linux in de home map is de wijziging ook doorgevoerd zoals ik het heb bewerkt.
Dit netwerk heb ik geïnstalleerd  aan de hand van de gegevens in de onderstaande link:"
http://www.multidesk.be/artikels/artikel/233/Bestanden-delen-tussen-Windows-en-Linux-(via-Samba).html

Op onderstaande screenshot van Urbain is duidelijk te zien, hoe in het kleinere tabblad, de windows-mappen ter beschikking staan op de bureaublad-achtergrond van ubuntu.

samba_win_lin     <---   clicken voor groter beeld

Naast de mogelijkheden die te lezen zijn op de cursuspagina betreffende "Spelen met SSH" is bovenstaande ongetwijfeld een mogelijkheid die veel OM's kan interesseren. Samba is reeds standaard geinstalleerd in Ubuntu.

 TERUG