DOS- en Windowsprogramma's laten draaien onder Linux

In de vorige pagina ging het over specifieke linuxprogramma's maar er zijn ook mogelijkheden om originele Dos- en windowsprogramma's te laten draaien onder linux. Soms gebruiken we een emulator, Dosemu is daar een voorbeeld van en de naam spreekt voor zich, een tweede voorbeeld is Dosbox. Van beide heb ik al gebruik gemaakt om b.v. nog eens de GWBasic op te starten en enkele antieke, maar vroeger o zo nuttige, basicprogramma's te runnen.
Hoe installeer je het? In Ubuntu is het weer eenvoudig: het staat in de lijst van Synaptic en je kan het gewoon installeren. Om het op te starten open je weer een terminalvenster en typ "dosbox". Je komt in een map z:\ terecht  en als je daar dir intypt krijg je de submappen te zien. Het beste is dat je eerst, in een ander bureaublad, de mc opstart en in je thuismap een nieuwe map aanmaakt die je b.v. dosprogs noemt. Je mag daar al meteen een aantal DOS programma's in plaatsen als je die bij de hand hebt. Ga vervolgens terug naar z:\  en doe nu mount c ~/dosprogs  (de tilde stelt je thuismap voor). Daarna zal je naast de z:\ nu c: kunnen intypen en zo in de c:\ map terechtkomen. Met dir zal je de dosprogramma's zien die je er al had in geplaatst en je kan ook meteen een .exe dosprogramma laten uitvoeren (gewoon de naam intypen zonder .exe).
Een paar belangrijke controletoetsen zijn Alt-Enter om het dosscherm te vergroten en te verkleinen, en Ctrl-F9 om eruit te geraken. (Altijd belangrijk om weten!) Uit het zwarte venster geraak je met exit.
Het is ook mogelijk om een cdrom te mounten, zorg in Ubuntu dan eerst dat je een cdrom inbrengt, waardoor hij automatisch gemount wordt in een submap van /media. Kijk daar eerst eens of het om cdrom0 of cdrom1 gaat. vervolgens typ je naast z:\ mount d  /media/cdrom0  -t  cdrom,  (of cdrom1) daarna zal je met d: in de inhoud van de cdrom kunnen lezen. Vermits op een cdrom de inhoud van zowat 500 diskettes met dosprogramma's van vroeger kan gestockeerd worden bied dat perspectieven voor de lange avonden!

In andere linnux-versies kan je ook weer Dosbox installeren via een tarball (zie vorige pagina), maar de "make" compilatie is vrij uitgebreid en bovendien is er een complicatie: het programma kan pas geïnstalleerd worden als vooraf ook het SDL programma aanwezig is; dat staat voor Simple DirectMedia Layer en is niet zo simpel als de naam laat vermoeden want het betekent nog een extra tarball vooraf, en  de "make" compilatie neemt aardig wat tijd in beslag.
Er bestaat ook een dos-emulator die toepasselijk Dosemu heet. Hou er alleen rekening mee dat het principe enigszins anders is, je moet alles op de originele DOS-manier configureren (via config.sys en drivers voor DOS dus), en het zal bijgevolg meer moeite vergen om meer complexe Dos applicaties werkende te krijgen.
Het programma heeft o.a. een heuse "Basic" aan boord nl. bwbasic. Van wie in Dosemu oudere hamsoft draaiende krijgt verwachten we een gedetailleerd verslag!!!

Grafische windowsprogramma's laten draaien is ook mogelijk, daarvoor werd Wine ontwikkeld. Wine betekent Wine Is Not an Emulator, het is gebaseerd op een vrije windows32 API voor linux. API staat voor Applications Programming Interface en het is eigenlijk een verzameling routines die door programma's kunnen aangeroepen worden.
Sommige windows programma's zullem probleemloos draaien onder Wine, andere alleen mits de nodige moeite en nog andere helemaal niet.
Als je aan bepaalde toepassingen denkt, begin altijd met te kijken of linux geen betere of gelijkwaardige alternatieven biedt, OpenOffice b.v. moet in niets onderdoen voor die andere Office, integendeel zelfs! En zo zijn er vele voorbeelden!!
Ga je toch voor Wine, handel dan als volgt:
Als je tevreden bent met de "stabiele" versie kan je het installeren vanuit Synaptic. Wil je over de laatst bijgevoegde mogelijkheden beschikken, (het programma wordt zeer regelmatig bijgewerkt!) ga dan een kijken op:
http://www.winehq.org/site/download-deb hoe je tewerk moet gaan. Een andere mogelijkheid is het gewenste .deb pakket gaan zoeken op: http://wine.budgetdedicated.com/archive/index.html en het vervolgens installeren met  -> Toepassingen  -> Systeemgereedschappen  -> GDebi pakketinstallatie

Wat krijg je na de installatie te zien? In je thuismap zul je een nieuwe map aantreffen /.wine met een submap /drive_c en daarin een submap /Program Files, dat is een geschikte plaats om er een paar .exe bestanden te zetten of een komplete windows programmamap.
Om er, qua lettertype, uit te zien zoals in windows verwachten veel toepassingen de aanwezigheid van de Microsoft-Core web fonts, daarom is het een goed idee om die te gaan halen in windows zelf: ga naar \windows\fonts\ en kopieer daar alle .ttf bestanden (zet ze b.v. op een memory-stick). Ga vervolgens naar je thuismap in Ubuntu en maak daar een bijkomende, zgz. onzichtbare map en noem ze "./fonts". Plak daarin de reeks .ttf bestanden zodat ze eventueel kunnen worden gevonden.
Laten we nu een konkreet voorbeeld nemen b.v. de map van het programma Irfanview, een goed fotobewerkingsprogramma dat nogal eens meegeleverd wordt op de CDroms van computertijdschriften. Indien het reeds geïnstalleerd staat op je windows partitie, kopieer gewoon de hele map naar /Program Files en voeg er meteen ook een paar .jpg fotobestanden bij!
Hoe starten we het windowsprogramma op?  De eenvoudigste methode (niet de enige), is met de Midnight Commander in die bewuste Irfanviewmap te gaan staan. Doe vervolgens Ctrl-o, zodat de mc weer tijdelijk achter het scherm verdwijnt, en typ dan wine i_view32 (de .exe file) en druk de Entertoets. Irfanview zal opgestart worden en je kan al direct een van de klaarstaande foto's gaan bewerken.
Een andere nuttige toepassing is Euroglot, een vijftalig woordenboek dat je op precies dezelfde manier kan installeren.
Linux heeft wel een probleem met de spatie in de mapnaam "Program Files" . Sommige zelf-installerende windows programma's hebben allicht die naam nodig, maar je kan best daarnaast een map "Program_Files" maken, zonder spatie, en zoveel mogelijk daarin de programma's plaatsen. Dat kan je toelaten om een "launcher" (Nieuwe Starter) te maken met opgave van het volledige "path" naar het .exe programma en eventueel een icoontje op het bureaublad. Je kan ook zelf een opstartprogrammetje maken onder vorm van een eenvoudig "bashscript", misschien moeten we daar verder op terugkomen.
Interessant is ook dat we bepaalde windows gerichte CDroms kunnen runnen. Een nuttig voorbeeld daarvan is de Promedia CDrom met alle Witte - en Gouden Gidsen van Belgie. Alleen al omwille van zijn vrij goede stratenplannen loont het de moeite waard!  Je gaat als volgt te werk: steek de cdrom op zijn plaats en sluit het venster dat door het "auto-mounten" geopend wordt.
Ga met mc naar de map van de CD, in Ubuntu is dat /media/ cdrom0 (of 1), kijk daar even of je de inhoud van de CDrom te zien krijgt en doe dan Ctrl-o, waardoor de mc tijdelijk verdwijnt. Vermits de  exe-file  gewoon PROMEDIA is, hoef je om op te starten alleen wine promedia te typen.
Er is een tweede methode mogelijk. Veel cdroms worden "gedeeltelijk geïnstalleerd" in windows en  krijgen in C:\ of in C:\Program Files\ een eigen map. Je kan die map eventueel kopiëren naar /home/user(je naam)/.wine/drive_c/Program Files/  Als windows op dezelfde harde schijf staat kan dat perfect door eerst op het bureaublad de sda1 te "mounten" (dikwijls is dat al automatisch het geval) en daarna in de mc die windowspartitie te openen (/media/hda1), doe dat in het linkervenster en plaats het rechtervenster van mc op /home/user(je naam)/.wine/drive_c/Program Files/
waarna je met F5 kan kopiëren. Zorg daarna dat je mc cursor in die map staat en kijk wat de .exe file is. Is dat b.v. whatever.exe, doe dan weer de "verdwijntruc" met Ctrl-o en typ daarna wine whatever. Uiteraard moet vooraf ook de CD op zijn plaats zitten!
Op deze manier werkt bij mij een CDrom die betrekking heeft op mijn vroeger qrl, en die meer dan 12 jaar oud is en dateert uit de windows 95 periode.
Met sommige andere windows-cdroms zal het op deze wijze niet lukken, allicht omdat bepaalde dll's niet gevonden worden  of omdat er ook in Wine eerst geïnstalleerd moet worden. Zoek eventueel naar documentatie op het internet en vergeet het niet te signaleren als je interessante cdroms draaiende krijgt via Wine.


ONLx5

Inleiding          Vorige pagina           Volgende pagina