0V0 MIDDENGOLF ONTVANGER MET EEN BATTERIJ BUIS

0V0 MIDDENGOLF ONTVANGER
MET EEN BATTERIJ BUIS
(1964)

Televisies en radio's met buizen.

Radio!
Al die mooie onderdelen en dan uiteindelijk dat geluid van een zelfgebouwde radio, fantastisch! Ik had al een transistor radiootje in elkaar gesoldeerd, nu moest er een radio met een buis gemaakt worden! Radio electronica was mijn grote hobby! Op zolder stond de tafel waar ik mocht solderen. Afgeknipte draadjes van electronica onderdelen in mijn sokken, ik was er al helemaal aan gewend!

We speelden op onverwarmde slaapkamers met ijs op de ramen!
Want er was geen dubbel glas en alleen woonkamers werden verwarmd.
En we hadden echte winters met veel sneeuw en ijs!

En het was koud, we hadden echte winters! Alleen woonkamers werden verwarmd. Dus speelden we in onverwarmde ijskoude slaapkamers. Met ijs op de ramen want dubbel glas bestond niet! Toch hebben we de strenge winter van 1963 probleemloos overleefd! We waren toen niet afhankelijk van electriciteit. Viel die uit, deden we een kaars aan, de kachel brandde gewoon door. En een koelkast hadden we niet, we hadden een kelder. En 's avonds werd de waterleiding afgesloten om bevriezingen te voorkomen.
We speelden met lego, meccano, auto's en electrische treinen. En soms mochten we bij Peter thuis met de buizen radio spelen! Die morse stations op de lange golf, stiekem achterin die radio kijken naar die buizen, geweldig mooi! Ik kreeg een boek over radio. Er moest een radio met een buis gebouwd worden!

De toegepaste buis DL92.

De ATOM ontvanger was mijn eerste buizenradio. Het was een batterij buis. De plaatspanning was 13.5V (3 platte batterijen in serie) en de gloeispanning een dikke 1.5V batterij.

De buizenradio "ATOM" uit het boek "Jongensradio" werd gebouwd.
De ATOM ontvanger was mijn eerste buizenradio. Met een kleine 7 pens batterij buis. Het is een 0V0, dus alleen maar een detector buis en geen HF versterker en geen LF versterker. De constructie bestond uit Amroh aluminium chassisdelen. En werd gebruik gemaakt van de toen heel bekende 402 spoel waarmee de hele middengolf kon worden ontvangen. Voor de afstemming gebruikte ik zo'n bekende "bruine" mica afstemcondensator.
Voor een optimale aanpassing wordt de antenne op een aftakking van de spoel aangesloten. De buis is aangesloten op de top van de afgestemde kring. Er wordt gebruik gemaakt van roosterdetectie, de rooster-kathode ruimte werkt als een detector. Ook kan het rooster een negatieve voorspanning krijgen door de roosterstroom die altijd loopt wanneer de kathode-roosterspanning bijna 0 volt is. Hier is dat een beetje moeilijk vanwege de voorspanning die veroorzaakt wordt door de gloeispanning. Verschillende delen van de kathode hebben verschillende spanningen.
De buis versterkt niet alleen het gedetecteerde laagfrequent signaal, maar ook het hoogfrequent signaal. Vanaf de anode wordt een deel van het versterkte hoogfrequent signaal teruggevoerd naar pen 5 en 6 van de 402 spoel. Door middel van de potentiometer R1 kan worden ingesteld hoeveel signaal door de spoel gaat lopen of door de potentiometer. Zo wordt de terugkoppeling ingesteld. Voor amplitude modulatie moet hij op het randje van genereren worden ingesteld. Via R5 (waarschijnlijk een blokkade voor het hoogfrequent signaal) gaat het door de buis gedetecteerde laagfrequent signaal naar het kristal telefoontje.
Helaas werkte de terugkoppeling niet echt goed. Je kon hem niet op het randje van genereren instellen want de ontvanger begon ineens behoorlijk te oscilleren. Maar toch wel een goede middengolf ontvangst. Misschien had ik gewoon de polen van de gloeispanning moeten verwisselen, op dat idee ben ik toen nooit gekomen.
Met mijn blote voeten op het ijskoude linoleum van mijn slaapkamer zat ik 's ochtends vroeg al te luisteren naar het uitgebreide weerbericht en de groente prijzen. Geweldig wanneer je dat op je eigen ontvanger hoort! Met de gordijnrails als antenne en het bed als aarde. En 's avonds waren er vele buitenlandse zenders te horen! Die fading, prachtig!
Koude rode tenen, urenlang zat ik te luisteren naar al die middengolf zenders. Alleen die batterij voor de gloeispanning, wat was die snel leeg! Een behoorlijke aanslag op mijn zakgeld! Helaas heeft deze ontvanger maar heel kort gewerkt. Bij het aanzetten werd per ongeluk de 1.5V gloeidraad op de 12V plaatspanningsbatterij aangesloten. Een heel kort flitsje uit de buis en deze was overleden. Geld voor een nieuwe was er even niet...

Er werd gebruik gemaakt van de beroemde Amroh mucore-402 spoel.
(foto van de website van Piet Blaas)
De plaatspanning was 13.5V (3 platte batterijen in serie).

Een boek waar ik vele uren in heb zitten lezen!
Hierin stond het ontwerp van deze ontvanger.

Het leven was eenvoudig.
Het leven was eenvoudig, heel anders dan nu. Geen computers, geen smartphones! Bijna iedereen had een radio met buizen, afgestemd op de middengolf. Velen hadden ook een zwart wit televisie met buizen en maar twee zenders, Nederland 1 en Nederland 2. Op woensdagmiddag en zaterdagmiddag mochten we televisie kijken. Een programma van een uur voor kinderen. En sommigen hadden een platenspeler. Die gloeiende buizen, prachtig om te zien! Voor het gebruik van een radio en televisie moest je toen nog belasting betalen, ondenkbaar tegenwoordig!

Bijna iedereen had een radio met buizen.

TERUG NAAR INDEX PA2OHH