- Radyo
Amatörlüğüne Niçin "HAM" denilir?
- "Why
an Amateur Radio Operator is called a HAM"
-
Amerika Birleşik
Devletleri'nde tüm Radyo Amatörlerine kısaca " HAM " denilmesi
bir alışkanlık haline gelmiş. Daha sonra bu alışkanlık Avrupanın büyük
bir bölümünde de kullanılmaya başlayamış olan " HAM "
deyimi, Radyo Amatörlüğünün Asya'da ağır gelişmesi ve bilgi alışverişinin
yetersiz olması nedeniyle yaygınlaşmamıştır. Yaygın olmayan bir deyimi
soruşturma gereği olmadığından Asya ve Afrika bölgelerindeki Amatörler
buna oldukça yabancı kalmışlardır.
İngilizceden dilimize tam olarak çevrildiğinde " Tuzlanıp işlenmiş
veya kurutulmuş domuz budu " anlamına gelen " HAM " a,
Radyo Amatörleri yakın bir anlam bulamadığından pek rağbet etmemektedirler.
Böyle dahi olsa, Radyo Amatörü olarak bilmemizde yarar olduğu bir gerçektir.
Bu felsefeden yola çıkarak Radyo Amatörlerine niçin " HAM "
dendiğini, merakımızı gidermek amacıyla Kuzey Ohio Radyo Birliği'nden
öğrenelim.
"HAM", 1908 yılında ilk Amatör Telsiz İstasyonunu çalıştıran
Harvard Radyo Kulubü üyelerinin isimlerinin baş harflerinden oluşmuştur.
Bu Radyo Amatörlerinin isimleri Albert S. Hyman, Bob Almy ve Peggie
Murray 'dır. Üç arkadaş, birlikte oluşturdukları Amatör Radyo İstasyonlarına
çağrı işareti olarak önce Hyman - Almy - Murray adını verdiler. Bu kadar
uzun bir çağrı işaretini mors sinyalleriyle göndermek uzun zaman kaybına
neden olduğundan daha sonra bunu HY - AL - MU olarak değiştirdiler.
1909 yılının başlarında üç arkadaşın HYALMU çağrı işaretini alan Amatör
Telsiz İstasyonunun sinyalleri, HYALMO çağrı işaretli Meksika Gemisinin
sinyalleriyle yakın benzerlikten dolayı sorunlar yaratmaya, haberleşmede
karışıklıklar meydana getirmeye başladı. Bu sorunu ortadan kaldırmaya
karar veren üç Amatör arkadaş bu kez de sadece isimlerinin ilk harflerini
kullanmaya karar verdiler ve çağrı işaretlerini " HAM " olarak
kısalttılar.
Radyonun yasal olmadığı ve bu nedenden dolayı düzenlemelerin oluşmadığı
ilk günlerde Radyo Amatörleri frekanslarını ve çağrı işaretlerini kendileri
belirlemek zorundaydılar. Daha sonraları, şimdi olduğu gibi, bazı Radyo
Amatörleri, Broadcast (Ticari Radyo) istasyonlardan daha güçlü çıkış
yapabilme tekniğini geliştirdiler. Oluşan enterferans sorunları rahatsızlık
yaratacak bir düzeye ulaşınca Washington'daki kongrenin dikkatini çekti
ve Amatör Radyo faaliyetlerini sınırlandırmak amacıyla bir kanun çıkarma
yoluna gidildi. 1911 yılında Albert Hyman, tartışmalı "Telsiz Yönetmelik
Tasarısı"nı Harvard Üniversitesinde tez konusu olarak seçti. Öğretmeni,
tezin bir kopyasını, tasarıyı hazırlayan komite üyesi Senatör David
I. Walsh'a gönderilmesinde ısrar etti. Senatör bu tezden çok etkilendi
ve Hyman'ın komite önüne çıkmasını istedi. Hyman, komite önünde neredeyse
ağlayacaktı. Kalabalık olan komiteye, eğer bu tasarı kanunlaşırsa, gerekli
ruhsat ve lisans harçlarını devlete ödeyemeyeceklerini ve kanunun gereklerini
yerine getiremeyip istasyonu kapatmak zorunda kalacaklarını bildirdi.
Tartışmalar başladı. Bir süre sonra küçük Amatör İstasyonu " HAM
", ülkedeki bütün diğer küçük Amatör İstasyonların sembolü haline
geldi ve Amatör İstasyonları ortalıkta istemeyen ticari istasyonların
açgözlülüğü ve tehditlerinden korunmak için " HAM " a destek
verip, çevresinde kenetlendiler. Sonunda, tasarı Kongreye getirildi
ve her konuşmacı kendine ait küçük, zavallı " HAM " istasyonundan
bahsetti. İşte Amatörlüğün başlangıcı ve " HAM " deyiminin
doğuşu böyle oldu. Bu hikaye tarihe ışık tutacak biçimde Kongre kayıtlarına
geçirilmiştir. İşte bu nedenden dolayı HAM istasyonu dünya çapında Radyo
Amatörlerini çağrıştırır oldu. O günden bugüne ve belki de sonsuza kadar,
Amatör Radyoda her Amatör bir " HAM " dır.
- (Kaynak : Amateur
Radio Communicator'un Mart-Nisan 1994 sayısında ilk kez yayınlanmþ
olan ve New Ham Partner'de daha sonra tekrar yayınlanan ve"Gerry
Crenshaw, WD4BIS, Garland, Texas" tarafından yazılan "Why
an Amateur Radio Operator is called a HAM" başlıklı yazı".)
|