Kimden      : TA2MBD
Kime        : SPACE@TUR     
Tur/durum   : B$
Tarih/saat  : 22-Ock 00:59
BID (MID)   : BA0212TA2MBD
Baslik      : Hubble 13 milyar yil oncesini



Hubble 13 milyar yıl öncesini gördü

{Anadolu Ajansı}
10 Ocak 2003

 Astronomlar, Hubble Uzay teleskobu sayesinde 13 milyar yıl önceki 
alaksilerin ilk ışıklarını saptadı.


 ABD'nin Seattle kentinde dün gece sona eren Amerikan Astronomi
Derneği'nin yıllık toplantısına sunulan bildiride, bilim adamlarının,
yaklaşık 13 milyar yıl önce yıldızların ve galaksilerin ışımaya
başladıkları karanlık dönemin sonuna kadar artık uzanabildikleri
belirtildi.

 Astronomlar, uzay teleskopu Hubble sayesinde, evrenin karanlık döneminin
sonlarını gözlemlemeyi başardılar. Bu dönem, Büyük Patlama'dan sonraki 1
milyar yıllık dönemi kapsıyor. 

 Bilim dünyasında genel kabul gören kurama göre, Büyük Patlama'dan sonra
evren genişleyerek soğumaya başladı ve Büyük Patlama'dan 300 bin yıl sonra
karanlık döneme girildi. Bu dönemde yıldız ve galaksiler oluştu. 1 milyar 
yıl sonunda da evren, yıldız ve galaksilerin yaymaya başladıkları
ışıklarla süslenmeye başladı. Teleskoplar, o dönemin ışıklarını şimdiye
dek  göremediler, çünkü evrenin o döneminde fazlasıyla bulunan hidrojen, 
yıldızların morötesi ışınlarını emiyordu. Hubble'a geçen baharda gelişmiş
yeni kamera sistemi ekleyen araştırmacılar, (evrenin genişlediğine ilişkin
kuram doğruysa) evrenin bugünkünün ancak yedide biri kadar olduğu 
sırada oluşum halindeki galaksilerden yayılan ölgün ışıkları saptamayı
başardılar. Araştırmacılara göre, karanlık dönem, yeterli sayıda yıldız
oluşunca sona erdi. Yıldızların yaydığı morötesi ışık, evreni dolduran
nötr hidrojeni iyonize etti. 

 Arizona Üniversitesi'nden astronomi profesörü Rogier Windhorst, durumu
değerlendirirken, "Bulunan cisimler, evrenin çok sayıda yıldız ve genç
galaksi üretmeye başladığı dönemden. Bu galaksiler, evrenin doğrudan 
gözlemlenebilen sınırlarını oluşturuyor" dedi. Astronomlar, bu gözlemin
yine de ancak buzdağının görünen kısmı olduğunu düşünüyorlar ve 2010'a
doğru Hubble'ın yerini alacak James Webb teleskopunun on kat daha keskin 
gözlerinin, buzdağının diğer kısımlarının da gözlemlenmesini sağlayacağına
inanıyorlar...