QRP ZENDER MET VXO
(1998)

CLICK HERE FOR THE ENGLISH VERSION


De 1 watt QRP zender met VXO.
Goed voor vele QSO's!

De 1 watt 20 meter QRP zender met VXO.
Dit is een leuke QRP zender die heel goed gebruikt kan worden in combinatie met een van de eenvoudige ontvangers.
Normaal hebben deze ontwerpen maar twee transistoren: een is de oscillator en de tweede is de eindversterker. Een goed voorbeeld is mijn eerste QRP rig die ook ergens op deze site beschreven is. Hier heeft de VXO (Variabele X-tal Oscillator) een afstembereik van 16 kHz. Deze VXO is gebufferd met een extra driver stage voor een betere frequentie stabiliteit en er is een varicap diode gebruikt in plaats van een variabele condensator. Er is een extra transistor toegevoegd om het sleutelen met een geringe stroom door de seinsleutel mogelijk te maken.

Wat je met zo een eenvoudige 1 watt QRP power zender kunt doen.
Dit is een echte laagvermogen zender, dus verwacht niet dat je er alles mee kunt doen maar...
Bij normale condities en een eenvoudige inverted V draad dipool antenne kun je op een avond gemakkelijk vele QSO's maken met stations tot 2000 km afstand! Vanuit Europa heb ik zelfs QSO's met de andere kant van de grote plas gemaakt.

Schema


big diagram

VXO
Er is hier een varicap diode toegepast voor de afstemming, maar deze kun je natuurlijk ook vervangen door een variabele condensator van 100-200 pF. De gestabiliseerde voeding met een 7808 kan dan ook vervallen. De VXO wordt dan rechtstreeks uit de 12V gevoed.
Een parallelschakeling van Lx (2,2 uH) en een trimmer Cx is toegevoegd in serie met het X-tal om het VXO bereik te vergroten. Het is heel interessant om wat met Cx te experimenteren: Beginnend bij minimum capaciteit, gaat de frequentie omlaag wanneer we de capaciteit vergroten. Op een bepaald moment stopt de oscillator (resonantie van Lx // Cx) of springt de frequentie een paar MHz naar beneden, dan begint hij plotseling te oscilleren op een frequentie die boven de kristal frequentie ligt. Wanneer we de capaciteit verder vergroten dan gaat de oscillator frequentie weer omlaag. De trimmer Cx wordt nu zodanig afgeregeld dat er geen gat is tussen beide frequentie bereiken (schakelbaar met S1).
Echter, het VXO bereik is erg afhankelijk van het gebruikte kristal. Ik had goede resultaten met goedkope computer kristallen (zelfs 150 kHz) en een heel slecht resultaat met een kristal van hoge kwaliteit (maar 2 kHz). De stabiliteit vermindert aanzienlijk wanneer de VXO verder van de kristal frequentie wordt afgestemd. Op een paar honderd kHz van de kristal frequentie is de stabiliteit ongeveer gelijk aan die van een VFO... Vele amateurs hebben erg goede resultaten met VXO's, dus geef niet te snel op wanneer de eerste resultaten tegenvallen.

Buffer en driver
Er is een extra driver/buffertrap toegevoegd tussen de VXO en de eindtrap. Daardoor wordt de VXO stabiliteit minder beinvloed door terugkoppeling vanuit de eindversterker wanneer antenne's worden getuned enzovoorts. Toen ik probeerde om een VXO te maken met groot frequentie bereik met mijn eerste QRP zender zonder buffering, rapporteerden tegenstations dat mijn frequentie niet stabiel was.
De VXO is een laag vermogen oscillator om te voorkomen dat er hoge HF spanningen over de varicap diode staan. Dit zou de stabiliteit ook aanzienlijk verminderen. De driver/buffertrap heeft ook de taak om voldoende stuurvermogen te maken voor de 1 watt eindversterker. De 12 ohm weerstanden zijn toegevoegd om parasitair oscilleren te voorkomen.

Afstembereiken, kristal frequentie 14060 kHz
Position S1 Minimum
Frequentie
(kHz)
Maximum
Frequentie
(kHz)
Bereik
(kHz)
Open (Lx // Cx actief) 14047.0 14058.7 11.7
Gesloten (Lx // Cx kortgesloten) 14058.7 14063.0 4.3
Totaal (open + gesloten) 14047.0 14063.0 16.0

De HF eindversterker
De 2N4427 transistor doet hier het zware werk maar je kunt ook een andere gebruiken zoals bijvoorbeeld een 2N3553. De 1000 ohm weerstand aan de ingang van het laagdoorlaat filter is toegevoegd om hoge piekspanningen te voorkomen tijdens misaanpassingen van de antenne.


Binnenkant


PRESTATIES

De eenvoudige QRP transceiver wordt gebruikt in combinatie met een oude SSR1 kortegolf ontvanger. Het is niet moeilijk om er QSO's mee te maken wanneer er als antenne een eenvoudige inverted V dipool wordt gebruikt waarvan het midden op 4 meter hoogte hangt. Deze 1 watt QRP zender is alles wat je nodig hebt om een volwaardig radio amateur te zijn en een schoenendoos vol QSL kaarten te verzamelen! Het totale frequentie bereik is 16 kHz maar zelfs het kleine 4 kHz bereik zonder Lx//Cx is al meer dan genoeg om vele verbindingen te maken. Het HF uitgangsvermogen is 1 watt bij 12 VDC en 1.5 watt bij 13.8 VDC.


Gebruikt tezamen met een oude SSR1 kortegolf ontvanger

Ook gepubliceerd in de Nieuwsbrief van de Benelux QRP club!
Portable met dit QRP zendertje!
Steeds meer radio amateurs vinden het leuk om met eenvoudige radio apparatuur te gaan wandelen in de natuur. Op zoek naar een eenzame goede plek om een antenne op te hangen. Primitieve en vaak heel uitdagende omstandigheden, ver weg van de drukke stad! Wat een verschil met de comfortabele shack! De natuur ervaren, zien en voelen en dan ook nog bezig zijn met radio apparatuur! Dat is echt genieten! In combinatie met een portabele kortegolf ontvanger is dit eenvoudige QRP zendertje daar heel geschikt voor. Ieder QSO dat je op zo'n eenzame plek maakt is spannend!

TERUG NAAR INDEX PA2OHH