LOGBOOK

Log "Günlük", Book "Kitap", tamlaması; "Seyir Defteri" diye kestirip atarsam Güzin Abi olurum.

Bir Amatör Radyo İstasyonunun en başta gelen ve en önemli dökümanıdır. Alıcı-Verici cihaz olmadan İstasyon olamayacağı gibi logbook olmayan bir istasyona da Amatör Radyo İstasyonu denmez. Telsiz Yönetmeliği logbook'ların saklanmasını 1 yıl olarak belirlemesine ve şart koşmasına rağmen bunun önemini kavrayan bir Radyo Amatörü logbook'unu hiçbir zaman gözden çıkaramaz. Bir gemi kaptanının tehlike karşısında gemisinden ayrılmak zorunda kalırsa yanına alacağı tek şey "Seyir Defteri " dir. İşte Logbook da, Radyo Amatörlerinin seyir defteridir. Bir an için Radyo Amatörlüğüne tamamen son verdiğinizi, bu amaçla İstasyonunuzdaki tüm donanımları bir başka Amatöre devrettiğinizi, elinizin altında bulunan tüm dökümanlarınızı dağıttığınızı, tüm QSL kartlarını çöpe attığınızı varsaysak bile logbook'unuzu ölene kadar muhafaza edeceğinizden emin olabilirsiniz. Doğal olarak bu iddiayı, Radyo Amatörlüğünün önemini ve sorumluluğunu kavramış arkadaşlar için ortaya atıyorum. İstasyonunuzun başına geçip, cihazınıza enerji verdiğiniz andan sonra ve hatta daha da önce, ilk yapılacak iş logbook'unuzu elinizin altına çekerek son kayıt yaptığınız sayfayı açmak olmalıdır. Logbook'a kayıt yapmak için mutlaka bir QSO gerçekleştirmiş olmanız gerekmiyor. Ancak, genel çağrı (CQ) yapmaya başladığınız an tarih ve saati yazarak işe başlamanız gerekir. Belki uzun bir süre çağrı yaptığınız halde sizi duyan olmadı, belki de propagasyon şartları elvermedi, ama yaptığınız bu genel çağrının başlangıc tarih ve saati ile bitiş tarih ve saatinin QSO yapmamış olmanıza rağmen logbook'a kayıt edilmesi gerekiyor. Bazı Amatör arkadaşların, kayıt yapmak için QSO yapmaları gerektiğini, aksi takdirde çağıran veya çağrılan istasyon bölümüne herhangi bir çağrı işareti yazamayacaklarını ileri sürüyorlar. Bu doğru değildir. Bir QSO gerçekleşmese bile atmosfere, genel çağrı (CQ) yapılarak bir takım anlamlı sinyaller gönderilmiştir. Bu bakımdan bu sinyallerin hangi tarih ve saatte başladığını, bittiğini belirtmek amacıyla kayıt tutulmalı, çağrılan istasyon bölümüne çağrı işareti yerine " CQ " yazılmalıdır. Bunun diğer bir yararı da genel çağrı yaparken sizi o esnada duymuş olan SWL istasyonunun hakkını zayi etmemiş olmaktır. Amatör radyo çalışmalarının en mağdur kesimi SWL'lerdir. Kısa Dalga Dinleyicisi olarak bilinen SWL'ler de QSL kart kolleksiyonuna sizin kadar önem verirler ve mutlaka bu hususta bir amaçları da vardır. Genel çağrı kaydınızı logbook'a kayıt etmediğiniz takdirde bir gün QSL bürodan aldığınız bir QSL kart sizi yanıltacaktır. Bu QSL kart bir SWL istasyona ait olabilir. Sizin o gün ve o saatte yapmış olduğunuz genel çağrıyı duymuş ve RST raporunu size ileterek QSL kartınıza sahip olmanın hayalini kurmuştur. Eğer bu kaydı logbook'unuzda göremezseniz yanlış istasyon veya yanlış adres değerlendirmesiyle yanıtsız bırakacaksınız. Oysa Kısa Dalga dinleyicileri gerçekte Radyo Amatörü adaylarıdır. Bu durum, onları daha aday aşamasındayken küstürebilir, moral çöküntüsü yaratabilir. Farkında olmadan böyle olumsuz ve yıkıcı bir duruma neden olmanın, Radyo Amatörlüğü ruhunda mutlaka bir yeri bulunmalıdır. Bu bakımdan ben, Radyo Amatörlüğü ruhuyla İzcilik ruhunu birbiriyle paralel olan, birbiriyle tam çakışan kavram olarak görüyorum ve Radyo Amatörü olamayan İzci olamaz, İzci olamayan da Radyo Amatörü olamaz tezini savunuyorum. Logbook'ta en kısa kayıt genel çağrı kaydıdır. Hiçbir QSO gerçekleşmezse sadece başlama ve bitirme saatleri, çağrılan istasyon bölümüne de " CQ " yazılarak alınan-verilen rapor, frekans, mode boş bırakılarak çalışma sona erdirilir. 10 dakika boyunca genel çağrı yaptığınızı ve bu sürenin sonunda bir istasyonun çağrınıza yanıt verdiğini düşünürsek, bu iki kayıt arasındaki geçiş, genel çağrının bitiş saati ile QSO nun başlangıc saati birbirinin aynı olmasıyla sağlanır. Örnek olarak verecek olursak;

30 Nisan 1999 23:15 CQ -----23:25 (diğer bilgiler boş, fakat düşüncelere özel not yazılabilir)
30 Nisan 1999 23:25 VE5DF 23:35 (ve diğer bilgiler)

Aradan 6 ay geçtikten sonra bir SWL ye ait QSL kart elinize ulaştı ve üzerindeki bilgilere göre bu arkadaş " 30 Nisan 1999 günü saat 23:20 de Genel çağrınızı duydum sinyalleriniz 599'du, lütfen bana bir QSL kart gönderir misiniz? " diyor. Doğal olarak Logbook'unuzu açarak kontrol edecek ve logbook'unuzda yukarıdaki birinci satırı göremeyince " % 100 gerçek dışı " yorumuyla QSL kart yollamayacaksınız. Amatör Radyo İstasyonlarının Logbook kaydı tutmaları kanun ve yönetmelik gereği zorunlu olduğu gibi uluslararası kurallar da bunu gerektirmektedir. Profesyonel log kayıtları ile Amatör log kayıtları arasında önemli farklar yoktur. Yapılan her CQ çağrısı, QSO ve bunlara ait bilgiler logbook'a işlenmelidir. Standart Logbook'a göre bu bilgiler Tarih, Saat, QSO yapılan istasyonun çağrı işareti, Verilen rapor, Alınan Rapor, Frekans, Yayın emisyonu, Özel açıklamaları ve son bölüm olarakta Alınan-gönderilen QSL kartları ihtiva eder.

Bir logbook sayfasının ilk kolonunda QSO sıra numarası yer alır. Bunu ikinci kolonda Tarih ve üçüncü kolonda saat izler. Saat bölümüne yazılacak olan zaman bilgisi Uluslararası zaman diliminde olur. Sonraki kolon QSO yapılan Amatör Radyo İstasyonunun çağrı işaretini kapsar. ARRL normlarında bu bölüm iki kolon halinde kullanılmaktadır. Bunu avantajı hem Genel çağrıyı belirlemek ve hemde kimin kime yanıt verdiğini kolaylıkla anlamaktır. Diğer istasyonların çağrılarına yanıt verdiğinizde bir kolonu, sizin istasyonunuzun çağrısına yanıt verildiğinde diğer kolon kullanılarak trafiğin nereden nereye olduğu da böylelikle ayrılabilir. Bunu izleyen kolon karşı istasyona verilen RST raporunu sonraki ise karşı istasyondan alınan RST raporunu ihtiva eder. Bunlardan sonra çalışılan yani QSO yapılan frekansı kayıt altına alan kolon gelir. Frekans bilgileri 3,5 Mhz - 7,0 Mhz - 14 Mhz - 21 Mhz - 28 Mhz şeklinde olabileceği gibi 80 m - 40 m - 20 m - 15 m - 10 m şeklinde de olabilir. Arzu eden Amatör istasyonlar bunu Khz mertebesinde de değerlendirebilirler. Ancak böyle bir detay hevesinin çok kısa sürdüğünü gözlem ve
deneyimlerimle izledim. Arkadan gelen kolon Emisyon bölümüdür. Burada haberleşmenin hangi emisyon türünde yapıldığı kayıt altına alınır. Bunlar CW, SSB, AM,FM kısaltmalarında olabileceği gibi A1, A3J gibi teknik kodlamalarda da olabilir. Düşünceler bölümü tamamen kişisel bie bölümdür. Sizin için gerekli olabilecek her türlü bilgiyi bu bölüme not alabilirsiniz. Genellikle karşı operatörün adı ve QTH'i bu bölüme kaydedilir. İlgi duyduğunuz alanlara göre Hava durumu, karşı istasyonun donanımı, randevu içeren bilgiler v.s. de bu bölümde yer alabilir. Son olarak alınan-gönderilen QSL bölümleri yer alır. QSO yaptığınız bir istasyondan QSL kartı aldığınızda Alınan QSL bölümüne bir OK işareti koymakla bu bilgiye bir bakışta ulaşabilirsiniz. Doğal olarak Gönderilen QSL bölümüne koyacağınız bir OK işaretide daha sonra " Acaba göndermişmiydim? " kuşkusununu ortadan kaldıracaktır. " Bu sana gönderdiğim ikinci QSL kart " diyen istasyonlara da mahcup duruma düşmeyeceğiniz gibi göndermiş olduğunuz QSL kartınızın akıbeti hakkında yorum yapma olanağı da sağlar.

1) Radyo Amatörlüğüne elimde olmayan nedenlerden dolayı 19 sene ara vermek zorunda kaldım. O tarihlerde 3222 sayılı kanun yürürlükte olduğundan yaptığım bu işle, TA2TAT çağrı işaretli illegal bir Amatör Radyo İstasyonu ve Radyo Amatörüydüm. İstasyonumu ve tüm donanımımı hiçbir şey kalmayacak şekilde dağıttım.Bugün legal bir İstasyonum var ve TA4BS çağrı işaretiyle legal bir Radyo Amatörüyüm. Şu anda masamın üzerinde duran 35 senelik BCL ,SWL ve TA2TAT logbook'larımla gurur duyuyorum.

2) İnanmakta zorlanacaksınız ama 22 sene sonra bir QSL kart aldım. Kartı incelediğimde nerelerden dolaşmış olduğunu anladım. Üzerinde " Bizim üyemiz değildir,geri iade " damgaları da vardı. Logbook'umu açtım ve hayretle gördüm ki bilgiler gerçekti. Bir hafta boyunca bu şaşkınlığı yaşadım. Şimdi şaşırtma sırası bendeydi.QSL kartımı göndererek onu yanıtladım. Arkasından o Amatör arkadaşın düştüğü şaşkınlığı düşünüyorum da keyfimden içim içime sığmıyor.

KÜPELER:
1) Bir Radyo Amatörü her şeyini yitirebilir ama Logbook'unu asla (Biraz klasik mi oldu?)
2) Bilgisayar virüsünün tahrip ettiği bilgilere ulaşabilirsiniz ama yitirdiğiniz logbook bilgilerine asla
3) Logbook'unu yitirmiş bir Radyo Amatörü ile hafızasını yitirmiş bir bilim adamı aynı kaderi paylaşır
4) Soru : "Seyir defter'siz bir gemi kaptanı ile logbook'suz bir Radyo Amatörü arasında ne fark vardır?" IIIIYanıt : Çok büyük fark vardır. Biri Gemi Kaptanı olduğunu zanneder, diğeri de Radyo Amatörü.
5) Küçücük bir soru böyle bir yazı çıkardı.