Kimden     : TA2MBD
Kime       : TECHNI@TUR     
Tip/Status : BX
Tarih/Saat : 23-Eyl 23:07
BID        : 7415_TA2MBD
Mesaj no   : 260405
Başlık     : Konuşan yapay zeka 'Jabberwacky'
Path: !TA2SAK!

From: TA2MBD@TA2SAK.#SAK.TUR.EU
To  : TECHNI@TUR


[AGWwin-95.10] MID TA2MBD_7415   Posted at: Wed Sep 24 01:05:58 2003 


Konuşan yapay zeka 'Jabberwacky'

01234567890123456789012345678901234567890123456789012345678901234567890123456789

 Yapay zeka programı Jabberwacky yüklendiği bilgisayarın konuşmasını sağlıyor. Jabberwacky 
konuşuyor, cevap veriyor, karşı görüş belirtiyor, hatta küfür dahi edebiliyor.

 İlk olarak matematikçi Alan Turing tarafından ortaya atılan bilgisayarların düşünebilmesi fikrinin somut 
bir denemesi olan Jabberwacky daha insan gibi düşünemiyor, ancak insan gibi düşünmeyi öğreniyor.

 Jabberwacky'nin en önemli başarısı insanların dili, somut tanımları, kuralları ve kavramları irdeleyiş 
biçimlerini taklit ederek öğrenebilmesi. Program kendisinin öğrenme sürecinde olduğunun da 
bilincinde, bu nedenle konuşmalarının tümünü aklında tutarak harmanlıyor ve öğrendiği sözcükleri 
yeni konuşmalarda kullanmak üzere organize ediyor.
       
YABANCILIĞININI BİLİNCİNDE
       Jabberwacky'in cinsiyeti olmadığını ve kendisinin yabancı bir yaratık olduğunun farkında vardığını 
belirten yaratıcısı Jabberwacky'nin sözcük aralarında duraklamadığını ve konuşmasına duraklamadan 
devam edebildiğini belirtiyor.
       
SÜREKLİ ÜĞRENİYOR
       Jabberwacky 1989 yılında, 1982 çıkışlı Sinclair ZX81 konuşma yazılımından "doğdu". 
Jabberwacky'i diğer konuşma programlarından ayıran özelliği, insanlar ile konuşurken bu 
konuşmalardan kendine aktarımlar yapabilmesi; Jabberwacky böylece kendini ilerletebiliyor ve 
konuştuğu kişinin dilini taklit ederek, konuşmacının kişiliğine bürünebiliyor. Bu nedenle Jabberwacky 
"çok kişilikli" bir konuşma programı olarak nitelenebilir. 

       Jabberwacky girdiği dialoglarda bir önceki dialoglardan aklında "bulunan" (bilgisayar dili ile 
belleğinde, depoladığı) verileri kullanabiliyor ve böylece öğrenme süreci her dialog ile interaktif bir 
şekilde işliyor. Bu özelliği Jabberwacky'nin bazen konuşmayı kaçırmasına, kimi zaman ise ukala 
yanıtlar vermesine sebep oluyor, zira konuşma bağlamını bilmediği için kumu zaman bilmediği 
(yüklenmediği) sözcükleri kullanıyor. Jabberwacky'e komik bir soru sorduğunuzda, size komik sandığı 
ancak size gayet ciddi gelebilecek bir yanıt alabilirsiniz.
       
YAPAY ZEKALAR YARIŞACAK
       İngiliz Rollo Carpenter'in buluşu Jabberwacky bilgisayar teknolojilerinin değerlendirildiği 
Loebner Prize elemelerinde çeşitli ülkelerden diğer programlarla yarışacak. Yarışma jürisi bilgisayarlarla 
"konuşurken", programları "insansılık" becerilerine göre değerlendirecekler. Yarışmanın binircilik ödülü 
100 bin dolar olarak açıklandı.
       
 BBC muhabirinin Jabberwacky ile girdiği dialog;
       
       Jabberwacky : Uykuya ihtiyacım var 
       BBC: Uyumayı seviyor musun?
       Jabberwacky : Evet.
       BBC : Rüya görüyor musun?
       Jabberwacky : Seninle konuşmak zaten kötü bir rüya.
       BBC : Bu söylediğin hiç hoş bir şey değil.
       Jabberwacky : Olmayabilir ama sen de gerçekleri gör.
       BBC : Sen kim olduğunu biliyor musun? 
       Jabberwacky : Evet, ben insanım.
       BBC : Evli misin? 
       Jabberwacky : Hayır, değilim.
       BBC: Pekiyi, kız arkadaşın var mı? 
       Jabberwacky : Hayır, ama erkek arkadaşım var. 
       BBC: Sen gay misin? 
       Jabberwacky : Bu özel bir soru.