ANA SAYFAYA DÖNÜŞ

 
 
  
 
 
 POSTA KANUNU 
 
 Kanun Numarası : 5584 
 Kabul Tarihi : 2/3/1950  
 Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 8/3/1950 Sayı: 7451 
 Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 31 Sayfa: 1668 
 *  
 * * 
 
 Bu Kanun ile ilgili tüzükler için, "Tüzükler Külliyatı" nın kanunlara 
  göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız. 
 * 
 * * 
  
 BÖLÜM I 
 Genel Hükümler 
 P.T.T.İdaresinin görevleri: 
 
 
 Madde 1 - (Değişik: 27/4/1976 - 1986/1 md.) 
 P.T.T. İdaresi:  
 A) Açık ve kapalı mektuplar, kartlar, gazetelerle belli zamanlarda çıkan 
dergiler, kitaplar, her türlü basılmış kağıtlar, küçük paketler, değer konulmuş 
mektuplar ve kutular, değer konulmuş veya değer konulmamış posta kolileri ve 
tebliğ kağıtları kabul etmek, taşımak ve dağıtmak; 
 B) Bedelleri postanelerde ödenecek posta bonoları ile posta ve telgraf hava-
leleri düzenlemek;  
 C) Gerektiğinde posta merkezlerine gösterilmek üzere "kimlik kartı" vermek; 
 D) İmkan bulunan yerlerde ve demiryolları, denizyolları ve havayolları iş 
alanları dışında kendi taşıtlarıyle yolcu ve bagaj taşımak; 
  E) Posta çekleri işlemleri ve Bankalar Kanunu hükümleri dairesinde her 
türlü işleri yapmak üzere "Posta Biriktirme Sandığı"kurmak görevleri ile 
ödevlidir. 
 Posta tekeli: 
 
 Madde 2 - P.T.T. İdaresinin tekeli altında olan maddeler şunlardır: 
 A) Açık ve kapalı mektuplar; 
 B) Üzerlerinde haberleşme mahiyetinde yazı bulunan kartlar; 
 Şu kadar ki, aşağıda yazılı olanlar tekel dışındadır: 
 
  
 
 
  
 
 
  
KANUNLAR, ŞUBAT 1989 (EK -3) 
 
  
 
 
 
 
 
 
  
 
 1. Postaca kabul edilemiyecek olan veya kabulü şarta bağlı bulunan madde- 
ler;  
 2. Göndericinin kendi ihtiyaç ve işiyle ilgili olarak beraberinde taşıdığı 
veya bir adamiyle gönderdiği maddeler; 
 3. Kara, deniz ve hava taşıma idarelerinin kendi işleri hakkında ve teşkil- 
leri arasında kendi araçlariyle taşıtacakları maddeler; 
 4. Aynı ilçenin ve sınırları bir olan ilçelerin posta bulunmıyan ve işlemi- 
yen yerleri arasında gönderilecek maddeler. 
 Posta maddelerinin yollanma şekilleri: 
 
 Madde 3 - (Değişik: 27/4/1976 - 1986/2 md.) 
 I - Mektuplar, kartlar, gazeteler, dergiler, kitaplar, basılmış kağıtlar ve 
küçük paketler taahhütlü olarak da kabul edilir. Taahhütlü maddeler ve değer 
konulmuş mektuplar ve kutular ile posta kolileri ödeme şartlı ve havaleler 
ibranameli olarak dahi kabul edilir.  
 II - Adressiz basılmış kağıtlar taahhütlü ve ödeme şartlı olarak gönderile- 
mez. 
 Konutta verilme, özel ulak ile gönderilme:  
 
 Madde 4 - I - Gönderenler tarafından ayrıca ücreti verilirse değerli mektup-
lar ve kutular, değerli ve değersiz posta kolileri ve havaleler şehrin dağıtma 
çevresi içindeki alıcılarına konutlarında verilir. Alıcıların istekleri halin- 
de de ücreti bunlar tarafından verilmek şartiyle sözü geçen maddelerle havaleler
yine konutta verilir. 
 P.T.T. İdaresi imkan bulduğu yerlerde bu maddeleri hususi ücret almadan dahi
alıcılarının konutlarına gönderebilir. 
 II - Konutta verilmesi adet olan maddelerle değerli mektuplar ve kutular, 
değerli ve değersiz posta kolileri ve havaleler buna ait ücreti verilirse şehrin
dağıtma çevresi içindeki alıcılarına özel ulakla da gönderilir. 
 Posta maddeleriyle değerli maddelerin kabul şartlarını ve merkezlerin 
sınıflarını belirtme yetkisi: 
 
 Madde 5 - (Değişik: 27/4/1976 - 1986/3 md.) 
 P.T.T. İdaresi posta ve telgraf havaleleri ile değerli maddelerin, çeklerin 
ve ödeme şartlı maddelerin şart edilecek bedellerinin ihtiyaca göre değer ve 
sayılarını kısmaya ve bütün posta maddelerinin ağırlık ve büyüklüklerini, kabul 
şartlarını ve abone kutuları bakımından merkezlerin sınıflarını belirtmeye yet- 
kilidir. 
 Posta servisini kurmak ve kısmak ve memur ve müstahdemlere ücret vermek 
yetkisi: 
 
 Madde 6 - I. P.T.T. İdaresi, lüzum göreceği yerlerde posta merkez ve şubele-
ri, bir memur veya dağıtıcı yahut bakıcı tarafından mahdut işlemler yapılacak 
küçük şubeler, pul satıcılıkları, acentalıklar, (Özel kişiler veya dağıtıcılar- 
dan vücuda getirilecek) gezici postacılıklar kurmak, bakıcıları tevziat işlerin-
de çalıştırmak, uygun göreceği yerlere posta kutuları koymak ve bütün merkez, 
şube ve acentalıklarda ne türlü işlerin yapılabileceğini belirtmek, bunları 
değiştirmek ve azaltmak ve gereken yerler arasında posta alınıp verilmesini 
sağlamak için belediyelere ve köy ihtiyar kurullarına izin vermek, lüzum 
göreceği kurumlara veya memurlara (Satışları için bey'iye de vermek şartiyle) 
pul avansı vermek ve kendi araçları bulunmıyan bucak ve köy acentalık ve pul 
satıcılıkları ile posta bulunan en yakın yerler arasındaki alıp vermelerde 
mülkiye ve jandarma teşkillerinden ve kendi rızalariyle köy araçlarından 
faydalanmak ve açtığı merkez, şube, acentalık ve pul satıcılıkları ile gezici 
postacılıkları kaldırmak yetkisindedir. 
  
 
 
  
 
 
  
 
 Bu fıkra mucibince küçük şubelerde çalıştırılacak olanlarla acentalar görev-
lerinin yapılmasında P.T.T. memurları gibi sorumludurlar. 
 
 II - (MÜlga: 13/7/1953 - 6145/19 md.) 
 Pulları ve postada kullanılan değerli kağıtları bastırmak ve satışa çıkarmak
yetkisi: 
 
 
 Madde 7 - P.T.T. idaresi, postaca alınacak ücretleri gösteren pullar, kart- 
lar, zarflar ve kuşaklar ve ücret ödeme makineleri için değerli fişler bastırma-
ya ve satışa çıkarmaya ve sayaçlı, damgalı, ücret ödeme makineleri ile pul ve 
kartpostal verme makineleri kullanmaya ve kullandırmaya ve bunlardan kullanıl- 
makta bulunanlar ile ilerde kullanılacak olanların geçerlik sürelerini ve şart- 
larını belirtmeye ve ücret ödeme damgaları kullanmaya ve her türlü müraselat 
ile posta vasıtalarında, binalarında, pul karnelerinde ve sair neşriyatında üc- 
ret mukabili ilanlar yapmaya ve bazı kurumların reklam için bastıracakları küçük
etiketleri ayrıca ücret alarak posta maddeleri üzerine yapıştırmaya ve bastıra- 
cağı pullardan münasip görülecek yerlere her yıl Genel İdare Encümenince tesbit 
edilecek miktarı geçmemek üzere, armağan vermeğe izinlidir. 
 Pulları ve postada kullanılan değerli kağıtları satmak hakkı: 
 
 
 Madde 8 - Posta pullariyle ücret alınmada kullanılan değerli kağıtlar P.T.T.
İdaresinin izni olmadıkça satılamaz. 
 Acentalara gördükleri işin mahiyetine göre, idarece belirtilecek miktarda 
bir ücret ve pul satıcılarına da yine idarece belirtilecek bir nispet dairesin- 
de bey'iye verilir. 
 Yabancı memleketlerle anlaşmalar: 
  
 
 Madde 9 - Hükümet Milletlerarası Posta Birliği esaslarına göre yabancı mem- 
leketlerle posta işlerini kurup düzenlemeye ve bu yolda özel sözleşme ve anlaş- 
malar yapmaya izinlidir. 
 Ulaştırma sözleşmeleri: 
 
 
 Madde 10 - P.T.T. İdaresi posta ulaştırmalarını düzenlemek için gerçek ve 
tüzelkişilerle ve taşıma ortaklıklariyle sözleşmeler yapabilir. 
 İstasyon, tren ve gemilerde posta işlerinin sağlanması: 
 
 
 Madde 11 - P.T.T. İdaresi demiryolu istasyonunda, tren ve gemilerde posta 
işlerinin Devlet Demir ve Denizyolları idareleri ve gemi sahipleriyle ortaklık- 
larının memurları tarafından görülmesi için bu idarelerle ve gemi sahipleri ve 
ortaklıklariyle sözleşmeler yapabilir.  
 Tren ve gemilerde posta taşınması: 
 
 
 Madde 12 - Devlet Demir, Deniz ve Havayolları idareleri ve taşıma ortaklık- 
ları P.T.T. İdaresinin taşımakla ödevli olduğu maddeleri ve eşyayı ve bunları 
götürmekle görevli olanları taşımakla ödevlidirler. Demiryolları idare ve ortak-
lıkları P.T.T. İdaresine ait özel posta vagonlarını da yolcu katarlarına bağla- 
yıp çekmek ödevindedirler. Bunların taşınmasına ait ücretlerin miktarlariyle 
taşıma, ödeme tarz ve şekilleri ve diğer hususlar P.T.T. İdaresiyle ilgili 
idareler arasında yapılacak ve Ulaştırma Bakanlığınca onanacak anlaşmalarla  
tesbit edilir. 
* 
 
  
 
 
  
 
 
  
 P.T.T. İdaresi, değerli olmıyan posta maddelerini ve eşyasını yanına kendi 
memurunu koymadan,bu idarelere vermek suretiyle dahi taşıttırabilir. Bunlardan 
kaybolan ve hasara uğrıyanların sahiplerine P.T.T. İdaresinin vermekle ödevli 
olduğu tazminat taşıyıcılar tarafından P.T.T. İdaresine ödenir. 
 Şehir içi posta taşımalarındaki muafiyetler : 
  
 
 Madde 13 - I - Şehir içinde postayı taşıyan memur ve dağıtıcılar; resmi ida-
reler, belediyeler ve ortaklıklar tarafından alınan yolculuk ücretlerini ve bu 
ücretlere zammolunan vergi ve resimleri vermekten muaftırlar.  
 II - Postanın kendi taşıtları da özel idare ve belediyelerce alınan resim- 
lerden muaftır. 
 Postaların alınıp verilmesi için tedbir alınması : 
  
 
 Madde 14 - Devlet Demir, Deniz ve Havayolları idareleri ve demiryolu ve ge- 
mi ortaklıkları ve sahipleri tren, gemi ve uçakların durdukları yerlerde posta- 
ların kolaylık ve çabuklukla boşaltılmasını ve son dakikaya kadar aynı çabuk- 
lukla yüklenmesini sağlıyacak esasları P.T.T. İdaresiyle birlikte tesbit eder- 
ler. 
 Postaya yardım:  
 
 
 Madde 15 - Postaların yollarda beklemelerinde ve barındırma ve korunma ve 
kurtarılması gerektiğinde ve bunlar için başvurulduğunda veya haber alındığında 
polis ve jandarma ve köy ihtiyar kurullariyle askeri mülki Devlet memurları her 
türlü yardımı yapmakla ödevlidirler. 
 Posta gizliliği:  
 
 
 Madde 16 - Kendilerine posta servisinde bir iş verilmiş olanların, belli 
kişilerin posta münasebetlerini açığa vurmaları, kapalı mektupları açmaları, 
içlerinde ne olduğunu araştırmaları veya haberleşme kağıtlarındaki yazılar hak- 
kında üçüncü kişilere bilgi vermeleri veyahut her hangi birinin bunları yapma- 
sına meydan bırakmaları yasaktır. 
  Posta maddelerinin yetkili yerlere verilmesi: 
 
 
 Madde 17 - I - İlgililer aleyhine verilmiş mala elkoyma veya akçalı haciz 
kararları halinde P.T.T. İdaresi, yazılı istek üzerine değersiz kolileri, değer-
li posta maddelerini, havale paralarını ve yürütülen hesaplardaki alacakları 
kanunla tayin edilenlere verir. 
 İlgili, iflas etmiş veya yargıç, malların belirtilmesine emir verilmişse 
P.T.T. İdaresi öteki bütün posta maddelerini de verir. 
 II - Resmi surette mal belirtilmesi halinde P.T.T. İdaresi, yazılı istek 
üzerine, yetkili makama hesaptaki alacak miktarı hakkında bilgi verir. 
 III - Velilik ve vasilik altında bulunanların adlarına gelen bütün maddeler 
kanuna göre bunları almaya yetkili olanlara verilir. 
 Alıcılar veya yukarda bildirilen kişiler konutlarında bulunmazlarsa taah- 
hütlü maddeler ve havale, koli, değerli mektup ve kutuların haber verme kağıt- 
ları kendisiyle birlikte oturan ailesinden veya hizmetçilerinden yetişmiş olan 
birine, bunların da bulunamamaları halinde aynı yerde oturan müdür, katip, mal 
sahibi gibi kimselere verilebilir. 
 İçlerine serbestçe girilemiyen kurumlarda ve otellerde bulunanların adlarına
gelen taahhütlü maddeler ve havale, koli ve değerli mektup ve kutuların haber 
verme kağıtları bu kurumların müdürlerine veya bunların yazı ile gösterecekleri 
memurlarına verilir. 
  * 
 
 
  
 
 
  
 Okullardaki öğrencilere, mahpuslara ve hastanelerdeki hastalara gelen bütün 
maddeler ve paralar bu kurumların müdürlerine veya bunların vekil olarak göste- 
recekleri memurlara verilebilir.  
 Subaylarla erlerin adlarına gelen bütün maddeler ve paralar Ulaştırma ve 
Milli Savunma Bakanlıkları arasında kararlaştırılan esaslar dairesinde verilir. 
 IV - Büyük ticaret hanlariyle kapıcı veya odabaşısı bulunan apartmanlarda  
oturanlar cümle kapısı methalinde özel mektup kutuları bulundurmaya mecburdur- 
lar. 
 Böyle kutu bulundurmıyanlara ait adi maddeler han ve apartmanların kapıcı 
veya odabaşı gibi daimi hizmetlilerine verilir. 
 Yanlışlıkların düzeltilmesi: 
 
 Madde 18 - I - Ücretler, resimler ve kambiyo değerleri ile avans paralarda 
ve yürütülen hesaplarda yanlışlıklar olursa P.T.T. İdaresi eksik kalan paraları 
ister ve fazlasını geri verir. Ancak 25 kuruştan az olan paralar istek üzerine 
geri verilir. 
 II - Bir yıl içinde yazı ile yapılmıyan istekler zamanaşımına uğrar. Zamana-
şımı hesabın yanlış yapıldığı tarihin ertesi gününden başlar. 
 Damga resmi ile diğer resim ve vergilerden muaflık: 
 
 Madde 19 - P.T.T. İdaresi tarafından posta maddelerinin ve paraların kabu- 
lünde verilen makbuzlarla, teslim veya ödemede kullanılan haber verme kağıtları,
senetler, posta çekleri, biriktirme sandığı cüzdanları, posta maddelerine veya 
paralara ait olarak talimatları gereğince idare veya ilgililer tarafından doldu-
rulan formüller, postaya verilen maddeler ile paralar hakkındaki her türlü istek
ve şikayetleri bildiren yazılar, tazmin edilen maddelere ve havalelere ait 
senetler, posta maddeleriyle paralar hakkında P.T.T. İdaresince ilgililerden 
istenilen belge ve bildirimler, P.T.T. servisleri hakkında halk tarafından yapı-
labilecek teklifler ve bunların ilişkileri ve posta vasıtasiyle yapılan ilanlar,
damga resmi ile her türlü vergi ve resimden muaf olduğu gibi posta maddeleri ve-
ya içlerinde bu maddelerin bulunduğu çuval, sandık ve benzerleri rıhtım, iskele 
ve müruriye resimleri ile özel idare ve belediyelerce alınan diğer her türlü 
vergi ve resimlerden muaftır.  
 
 BÖLÜM II 
 Ücretler 
 
 Resmi posta maddelerinin ücretleri: 
 
 Madde 20 - Genel bütçeye giren dairelerle katma ve özel bütçeli dairelerden 
ve belediyelerden ve bunlara bağlı idare ve kurumlardan postaya verilen her tür-
lü posta maddelerinden ve bunların ilgili posta ve ardiye hizmetlerinden tarife-
sinde yazılı ücretlerin tamamı peşin olarak alınır. 
 Özel pul:  
 
 Madde 21 - P.T.T. İşletme Genel Müdürlüğü yukardaki maddede yazılı posta 
maddeleriyle hizmetlerinde kullanılmak üzere özel pullar bastırır. Bu pullar 
resmi olmıyan madde ve hizmetlerde kullanılmaz. 
 Tenzilatlı maktu ücrete tabi maddeler: 
 
 Madde 22 - A) Askeri okullar, öksüz yatı okulları ve Darüşşafaka öğrencileri
ile onbaşıya kadar (onbaşı dahil) asker ve jandarma eratının gönderecekleri 100 
grama kadar ağırlıktaki yurt içi adi mektup ve kartlarla aile ve akrabaları ta- 
rafından sözü geçen öğrenci ve erata gönderilecek aynı ağırlığa kadar olan adi 
mektup ve kartlar;  
 B) Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığından gönderilip doktorlar tarafından 
doldurularak postaya verilen ve bulaşıcı hastalıkları bildiren adi kartlar; 
  
 
 
 
  
 
 
 tam ücretin binde beşi nispetinde ücrete tabi tutulur. Bu tenzilatlı ücret- 
ler her beş yılda bir P.T.T. İdaresince tutulacek istatistiklerle tesbit edilir 
ve yıllık miktarları her yıl başında ilgili Bakanlıklar bütçelerinden ödenir. 
  
 Resmi ve tenzilatlı ücretli posta maddelerinin uçak ücretleri: 
 
 Madde 23 - 20 ve 22 nci maddelerde yazılı posta maddeleri havayolu ile gön- 
derilmek istenilirse uçak ücreti tam olarak alınır. 
 Cumhurbaşkanının göndereceği posta maddeleri: 
 
 Madde 24 - Cumhurbaşkanı tarafından yurt içinde gönderilecek posta maddele- 
rinden ücret alınmaz.  
 Ücretlerin ödenmesi: 
 
 Madde 25 - (Değişik: 27/4/1976 - 1986/4 md.) 
 I - Genel olarak ücretler çıkış yerinde tam ödenir.  
 Ancak: 
 A) Ücretleri eksik verilen veya hiç verilmeyen adi mektuplarla posta, kart- 
ları; 
  B) Ücretleri eksik verilen gazeteler, dergiler, kitaplar, basılmış kağıtlar 
ve küçük paketler de kabul edilir. 
 II - Verilmemiş veya eksik verilmiş olan ücretler alıcılarından, ya da alı- 
cılar kabul etmediği takdirde göndericilerinden iki kat olarak alınır. 
 Bir araya toplanmış türlü maddeler: 
 
 Madde 26 - (Değişik: 27/4/1976 - 1986/5 md.) 
 Bir posta maddesi içinde gazete, dergi, kitap ve basılmış kağıtlar (körlere 
mahsus basılmış kağıtlar hariç) toplanabilir. Böyle bir araya toplanarak gönde- 
rilen bir posta, maddesinin tamamının ücreti içinde bulunanlardan ücreti en yük-
sek olana göre alınır.  
 Geri alma, adres değiştirme, haber isteme: 
 
 Madde 27 - I - Göndericiler, postaya verilip alıcılarına henüz verilmemiş 
olan maddelerin ve paraların geri alınmasını veya başka birisine verilmesini 
veyahut başka bir yere yollanılmasını istiyebilirler. Gerek bu istekler ve gerek
posta maddeleri hakkındaki (Haber isteme) ler için ayrıca ücret alınır. 
 II - Kanuni hükümler gereğince yetkili makamlar tarafından istenilmiş olan 
posta maddeleriyle paralar göndericiler tarafından geri alınamaz ve bunların 
adresleri gönderici ve alıcılar tarafından değiştirilemez. 
 Adi ve taahhütlü posta maddelerinin geri gönderilme ve tekrar yollanma  
ücretleri: 
 
 Madde 28 - Adi ve taahhütlü haberleşme maddelerinin göndericilerine geri 
verilmesi veya alıcılarının yerlerini değiştirmeleri dolayısiyle, başka bir yere
tekrar yollanması için yeniden ücret alınmaz. Ancak tekrar yollama, ücreti daha 
yüksek olan bir yere yapılırsa ücret farkı alınır. 
 Değerli mektup ve kutularla posta kolilerinin geri gönderilmesi ve tekrar 
yollanması ve ardiye ücreti: 
 
 Madde 29 - I - Çıkış yerlerine geri çevrilen veya başka yere tekrar gönderi-
len değerli mektup ve kutulardan yalnız değerlendirme ücreti alınır. 
 II - Değerli ve değersiz kolilerin tekrar yollanması ve geri gönderilmesi 
için yeniden ücret alınır. 
 III - Posta İdaresinin göstereceği süre içinde kolilerini almıyanlardan 
tarifesine göre ardiye ücreti alınır. Kolisini alacak olanın kusuru olmamak şar-
tiyle gümrükleme işinin veya diğer işlemlerin yapılması için geçecek günler he- 
saba katılmaz. 
  
 
 
  
 
 
 
  
 IV - Onbaşıya kadar olan (Onbaşı dahil) asker ve jandarma eratına gönderilen
değerli mektup ve kutulardan ikinci defa değerlendirme ve değerli, değersiz pos-
ta kolilerinden tekrar yollama, geri çevirme, değerlendirme ve ardiye ücretleri 
alınmaz. 
 Geri alınan veya zorlayıcı sebeplerle geri verilen maddelerin ücretleri: 
 
 Madde 30 - Göndericiler tarafından geri alınan veyahut zorlayıcı sebepler 
dolayisiyle yerlerine kadar götürülemiyerek göndericilere geri verilen her türlü
posta maddeleriyle havalelerin ücretleri geri verilmez. 
 Zorlayıcı sebeplerle hava yolundan gönderilemiyerek başka taşıtlarla yolla- 
nan maddelerin havaya ait ücretleri de geri verilmez. 
 
 Postrestant:  
 
 Madde 31 - I - Postrestant olarak gönderilen maddelerin postrestant ücreti 
çıkış yerinde ödenmemiş ise gerek ilk gelişinde ve gerek tekrar gönderilişinde 
varış postanesince alıcıdan ve çıkış yerine geri çevrilmesi halinde gönderici- 
den alınır. 
 II - Adlarına gelecek olan maddelerin sonradan kendi taraflarından alınmak 
üzere postanelerde tutulmalarını yazı ile istiyenler postrestant ücretini ver- 
meye mecburdurlar. 
 III - P.T.T. İdaresince çıkarılacak (Postrestant abonman kartları) nın yıl- 
lık abonman bedelini ödiyenlerin adlarına bir yıl içinde gelecek postrestant 
maddelerden - bunların sayısı ne olursa olsun - ayrıca postrestant ücreti 
alınmaz. 
 IV - (Değişik: 27/4/1976-1986/6 md.) Tebliğ kağıtları postrestant olarak 
gönderilemez. 
 V - Alıcının adı yerine ilk harfleri, rakamları, takma adları ve sözleşil- 
miş işaretleri taşıyan maddeler postrestant olarak kabul edilmez. 
 VI - Reşit olmıyanların adlarına gelecek maddeler ancak veli veya vasileri- 
nin bu yolda verecekleri yazılı izin üzerine kendilerine verilir. 
 
 Acele işaretli maddeler:  
 
 Madde 32 - Posta maddeleri acele işaretiyle kabul edilebilir. Bunlar için 
ayrıca ücret alınır. 
  
 Çok yer tutan koliler: 
 
 Madde 33 - Çok yer tutan veya özel tedbirler alınmasını gerektiren koliler 
ancak imkan dahilinde ve ayrıca ücret alınarak kabul edilir. 
 
 Ödeme şartlı maddeler: 
 
 Madde 34 - I - Ödeme şartlı maddelerde havaleye ait olandan başka ücretler 
gönderici tarafından peşin ödenir. Havale ücreti tahsil edilen paranın içinden 
alınır. 
 II - Şart edilen bedelde kuruş kesirleri olmıyacaktır. 
  III - Şart edilen bedel para olarak ödenebileceği gibi posta çekleri hesa- 
bından hesaba geçirilme suretiyle de ödenebilir. 
 
 
 Madde 35 - (Mülga: 27/4/1976 - 1986/7 md.) 
 
 Havale kuponlarının arkasına yazılacak yazılar: 
 
 Madde 36 - Posta havalelerinin kuponları arkasına göndericinin alıcıya 
yazacağı yazılar için ayrıca ücret alınmaz. 
 
 Posta çekleri:  
 
 Madde 37 - I - (Değişik: 2/4/1998 - 4358/3 md.) Adına bir çek hesabı açılma-
sını isteyen kimse vergi kimlik numarasını gösteren bir belge ile birlikte bu 
hesap için belirtilecek en az parayı vermeye mecburdur. 
 
 
  
 
 II - (Mülga: 13/7/1953-6145/19 md.) 
 III - Hesaptan hesaba geçirilme işi için ücret alınmaz.  
 IV - Para yatırma kağıtları ile ödeme havalelerinin kuponları arkalarında 
göndericinin alıcıya yazacağı yazılardan da ücret alınmaz. 
 V - Posta çekleri düzenlendikleri günle beraber iki ay içinde muteberdir. 
Bu süre bitince kabulleri keşidecinin onamasına bağlıdır. 
 VI - P.T.T. İdaresi belli paraları gösteren (Yolculuk posta çekleri) ni de 
çıkarabilir. Posta, çek hesabı sahibi olanlar hesapları üzerinden işlem görül- 
mek, hesap sahibi olmıyanlar da çek karnelerinde yazılı paralarla posta ücret- 
leri tarifesinde yazılı ücreti vermek suretiyle (Yolculuk posta çekleri) ni ala-
bilirler. 
  
 Tahsil ve ödeme emirlerinin değiştirilmesi veya iptali: 
 
 Madde 38 - Gönderici, tahsil ve ödemeye ait emirlerini ve çek hesabı sahibi 
de bu bu hesaba dair olan tebliğlerini işlem tamamlanmamış olmak ve buna ait 
ücret de verilmek şartiyle değiştirilebileceği gibi iptal dahi edebilir. 
 
 Bagaj taşınması:  
 
 Madde 39 - I - Posta taşıtlariyle götürülen yolcuların yiyecek ve içeceği 
ile beraber 10 kilogramı geçmiyen el eşyası parasız taşınır. 
 II- 33, 40 ve 41 inci maddelerin hükümleri yolcuların bagaj taşınmalarına 
da uygulanır. 
 
  BÖLÜM III 
 Yasaklar 
 
 Posta maddeleri içine konulamıyacak şeyler: 
 
 Madde 40 - (Değişik: 27/4/1976- 1986/8 md.) 
 Gerek P.T.T. İdaresi ve gerek kişiler ve taşıma kurumları tarafından taşınan
paketlerin ve gazeteler ile her türlü basılmış kağıtların içlerine açık olsa 
bile mektup veya bu mahiyette kağıtlar konulamıyacağı gibi bunların içlerine, 
zarf ve kuşakları üzerine haberleşmeye ait işaretler veya yazılar yazılamaz. 
  
 Posta ile gönderilmesi yasak maddeler: 
 
 Madde 41 - I - Aşağıda gösterilen maddelerin posta ile gönderilmesi yasak- 
tır:  
 A) Tabiat ve mahiyetleri veya ambalajları dolayısiyle kişileri tehlikeye 
düşürebilecek, posta maddelerini kirletebilecek veya bozabilecek, parlayıp alev-
lenebilecek veya patlıyabilecek ve bunlara benzer tehlikeli maddeler; 
 B) Afyon, morfin, kokain ve benzerleri başka uyuşturucu maddeler; 
 (Ancak tıbbi veya fenni bir amaçla gönderildikleri ve göndericilerinin bu 
gibi yollamalara izinli bulundukları resmi belgelerle belirtilirse bunlar posta 
kolileri veya değerli kutular içinde kabul edilip gönderilirler.) 
 C) Üzerlerinde hakaret veya tezyif edici adresler veya yasak lakap, unvan 
ve deyimler yazılı maddeler; 
 D) Üzerlerinde genel edep ve töreye uymıyan veya güvenliği bozucu ve bir 
suç yapılmasını teşvik edici işaret, resim ve yazılar taşıyan maddeler; 
 E) Kanun, tüzük ve kararlarla alınması; satılması, taşınması veya elden 
ele geçmesi yasak edilen her türlü maddeler; 
 
 
  
 
 
  
 
 
  
 
 F) Canlı ve (kurutulmuş veya muhafaza edilmiş olanlar dışındaki) cansız hay-
vanlar ve böcekler; (Ancak arı; ipek böceği ve sülüklerle Sağlık ve Sosyal Yar- 
dım ve Tarım Bakanlıklarınca gönderilmesine izin verilen ve tehlikeleri önlenmiş
bulunan canlı böcekler kabul olunur.) 
 II - Bundan başka-: 
  A) Kapalı mektuplardan başka haberleşme maddeleri içine posta pulları ve 
posta bonoları ve her türlü adi ve taahhütlü posta maddeleriyle değersiz koliler
ve değerli kutular içine bankınot, kağıt para veya elinde bulunduranın faydala- 
nabileceği her türlü değerli kağıtlar konulması; 
 B) Değerli kolilerden veya kutulardan başka maddelerin içlerine madeni para-
lar ve işlenmiş veya işlenmemiş platin; altın, gümüş ile değerli taşlar ve mü- 
cevherler ve bu gibi değerli maddeler konulması dahi yasaktır. 
 
 Yolcuları tedirgin edenler: 
 
 Madde 42 - Hal ve hareketleriyle başka yolcuları tedirgin edenler veya bun- 
lar için tehlikeli olan kimseler İdarenin malı olan taşıtlarla taşınmazlar ve 
yolda böyle hali gürülenler de indirilirler. 
  
 P.T.T. İdaresinin kabule mecbur olmadığı maddeler: 
 
 Madde 43 - Gayet kolay kırılabilen veya eksik ambalaj edilen veya tabiatları
gereğince kolayca bozulabilecek veya hasara uğrıyabilecek maddeleri kabule 
P.T.T. İdaresi mecbur değildir. 
 
 Yasak maddelere çıkış yerinde uygulanacak işlemler: 
 
 Madde 44 - I - Posta merkezleri, içlerinde yasak maddeler bulunduğu zannolu-
nan posta maddelerinin açılıp içlerinin gösterilmesini göndericilerden isterler.
Gönderici buna razı olmazsa bu gibi maddeler kabul edilmez. Ancak gösterilmek 
istenilmiyen şeylerin bu kanunun 41 inci maddesinin I inci fıkrasının B, D ve E 
bentlerinde yazılı şeyler olduğu hissedilirse bunları havi olan madde bir tuta- 
nakla ilgili makama tevdi olunur.  
 II - Yoklanılmasına razı olunan maddelerin içinde 40 ıncı maddede ve 41 inci
maddenin 1 inci fıkrasının A, C, F bentlerinde ve ikinci fıkrasında yazılı şey- 
ler görülürse kabul olunmaz. 
 41 inci maddenin 1 inci fıkrasının B, D, E bentlerinde yazılı maddeler görü-
lürse bunlar müsadere olunarak yok edilir veya ilgili makama verilir. 
 
 Yasak maddelere varış yerinde uygulanacak işlemler: 
 
 Madde 45 - I - İçinde 40 ve 41 inci maddelerde sayılan yasak şeylerden biri 
bulunduğu sezilen yurt içi ve dışı posta maddelerinin açılması varış postanesin-
ce alıcılarına teklif olunur. Bunların razı olmaları halinde gelen maddeler pos-
tanece teşkil edilecek bir kurul tarafından kendi önlerinde açılır; razı olmaz- 
larsa yurt içinden gönderilmiş maddeler yine bu kurulca doğrudan doğruya açılır 
ve içlerinde yasak bulunmıyanlar alıcılarına verilir. Açılmasına razı olunmıyan 
yabancı yerlerden gelmiş maddeler çıkış yerlerine geri gönderilir. 
 40 ıncı maddede yazılı yasaklara raslanırsa bu türlü yazılar bulunan kağıt- 
lardan ve kapalı mektuplardan ağırlıklarına göre iki kat mektup ücreti alınır. 
 Tahta, kumaş ve benzerleri üzerinde bulunan haberleşmeye ait yazılar için, 
adi bir mektubun iki katı nispetinde ücret alınır. 
 II - Yurt içi ve dışı posta maddelerinden 41 inci maddenin 1 inci fıkrasının
(A) bendinde yazılı tehlikeli maddeler (F) bendinde yazılı hayvan ve böcekler 
çıkarsa bunlar, kanun ve tüzük hükümleri engel olmadıkça, alıcılarına verilir. 
Ötekileri yok edilir veya ilgili makama verilir. 
 
 
  
 
 
  
 
 Sözü geçen posta maddeleri içinde 41 inci maddenin 1 inci fıkrasının B, D ve
E bentlerinde yazılı yasaklara tesadüf edilirse bunlar alınarak yok edilir veya 
ilgili makamlara verilir. 
 Yurt içi adi veya taahhütlü haberleşme maddelerinden veya değersiz posta ko-
lilerinden 41 inci maddenin ikinci fıkrasının (A) bendinde yazılı değerli kağıt-
lar çıkarsa değerlerine göre değerlendirme ücreti iki kat alınarak alıcılarına 
verilir. Yabancı memleketlerden gelmiş kapalı taahhütlü mektuplardan başka de- 
ğersiz posta maddelerinden çıkacak değerli kağıtlar, değerlendirme ücreti alın- 
dıktan sonra alıcılarına verilir. 
 Değerli koliler ve kutular ayrık olmak üzere açılan yurt içi posta maddeleri
içinden 41 inci maddenin II nci fıkrasının (B) bendinde yazılı şeyler çıkarsa 
posta veya gümrük memurları tarafından biçilecek değerlerine göre değerlendirme 
ücreti iki kat alınarak alıcılarına verilir. Anılan fıkrada yazılı şeylere ya- 
bancı yerlerden gelen haberleşme maddeleri, değerli mektuplar ve değersiz koli- 
ler içinde tesadüf edilirse biçilecek değerlerine göre değerlendirme ücreti 
alınarak alıcılarına verilir. 
 41 inci maddenin 1 inci fıkrasının (C) bendinde yazılı adresleri taşıyan 
maddeler nerede görülürse görülsün yollanamaz ve dağıtılamaz. Bu türlü maddeler-
den üzerlerinde hakaret ve tezyif edici adresler bulunanları göndericiye geri 
verilir; gönderen belli değilse yok edilir. 
 Üzerlerinde yasak lakap, unvan ve deyimler yazılı maddeler de geri gönderi- 
lir veya yok edilir. 
 Sözü geçen 41 inci maddenin 1 inci fıkrasının A, B, D, E ve F bentlerinde 
yazılı yasak şeyleri taşıdıkları ara merkezlerince anlaşılan posta maddeleri 
alıkonularak yok edilir veya ilgili makamlara verilir. 
 
 BÖLÜM IV  
 
 Sorum: 
 
 Madde 46 - I - (Değişik: 27/4/1976-1986/9 md.) P.T.T. İdaresi üzerine aldığı
görevleri kanun dairesinde yapmamaktan, posta ve telgraf havaleleri, posta çek- 
leri hesabı ve ödeme şartlı maddeler ve diğer işlemler dolayısiyle tahsil ettiği
paralardan ancak bu kanunda tayin edilen hadler dahilinde sorumludur. 
 II - Zarar veya hasar posta servisinden dolayı milletlerarası sözleşme veya 
uzlaşmalara göre sorum kabul eden bir memlekette vukua geldiği takdirde P.T.T. 
İdaresi ilgili yabancı memleketin vereceği tazminat derecesinde sorumludur. 
 III - Zarar veya hasar posta servisinden dolayı milletlerarası sözleşme veya
uzlaşmalara göre sorum kabul etmiyen yabancı bir memlekette vukua geldiği veya 
Türkiye toprakları dışında olupta P.T.T. İdaresi tarafından ilgili özel nakliye 
teşebbüsleri aleyhine dava açılmadan bu zararın ödenmesi mümkün olmadığı takdir-
de P.T.T. İdaresi sorumdan kurtulur. Bu halde gönderici isterse P.T.T. İdaresi 
dava hakkını kendisine devreder. 
 IV - P.T.T. İdaresi kanuni hükümler gereğince yetkili makamlara verdiği mad-
delerle paralar için de sorumlu değildir. 
 
 Başvurma hakkı ve zamanaşımı: 
 
 Madde 47 - I - P.T.T. idaresinden her hangi bir talepte bulunmak, idarenin 
sorumlu olduğu hallerde dava etmek hakkı göndericinindir. Gönderici bu hakkını 
alıcıya devredebilir.  
 
 
  
 
 
  
 
 
  
 
 II - Bu kanunda hilafına hüküm yoksa talep ve dava hakkı bir yıl sonunda 
zamanaşımına uğrar. 
 III - Zamanaşımı posta ile gönderilen maddelerin ve paraların postaya ve- 
rildiği tarihin ertesi günü başlar. 
 Bu süre posta merkez veya makamlarından birine yahut mahkeme veya icraya 
müracaatla kesilir. Müracaat üzerine yapılan inceleme ve araştırmaların sonunun 
ilgililere bildirildiği tarihte yeni bir süre başlar. Bu süre yeni bir başvurma 
ile tekrar kesilmez. 
 IV - Mahkeme veya icraya müracaat edildiği ilgili P.T.T. İdaresine tebliğ 
edilen hallerde idare buna ait evrak ve vesikaları ihtilafın halline kadar mu- 
hafazaya mecburdur. 
 V - P.T.T. İdaresi ihtilaf mevzuu ile ilgili olmayan posta servisine ait 
evrakı iki yıldan fazla süre ile muhafazaya mecbur değildir. 
 
 Tazminat isteklerinin sonuçlandırılması: 
 
 Madde 48 - Tazminat verilmesine dair olan istekler zarar veya hasarın ida- 
rece kesin olarak anlaşılmasından sonra sonuçlandırılır. 
 Tazminat verilip verilmiyeceğini gerektirecek araştırma ve soruşturmalar 
altı ay içinde bitirilmediği takdirde P.T.T. İdaresi göndericiye,haklı olmadığı 
anlaşıldığında geri vermek şartiyle, tazminatı öder. İdare lüzum gördüğü tak- 
dirde tazminatı ödemeden evvel kanuni teminat istiyebilir. 
 Tazminat verilmesi kararlaştırıldıktan sonra gönderici bunu iki yıl içinde 
isteyip alabilir. İki yıldan sonra bu husustaki isteği kabul edilmez. 
  
 Sorumdan kurtulma: 
 
 Madde 49 - Aşağıdaki hallerde P.T.T. İdaresi sorumdan kurtulur: 
 A) Zarar ve hasar zorlayıcı sebeplerden veya göndericinin kusurundan ileri 
gelirse; 
 B) Zarar ve hasar o maddenin tabiatı gereğinden bulunursa; 
 C) Gönderilen maddenin içinde yasak şeyler varsa; 
 D) Zorlayıcı sebeplerle kayıtların ve belgelerin elden çıkması yüzünden 
gönderilen maddelerin ve paraların sahibine verildiğini ispat mümkün olamıyorsa 
ve sorum da başka suretle tesbit olunamıyorsa; 
 E) Değerlendirilmiş maddelerin içlerinde değerli bir şey bulunmadığı veya 
gönderilen maddeye hile ile gerçek değerinden fazla değer gösterildiği anlaşı- 
lırsa. 
 II - Tabiat ve mahiyetleri bakımından hasar (kırılma, bozulma, kokma) teh- 
likesi kuvvetli bulunan maddelerde, zararın bu yüzden ileri geldiği kabul 
olunur. Ancak, gönderme sırasında alınacak özel bir tedbir için, fazla ücret 
alınmış olursa P. T. T. İdaresi yine sorumludur. 
 III - Hak sahipleri tarafından itirazsız kabul edilen posta maddelerinden 
P.T.T. İdaresi sorumlu değildir. 
  
 Tazminat: 
 
 Madde 50 - I - P.T.T. İdaresi haberleşme maddelerinin taahhütlü olmıyanları 
için tazminat vermez.  
 II- (Değişik: 27/4/1976 - 1986/10 md.) Taahhütlü olarak gönderilen bir mad- 
denin kaybı halinde P.T.T. İdaresince taahhüt ücretinin 50 katı tutarında taz- 
minat verilir.  
 III - (Değişik: 27/4/1976 - 1986/10 md.) Değer konulmamış bir kolinin kay- 
bolması, çalınması veya hasarı halinde P.T.T. İdaresi, kolinin postaya veril- 
diği yerdeki ve za-  
 
 
 
 
 
 
  
mandaki gerçek değerini ve hasar halinde, uğradığı zarar derecesini gözönüne 
alarak bir taahhütlü mektup tazminatından az olmamak üzere, kolinin adi posta 
ücretinin 10 katı tutarında tazminat verir. 
 IV - Değerli bir mektup veya kutu ile değerli bir kolinin kaybolması,çalın- 
ması veya hasarı halinde, konulmuş olan değeri geçmemek şartiyle, hasar veya 
eksiklik derecesinde tazminat verilir.  
 Ancak, P.T.T. İdaresi gönderilen posta maddesi içindeki eşyanın postaya ve- 
rildiği zaman konmuş olan değerden daha az değerde olduğunu ispat ederse bu eş- 
yanın gerçek değerine göre tazminat verilir.  
 Kaybolan maddede kanun yollariyle hükümsüzlendirilmesi mümkün olan kağıtlar 
bulunuyorsa P.T.T. İdaresinin bu kağıtları hükümsüzlendirmek yoluna gidebilmesi 
için sahibinin bunlara koydurduğu değere kadar olan haklarını P.T.T. İdaresine 
bırakması lazımdır. 
 V - P.T.T. İdaresi büsbütün kaybolma, çalınma veya hasara uğrama halinde, 
yukarda III ve IV üncü fıkralarda gösterilen tazminattan başka değerlendirme  
ücreti dışında kalan posta ücretlerini de geri verir. 
 VI - Tazminat verildikten sonra bulunan maddeler, verilen tazminat geri 
alınarak sahibine teslim olunur. Eksiklik, bozukluk hallerinde geri alınacak 
tazminat bu eksiklik ve bozukluk nispetlerinde azaltılır. 
 Maddenin bulunduğu, yazı ile haber verildiği tarihten başlıyarak üç ay 
içinde ilgili gelip bunu almazsa bütün hakları P.T.T. İdaresine geçer. 
 Şu kadar ki, bulunan maddede bir eksiklik veya bozukluk bulunmaz ve buna 
değerinden fazla tazminat verilmiş bulunduğu anlaşılırsa P.T.T. İdaresi genel 
hükümlere dayanarak bu fazlanın geri verilmesini ilgiliden istiyebilir. 
  
 Tazminat isteme hakkının mirasçılara geçmesi: 
 
 Madde 51 - Yukardaki maddede yazılı tazminatı istemeden ölenlerin bu isteme 
hakları 47 nci maddede yazılı süre içinde yapılmak şartiyle mirasçılarına 
geçer. 
 
 Ödeme şartlı maddelerle postaya verilen paralar için sorum: 
 
 Madde 52 - (Değişik: 27/4/1976 - 1986/11 md.) 
 I - Ödeme şartlı maddelerin kaybolması, çalınması veya hasarı halinde 
P.T.T. İdaresi bu maddelerin ödeme şartı olmayanları derecesinde sorumludur. 
 Tahsili şart edilen para miktarı "değer konulma" sayılmaz. 
 II - P.T.T. İdaresi şart edilen bedelden, buna ait maddenin alıcısına tes- 
liminden sonra, sorumlu olur. Ödeme şartlı maddeler bedelleri alınmadan veril- 
diği ve alıcıdan bu maddeleri ne geri almak, ne de bedellerini tahsil etmek 
mümkün olmadığı takdirde dahi P.T.T. İdaresi yine hak sahiplerine karşı şart 
edilen bedelden sorumlu olur. 
 III - P.T.T. İdaresi, göndericilere ve hesap sahiplerine karşı havale para- 
larından ve başka suretlerle yatırılan paralardan ve yapılan hesap devirlerin- 
den ödeme yapılıncaya veya hesapların alacak kaydı işleninceye kadar sorumlu 
olduğu gibi çek hesabı sahibinin alacağından dolayı da sorumludur. 
 IV - Posta çeklerinin kaybından ve her ne suretle olursa olsun kötüye kul- 
lanılmasından ileri gelen zararlardan çek sahipleri sorumludur. Ancak üçüncü 
bir kişi tarafından çekin kötüye kullanılması üzerine yapılacak ödemelerde, 
hesaba geçirilmelerde ve hesaptan hesaba devirlerde P.T.T. memurlarının suç 
ortaklığı veya ağır kusurları da bulunduğu anlaşılırsa P.T.T. İdaresi dahi 
soruma katılır. 
 
  
 
 
 
  
 
 
  
 Yolcu taşınmalarında sorum: 
 
 Madde 53 - Yolcu taşınmalarında kaza olursa P.T.T. İdaresi, yolculara veya 
mirasçılarına karşı, genel hükümlere göre sorumludur. 
 
 Bagaj taşınmalarında sorum: 
 
 Madde 54 - Bagaj taşınmaları için P.T.T. İdaresinin sorumu değersiz koliler 
için belirtilen miktarın yarısı kadardır. 
 
 Üçüncü kişiler aleyhine başvurma, tazminatın ödenmesi: 
 
Madde 55 - I - P.T.T. İdaresi tarafından tazminat isteklerinin sonuçlandırılma- 
sı, idarenin üçüncü kişiler aleyhine başvurma hakkını kaldırmaz. 
 II - İdarenin göndericilere vermekle ödevli olduğu tazminat bedellerini her 
zaman için sebep olanlardan almaya hakkı vardır. 
 Göndericiler tazminat istemezler veya bu haklarını her hangi bir suretle 
kaybederlerse kusurlulardan alınan paralar, istemeleri beklenmeksizin, kendile- 
rine geri verilir. 
 
 BÖLÜM V  
 Ceza Hükümleri 
 Pul, değerli kağıt ve ücret ödeme makinalarının izinsiz kullanılması: 
 
 Madde 56 - 8 inci maddede yazılı yasaklığa aykırı olarak posta pullariyle 
ücret alınmakta kullanılan değerli kağıtları satanlardan 3 liradan 30 liraya 
kadar hafif ve 7 nci maddede yazılı ücret alma makinalarını izinsiz satan ve 
kullananlardan 200 liradan 1000 liraya kadar ağır para cezası alınır. 
  
 Posta levazımının benzerinin yapılması: 
 
 Madde 57 - I - Posta İdaresinden izin almadan postada kullanılan pulların 
ve ücret ödeme formülleriyle mühürlerin benzerlerini yapanlara 200 liraya kadar 
hafif para cezası verilir. Ancak bu yapılışta pul, formül ve mühürleri kullanıp 
faydalanmak gibi bir suç kastı varsa Ceza Kanununun pul ve damgaları taklit ve 
tağyir edenler hakkındaki hükümleri uygulanır. 
 II - İzin almadan posta kutularını, abone kutularını ve bunları açacak 
anahtarları yapan veya bunları kullananlardan veya taşıtlara posta taşıtları 
şeklini veren ve bunları kullananlardan 200 liraya kadar hafif para cezası alı- 
nır. 
 
 Tehlikeli maddelerin posta ile gönderilmesi: 
 
 Madde 58 - Tehlikeli oldukları için kabulü yasak olan maddeleri posta ile 
gönderenlerden hukuki ve cezaya ait umumi hükümler mahfuz olmak üzere mücerret 
bu fiilden dolayı 100 liradan 1000 liraya kadar ağır para cezası alınır. 
 
 Posta tekelini bozma: 
 
 Madde 59 - I - A) Posta tekeli altında bulunan maddeleri kaçak olarak götü- 
renlerle bilerek bunlarla gönderenler; 
 B) Başkalarının adlarına olan tekele bağlı maddeleri bir araya toplayıp 
posta ile yollıyanlar;  
 C) 22 nci madde hükmünü ihlal edenler; 
 50 liraya kadar hafif para cezasiyle cezalandırılırlar. 
 II - Bu sebeplerle verilmemiş olan posta ücretleri de dört kat alınıp dört- 
te üçü kaçağı tutana verilir. 
 
 Ceza Kanunu hükümlerinin uygulanması: 
 
 Madde 60 - Bu kanunda yazılı olmıyan ve cezayı gerektiren haller hakkında 
Türk Ceza Kanunu hükümleriyle diğer genel hükümler uygulanır. 
 
  
 
 
  
 Kanuni ödevler ve yardımlar: 
 
 Madde 61 - I - Posta memurları bu kanunla yasak edilen eylem ve hareketleri 
araştırmak ödevindedirler.  
 II - Devlet memurları ve bilhassa kolluk ve gümrük memurları ödevlerini 
yaptıkları sırada bu kanunda gösterilen yasak eylemleri araştırıp meydana çı- 
karmakla ödevlidirler.  
 III - Kanunsuz bir şekilde posta işletmesine kalkışanların gerekirse taşıt- 
ları da mahkeme karariyle müsadere olunarak bu işi yapmaları önlenir. 
  
 Silah taşıma yetkisi: 
 
 Madde 62 - Görevleri esnasında vahşi hayvanlara ve her türlü tehlike ihti- 
maline karşı kullanılmak üzere hat bakıcılariyle şehirler arası çalışan seyyar 
memur ve ulaklara silah verilebilir. 
 
 BÖLÜM VI 
  Türlü Hükümler 
 
 Elde kalan maddeler ve havaleler: 
 
 Madde 63 - I - Her ne sebeple olursa olsun alıcılarına verilememiş olan 
maddeler hakkında aşağıda yazıldığı gibi işlem yapılır: 
 A) Adres bırakmaksızın başka yere giden veya bulunamıyan alıcılara ait olan 
veya bunlar tarafından kabul edilmiyen adi ve taahhütlü haberleşme maddeleriyle 
değerli mektup ve kutular ve havaleler hemen çıkış yerlerine geri gönderilir. 
 B) Alıcıları ölmüş olup 15 gün içinde mirasçılar tarafından kabul edilmiyen 
adi ve taahhütlü haberleşme maddeleri de çıkış yerlerine geri gönderilir. 
 Alıcıları ölmüş olan değerli mektup ve kutular ve havaleler için gönderici- 
lerin istekleri sorulur. 
 C) Alıcıları konutlarında bulunmadığı için verilemiyen taahhütlü haberleşme 
maddeleriyle değerli mektup ve kutular bir hafta sonra çıkış yerlerine geri 
gönderilir. 
 D) Alıcıları postaneye çağırılan değerli mektup ve kutular geldikleri ta- 
rihten başlıyarak 15 gün içinde alınmazlarsa yine çıkış yerlerine geri gönderi- 
lir. 
 E) Alıcıları konutlarında bulunmıyan havalelerle çağrı üzerine postaneden 
alınmıyan havaleler de geldikleri tarihten başlıyarak bir ay sonra çıkış yerle- 
rine geri yollanır. 
 II - Postrestant işaretiyle gelen veya saklanmaları alıcıları tarafından 
yazı ile istenilen adi ve taahhütlü haberleşme maddeleriyle değerli mektup ve 
kutular ve havaleler sahipleri tarafından alınmak üzere iki ay bekletilir. Bu 
süre geçtikten sonra çıkış yerlerine geri gönderilir. 
 III - Abone kutularına ait posta maddeleri kutu kira süresinin bitmesine 
kadar alınmazsa çıkış yerlerine geri gönderilir. Ancak kayıtlı maddeler ve ha- 
valeler bir ay içinde alınmazlarsa geri gönderilir. 
 IV - Ödeme şartlı postrestant maddeler 15 günden fazla bekletilemez. 
 V - Çıkış yerine geri gelen posta maddelerinden göndericileri belli olan- 
lar merkezce sahiplerine verileceği gibi belli olmıyanlar da bunlar tarafından 
aranmaları beklenerek adiler 3 ay taahhütlülerle değerli mektup ve kutular bir 
yıl saklanır ve kayıt edileceği listelerle postane içinde ilan edilir. Bu süre- 
lerin sonunda sahipleri çıkmıyanlar P.T.T. İdaresince tayin edilecek özel ku- 
rullar tarafından açılır 
 
 
  
 
 
  
 
 
ve içlerinden sahipleri anlaşılabilenler kendilerine verilir; sahipleri anlaşı- 
lamıyanlar ve bir değeri olmıyanlar yakılır. Değerli olanlar satılır ve bedel- 
leri, gerekirse postaca alınan ücret ve resimler alındıktan sonra sahiplerinin 
aramaları beklenerek iki yıl saklanır. Bu süre içinde sahipleri çıkmıyan para- 
lar idareye gelir kaydedilir. 
 Açılan maddelerden üçüncü bölümde sözü edilen yasaklar çıkarsa bunlar hak- 
kında bildirilen bölümde yazılı hükümler uygulanır.  
 Göndericileri bulunmıyan havale bedelleri havalenin verildiği tarihten 
başlıyarak üç yıl saklanır. Bu süre içinde sahipleri çıkmıyan havale paraları 
da yine idareye gelir kaydedilir. 
 Elde kalan posta kolileri: 
 
 Madde 64 - I - Göndericiler kolilerinin alıcılarına verilmemesi halinde 
bunlara uygulanacak işlemi yollama kağıtlarının arkasında ve koliler üzerinde 
göstermelidirler.  
 Göndericiler tarafından bu yapılmadığı ve koliler de alıcılara verilemediği 
veya göndericilerin yollama kağıtları ve koliler üzerindeki istekleri yerine 
getirilemediği takdirde koliler elde kalmış sayılır. 
 II - Geldikleri alıcılarına haber verme kağıdı gönderilmek suretiyle 
bildirilen posta kolileri, haber verildiği tarihin ertesi gününden başlıyarak 
bir ay içinde sahipleri tarafından alınmak üzere bekletilir. 
 Bu süre içinde alınmıyacağı bildirilen koliler bu tarihte, alıcılarına ha- 
ber verilemiyen veya haber verildiği halde alınmıyan koliler de bir ayın sonun- 
da elde kalmış sayılır.  
 III - Postrestant işaretiyle gelen veya saklanmaları alıcıları tarafından 
yazı ile istenilen posta kolileri geldikleri tarihten başlıyarak iki ay içinde 
alınmazlarsa elde kalmış sayılır.  
 II ve III üncü fıkralardaki süreler ödeme şartlı koliler için 15 gündür. 
 IV - Yukardaki fıkralar hükümlerine göre elde kalmış sayılan posta kolileri 
aşağıda yazılı işlemlere tabi tutulur:  
 A) Alıcıları ölmüş olan değerli ve değersiz koliler için göndericilerin 
istekleri sorulur. 
 B) Göndericiler tarafından terkedilmiş veya kendi hesaplarına satılmaları 
istenilmiş olan koliler varış yerlerinde satılır. 
 C) Bozulabilecek veya çürüyebilecek maddeler varış merkezlerince gönderici- 
leri hesabına satılabilir. Bununla beraber içlerinde yakın zamanda bozulacağın- 
dan veya çürüyeceğinden korkulan maddeler bulunan koliler varış yerlerinde elde 
kalmış sayılmadan önce ve hatta orta merkezlerce dahi göndericileri hesabına 
olarak satılabilir. 
 D) Yukardaki (A), (B) ve (C) bentlerinde yazılı olanlar dışında kalan 
koliler çıkış merkezlerine geri gönderilir ve göndericilerine haber verilir. 
Haber vermek mümkün olmazsa kolinin geri geldiği postanede ilan edilir. Üç ay- 
lık süre içinde aranmıyanlar çıkış merkezlerinin bağlı oldukları başmüdürlüğe 
gönderilerek orada içlerindeki eşya bir komisyon tarafından belirtilir. Belir- 
tilen şeyler para ise aynen, değilse satılarak bedelleri, postaca alınan ücret 
ve resimler çıkarıldıktan sonra göndericilerinin hesaplarına emanet olarak sak- 
lanır. 
 Bu maddelerin postaya verildikleri tarihin ertesi gününden başlıyarak üç 
yıl içinde sahipleri tarafından istenilmiyen bedelleri idareye gelir kaydedi- 
lir. Ancak İdareye terkedilen maddelerin satışından elde edilen paralar için 
üç sene beklenmez. 
*  
 
 
  
 
 
  
 
 
  
 V - İdareye terkedilen kolilerden dolayı göndericilerden ardiye ve saire 
ücretleri istenilmez. Elde kalarak satılan kolilerin satışından elde edilen 
paralar göndericiler tarafından alınmadıkça bunlardan da eksik kalmış ücret ve 
resimler aranmaz. 
 P.T.T. idaresine geçen paralar: 
 
 Madde 65 - I - P.T.T. İdaresince alınıp herhangi bir sebeple sahiplerine  
verilemiyen paralarla tahsil ve ödeme servislerinin elinde kalan paralar üç 
yıla kadar sahiplerinin emrinde tutulur. Bu süre paraların postaya verildiğinin 
ertesi gününden başlar. Bu süre sonunda aranmıyan paralar P.T.T. İdaresine ge- 
lir kaydedilir. 
 II - Sahibi yahut kanuni mirasçısı bulunmıyan çek hesapları son kayıttan 
bir yıl sonra İdarece kapatılır. Bu suretle kapatılan çek hesabındaki alacak üç 
yıl içinde sahibinin emrinde kalır. Bu süre son kaydın deftere geçirilmesinden 
başlar. Bu sürenin sonunda alınmıyan paralar P.T.T. İdaresine gelir kaydedilir. 
 Postaların açılıp yoklanamıyacağı: 
 
 Madde 66 - Taşınan postalar P.T.T. İdaresinin yetkili memurlarından başka 
hiçbir kimse tarafından alıkonulamaz, açılamaz ve yoklanamaz. 
 
  BÖLÜM VII 
 Son Hükümler 
 Kanunun uygulanma alanı: 
 
 Madde 67 - I - Yabancı memleketlerle olan genel ve özel sözleşme ve anlaş- 
malarda ve bunlarla ilgili kanun ve tüzüklerde başka türlü gösterilmedikçe bu 
kanun hükümleri milletlerarasındaki posta işlerinde de uygulanır. 
 II - Posta işlemlerine ait olup bu kanunda veya posta tüzükleriyle yönetme- 
liklerinde açıklanmamış olan hususlarda milletlerarası sözleşme ve anlaşmalar 
ve bunların tüzüklerinin hükümleri uygulanır. 
 III - Bu kanun hükümlerinin uygulanışını ve emrettiği işleri belirtmek üze- 
re tüzükler çıkarılır. 
 Kaldırılan kanunlar: 
 
 Madde 68 - 376 sayılı ve 26 Kasım 1339 tarihli Posta Kanunu ile bunun ekle- 
ri olan 723 sayılı 25 Ocak 1926, 841 sayılı 15 Mayıs 1926, 899 sayılı 2 Haziran 
1926, 1145 sayılı 23 Haziran 1927, 1172 sayılı 25 Haziran 1927, 1212 sayılı 
5 Mart 1928, 1320 sayılı 28 Mayıs 1928, 1404 sayılı 6 Mart 1929, 2298 sayılı 
11 Haziran 1933, 2501 sayılı 9 Haziran 1934, 2579 sayılı 5 Temmuz 1934, 2721 
sayılı 18 Mayıs 1935, 3108 sayılı 1 Şubat 1937, 4133 sayılı 1 Aralık 1941, 4646 
sayılı 3 Ağustos 1944, 4711 sayılı 4 Nisan 1945 ve 5008 sayılı ve 17 Şubat 1947 
tarihli kanunlar yürürlükten kaldırılmıştır. 
 
 Geçici Madde 1 - Olağanüstü hallerin süresince posta maddelerinden alınacak 
olan savunma vergisi 19 uncu madde hükmüne girmez. 
 
 Geçici Madde 2 - 67 nci maddenin 3 üncü fıkrasında sözü geçen tüzükler 
çıkıncaya kadar mevcut posta tüzük ve yönetmeliklerinin bu kanuna aykırı olmı- 
yan hükümleri yürür. 
 Yürürlüğe girme: 
 
 Madde 69 - Bu kanun hükümleri yayımı tarihinden üç ay sonra yürürlüğe 
girer. 
 Kanunun yürütülmesi:  
 
 Madde 70 - Bu kanun hükümlerini Adalet ve Ulaştırma Bakanları yürütür. 
 
  
 
 
  
 
 
  
 
 
 5584 SAYILI KANUNDA EK VE DEĞİŞİKLİK YAPAN MEVZUATIN 
 YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIĞI KANUN VE HÜKÜMLERİ GÖSTERİR LİSTE 
 
 Yürürlükten Kaldıran Mevzuatın 
 Yürürlükten Kaldırılan -------------------------------- 
 Kanun veya Kanun Hükümleri Tarihi Sayısı Maddesi 
------------------------------------------ ---------- ------- ----------- 
2/3/1950 tarih ve 5584 sayılı Kanunun 6 ncı 
ve 37 nci maddelerinin 2 nci fıkrası 13/7/1953 6145 19 
2/3/1950 tarih ve 5584 sayılı Kanunun 35 nci 
maddesi  27/4/1976 1986 7 
 
 
  
 
 
  
 
 
  
 
 5584 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN 
 YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARiHİNİ GÖSTERİR LİSTE  
 
 Kanun Yürürlüğe 
 No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi  
----------- --------------------------------------------- -------------- 
 
 6145 -- 17/10/1953 
  
 869 -- 1/1/1966 
 
 1986  -- 1/7/1976 
 
 4358 -- 4/4/1998