FiKiR VE SANAT ESERLERİ KANUNU

 ANA SAYFAYA DÖNÜŞ

BU YASANIN EN SON HALİ ÇOK KISA ZAMANDA KONULACAKTIR

                        FiKiR VE SANAT ESERLERİ KANUNU

    Kanun Numarası        : 5846

    Kabul Tarihi          : 5/12/1951

    Yayımlandığı R.Gazete : Tarih: 13/12/1951 Sayı: 7981

    Yayımlandığı Düstur   : Tertip: 3  Cilt: 33  Sayfa: 49

* *

           Bu Kanunun yürürlükte olmayan hükümleri için bakınız

         "Yürürlükteki Bazı Kanunların Mülga Hükümleri Külliyatı",

                       Cilt: 1     Sayfa: 365

* *

       Bu Kanun ile ilgili tüzükler için, Tüzükler Külliyatı"nın kanunlara

                 göre düzenlenen nümerik fihristine bakınız.

* *

                             BİRİNCİ BÖLÜM

                         Fikir ve Sanat Eserleri

    A) Tarif:

    Madde 1 - Bu Kanuna göre eser; sahibinin hususiyetini taşıyan ve aşağıdaki

hükümler uyarınca ilim ve edebiyat, musiki, güzel sanatlar veya sinema eserleri

sayılan her nevi fikir ve sanat mahsulüdür.

    B) Fikir ve sanat eserlerinin çeşitleri:

    I - İlim ve edebiyat eserleri:

    Madde 2 - İlim ve edebiyat eserleri şunlardır:

    1. (Değişik: 7/6/1995 - 4110/1 md.) Herhangi bir şekilde dil ve yazı ile

ifade olunan eserler ve her biçim altında ifade edilen bilgisayar programları

ve bir sonraki aşamada program sonucu doğurması koşuluyla bunların hazırlık

tasarımları,

    2. (Değişik: 1/11/1983-2936/1 md.) Her nevi rakıslar, yazılı koreografi

eserleri, Pandomimalar ve buna benzer sözsüz sahne eserleri

    3. (Değişik: 7/6/1995 - 4110/1 md.) Bedii vasfı bulunmayan her nevi teknik

ve ilmi mahiyette fotoğraf eserleriyle, her nevi haritalar, planlar, projeler,

krokiler, resimler, coğrafya ve topoğrafyaya ait maket ve benzerleri, herçeşit

mimarlık ve şehircilik tasarım ve projeleri, mimari maketler, endüstri, çevre

ve sahne tasarım ve projeleri.

    (Ek: 7/6/1995 - 4110/1 md.) Arayüzüne temel oluşturan düşünce ve ilkeleri

de içine almak üzere, bir bilgisayar programının herhangi bir ögesine temel

oluşturan düşünce ve ilkeler eser sayılmazlar.

    II - Musiki eserleri:

    Madde 3 - Musiki eserleri, her nevi sözlü ve sözsüz bestelerdir.

    III - Güzel sanat eserleri:

    Madde 4 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/2 md.)

    Güzel sanat eserleri, estetik değere sahip olan;

    1. Yağlı ve suluboya tablolar; her türlü resimler, desenler, pasteller,

gravürler, güzel yazılar ve tezhipler, kazıma, oyma, kakma veya benzeri

usullerle maden, taş, ağaç veya diğer maddelerle çizilen veya tespit edilen

eserler, kaligrafi, serigrafi,

    2. Heykeller, kabartmalar ve oymalar,

    3. Mimarlık eserleri,

    4. El işleri ve küçük sanat eserleri, minyatürler ve süsleme sanatı ürünleri

ile tekstil, moda tasarımları,

    5. Fotoğrafik eserler ve slaytlar,

    6. Grafik eserler,

    7. Karikatür eserleri,

    8. Her türlü tiplemelerdir.

    Krokiler, resimler, maketler, tasarımlar ve benzeri eserlerin endüstriyel

model ve resim olarak kullanılması, düşünce ve sanat eserleri olmak sıfatlarını

etkilemez.

    IV - Sinema eserleri:

    Madde 5 - Sinema eserleri şunlardır:

    1. Sinema filimleri;

    2. Öğretici ve teknik mahiyette olan veya günlük olayları tesbit eden filim-

ler;

    3. Her nevi ilmi, teknik veya bedii mahiyette projeksiyon diyapozitifleri.

    Yukarda zikredilen eserler filim ve camdan başka bir madde üzerine tesbit

edilmiş olsa da projeksiyonla gösterildiği takdirde sinema eserleri gurubuna

girer.

    Sırf beste, nutuk, konferans ve saireyi nakle yarıyan filimler sinema eseri

sayılmaz.

    C) İşlenmeler:

    Madde 6 - Diğer bir eserden istifade suretiyle vücuda getirilipte bu esere

nispetle müstakil olmıyan ve aşağıda başlıcaları yazılı fikir ve sanat mahsul-

leri işlenmedir:

    1. Tercümeler;

    2. Roman, hikaye, şiir ve tiyatro piyesi gibi eserlerden birinin bu sayılan

nevilerden bir başkasına çevrilmesi;

    3. Musiki, güzel sanatlar, ilim ve edebiyat eserlerinin filim haline sokul-

ması veya filime alınmaya ve radyo ve televizyon ile yayıma müsait bir şekle

sokulması;

    4. Musiki aranjman ve tertipleri;

    5. Güzel sanat eserlerinin bir şekilden diğer şekillere sokulması;

    6. Bir eser sahibinin bütün veya aynı cinsten olan eserlerinin külliyat ha-

line konulması;

    7. Belli bir maksada göre ve hususi bir plan dahilinde seçme ve toplama

eserler tertibi;

    8. Henüz yayımlanmamış olan bir eserin ilmi araştırma ve çalışma neticesinde

yayımlanmaya elverişli hale getirilmesi (İlmi bir araştırma ve çalışma mahsulü

olmayan alelade transkripsiyonlarla faksimileler bundan müstesnadır.);

    9. Başkasına ait bir eserin izah veya şerhi yahut kısaltılması.

   10. (Ek: 7/6/1995 - 4110/3 md.) Bir bilgisayar programının uyarlanması,

düzenlenmesi veya herhangi bir değişim yapılması;

    11. (EK: 7/6/1995 - 4110/3 md.) Belli bir maksada göre ve hususi bir

plan dahilinde verilerin ve materyallerin seçilip derlenmesi sonucu ortaya

çıkan veri tabanları (Ancak, burada sağlanan koruma, veri tabanı içinde

bulunan verilere materyalin korunması için genişletilemez).

    İşliyenin hususiyetini taşıyan işlenmeler, bu kanuna göre eser sayılır.

    Ç) Alenileşmiş ve yayımlanmış eserler:

    Madde 7 - Hak sahibinin rızasiyle umuma arzedilen bir eser alenileşmiş

sayılır.

    Bir eserin aslından çoğaltma ile elde nüshaları hak sahibinin rızasiyle

satışa çıkarılma veya dağıtılma yahut diğer bir şekilde ticaret mevkiine

konulma suretiyle umuma arzedilirse o eser yayımlanmış sayılır.

    5680 sayılı Basın Kanununun 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrası hükmü mahfuz-

dur.

                               İKİNCİ BÖLÜM

                                Eser Sahibi

    A) Tarif:

    I - Genel olarak:

    Madde 8 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/4 md.)

    Bir eserin sahibi, onu meydana getirendir.

    Aralarındaki özel sözleşmeden veya işin mahiyetinden aksi anlaşılmadıkça,

memur, hizmetli ve işçilerin işlerini görürken meydana getirdikleri eserlerin

mali hak sahipleri bunları çalıştıran veya tayin edenlerdir. Tüzel kişilerin

uzuvları hakkında da bu kural uygulanır.

    Bir işlenmenin sahibi, asıl eser sahibinin hakları mahfuz kalmak şartıyla,

onu işleyendir.

    Bir eserin yapımcısı veya yayımlayıcısı, ancak eserin sahibi ile yapacağı

sözleşmeye göre mali hakları kullanabilir.

    Sinematografik eserlerde; yönetmen özgün müzik bestecisi ve senaryo yazarı,

eserin birlikte sahibidirler. Eserin birlikte sahipleri, mali hakları, yapacak-

ları bir sözleşmeyle ve uygun bir bedel karşılığında yapımcıya devredebilirler.

    Sinematografik eserin birlikte sahipleri mali haklarını devrettikten sonra,

aksine ya da özel bir hüküm bulunmadığı taktirde yapımcı  tarafından eserin

çoğaltımına, dağıtımına, kamuya arzına, kablolu iletimine, televizyon ya da

başka araçlarla yayımına, alt yazı yazılmasına ya da dublajına itiraz edemezler.

    II - Eser sahiplerinin birden fazla oluşu:

    Madde 9 - Birden fazla kimselerin birlikte vücuda getirdikleri eserin kısım-

lara ayrılması mümkünse, bunlardan her biri vücuda getirdiği kısmın sahibi sayı-

lır.

    Aksi kararlaştırılmış olmadıkça, eseri birlikte vücuda getirenlerden her

biri bütün eserin değiştirilmesi veya yayımlanması için diğerlerinin iştirakini

istiyebilir. Diğer taraf muhik bir sebep olmaksızın iştirak etmezse, mahkemece

müsaade verilebilir. Aynı hüküm mali hakların kullanılmasında da uygulanır.

    III - Eser sahipleri arasındaki birlik:

    Madde 10 - Birden fazla kimsenin iştirakiyle vücuda getirilen eser ayrılmaz

bir bütün teşkil ediyorsa, eserin sahibi, onu vücuda getirenlerin birliğidir.

    Birliğe adi şirket hakkındaki hükümler uygulanır. Eser sahiplerinden biri,

birlikte yapılacak bir muameleye muhik bir sebep olmaksızın müsaade etmezse, bu

müsaade mahkemece verilebilir. Eser sahiplerinden her biri, birlik menfaatlerine

tecavüz edildiği takdirde tek başına hareket edebilir.

    Bir eserin vücuda getirilmesinde yapılan teknik hizmetler veya teferruata

ait yardımlar, iştirake esas teşkil etmez.

    B)  Eser sahipliği hakkında karineler:

    I - Sahibinin adı belirtilen eserlerde:

    Madde 11 - Yayımlanmış eser nüshalarında veya güzel sanat eserinin aslında,

o eserin sahibi olarak adını veya bunun yerine tanınmış müstear adını kullanan

kimse, aksi sabit oluncaya kadar o eserin sahibi sayılır.

    (Değişik: 7/6/1995 - 4110/5 md.) Umumi yerlerde veya radyo-televizyon ara-

cılığı ile verilen konferans ve temsillerde, mutad şekilde eser sahibi olarak

tanıtılan kimse o eserin sahibi sayılır, meğer ki, birinci fıkradaki karine

yoluyla diğer bir kimse eser sahibi sayılsın.

    II - Sahibinin adı belirtilmiyen eserlerde:

    Madde 12 - Yayımlanmış olan bir eserin sahibi 11 inci maddeye göre belli

olmadıkça, yayımlıyan ve o da belli değilse çoğaltan, eser sahibine ait hak ve

salahiyetleri kendi namına kullanabilir.

    Bu salahiyetler, 11 inci maddenin 2 nci fıkrasındaki karine ile eser sahi-

binin belli olmadığı hallerde konferansı verene veya temsili icra ettirene ait-

tir.

    Bu maddeye göre salahiyetli kimselerle asıl hak sahipleri arasındaki münase-

betlere, aksi kararlaştırılmamışsa, adi vekalet hükümleri uygulanır.

                              ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

                              Fikri Haklar

    A)  Eser sahibinin hakları:

    I - Genel olarak:

    Madde 13 - Fikir ve sanat eserleri üzerinde sahiplerinin mali ve manevi

menfaatleri bu kanun dairesinde himaye görür.

    Eser sahibine tanınan hak ve salahiyetler eserin bütününe ve parçalarına

şamildir.

    II - Manevi haklar:

    1. Umuma arz salahiyeti:

    Madde 14 - Bir eserin umuma arzedilip edilmemesini, yayımlanma zamanını ve

tarzını munhasıran eser sahibi tayin eder.

    Bütünü veya esaslı bir kısmı alenileşmemiş olan, yahut ana hatları her hangi

bir suretle henüz umuma tanıtılmıyan bir eserin muhtevası hakkında ancak o ese-

rin sahibi malümat verebilir.

    Eserin umuma arzedilmesi veya yayımlanma tarzı, sahibinin şeref ve itibarını

düşürecek mahiyette ise eser sahibi, başkasına salahiyet vermiş olsa bile eserin

gerek aslının ve gerek işlenmiş şeklinin umuma tanıtılmasını veya yayımlanmasını

menedebilir. Bu haktan sözleşme ile vazgeçme hükümsüzdür. Diğer tarafın tazminat

hakkı mahfuzdur.

    2. Adın belirtilmesi salahiyeti:

    Madde 15 - Eseri, sahibinin adı veya müstear adı ile yahut adsız olarak,

umuma arzetme veya yayımlama hususunda karar vermek salahiyeti munhasıran eser

sahibine aittir.

    Bir güzel sanat eserinden çoğaltma ile elde edilen kopyelerle bir işlenmenin

aslı veya çoğaltılmış nüshaları üzerinde asıl eser sahibinin ad veya alametinin,

kararlaştırılan veya adet olan şekilde belirtilmesi ve vücuda getirilen eserin

bir kopye veya işlenme olduğunun açıkça gösterilmesi şarttır.

    Bir eserin kimin tarafından vücuda getirildiği ihtilaflı ise, yahut her han-

gi bir kimse eserin sahibi olduğunu iddia etmekte ise, hakiki sahibi, hakkının

tesbitini mahkemeden istiyebilir.

    (Ek: 7/6/1995 - 4110/6 md.) Eser niteliğindeki mimari yapılarda, yazılı

istem üzerine eserin görülen bir yerine eser sahibinin uygun göreceği malzeme

ile silinmeyecek biçimde eser sahibinin adı yazılır.

    3. Eserde değişiklik yapılmasını menetmek:

    Madde 16 - Eser sahibinin izni olmadıkça eserde veyahut eser sahibinin

adında kısaltmalar, ekleme ve başka değiştirmeler yapılamaz.

    Kanunun veya eser sahibinin müsaadesiyle bir eseri işliyen, umuma arzeden,

çoğaltan, yayımlıyan, temsil eden veya başka bir suretle yayan kimse; işleme,

çoğaltma, temsil veya yayım tekniği icabı zaruri görülen değiştirmeleri eser

sahibinin hususi bir izni olmaksızın da yapabilir.

    Eser sahibi kayıtsız ve şartsız olarak izin vermiş olsa bile şeref veya

itibarını yahut eserinin mahiyet ve hususiyetlerini bozan her türlü değiştir-

melere muhalefet hakkını muhafaza eder. Bu haktan sözleşme ile vazgeçmek

hükümsüzdür.

    4. Eser sahibinin zilyed ve malike karşı hakları:

    Madde 17 - Çoğaltma veya işleme hakkının sahibi bu hakların kullanılması

için gerekli olan nispette eserden faydalanmayı, aslın zilyedinden talep edebi-

lir. Şu kadar ki, hak sahibi eserin kendisine tevdiini istiyemez.

    (Değişik: 7/6/1995 - 4110/7 md.) Aslın maliki, eser sahibi ile yapmış

olduğu sözleşme şartlarına göre eser üzerinde tasarruf edebilir. Ancak eseri

bozamaz ve yok edemez ve eser sahibinin haklarına zarar veremez.

    (Ek: 7/6/1995 - 4110/7 md.) Eserin tek ve özgün olması durumunda eser sahi-

bi, kendisine ait tüm dönemleri kapsayan çalışma ve sergilerde kullanmak

amacıyla, koruma şartlarını yerine getirerek iade edilmek üzere eseri iste-

yebilir.

    5. Hakların kullanılması:

    a) Genel olarak:

    Madde 18 - Mali hakların devamı süresi bitmiş olsa da, eser sahibi gerçek

kişi ise yaşadığı ve tüzelkişi ise devam ettiği müddetçe 14, 15 ve 16 ncı madde-

ler gereğince haiz olduğu hakları kullanabilir. Mümeyyiz bulunan küçükler ve

kısıtlılar bu hakları kullanmada kanuni temsilcilerinin rızasına muhtaç değil-

dirler.

    b) Hakları kullanabilecek kimseler:

    Madde 19 - Eser sahibi 14 ve 15 inci maddelerin birinci fıkralariyle kendi-

sine tanınan salahiyetlerin kullanılış tarzlarını tesbit etmemişse yahut bu

hususu her hangi bir kimseye bırakmamışsa bu salahiyetlerin ölümünden sonra

kullanılması, vasiyeti tenfiz memuruna; bu tayin edilmemişse sırasiyle sağ

kalan eşi ile çocuklarına ve mansup mirasçılarına, ana - babasına, kardeşlerine

aittir.

    Eser sahibinin ölümünden sonra yukarıki fıkrada sayılan kimseler eser sahi-

bine 14, 15 ve 16 ncı maddelerin üçüncü fıkralarında tanınan hakları, mali hak-

ların devamı süresince ve her halde eser sahibinin ölümünden itibaren 50 yıl

içinde kendi namlarına kullanabilirler.

    Eser sahibi veya birinci ve ikinci fıkralara göre salahiyetli olanlar,

salahiyetlerini kullanmazlarsa; eser sahibinden veya halefinden mali bir hak

iktisap eden kimse meşru bir menfaati bulunduğunu ispat şartiyle, eser sahibine

14, 15 ve 16 ncı maddelerin üçüncü fıkralarında tanınan hakları kendi namına

kullanabilir.

    Salahiyetli kimseler birden fazla olup müdahale hususunda birleşemezlerse;

mahkeme, eser sahibinin muhtemel arzusuna en uygun bir şekilde basit yargılama

usulü ile ihtilafı halleder.

    (Değişik: 1/11/1983 - 2936/2 md.) 18 inci madde ile yukarıdaki fıkralarda

sayılan salahiyetli kimselerden hiçbiri bulunmaz veya bulunup da salahiyetlerini

kullanmazlarsa yahut ikinci fıkrada belirlenen süreler bitmişse, eser memleketin

kültürü bakımından önemli görüldüğü takdirde, Kültür ve Turizm Bakanlığı 14, 15,

16 ncı maddelerin üçüncü fıkralarında eser sahibine tanınan hakları kendi namına

kullanabilir.

    III - Mali haklar:

    1. Genel olarak:

    Madde 20 - (Değişik: 1/11/1983 - 2936/3 md.)

    Henüz alenileşmemiş bir eserden her ne şekil ve tarzda olursa olsun

faydalanma hakkı münhasıran eser sahibine aittir. Alenileşmiş bir eserden

eser sahibine münhasiran tanınan faydalanma hakkı, bu Kanunda mali hak olarak

gösterilenlerden ibarettir. Mali haklar birbirine bağlı değildir. Bunlardan

birinin tasarrufu ve kullanılması diğerine tesir etmez.

    Eser sahibinin meslek birliğine üye olması halinde, yazılı yetki belgesinde

belirttiği eseri ve ona ilişkin mali haklarının takibi, teklif ücretlerinin

tahsili, bu ücretlerin ve eserin dağıtımı meslek birliği tarafından yapılır.

    Yetki belgesiyle ilgili esas ve usuller Kültür ve Turizm Bakanlığı tara-

fından hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

    Bir işlenmenin sahibi, kendisine bu sıfatla tanınan mali hakları, işleme

hususunun serbest olduğu haller dışında, asıl eser sahibinin müsaade ettiği nis-

pette kullanabilir.

    2. Çeşitleri:

    a) İşleme hakkı:

    Madde 21 - Bir eserden, onu işlemek suretiyle faydalanma hakkı munhasıran

eser sahibine aittir.

    b) Çoğaltma hakkı:

    Madde 22 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/8 md.) Bir eserin aslını veya işlen-

melerini kısmen ya da tamamen çoğaltma hakkı, münhasıran eser sahibine aittir.

    Eserlerin aslından ikinci bir kopyasının çıkarılması ya da eserin işaret,

ses ve görüntü nakil ve tekrarına yarayan, bilinen ya da ileride geliştirile-

cek olan her türlü araca kayıt edilmesi, her türlü ses ve müzik kayıtları ile

mimarlık eserlerine ait plan, proje ve krokilerin uygulanması da çoğaltma

sayılır. Aynı kural, kabartma ve delikli kalıplar hakkında da geçerlidir.

    Çoğaltma hakkı, bilgisayar programının geçici çoğaltılmasını gerektir-

diği ölçüde, programın yüklenmesi, görüntülenmesi, çalıştırılması, iletilmesi

ve depolanması fiillerini de kapsar.

    c) Yayma hakkı:

    Madde 23 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/9 md.)

    Bir eseri, onun aslından veya  işlenmesinden çoğaltma ile elde edilmiş

nüshalarını dağıtmak, kiralamak veya satışa çıkarmak ya da herhangi bir biçim-

de ticaret konusu yapmak ve bu yoldan faydalanma hakkı yalnızca eser sahibi-

nindir. Yurt dışında çoğaltılmış kopyaların yurt içine getirilmesi durumunda,

eseri yayma ve faydalanma hakkı eser sahibinindir. Kendi izni olmadan yapılan

nüshaların ithalini yasaklama hakkı münhasıran eser sahibine aittir.

    Belirli nüshaların hak sahibinin yayma hakkını kullanması sonucu mülkiyeti

devredilerek ülke sınırları içinde ilk satışı ya da dağıtımı yapıldıktan sonra

bunların yeniden satışı ya da kiralanması biçiminde yayımı, kiralama ve kamuya

ödünç verme hakkı saklı kalmak şartıyla, eser sahibine tanınan yayma hakkını

ihlal etmez.

    ç) Temsil hakkı:

    Madde 24 - Bir eserden, onun asıl veya işlenmelerini doğrudan doğruya yahut

işaret, ses veya resim nakline yarıyan aletlerle umumi mahallerde okumak, çal-

mak, oynamak ve göstermek gibi temsil suretiyle faydalanma hakkı munhasıran eser

sahibine aittir.

    Temsilin umuma arzedilmek üzere vukubulduğu mahalden başka bir yere her

hangi bir teknik vasıta ile nakli de eser sahibine aittir.

    (Ek: 1/11/1983-2936/4 md.) Temsil hakkı; eser sahibinin veya meslek birliği-

ne üye olması halinde, yetki belgesinde belirttiği yetkiler çerçevesinde meslek

birliğinin yazılı izni olmadan, diğer gerçek ve tüzelkişilerce kullanılamaz.

Ancak, 33 üncü ve 43 üncü maddelerdeki hükümler saklıdır.

    d) Radyo ile yayım hakkı:

    Madde 25 - Bir eserden, onun asıl veya işlenmelerini radyo veya buna benzi-

yen ve işaret, ses yahut resim nakline yarıyan diğer teknik tesislerle yaymak;

böylece yayılan eserleri diğer bir radyo teşekkülünden naklen alarak ister

telli, ister telsiz olsun tekrar yaymak veya oparlör yahut buna benziyen ve

işaret, ses yahut resim nakline yarıyan diğer teknik tesislerle umumi mahaller-

de temsil etmek suretiyle faydalanma hakkı munhasıran eser sahibine aittir.

    3. Süreler:

    a) Genel olarak:

    Madde  26 - Eser sahibine tanınan mali haklar zamanla mukayyettir. 46 ve

47 nci maddelerdeki haller dışında koruma süresinin bitiminden sonra herkes,

eser sahibine tanınan mali haklardan faydalanabilir.

    Bir eserin aslı veya işlenmeleri için tanınan koruma süreleri birbirine

tabi değildir.

    Bu hüküm 9 uncu maddenin birinci fıkrasındaki eserler hakkında da uygulanır.

Koruma süresi, eserin alenileşmesinden önce cereyana başlamaz.

    Forma veya fasikül halinde yayımlanan eserlerde son forma veya fasikülün

yayımlandığı tarih, eserin aleniyeti tarihi sayılır. Fasıla ile yayımlanan

mütaaddit ciltlerden müteşkkil eserlerin her bir cildi ile bülten, risale, mev-

kute ve yıllıklar gibi eserlerde aleniyet tarihi bunlardan her birinin yayım-

lanma tarihidir.

    Aleniyet tarihinden başlıyan süreler eserin ilk defa alenileştiği veya dör-

düncü fıkraya göre alenileşmiş sayıldığı yıldan sonraki senenin ilk gününden

itibaren hesap olunur.

    Eser sahibinin ölümünden itibaren başlıyan sürelerin hesabında, eser sahi-

binin öldüğü seneyi takip eden yılın ilk günü başlangıç tarihi sayılır. 10 uncu

maddenin birinci fıkrasında zikredilen hallerde süre, eser sahiplerinden son sağ

kalanının ölüm tarihinden sonra başlar.

    b) Sürelerin devamı:

    Madde 27 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/10 md.)

    Koruma süresi eser sahibinin yaşadığı müddetçe ve ölümünden itibaren 70 yıl

devam eder.

    Sahibinin ölümünden sonra alenileşen eserlerde koruma süresi ölüm tarihinden

sonra 70 yıldır.

    12 nci maddenin birinci fıkrasındaki hallerde koruma süresi, eserin aleniyet

tarihinden sonra 70 yıldır; meğer ki eser sahibi bu sürenin bitmesinden önce

adını açıklamış bulunsun,

    İlk eser sahibi tüzelkişi ise, koruma süresi aleniyet tarihinden itibaren

70 yıldır.

    c) Türkçeye tercüme hususunda koruma süresi:

    Madde 28 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/11 md.)

    İlk defa Türkçe'den başka bir dilde yayımlanmış olan bir ilim ve edebiyat

eseri, yayımlandığı tarihten itibaren 70 yıl içinde eser sahibi veya onun

izniyle bir başka kişi tarafından Türkçe çevirisi yapılarak yayımlanmamış

ise, 70 yılın geçmesi ile Türkçe'ye çevrilebilir.

    ç) El işleri, küçük sanat eserleri, fotoğraf ve sinema eserlerinde süre:

    Madde 29 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/12 md.)

    El işleri, küçük sanat eserleri, fotoğraf ve sinema eserleri için koruma

süresi, aleniyet tarihinden itibaren 70 yıldır.

    B) Tahditler:

    I - Amme intizamı mülahazasiyle:

    Madde 30 - Eser sahibine tanınan haklar, eserin ispatı maksadiyle mahkeme ve

diğer resmi makamlar huzurunda ve alelıtlak zabıta ve ceza işlerinde bir muame-

leye konu teşkil etmek üzere kullanılmasına mani değildir.  Fotoğraflar, umumi

emniyet mülahazasiyle veya adli maksatlar için sahibinin rızası alınmaksızın,

resmi makamlar veya bunların emriyle başkaları tarafından her şekilde çoğaltı-

labilir ve yayılabilir.

    Eserin her hangi bir suretle ticaret mevkiine konmasını, temsilini veya di-

ğer şekillerde kullanılmasını meneden yahut müsaade veya kontrole bağlı tutan

kamu hukuku hükümleri mahfuzdur.

    II - Genel menfaat mülahazasiyle:

    1. Mevzuat ve içtihatlar

    Madde 31 - Resmen yayımlanan veya ilan olunan kanun, tüzük, yönetmelik,

tebliğ, genelge ve kazai kararların çoğaltılması, yayılması, işlenmesi veya her

hangi bir suretle bunlardan faydalanma serbesttir.

    2. Nutuklar:

    Madde 32 - Büyük Millet Meclisinde ve diğer resmi meclis ve kongrelerde,

mahkemelerde, umumi toplantılarda söylenen söz ve nutukların, haber ve malümat

verme maksadiyle çoğaltılması, umumi mahallerde okunması veya radyo vasıtasiyle

ve başka suretle yayımı serbesttir.

    Hadisenin mahiyeti ve vaziyetin icabı gerektirmediği hallerde söz ve nutuk

sahiplerinin adı zikredilmiyebilir.

    Bu söz ve nutukları birinci fıkrada zikredilenden başka bir maksatla çoğalt-

mak veya diğer bir suretle yaymak eser sahibine aittir.

    3. Temsil serbestisi:

    Madde 33 - Yayımlanmış bir eserin; umumi mahallerde, munhasıran eğitim ve

öğretim maksadiyle veya intifa kasdı olmaksızın meccanen temsili serbesttir.

    Aynı kaide safi gelirleri tamamen hayır gayelerine tahsis edilen müsamereler

hakkında da uygulanır.

    Bununla beraber eser sahibinin ve eserin adını mütat şekilde zikretmek icap

eder.

    4. Eğitim ve öğretim için seçme ve toplama eserler:

    Madde 34 - (Değişik birinci fıkra: 7/6/1995 - 4110/13 md.) Yayımlanmış

musiki, ilim ve edebiyat eserlerinden ve alenileşmiş güzel sanat eserlerinden,

maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde iktisablar yapılmak suretiyle,

hal ve vaziyetinden eğitim ve öğretim gayesine tahsis edildiği anlaşılan seçme

ve toplama eserler vücuda getirilmesi serbesttir. 2 nci maddenin üçüncü bendinde

ve 4 üncü maddenin birinci fıkrasının birinci ve beşinci bentlerinde gösterilen

neviden eserler, ancak seçme ve toplama eserin münderecatını aydınlatmak üzere

iktibas edilebilir. Ancak bu serbestlik,hak sahibinin meşru menfaatlerine haklı

bir sebep olmadan zarar verir veya eserden normal yararlanma ile çelişir şekil-

de kullanılamaz.

    Münhasıran okullara mahsus olarak hazırlanan ve Milli Eğitim Bakanlığı

tarafından onanan (okul-radyo) yayımları için de birinci fıkra hükümleri

uygulanır.

    Bütün bu hallerde eser ve eser sahibinin adı mütat şekilde zikredilmek

icap eder.

    5. İktibas serbestisi:

    Madde 35 - Bir eserden aşağıdaki hallerde iktibas yapılması caizdir:

    1. Alenileşmiş bir eserin bazı cümle ve fıkralarının müstakil bir ilim ve

edebiyat eserine alınması;

    2 - Yayımlanmış bir bestenin en çok tema, motif, pasaj ve fikir nevinden

parçalarının müstakil bir musiki eserine alınması;

    3. Alenileşmiş güzel sanat eserlerinin ve yayımlanmış diğer eserlerin, mak-

sadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde ve münderacatını aydınlatmak mak-

sadiyle bir ilim eserine konulması;

    4. Alenileşmiş güzel sanat eserlerinin ilmi konferans veya derslerde, konuyu

aydınlatmak için projeksiyon ve buna benzer vasıtalarla gösterilmesi.

    İktibasın belli olacak şekilde yapılması lazımdır. İlim eserlerinde, iktibas

hususunda kullanılan eserin ve eser sahibinin adından başka bu kısmın alındığı

yer belirtilir.

    6. Gazete münderecatı:

    Madde 36 - Basın Kanununun 15 inci maddesi hükmü mahfuz kalmak üzere basın

veya radyo tarafından umuma yayılmış bulunan günlük havadisler ve haberler ser-

bestçe iktibas olunabilir.

    Gazete veya dergilerde çıkan içtimai, siyasi veya iktisadi günlük meselelere

mütaallik makale ve fıkraların iktibas hakkı sarahaten mahfuz tutulmamışsa aynen

veya işlenmiş şekilde diğer gazete ve dergiler tarafından alınması ve radyo va-

sıtasiyle veya diğer bir suretle yayılması serbesttir. İktibas hakkı mahfuz tu-

tulsa bile sözü geçen makale ve fıkraların kısaltılarak basın özetleri şeklinde

alınması, radyo vasıtasiyle veya diğer bir suretle yayılması caizdir.

    Bütün bu hallerde, iktibas edilen gazete, dergi ve ajansın ve eğer bunlar da

başka bir kaynaktan alınmışlarsa o kaynağın adı, tarih ve sayısından başka maka-

le sahiplerinin adı, müstear adı veya alameti zikredilmek icabeder.

    7. Röportaj:

    Madde 37 - Röportaj mahiyetinde olmak üzere günlük hadiselere bağlı olarak

fikir ve sanat eserlerinden bazı parçaların işaret, ses veya resim nakline

yarıyan vasıtalara alınması caizdir. Bu şekilde alınmış paraların çoğaltılması,

yayılması, temsil edilmesi veya radyo ile yayınlanması serbesttir.

    Alenileşmiş ilim ve edebiyat eserlerinden bazı parçaların röportaj çerçeve-

sini aşmamak şartiyle radyo vasıtasiyle yayınlanması caizdir.

    III - Hususi menfaat mülahazasiyle:

    1. Şahsan kullanma:

    Madde 38 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/14 md.)

    Bütün fikir ve sanat eserlerinin, yayımlanma veya  kar amacı güdülmeksizin

şahsen kullanmaya mahsus çoğaltılması mümkündür. Ancak, bu çoğaltma hak sahi-

binin meşru menfaatlerine haklı bir sebep olmadan zarar veremez ya da eserden

normal yararlanmaya aykırı olamaz.

    Herkes birinci fıkra hükmü çerçevesinde musiki, ilim ve edebiyat eserlerini

işleyebileceği gibi başkasına da işletebilir.

    Sözleşmede belirleyici hükümlerinin yokluğu durumunda, hata düzeltme de

dahil, bilgisayar programının düşünüldüğü amaca uygun kullanımı için gerekli

olduğu durumda, bilgisayar programının onu hukuki yollardan edinen kişi tara-

fından çoğaltılması ve işlenmesi serbesttir.

    Bilgisayar programını yasal yollardan edinen kişinin programı yüklemesi,

çalıştırması ve hataları düzeltmesi sözleşme ile önlenemez. Bilgisayar prog-

ramının kullanımı için gerekli olduğu sürece, bilgisayar programını kullanma

hakkına sahip kişinin bir adet yedekleme kopyası yapması sözleşme ile önle-

nemez.

    Bilgisayar programının kullanım hakkına sahip kişinin yapmaya hak kazandığı

bilgisayar programının yüklenmesi, görüntülenmesi, çalıştırılması, iletilmesi

veya depolanması fiillerini ifa ettiği sırada, bilgisayar programının herhangi

bir ögesi altında yatan düşünce ve ilkeleri belirlemek amacı ile, programın

işleyişini gözlemlemesi, tetkik etmesi ve sınaması serbesttir.

    Bağımsız yaratılmış bir bilgisayar programı ile diğer programların araiş-

lerliğini gerçekleştirmek üzere gerekli bilgileri elde etmek için,bilgisayar

programının çoğaltılması ve işlenmesi anlamında kod'un çoğaltılmasının ve

kod formunun çevirisinin de zorunlu olduğu durumlarda, bu fiillerin ifası

aşağıdaki şartların karşılanması halinde serbesttir:

    1. Bu fiillerin, ruhsat sahibi veya bir bilgisayar programının kopyasını

kullanma hakkı sahibi diğer bir kişi tarafından veya onların adına bunu yapma-

ya yetkili kişi tarafından ifa edilmesi,

    2. Araişlerliği gerçekleştirmek için gerekli bilginin, (1) numaralı bentte

belirtilen kişilerin kullanımlarına sunulmaması,

    3. Bu fiillerin, araişlerliği gerçekleştirmek için gereken program parça-

ları ile sınırlı olması.

    Yukarıdaki fıkra hükümleri, onun uygulanması ile elde edilen bilgilerin;

    1. Bağımsız yaratılmış bilgisayar programının araişlerliğini gerçekleş-

tirmenin dışında diğer amaçlar için kullanılmasına,

    2. Bağımsız yaratılmış bilgisayar programının araişlerliği için gerekli ol-

duğu durumlar dışında başkalarına verilmesine,

    3. İfade ediliş bakımından esastan benzer bir bilgisayar programının geliş-

tirilmesi, üretilmesi veya pazarlanması veya fikri hakları ihlal eden herhangi

diğer bir fiil için kullanılmasına,

    İzin vermez.

    Altıncı ve Yedinci fıkra hükümleri, programdan normal yararlanma ile çeli-

şir veya hak sahibinin meşru yararlarına makul olmayan müdahale eder şekilde

kullanılmasına izin verecek tarzda yorumlanamaz.

    2. Bestekarlara tanınan haklar:

    Madde 39 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/15 md.)

    Bir edebiyat eseri, ancak eser sahibinin yazılı izniyle müzik eserinde

kullanılabilir.

    Herhangi bir müzik eserinde kullanılan her türden güfte, libretto ve ben-

zeri eserler bestelendiğinde, ortak eser kayıt, tescil ve ticari dolaşıma

konulmadan önce bu izin her aşamada belgelendirilir ve hak sahipleri ile diğer

ilgililer tarafından denetlenir.

    Güftelerin, konser ve radyo-televizyon programlarına konularak parasız

dağıtılması ve ses taşıyıcılarının üstünde veya bunlarla birlikte verilmek

üzere bastırılması mümkündür. Bu imkanlardan yararlanan kimse, edebiyat eserinin

ve eser sahibinin adını belirtmek zorundadır.

    3. Kopye ve teşhir:

    Madde 40 - Umumi yollar, caddeler ve meydanlara, temelli kalmak üzere konu-

lan güzel sanat eserlerini; resim, grafik, fotoğraf ve saire ile çoğaltma, yay-

ma, umumi mahallerde projeksiyonla gösterme, radyo ve benzeri vasıtalarla yayım-

lama caizdir. Bu salahiyet mimarlık eserlerinde yalnız dış şekle munhasırdır.

    Üzerlerine, sahibi tarafından sarahaten menedici bir kayıt konulmuş olmadık-

ça güzel sanat eserleri, malikleri veya bunların muvafakatiyle başkaları tara-

fından umumi mahallerde teşhir edilebilir.

    Açık artırma ile satılacak eserler umuma teşhir olunabilir. Umumi mahallerde

teşhir edilen veya açık artırmaya konulan bir eseri sergi veya artırmayı tertip

eden kimseler tarafından bu maksatlarla çıkarılacak kataloğ, kılavuz veya bunla-

ra benzer matbualar vasıtasiyle çoğaltma ve yayma caizdir.

    Bu hallerde, aksine yerleşmiş adet yoksa, eser sahibinin adının zikrinden

vazgeçilebilir.

    4. Plak, video kasetleri ve ses kasetlerinin umumi mahallerde kullanılması:

    Madde 41 - (Değişik: 1/11/1983-2936/6 md.)

    Eser sahibinin izniyle, ses, görüntü veya ses ve görüntü tekrarına yarayan

vasıtalara alınmış bu umumi mahallerde temsil edilmek üzere özel işaretlenmiş

olan musiki, ilim ve edebiyat eserlerinin umumi mahallerde çalınması veya göste-

rilmesi suretiyle temsili mümkündür. Ancak, özel olarak işaretlenmemiş plak,

video kaset ve ses kasetlerinden eser sahibinin veya yetkili kıldığı hallerde

meslek birliğinin uygun bir bedeli tazminat olarak isteme hakları saklıdır.

    Bu tazminat miktarının tespiti, takibi, eser sahibi ile meslek birliği ara-

sında paylaştırılmasına ilişkin usul ve esaslar; Türkiye Radyo - Televizyon

Kurumu ile meslek birliğinin görüşü alındıktan sonra, Kültür ve Turizm Bakanlı-

ğınca hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

    IV - Hükümete tanınan yetkiler:

    1.  Meslek birliklerinin kurulması:

    Madde 42 - (Değişik: 1/11/1983-2936/7 md.)

    (Değişik birinci fıkra: 7/6/1995 - 4110/16 md.) Eser sahipleri ve komşu

hak sahipleri, üyelerinin ortak çıkarlarını korumak ve mevzuatın öngördüğü

esas ve usuller içinde bu Kanun ile tanınmış haklarının takibini, alınacak

ücretlerin tahsilini ve hak sahiplerine dağıtımını sağlamak üzere, Kültür

Bakanlığnca hazırlanan ve Bakanlar Kurulunca onaylanan tüzük ve tip statülere

uygun olarak meslek birlikleri kurabilirler. Alan tespiti tüzük ile belirlenir.

Aynı alanda birden fazla meslek birliği kurulabilir. Her birlik ihtiyaçlar

doğrultusunda şubeler açarak çalışabilir.

    Değişik: (7/6/1995 - 4110/16 md.) Meslek birlikleri, Kültür Bakanlığınca

hazırlanarak Bakanlar Kurulunca onaylanan tip statüye uygun olarak, bir üst

kuruluş kurabilirler.

    Meslek birlikleri ve federasyon özel hukuka tabi tüzelkişilerdir. Üyeleri

sermaye koymak, kar ve zarara, hukuki mesuliyete iştirak etmekle yükümlü tutu-

lamazlar.

    Meslek birliklerinin ve federasyonun tip statülerinde genel kurul, yönetim

kurulu, denetleme kurulu, teknik - bilim kurulu ve haysiyet kurulu mecburi organ

olarak düzenlenir. Bu birliklerin ve federasyonun kurulması, kontrolü; denetlen-

mesi ile ilk genel kurullarını toplayabilmeleri için gerekli en az üye sayısı,

diğer ihtiyari organları, kurullarının teşekkül tarzı, üye sayısı ve görevleri

üyeliğe girme, çıkma ve çıkarılma şartları, şubelerini kurabilecekleri bölgele-

rin tespiti, yurt içi ve yurt dışındaki kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve

özel hukuk tüzelkişileri ile olan ilişkileri, bu ilişkilerdeki hak ve yetkileri,

üyeleriyle olan mali ilişkileri, elde edilen telif ücreti ve tazminatların dağı-

tımı ve diğer usul ve esaslara ilişkin hususlar; ilgili kuruluşların görüşleri

alındıktan sonra Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanacak tüzükle belirlenir.

    4/10/1983 tarihli ve 2908 sayılı Dernekler Kanununun 21 inci maddesinin

ikinci fıkrası, 30, 37, 40, 42, 43, 44, 45, 48, 65, 66, 67, 68, 69, 70 ve

90 ıncı maddeleri, bu maddeye göre kurulacak meslek birlikleri ve federasyon

için de ceza hükümleriyle birlikte uygulanır.

    Türk uyruklu eser sahiplerinin mali hakları, ülke içinde bu maddeye göre

kurulan meslek birlikleri dışında; başka birlik, dernek ve benzeri kuruluşlar

tarafından takip edilemez.

    Radyo-Televizyon Yayınlarında Telif Hakkı (1)

    Madde 43 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/17 md.)

    Radyo-Televizyon yayınlarında kullanılan fikir ve sanat eserlerine telif

hakkı ödenir.

---------------

(1) Bu madde başlığı 7/6/1995 tarih ve 4110 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile

    değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

    Her tür yayınlarda; tanıtım amacıyla kullanılan eserin tümü üzerindeki

hakları zedelemeyecek düzeydeki kısa tespitler için eser sahiplerinden izin

alınmaz ve herhangi bir ücret ödenmez.

    Eserlerin herhangi bir bölümünün söz veya müzik programlarını tanıtma,

yardımcı dramatik unsur, sinyal, jenerik, geçiş müziği ve benzeri maksat-

larla kullanılması kısa tespit sayılır.

    Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunun kısa dalga radyo istasyonlarından

yurt dışına yapılacak yayınlarda yararlanılan eserler dolayısıyla eser sa-

hiplerine ücret ödenmez.

    3. Fikir ve sanat eserlerinin işaretlenmesi:

    Madde 44 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/18 md.)

    Mali hak sahipleri ile fikir ve sanat eserlerinin işaret, ses ve resim-

le tekrarına yarayan aletleri imal edenler ve basanlar; bu Kanunun öngördüğü

şekilde çoğaltarak satışa çıkarılacak, dağıtılacak veya başka türlü ticaret

mevkiine konacak bir eserin bütün nüshalarında işaret ve seri numarası bulun-

durmakla müştereken yükümlüdürler.

    Her türlü boş video kaseti, ses kaseti, kompakt disk, bilgisayar disketi

imal veya ticari amaçla ithal eden gerçek ve tüzel kişiler, imalat veya itha-

lat bedeli üzerinden yüzde beşi geçmemek üzere Bakanlar Kurulu kararıyla be-

lirlenecek orandaki miktarı keserek, bir ay içinde topladıkları meblağı,son-

raki ayın engeç yarısına kadar Kültür Bakanlığı adına bir ulusal bankada açı-

lacak özel hesaba yatırmakla yükümlüdürler.

    Bakanlık, bu hesapta toplanan miktarın 3/4'ünü, meslek birliklerinin tem-

sil ettikleri hak sahiplerine dağıtılmak üzere meslek birlikleri arasında pay-

laştırır. Meslek birlikleri bu parayı, Bakanlığın onaylayacağı dağıtım plan-

larına göre hak sahiplerine dağıtır. Bakanlık bu planları onaylarken, meslek

birliklerince temsil edilen eserlerin özel kopyalama miktarını gözönüne alır.

Bakanlık, bu miktarın geri kalan 1/4'ünü, kültürel ve sosyal amaçlarla ve

fikri haklara tecavüzün önlenmesi için kullanır.

    Fikir ve sanat eserleri nüshalarının şahsi veya umumi mahallerde temsil

edilmek amacıyla kullanımlarına göre üzerlerine konacak işaret ve seri nu-

maralarına, bunu taşımayan nüshaların toplattırılmasına, çoğaltılan ve da-

ğıtılan nüsha sayısının kime bildirileceğine ve diğer hususlara ilişkin

usul ve esaslar Kültür Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle tespit edilir.

    4. Güzel sanat eserlerinin satış bedellerinden pay verilmesi:

    Madde 45 - 4 üncü maddenin 1 inci ve 2 nci bendinde sayılan güzel sanat

eserlerinin asıllariyle 2 nci maddenin 1 inci bendinde ve 3 üncü maddede sayı-

lıpta yazarlarla bestecilerin el yazısiyle yazılmış eserlerinin asıllarından

biri eser sahibi veya mirasçıları tarafından bir defa satıldıktan sonra eser,

koruma süresi içinde bir sergide veya açık artırmada yahut bu gibi eşyayı satan

bir mağazada satış konusu olarak elden ele geçtikçe bu satış bedeli ile bir

önceki satış bedeli arasında açık bir nispetsizlik bulunması halinde satıcıya

her defasında, bedel farkından münasip bir payı eser sahibine, bu ölmüşse miras

hükümlerine göre üçüncü dereceye kadar (Bu derece hariç) kanuni mirasçılarına

ve eşine, bunlar da yoksa mesleki birliğe vermek borcu bir kararname ile yükle-

tilebilir.

    Kararnamede:

    1.  Bedel farkının yüzde onunu geçmemek şartiyle farkın nispetine göre

tesbit edilecek bir pay tarifesi;

    2.  Bedeli kararnamede tesbit edilecek miktarı aşmıyan satışların pay

vermek borcundan muaf tutulacağı;

    3. Eser nevileri itibariyle mesleki birliğin hangi kolunun ilgili sayılabi-

leceği;

gösterilir.

    Satışın vukubulduğu müessese sahibi satıcı ile birlikte müteselsilen mesul-

dür.

    Cebri satış hallerinde pay ancak diğer alacaklar tamamen ödendikten sonra

ödenir.

    Pay verme borcunun zamanaşımı, bu borcun doğumunu intaç eden satıştan iti-

baren beş yıldır.

    5. Devletin faydalanma salahiyeti:

    Madde 46 - (Değişik: 1/11/1983 - 2936/10 md.)

    Çoğaltma ve yayımı eser sahibi tarafından açıkça men edilmemiş olan ve

umumi kütüphane, müze ve benzeri müesseselerde saklı bulunan henüz yayımlanmamış

veya alenileşmemiş eserler, mali haklarla ilgili koruma süresi dolmuş olmak

şartıyla, bulunduğu kamu kurum ve kuruluşuna ait olur. Bunlardan kamu kurum ve

kuruluşları ile bilimsel vesair amaçla yararlanmak isteyen kişi ve kuruluşların

izin alacakları merci ve bunlardan alınacak ücretlerle bu ücretlerin hangi kül-

türel gayelerde sarfedileceği ve diğer hususlar, ilgili kuruluşların görüşü

alındıktan sonra Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanacak tüzükle belirlenir.

    6. Kamuya maletme:

    Madde 47 - Bir kararname ile memleket kültürü için önemi haiz görülen bir

eser üzerindeki mali haklardan faydalanma salahiyeti, hak sahiplerine münasip

bir bedel ödenmesi suretiyle koruma süresinin bitiminden önce kamuya maledile-

bilir.

    Bu hususta karar verilebilmesi için eserin Türkiye'de veya Türk vatandaş-

ları tarafından Türkiye dışında yayımlanmış olması ve aynı zamanda eser nüsha-

larının iki yıldan beri tükenmiş bulunması ve hak sahibinin münasip bir süre

içersinde bunun yenisini yayımlıyacağının da ihtimal dışında görülmüş olması

lazımdır.

    Bu kararnamede:

    1. Eser ve sahibinin adı;

    2. Müktesep hakları ihlal edilen kimselere ödenecek bedel;

    3. Mali hakları kullanacak makam veya müessese;

    4. Verilen bedelin itfasından sonra elde edilecek safi karın hangi kültürel

gayelere tahsis edileceği;

       yazılır.

                              DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

                          Sözleşme ve Tasarruflar

    A) Hayatta vaki tasarruflar:

    I - Asli iktisap:

    Madde 48 - Eser sahibi veya mirasçıları kendilerine kanunen tanınan mali

hakları süre, yer ve muhteva itibariyle mahdut veya gayrimahdut, karşılıklı veya

karşılıksız olarak başkalarına devredebilirler.

    Mali hakları sadece kullanma salahiyeti de diğer bir kimseye bırakılabilir.

(Ruhsat).

    Yukardaki fıkralarda sayılan tasarruf muameleleri henüz vücuda getirilmemiş

veya tamamlanacak olan bir esere taallük etmekte ise batıldır.

    II - Devren iktisap:

    Madde 49 - Eser sahibi veya mirasçılarından mali bir hak veya böyle bir

hakkı kullanma ruhsatını iktisap etmiş olan bir kimse, ancak bunların yazılı

muvafakatiyle bu hakkı veya kullanma ruhsatını diğer birine devredebilir.

    İşleme hakkının devrinde, devren iktisap eden kimse hakkında da eser sahibi

veya mirasçılarının aynı suretle muvafakatı şarttır.

    III - Sözleşmeler:

    1. Vücuda getirilecek eserler:

    Madde 50 - 48 ve 49 uncu maddelerde sayılan tasarruf muamelelerine dair

taahhütler, eser henüz vücuda getirilmeden önce yapılmış olsa dahi muteberdir.

    Eser sahibinin ileride vücuda getireceği eserlerin bütününe veya muayyen bir

nevi'ine taallük eden bu kabil taahhütleri taraflardan her biri, ihbar tarihin-

den bir yıl sonra hüküm ifade etmek üzere feshedebilir.

    Eser tamamlanmadan önce, eser sahibi ölür veya tamamlama kabiliyetini zayi

eder, yahut kusuru olmaksızın eserin tamamlanması imkansız hale gelirse zikri

geçen taahhütler kendiliğinden münfesih olur. Diğer tarafın iflas etmesi veya

sözleşme uyarınca devraldığı mali hakları kullanmaktan aciz duruma düşmesi yahut

kusuru olmaksızın kullanmanın imkansız hale gelmesi hallerinde de aynı hüküm

caridir.

    2. İlerideki faydalanma imkanları:

    Madde 51 - İleride çıkarılacak mevzuatın eser sahibine tanıması muhtemel

mali hakların devrine veya bunların başkaları tarafından kullanılmasına mütaal-

lik sözleşmeler batıldır.

    İleride çıkarılacak mevzuatla mali hakların şümulünün genişletilmesi veya

koruma süresinin uzatılmasından doğacak salahiyetlerden vazgeçmeyi yahut bunla-

rın devrini ihtiva eden sözleşmeler hakkında aynı hüküm caridir.

    IV - Şekil:

    Madde 52 - Mali haklara dair sözleşme ve tasarrufların yazılı olması ve

konuları olan hakların ayrı ayrı gösterilmesi şarttır.

    V - Tekeffül:

    1. Hakkın mevcut olmaması:

    Madde 53 - Mali bir hakkı başkasına devreden veya kullanma ruhsatını veren

kimse, iktisap edene karşı hakkın mevcudiyetini Borçlar Kanununun 169 ve 171

inci maddeleri hükmünce zamindir.

    Haksız fiillerden ve sebepsiz mal iktisabından doğan talepler mahfuzdur.

    2. Salahiyetin mevcut olmaması:

    Madde 54 - Mali bir hakkı yahut kullanma ruhsatını devre salahiyetli olmıyan

kimseden iktisap eden, hüsnüniyet sahibi olsa bile himaye görmez.

    Salahiyeti olmaksızın mali bir hakkı başkasına devreden veya kullanma ruh-

satını veren kimse; salahiyeti bulunmadığına diğer tarafın vakıf olduğunu veya

vakıf olması lazımgeldiğini ispat etmedikçe tasarrufun hükümsüz kalmasından do-

ğan zararı tazminle mükelleftir. Kusur halinde mahkeme; hakkaniyet gerektiri-

yorsa daha geniş bir tazminata hükmedebilir.

    Haksız fiillerden ve sebepsiz mal iktisabından doğan talepler mahfuzdur.

    VI - Yorum kaideleri:

    1. Şümul:

    Madde 55 - Aksi kararlaştırılmış olmadıkça mali bir hakkın devri veya bir

ruhsatın verilmesi eserin tercüme veya sair işlenmelerine şamil değildir.

    2. Ruhsat:

    Madde 56 - Ruhsat; mali hak sahibinin başkalarına da aynı ruhsatı vermesine

mani değilse (basit ruhsat), yalnız bir kimseye mahsus olduğu takdirde (tam

ruhsat) tır.

    Kanun veya sözleşmeden aksi anlaşılmadıkça her ruhsat basit sayılır.

    Basit ruhsatlar hakkında hasılat kirasına, tam ruhsatlar hakkında intifa

hakkına dair hükümler uygulanır.

    3.Mülkiyetin intikali:

    Madde 57 - Asıl veya çoğaltılmış nüshalar üzerindeki mülkiyet hakkının dev-

ri, aksi kararlaştırılmış olmadıkça, fikri hakların devrini ihtiva etmez.

    Bir güzel sanat eseri üzerinde çoğaltma hakkını haiz olan bir kimseden kalıp

ve sair çoğaltma aletlerinin zilyedliğini iktisap eden kimse, aksi kararlaştı-

rılmamışsa, çoğaltma hakkını da iktisap etmiş sayılır.

    Bir sinema eserinin çoğaltılmış nüshaları üzerinde mülkiyet iktisap eden

kimse, aksi kararlaştırılmamışsa, temsil hakkını da iktisap etmiş sayılır.

    VII - Cayma hakkı:

    Madde 58 - Mali bir hak veya ruhsat iktisap eden kimse, kararlaştırılan süre

içinde ve eğer bir süre tayin edilmemişse icabı hale göre münasip bir zaman

içinde hak ve salahiyetlerden gereği gibi faydalanmaz ve bu yüzden eser sahibi-

nin menfaatleri esaslı surette ihlal edilirse eser sahibi sözleşmeden cayabilir.

    Cayma hakkını kullanmak istiyen eser sahibi sözleşmedeki hakların kullanıl-

ması için noter vasıtasiyle diğer tarafa münasip bir mehil vermeye mecburdur.

Hakkın kullanılması, iktisap eden kimse için imkansız olur veya tarafından

reddedilir yahut bir mehil verilmesi halinde eser sahibinin menfaatleri esaslı

surette tehlikeye düşmekte ise mehil tayinine lüzum yoktur.

    Verilen mehil neticesiz geçerse veya mehil tayinine lüzum yoksa noter vası-

tasiyle yapılacak ihbar ile cayma tamam olur. Cayma ihbarının tebliğinden iti-

baren 4 hafta geçtikten sonra caymaya karşı itiraz davası açılamaz.

    İktisap edenin mali hakkı kullanmamakta kusuru yoksa veya eser sahibinin

kusuru daha ağır ise hakkaniyet gerektiği hallerde iktisap eden, münasip bir

tazminat istiyebilir.

    Cayma hakkından önceden vazgeçme caiz olmadığı gibi bu hakkın dermeyanını

iki yıldan fazla bir süre için meneden takyitler de hükümsüzdür.

    VIII- Hakkın eser sahibine avdeti:

    Madde 59 - Eser sahibi veya mirasçıları mali bir hakkı muayyen bir gaye

zımmında yahut muayyen bir süre için devretmişlerse gayenin ortadan kalkması

veya sürenin geçmesiyle ilgili hak, sahibine avdet eder. Bu hüküm, başkasına

devrine sözleşme ile müsaade edilmemiş olan mali bir hakkı iktisap eden kimsenin

ölümü yahut iflası halinde cari değildir; meğer ki, işin mahiyeti icabı, hakkın

kullanılması, iktisap edenin şahsına bağlı bulunsun.

    Muayyen bir gaye zımmında veya muayyen bir süre için verilen ruhsatlar bi-

rinci fıkrada sayılan hallerde son bulur.

    B) Vazgeçme:

    Madde 60 - Eser sahibi yahut mirasçıları, kendilerine kanunen tanınan mali

haklardan, önceden vakı tasarruflarını ihlal etmemek şartiyle, bir resmi senet

tanzimi ve bu hususun Resmi Gazete'de ilanı suretiyle vazgeçebilirler.

    Vazgeçme, ilan tarihinden başlıyarak koruma süresinin bitmesi halindeki

hukuki neticeleri doğurur.

    C) Haciz ve rehin:

    I - Caiz olmıyan haller:

    Madde 61 - İcra ve İflas Kanununun 24 ve 30 uncu maddelerinin hükümleri

mahfuz kalmak şartiyle:

    1.  Eser sahibinin veya mirasçılardan birinin mülkiyeti altında bulunan he-

nüz alenileşmemiş bir eserin müsvedde veya asılları;

    2.  Sinema eserleri hariç olmak üzere birinci bentte zikredilen eserler üze-

rindeki mali haklar;

    3.  Eser sahibinin, mali haklara dair hukuki muamelelerden doğan paradan

gayrı alacakları;

    Kanuni veya akdi bir rehin hakkının, cebri icranın veya hapis hakkının konu-

su olamaz.

    II- Caiz olan haller:

    Madde 62 - Aşağıdaki hükümler dairesinde:

    1.  Alenileşmiş bir eserin müsveddesi veya aslı;

    2.  Yayımlanmış bir eserin çoğaltılmış nüshaları;

    3.  Eser sahibinin korunmaya layık olan manevi menfaatlerini ihlal etmemek

şartiyle alenileşmiş bir eser üzerindeki mali hakları;

    4.  Eser sahibinin mali haklara dair hukuki muamelelerden doğan para ala-

cakları;

    Kanuni veya akdi bir rehin hakkının, cebri icranın yahut hapis hakkının ko-

nusunu teşkil edebilir.

    Birinci fıkrada sayılan konulara dair rehin sözleşmesinin muteber olması

için yazılı şekilde yapılması lazımdır. Sözleşmede rehin olarak verilenler ayrı

ayrı gösterilmelidir.

    Güzel sanat eserlerine ait kalıplar ve sair çoğaltma vasıtaları, birinci

fıkranın üçüncü bendinde yazılı mali haklar üzerinde cebri icra tatbikı için

lüzumlu görüldüğü nispette zilyed olan kimselerden geçici olarak alınabilir.

    Mimarlık eserleri hariç olmak üzere güzel sanat eserlerinin asılları ve eser

sahibine yahut mirasçılarına ait musiki, ilim ve edebiyat eserlerinin müsvedde-

leri, birinci fıkranın üçüncü bendinde yazılı mali haklar üzerinde cebri icra

tatbikı için lüzumlu görüldüğü nispette zilyed olan kimselerden geçici olarak

alınabilir.

                                     241O

    Ç) Miras:

    I - Genel olarak:

    Madde 63 - Bu Kanunun tanıdığı mali haklar miras yolu ile intikal eder.

    Mali haklar üzerinde ölüme bağlı tasarruflar yapılması caizdir.

    II  - Müşterek eser sahiplerinden birinin ölümü:

    Madde 64 - Eseri birlikte vücuda getirenlerden biri, eserin tamamlanmasın-

dan yahut alenileşmesinden önce ölürse hissesi, diğerleri arasında taksime

uğrar. Bunlar, ölenin mirasçılarına münasip bir bedel ödemekle mükelleftirler.

Miktar üzerinde uzlaşamazlarsa bunu mahkeme tayin eder.

    Eseri birlikte vücuda getirenlerden biri eserin alenileşmesinden sonra ölür-

se diğerleri, ölenin mirasçılariyle birliği devam ettirip ettirmemekte serbest-

tirler.

    Devama karar vermeleri halinde, sağ kalan eser sahipleri mirasçılardan bir-

liğe karşı haklarının kullanılması hususunda bir temsilci tayinini talep edebi-

lirler.

    Devama karar verilmediği takdirde birinci fıkra hükümleri uygulanır.

    III - Mirasçıların birden fazla oluşu:

    Madde 65 - Eser sahibinin terekesinde bu kanunun tanıdığı mali haklar mevcut

olupta Medeni Kanunun 581 inci maddesi uyarınca bir temsilci tayin edilmişse,

temsilci, bu haklar üzerinde yapacağı muameleler için mirasçıların kararını

almaya mecburdur.

                              BEŞiNCi BÖLÜM

                           Hukuk ve Ceza Davaları

    A) Hukuk davaları:

    I - Tecavüzün ref'i davası:

    1. Genel olarak:

    Madde 66 - Manevi ve mali hakları tecavüze uğrıyan kimse tecavüz edene karşı

 tecavüzün ref'ini dava edebilir.

    Tecavüz, hizmetlerini ifa ettikleri sırada bir işletmenin temsilcisi veya

müstahdemleri tarafından yapılmışsa işletme sahibi hakkında da dava açılabilir.

    Tecavüz edenin veya ikinci fıkrada yazılı kimselerin kusuru şart değildir.

    Mahkeme, eser sahibinin manevi ve mali haklarını, tecavüzün şümulünu, kusu-

run olup olmadığını, varsa ağırlığını ve tecavüzün ref'i halinde tecavüz edenin

düçar olması muhtemel zararları takdir ederek halin icabına göre tecavüzün ref'i

için lüzumlu göreceği tedbirlerin tatbikına karar verir.

    (Ek: 7/6/1995 - 4110/19 md.) Eser sahibi, ikamet ettiği yerde de tecavüzün

ref'i ve men davası açabilir.

    2. Manevi haklara tecavüz halinde:

    Madde 67 - Henüz alenileşmemiş bir eser, sahibinin rızası olmaksızın veya

arzusuna aykırı olarak umuma arzedildiği takdirde tecavüzün ref'i davası, ancak

umuma arz keyfiyetinin çoğaltılmış nüshaların yayımlanması suretiyle vakı olması

halinde açılabilir. Aynı hüküm, esere, sahibinin arzusuna aykırı olarak adının

konulduğu hallerde de caridir.

    Eser üzerinde sahibinin adı hiç konulmamış veya yanlış konulmuş yahut konu-

lan ad iltibasa meydan verecek mahiyette olupta eser sahibi 15 inci maddede

zikredilen tesbit davasından başka tecavüzün ref'ini talep etmişse, tecavüz eden

gerek aslına, gerek tedavülde bulunan çoğaltılmış nüshalar üzerine eser sahibi-

nin adını derç etmeye mecburdur. Masrafı tecavüz edene ait olmak üzere, hükmün

en fazla 3 gazetede ilanı talep edilebilir.

    32, 33, 34, 35, 36, 39 ve 40 ıncı maddelerde sayılan hallerde yanlış veya

kifayetsiz kaynak tasrih edilmiş veyahut hiç kaynak gösterilmemişse ikinci fıkra

hükmü uygulanır.

    Eser haksız olarak değiştirilmiş ise hak sahibi aşağıdaki taleplerde bulu-

nabilir:

    1.  Eser sahibi, eserin değiştirilmiş şekilde çoğaltılmasının, yayım ve

temsilinin, radyo ile yayımının menedilmesini ve tecavüz edenin, tedavülde bu-

lunan çoğaltılmış nüshalardaki değişiklikleri düzeltmesini veya bunların eski

haline getirilmesini talep edebilir. Değişiklik, eserin, gazete, dergi veya

radyo ile yayımı sırasında yapılmışsa eser sahibi, masrafı tecavüz edene ait

olmak üzere, eseri değiştirilmiş şekilde yayımlamış olan bütün gazete, dergi

ve radyo idarelerinden değişikliğin ilan yolu ile düzeltilmesini talep edebilir;

    2. (Değişik: 7/6/1995 - 4110/20 md.) Güzel sanat eserlerinde eser sahibi

asıldaki değişikliğin kendisi tarafından yapılmadığını veya eserdeki adının

kaldırılmasını yahut değiştirilmesini talep edebilir. Eski halin iadesi mümkün

ise değişikliğin izalesi ammenin veya malikin menfaatlerini esaslı surette

haleldar etmiyorsa eser sahibi eseri eski hale getirebilir.

    3. Mali haklara tecavüz halinde:

    Madde 68 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/21 md.)

    Eser, hak sahibinin izni olmadan çevrilmiş, sözleşme dışı veya sözleşmede

belirtilen sayıdan fazla basılmış, diğer bir biçimde işlenmiş ya da radyo ve

televizyon ile yayınlanmış, temsil edilmişse; izni alınmamış eser sahibi, rayiç

bedel itibarıyla, uğradığı zararın en çok üç katını isteyebilir.

    Bir eserden izinsiz çoğaltma yolu ile yarar sağlanıyorsa ve çoğaltılan

kopyaları satışa çıkarılmamışsa, eser sahibi; çoğaltılmış kopyaların, çoğaltmaya

yarayan film, kalıp ve benzeri araçların imhasını veya maliyet fiyatını aşmamak

üzere çoğaltılmış kopyaların ve çoğaltmaya yarayan film, kalıp ve benzeri

gereçlerin uygun bir bedel karşılığında kendisine verilmesini ya da sözleşme

olması durumunda isteyebileceği miktarın üç kat fazlasını talep edebilir. Bu

husus, izinsiz çoğaltma yoluna giden kişinin yasal sorumluluğunu ortadan

kaldırmaz.

    Bir eserin izinsiz çoğaltılan kopyaları satışa çıkarılmışsa veya satış

haksız bir tecavüz oluşturuyorsa, eser sahibi tecavüz edenin elinde bulunan

nüshalar hakkında ikinci fıkrada yazılı şıklardan birini seçebilir.

    Bedel talebinde bulunan kişi, tecavüz edene karşı onunla bir sözleşme yapmış

olması halinde haiz olabileceği bütün hak ve yetkileri ileri sürebilir.

    II - Tecavüzün men'i davası:

    Madde 69 - Mali veya manevi haklarında tecavüz tehlikesine maruz kalan eser

sahibi muhtemel tecavüzün önlenmesini dava edebilir. Vakı olan tecavüzün devam

veya tekrarı muhtemel görülen hallerde de aynı hüküm caridir.

    66 ncı maddenin ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarının hükümleri burada

da uygulanır.

    III - Tazminat davası:

    Madde 70 - (Değişik birinci fıkra: 7/6/1995 - 4110/22 md.) Manevi hakları

haleldar edilen kişi, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat ödenmesi

için dava açabilir. Mahkeme, bu para yerine veya bunlara ek olarak başka bir

manevi tazminat şekline de hükmedebilir.

      Mali hakları haleldar edilen kimse, tecavüz edenin kusuru varsa haksız

fiillere mütaallik hükümler dairesinde tazminat talep edebilir.

    Birinci ve ikinci fıkralardaki hallerde, tecavüze uğrıyan kimse tazminattan

başka temin edilen karın kendisine verilmesini de istiyebilir. Bu halde 68 inci

madde uyarınca talep edilen bedel indirilir.

    B) Ceza davaları:

    I - Suçlar:

    1. Manevi haklara tecavüz:

    Madde 71 - (Değişik: 1/11/1983-2936/11 md.)

    Bu Kanunun hükümlerine aykırı olarak kasten:

    1.  Alenileşmiş olsun veya olmasın, eser sahibi veya halefinin yazılı izni

olmadan bir eseri umuma arz eden veya yayımlayan,

    2.  Sahip veya halefinin yazılı izni olmadan, bir esere veya çoğaltılmış

nüshalarına ad koyan,

    3.  Başkasının eserini kendi eseri veya kendisinin eserini başkasının eseri

olarak gösteren veya 15 inci maddenin ikinci fıkrası hükmüne aykırı hareket

eden,

    4.  32, 33, 34, 35, 36, 37, 39 ve 40 ıncı maddelerdeki hallerde kaynak gös-

termeyen veya yanlış yahut kifayetsiz veya aldatıcı kaynak gösteren,

    (Değişik: 7/6/1995 - 4110/23 md.) Kişiler hakkında üç aydan bir yıla kadar

hapis ve 300 milyon liradan 600 milyon liraya kadar ağır para cezasına hükmo-

lunur.

    2. Mali haklara tecavüz:

    Madde 72 - (Değişik: 1/11/1983-2936/12 md.)

    Hak sahibinin yazılı izni olmaksızın, bu Kanuna aykırı olarak kasten:

    1.  Bir eseri herhangi bir şekilde işleyen,

    2.  Bir eseri herhangi bir şekilde çoğaltan,

    3.  Bir eser veya işlenmelerinin kendi tarafından çoğaltılmış nüshalarını

 satan veya satışa veyahut tedavüle arz eden,

    4.  Bir eseri veya işlenmelerini temsil veya teşhir eden yahut umumi yerler-

de gösteren veya radyo yahut buna benzer vasıtalar ile yayan,

    5. (Ek: 7/6/1995 - 4110/24 md.) Bir eseri veya işlenmelerini kiralayan,

    6. (Ek: 7/6/1995 - 4110/24 md.) Eser sahibinin izni olmadan yapılan nüsha-

ları ithal eden,

    (Değişik: 7/6/1995 - 4110/24 md.) Kişiler hakkında üç aydan bir yıla kadar

hapis ve 300 milyon liradan 600 milyon liraya kadar ağır para cezasına hükmo-

lunur.

    3. Diğer suçlar:

    Madde 73 - (Değişik: 1/11/1983-2936/13 md.)

    Kasten:

    1.  Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak çoğaltıldığını bildiği veya bilmesi

icabettiği bir eserin nüshalarını satışa çıkaran veya bunlardan umumi yerlerde

temsil veya radyo ile yayım maksadı ile yahut kar temini için diğer herhangi bir

suretle faydalanan;

    2.  Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak satışa çıkarıldığını bildiğini veya

bilmesi icap ettiği bir eserin nüshalarını başkalarına satan veya bunlardan

umumi yerlerde temsil veya radyo ile yayım maksadıyla veya kar temini için her-

hangi bir surette faydalanan;

    3.  Mevcut olmadığını veya üzerinde tasarruf salahiyeti bulunmadığını bil-

diği veya bilmesi icabettiği mali hakkı veya ruhsatı başkasına devreden veya

veren yahut rehin eden veyahut herhangi bir tasarrufun konusunu yapan;

    4.  Kendisine sözleşme veya Kanunla müsaade edilen miktardan fazla nüsha

çoğaltan veya çoğalttıran;

    5. (Ek: 7/6/1995 - 4110/25 md.) Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak çoğal-

tıldığını bildiği veya bilmesi icap ettiği bir eserin nüshalarını ticari amaçla

elinde bulunduran,

    (Ek: 7/6/1995 - 4110/25 md.) Yegane amacı bir bilgisayar programını korumak

için uygulanan bir teknik aygıtın geçersiz kılınmasına veya izinsiz ortadan

kaldırılmasına yarayan herhangi bir teknik aracı ticari amaç için elinde

bulunduran veya dağıtan,

    (Değişik: 7/6/1995 - 4110/25 md.) Kişiler hakkında üç aydan üç yıla kadar

hapis ve 300 milyon liradan 600 milyon liraya kadar ağır para cezasına hükmo-

lunur.

    II - Fail:

    Madde 74 - 71, 72 ve 73 üncü maddelerde sayılan suçlar, hizmetlerini ifa

ettikleri sırada bir işletmenin temsilcisi veya müstahdemleri tarafından işlen-

miş ise, suçun işlenmesine mani olmıyan işletme sahibi veya müdürü yahut her

hangi bir nam ve sıfatla olursa olsun işletmeyi fiilen idare eden kimse de fail

gibi cezalandırılır. Cezayi mucip fiil işletme sahibi veya müdürü yahut işlet-

meyi fiilen idare eden kimse tarafından emredilmiş ise bunlar fail gibi; temsil-

ci veya müstahdem ise, yardımcı gibi cezalandırılır.

    Temsil edilmesinin kanuna aykırılığını bildiği bir eserin umuma gösterilmesi

için karşılıklı veya karşılıksız olarak bir mahalli tahsis eden veya böyle bir

eserin temsilinde vazife veya rol alan kimse, yardımcı olarak cezalandırılır.

     Bir tüzelkişinin işleri çevrilirken 71, 72 ve 73 üncü maddelerde sayılan

suçlardan biri işlenirse; masraf ve para cezasından tüzelkişi diğer suçlularla

birlikte müteselsilen mesuldür.

    Ceza Kanununun 64, 65, 66 ve 67 nci maddelerinin hükümleri mahfuzdur.

    III - Kovuşturma:

    Madde 75 - 71, 72 ve 73 üncü maddelerde sayılan suçlardan dolayı kovuşturma

şikayete bağlıdır.

    (Değişik: 1/11/1983-2936/14 md.) Tecavüze maruz kalan kimseden başka şika-

yete salahiyetli olanlar şunlardır:

      1.  71 inci maddenin dört numaralı bendinde belirtilen hallerde 35 inci

madde gereğince kaynak gösterme mükellefiyetine aykırı fiiller söz konusu ise,

Milli Eğitim ve Kültür ve Turizm Bakanlıkları veya tecavüz eden yahut tecavüze

maruz kalan kimsenin mensup olduğu meslek birliği,

    2.  71 inci maddenin dört numaralı bendinde belirtilen hallerde 36 ncı

madde gereğince kaynak gösterme mükellefiyetine aykırı fiiller söz konusu ise,

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Basın - Yayın Genel Müdürlüğü ve Türk basınını

temsil eden kurumlar.

    Ceza davasının, fiilin icrasından itibaren bir yıl içinde açılması gerekir.

    Bu Kanunun şümulüne giren suçlara mütaallik işler Ceza Muhakemeleri Usulü

Kanununun 423 üncü maddesine giren acele işlerdendir.

    C)  Çeşitli hükümler:

    I - Görev:

    Madde 76 - Bu Kanunun tanzim ettiği hukuki münasebetlerden doğan davalarda,

dava olunan şeyin miktarına ve kanunda gösterilen cezanın derecesine bakılmak-

sızın görevli merci asliye mahkemesidir.

    Şahsi dava açılmışsa Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 358 inci maddesi

uygulanır. Ceza davasiyle birlikte şahsi hak da talep edilmişse beraet halinde,

bu cihetlerin halli için evrak hukuk mahkemesine re'sen havale olunur.

    II - İhtiyati tedbirler:

    Madde 77 - Esaslı bir zararın veya ani bir tehlikenin yahut emrivakilerin

önlenmesi için yahut diğer her hangi bir sebepten dolayı zaruri ve bu hususta

ileri sürülen iddialar da kuvvetle muhtemel görülürse, mahkeme, bu kanunla ta-

nınmış olan hakları ihlal veya tehdide maruz kalan kimsenin talebi üzerine, da-

vanın açılmasından önce veya sonra diğer tarafa bir işin yapılmasını veya yapıl-

mamasını emredebileceği gibi bir eserin çoğaltılmış nüshalarının veya hasven onu

imale yarıyan kalıp ve buna benzer sair çoğaltma vasıtalarının ihtiyati tedbir

yolu ile geçici olarak zaptına karar verebilir. Kararda emre muhalefetin İcra ve

İflas Kanununun 343 üncü maddesindeki cezai neticeleri doğuracağı tasrih edilir.

    III - Hükmün ilanı:

    Madde 78 - 67 nci maddenin ikinci fıkrasında yazılı halden maada, haklı

olan taraf, muhik bir sebep veya menfaati varsa, masrafı diğer tarafa ait olmak

üzere, kesinleşmiş olan kararın gazete veya buna benzer vasıtalarla tamamen veya

hulasa olarak ilan edilmesini talep etmek hakkını haizdir.

    İlanın şekil ve muhtevası kararda tesbit edilir.

    İlan hakkı, hükmün kesinleşmesinden itibaren üç ay içinde kullanılmazsa

düşer.

    IV - Zabıt, müsadere ve imha:

    Madde 79 - Bu Kanun hükümlerine göre imali veya yayımı cezayi mucip olan

çoğaltılmış nüshalarla bunları çoğaltmaya yarıyan kalıp ve buna benzer vasıta-

ların zabıt, müsadere ve imhasında Ceza Kanununun 36 ncı maddesi hükümleriyle

Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun 392, 393 ve 394 üncü maddeleri uygulanır.

                              ALTINCI BÖLÜM

                             Çeşitli Hükümler

    A)  Komşu Haklar ve Tecavüzün Önlenmesi: (1)

    I - Eser sahibinin haklarına komşu haklar:

    Madde 80 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/26 md.)

    Eser sahibinin maddi-manevi haklarına halel getirmemek şartıyla, fikir

ve sanat eserlerini özgün bir biçimde icra eden, yorumlayan, icracı sanatçılarla

bir icrayı ya da sesleri

---------------------

(1) Bu bölüm alt başlığı ile madde başlığı 7/6/1995 tarih ve 4110 sayılı Kanunun

    26 ncı maddesi ile değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

ilk defa tespit eden ses taşıyıcısı yapımcıları ve radyo-televizyon kuru-

luşlarının, eser sahibinin haklarına komşu hakları vardır.

    Bir icracı sanatçının icrasını tespit etme, bu tespiti çoğaltma, kiralama,

icranın telli-telsiz her türlü araçla yayınlanması ya da temsili suretiyle fay-

dalanma hakkı münhasıran icracı sanatçıya aittir ve icracı sanatçının yazılı iz-

ni gereklidir.İcracı sanatçılar bu haklarını uygun bir bedel karşılığında söz-

leşmeyle yapımcıya devredebilirler.

    Temsil, bir orkestra, koro veya tiyatro grubu tarafından icra edilirse,

yalnız şefin izni yeterlidir.

    Sanatkar veya grup; okuma, icra veya temsil için bir müteşebbis tarafından

tutulmuş ise, müteşebbisin de izninin alınması gereklidir.

    Bir kaydın doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak çoğaltılması, kiralanması,

telli-telsiz her türlü araçla yayınlanması ya da kamuya açık yerlerde temsili

suretiyle o kayıttan faydalanma hakkı münhasıran yapımcıya aittir ve yapımcının

yazılı izni gereklidir.

    Radyo-televizyon kuruluşlarının yazılı izni olmaksızın, hiçbir kişi veya

kuruluş, yapılan yayınların bütününü veya bir kısmını çoğaltamaz, telli-telsiz

her türlü araçla tekrar yayınlayamaz, girişi ücrete tabi yerlerde gösteremez.

    Aşağıda belirtilen hallerde komşu hak sabininin yazılı izni gerekli değil-

dir.

    1. Fikir ve sanat eserlerinin kamu düzeni, eğitim-öğretim, bilimsel araş-

tırma veya röpartaj amacıyla ve kazanç amacı güdülmeksizin icra edilmesi ve

kamuya arzı,

    2. Fikir ve sanat eserleriyle radyo-televizyon programlarının yayınlanma

ve kar amacı güdülmeksizin şahsen kullanmaya mahsus çoğaltılması,

    3.Radyo-televizyon kuruluşlarının kendi olanaklarıyla kendi yayınları için

yaptıkları geçici tespitler,

    4. Bu Kanunun 30 uncu, 32 nci, 34 üncü, 35 inci, 43 üncü, 46 ncı ve

47 nci maddelerinde belirtilen haller.

    Ancak bu uygulama, hak sahibinin meşru menfaatlerine haklı bir sebep ol-

madan zarar veremez yada eserden normal yararlanmaya aykırı olamaz.

    Sanatçılar, koro ve orkestralarda şef ve solistler, tiyatro gruplarında

şeflik eden veya başrol alan aktörler işaret, resim ve ses nakline yarayan

vasıtalarda adlarının belirtilmesini isteyebilirler.

    Komşu hak sahipleri de eser sahipleri gibi, tecavüzün ref'i, tecavüzün

men'i ve tazminat davası haklarından faydalanabilirler.

    Bu maddede belirtilen yazılı izni almadan birkomşu hak sahibinin hakları-

na tecavüz edenler hakkında üç aydan bir yıla kadar hapis, 300 milyon liradan

600 milyon liraya kadar ağır para cezasına hükmolunur.

    II - Fikri haklara tecavüzün önlenmesi: (1)

    Madde 81 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/27 md.)

    Bir eserin çoğaltılabilmesi için basımevi, yapımevi veya dolum tesisine,

eser sahibi veya hak sahibi olunduğunun noter tasdikli ve 52 nci maddeye uygun

sözleşme veya yetki belgesi ile kanıtlanması gerekir. Eseri çoğaltanlar Maliye

Bakanlığından, tasdikli sipariş fişi ve irsaliyesi doldurmak ve bunları fatura

ile göstermek zorundadırlar.

    Süreli olmayan yayınlara, Kültür Bakanlığından alınacak bandrolün yapıştı-

rılması zorunludur. Bandrol alabilmek için birinci fıkrada sayılan belgelerin

ibrazı gerekir. Bu ibraz üzerine, başka bir işleme gerek olmaksızın onbeş gün

içinde bondrol verilir. Belge alınmasıyla ilgili esas ve usuller, Kültür Bakan-

lığınca hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

--------------------------

(1) Bu madde başlığı 7/6/1995 tarih ve 4110 sayılı Kanunun 27 nci maddesi ile

    değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

    Fikir ve sanat eserleri sahiplerinin ve hak sahiplerinin mali veya kom-

şu haklarının hak sahibi dışındaki kişiler tarafından izinsiz olarak kulla-

nılması halinde, eser ve mali hak sahiplerinin ya da yetkili Meslek Birliği-

nin başvurması üzerine, tecavüzün gerçekleştiği veya sonuçlarının meydana

geldiği yerin Cumhuriyet Başsavcılığı; yetkili yargıçtan, usulsüz çoğaltıl-

mış ya da temsil edilmiş eser nüshalarının toplatılmasını ve bu konuda kul-

lanılan teknik araçların mühürlenmesini talep edebilir.

    Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet Başsavcısı, üç gün için-

de yetkili yargıcın onayına sunulmak üzere toplatma ve mühürleme kararını re-

sen verebilir.

    Hak sahipleri haklarını kanıtlayan belgelerle birlikte, suçun dava zaman-

aşımı süresi içinde kalmak koşulu ile tecavüzü ve faili öğrendikleri tarihten

itibaren altı ay içinde Cumhuriyet Başsavcılığına başvuruda bulunabilirler.

Bu suçla ilgili olarak 3005 sayılı Meşhud Suçların Muhakeme Usulu Kanunu hü-

kümleri uygulanır.

    Bu maddede belirtilen yazılı izinleri ve bandrolü almadan işaret, resim

ve ses tekrarına yarayan alet veya yöntemlerle eserleri çoğaltan veya yayan-

lar hakkında, üç aydan bir yıla kadar hapis ve 300 milyon liradan 600 milyon

liraya kadar ağır para cezasına hükmolunur.

    III. Komşu hakların kapsamı ve süreleri: (1)

    Madde 82 - (Değişik: 7/6/1995 - 4110/28 md.)

    Bu Kanunun icracı sanatçılarla ilgili hükümleri;

    1. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan,

    2. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmamakla birlikte; İcraları, Türkiye

Cumhuriyeti sınırları içinde gerçekleştirilen, bu Kanun hükümlerinin uygulan-

dığı ses taşıyıcılarına dahil edilen ve bir ses taşıyıcısına tespit edilmemiş

ancak bu Kanun hükümlerinin uygulandığı radyo-televizyon yayınlarıyla yayın-

lanan,

-----------------------

(1) Bu madde başlığı 7/6/1995 tarih ve 4110 sayılı Kanunun 28 inci maddesi

    ile değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.

                                 2418 - 1

    İcracı sanatçılara uygulanır.

    Bu Kanunun ses taşıyıcıları ile ilgili hükümleri;

    1. Yapımcıları Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan,

    2. Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde bulunan,

    Ses taşıyıcılarına uygulanır.

    Bu Kanunun radyo-televizyon yayınlarıyla ilgili hükümleri;

    1. Merkezleri Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde olan,

    2. Türkiye Cumhuriyeti sınırları içindeki yansıtıcı ile yayınlanan,

    Radyo-televizyon programlarına uygulanır.

    Bu Kanunun komşu haklarla ilgili hükümleri, Türkiye Cumhuriyetinin taraf

olduğu bir uluslararası andlaşma hükümlerine göre korunan icracı sanatçılara,

yapımcılara ve radyo-televizyon kuruluşlarına da uygulanır.

    İcracı sanatçıların hakları, icranın tesbitinin ilk yayınlandığı tarihten

başlayarak, 70 yıl devam eder. İcra yayınlanmamışsa bu süre, icranın ilk ale-

niyet kazanmasıyla başlar.

    Yapımcıların hakları, ses taşıyıcılarının ilk yayınlandığı tarihten başla-

yarak 70 yıl devam eder.

    Radyo-televizyon kuruluşlarının hakları, programın ilk yayınlandığı tarih-

ten başlayarak 70 yıl devam eder.

    B) Haksız rekabet:

    I - Ad ve alametler:

    Madde 83 - Bir eserin ad ve alametleri ile çoğaltılmış nüshaların şekilleri,

iltibasa meydan verebilecek surette diğer bir eserde veya çoğaltılmış nüshala-

rında kullanılamaz.

    1 inci fıkra hükmü umumen kullanılan ve ayırt edici bir vasfı bulunmıyan

ad, alamet ve dış şekiller hakkında uygulanmaz.

    Bu maddenin uygulanması kanunun 1 inci, 2 nci ve 3 üncü bölümlerindeki şart-

ların tahakkukuna bağlı değildir.

    Basın Kanununun 14 üncü maddesinin mevkute adları hakkındaki hükmü mahfuz-

dur.

    Tecavüz eden tacir olmasa bile, birinci fıkra hükmüne aykırı hareket edenler

hakkında haksız rekabete mütaallik hükümler uygulanır.

                              2418 - 2

    II - İşaret, resim ve ses:

    Madde 84 - Bir işareti, resim veya sesi, bunları nakle yarıyan bir alet üze-

rine tesbit eden veya ticari maksatlarla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kim-

se, aynı işaretin, resmin veya sesin 3 üncü bir kişi tarafından aynı vasıtadan

faydalanılmak suretiyle çoğaltılmasını veya yayımlanmasını menedebilir.

    Tevacüz eden tacir olmasa bile birinci fıkra hükmüne aykırı hareket edenler

hakkında haksız rekabete mütaallik hükümler uygulanır.

    Eser mahiyetinde olmıyan her nevi fotoğraflar, benzer usullerle tesbit edi-

len resimler ve sinema mahsulleri hakkında da bu madde hükmü uygulanır.

    C) Mektuplar:

    Madde 85 - Eser mahiyetinde olmasa bile, mektup, hatıra ve buna benzer ya-

zılar yazanların ve bunlar ölmüş ise 19 uncu maddenin birinci fıkrasında yazılı

kimselerin muvafakati olmadan yayınlanamaz. Meğer ki, yazanın ölümünden itibaren

on yıl geçmiş bulunsun.

    Mektuplar birinci fıkradaki şartlardan başka muhatap veya muhatap ölmüş

ise 19 uncu maddenin birinci fıkrasında yazılı kimselerin muvafakati olmadan

yayımlanamaz; meğer ki, muhatabın ölümünden itibaren 10 yıl geçmiş bulunsun.

    Yukardaki hükümlere aykırı hareket edenler hakkında Borçlar Kanununun

49 uncu maddesi ve Ceza Kanununun 197 ve 199 uncu maddeleri hükümleri uygulanır.

    Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre yayımın caiz olduğu hallerde de

Medeni Kanunun 24 üncü maddesi hükmü mahfuzdur.

    D) Resim ve portreler:

    I - Genel olarak:

    Madde 86 - Eser mahiyetinde olmasalar bile, resim ve portreler tasvir edi-

lenin, tasvir edilen ölmüşse 19 uncu maddenin birinci fıkrasında sayılanların

muvafakati olmadan tasvir edilenin ölümünden 10 yıl geçmedikçe, teşhir veya

diğer suretlerle umuma arzedilemez.

    Birinci fıkradaki muvafakatin alınması:

    1.  Memleketin siyasi ve içtimai hayatında rol oynıyan kimselerin resimleri;

    2.  Tasvir edilen kimselerin iştirak ettiği geçit resmi veya resmi tören

yahut genel toplantıları gösteren resimler;

    3.  Günlük hadiselere mütaallik resimlerle radyo ve filim haberleri; için

şart değildir.

    Birinci fıkra hükmüne aykırı hareket edenler hakkında Borçlar Kanununun

49 uncu maddesi ile Türk Ceza Kanununun 197 ve 199 uncu maddeleri hükümleri

uygulanır.

    Birinci ve ikinci fıkra hükümlerine göre yayımın caiz olduğu hallerde de

Medeni Kanunun 24 üncü maddesinin hükmü mahfuzdur.

    II- İstisnalar:

    Madde 87 - Aksi kararlaştırılmamış ise, bir kimsenin sipariş üzerine yapı-

lan resim veya portresinden, sipariş veren veya tasvir edilen ve yahut bunların

mirasçıları fotoğraf aldırtabilir.

    Bu hüküm baskı usulü ile yapılan portre ve resimler hakkında cari değildir.

Şu kadar ki, bu suretle vücuda getirilen resim ve portrelerin birinci fıkrada

sayılanlar için tedariki mümkün olmaz veya nispeten büyük güçlüğu mucip olursa

bunların da fotoğrafları aldırılabilir.

                                  2418 - 3

    E) Kanunlar ihtilafı:

    Madde 88 - Bu Kanun hükümleri:

    1. Eser sahibinin vatandaşlığı gözetilmeksizin Türkiye'de ilk defa umuma

arzedilen ve Türkiye'de bulunupta henüz umuma arzedilmemiş olan bütün eserlerle

Türkiye'de bulunan bütün mektup ve resimlere;

    2. Türk vatandaşlarının henüz umuma arzedilmemiş yahut ilk defa Türkiye

dışında umuma arzedilmiş bütün eserlerine;

    3. Türkiye Cumhuriyetinin bağlı bulunduğu milletlerarası bir andlaşmada

uygun hükümler bulunmak şartiyle yabancıların henüz umuma arzedilmemiş veya ilk

defa Türkiye dışında umuma arzedilmiş bütün eserlerine;

    uygulanır.

    Eser sahibinin mensup bulunduğu devletin; Türk eser sahiplerinin haklarını

kafi derecede koruması veya milletlerarası bir andlaşmanın yabancı eser sahiple-

rine taallük eden hususlarda istisna ve tahditlere cevaz vermesi hallerinde

Bakanlar Kurulunca bu maddenin birinci ve üçüncü bentleri hükümlerinden istisna-

lar yapılması kararlaştırılabilir.

    Ek Madde 1 - (1/11/1983 - 2936 sayılı  Kanunun 18 inci maddesi hükmü olup

ek maddeye çevrilerek teselsül için numaralandırılmıştır.)

    Bu Kanuna göre çıkarılacak tüzük ve yönetmelikler 6 ay içinde hazırlanır

ve Resmi Gazetede yayımlanır.

    Ek Madde 2 - (Ek: 7/6/1995 - 4110/29 md.)

    Bu Kanundaki koruma süreleri komşu haklar, sinema eserleri, bilgisayar

programları ve veri tabanları bakımından, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten

sonra alenileşen eserlere, işlenmelere ve mahsullere uygulanır. Bu Kanunun

sinema eseri sahipliği ile ilgili hükümleri, bu Kanunun yürürlüğe girmesinden

sonra yapımına başlanan sinema eserlerine uygulanır.

    Ek Madde 3 - (Ek: 7/6/1995 - 4110/30 md.)

    Komşu Haklara ilişkin uygulamalar hakkındaki esaslar, Kanunun yürürlüğe

girdiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

    F) Geçici hükümler:

    I - İntikal hükümleri:

    1. Genel olarak:

    Geçici Madde 1 - Aşağıdaki maddelerde aksi tayin edilmemiş ise bu kanun

hükümleri, yürürlükten önce ilk defa memleket içinde umuma arz yahut sicile

kayıt edilmiş eserlere de uygulanır. Eser veya mahsulün 8 Mayıs 1326 tarihli

Hakkı Telif Kanunu hükümlerine dahil olup olmaması durumu değiştirmez.

                                 2418 - 4

    Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce alenileşmiş eserlere mütaallik koruma

süreleri bu kanuna göre hesap edilir.

    Mevzuat ve sözleşmelerde kullanılan hakkı telif, telif hakları, edebi mülki-

yet, güzel sanatlar mülkiyeti ve buna benzer tabirlerden bu kanunun benzer hal-

lerde tanıdığı hak ve salahiyetler anlaşılır.

    Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce eser üzerindeki haklar veya bunların

kullanılışı tamamen veya kısmen başka birine bırakılmışsa bu kanunla eser sahi-

bine tanınan yeni ve daha geniş hak ve salahiyetler de devredilmiş sayılmaz.

Aynı hüküm koruma süresinin eskisine nispetle daha uzun olması haline veya eski

kanunun korunmadığı eser ve mahsullere de uygulanır.

    2. Müktesep hakların korunması:

    Geçici Madde 2 - Eski kanundaki süreler daha uzunsa bu kanunun yayımlanma-

sından önce yayımlanan eserler hakkında o süreler cereyan eder.

    Bu Kanunun yayımlanmasından önce bir eserin haklı olarak yapılan bir tercüme

veya işlenmesi yayımlanmış ise tercüme eden veya işliyenin eski kanun hükümle-

rine göre iktisap ettiği hak ve salahiyetlere halel gelmez.

    Eski kanun hükümlerine göre caiz olupta bu kanunla menedilen bir tercümenin

yayımlanmasına, bu kanunun yürürlüğe girmesi tarihinden evvel başlanılmış bulu-

nursa, yayımlanma tamamlanabilir. Şu kadar ki, bu yayımlanma müddeti bir seneyi

geçemez. Aynı hüküm umumi mahallerde temsil edilmek üzere bu nevi temsil müesse-

selerine teslim edilen tercüme eserler hakkında da tatbik edilir.

    Eski kanun hükümlerine göre caiz olupta bu kanunla menedilen bir çoğaltmaya,

bu kanunun yayımlanması tarihinde başlanılmış bulunursa çoğaltılma tamamlanabi-

lir ve çoğaltılmış nüshalar yayımlanabilir.

    Bu Kanunun yürürlüğe girmesi zamanında mevcut olupta eski kanun hükümlerine

göre çoğaltılması caiz olan nüshaların yayımlanmasına devam edilebilir. Aynı

hüküm, işaret, resim ve ses nakline yarıyan aletlerle güzel sanat eserlerinin

çoğaltılmasına yarıyan kalıp ve buna benzer vasıtalar hakkında da uygulanır.

    Yukarki fıkranın tanıdığı salahiyeti kullanmak istiyen kimse kanunun yürür-

lüğe girmesinden itibaren 6 ay içinde bu nüsha ve aletleri salahiyetli makama

bildirerek mühürletmeye mecburdur. Gerekirse teferruat bir yönetmelikle tayin

olunabilir.

    Geçici Madde 3 - (Ek: 1/11/1983-2936/17 md.)

    Meslek birliklerinin ve federasyonunun, ilk genel kurul toplantılarını yap-

maları için tüzükte öngörülen üye sayısını tamamlayıp, seçimleri yapılıncaya

kadar mecburi organların başkan ve üyeleri Kültür ve Turizm Bakanlığının önerisi

üzerine, Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenir.

    Geçici Madde 4 - (Ek: 1/11/1983 - 2936/17 md.)

    5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 43 üncü maddesine göre çıka-

rılmış olan 15/3/1980 tarih ve 8/423 sayılı Bakanlar Kurulu kararnamesi ve bu

kararnameye göre çıkarılacak ücret tarifesi, 15/3/1980 tarihinden geçerli olmak

üzere 31/12/1985 tarihine kadar uygulanır.

    Bakanlar Kurulu Kararnamesine göre çıkarılacak ücret tarifesi gereğince,

yetki belgesiyle meslek birliğine devredilen eserler için ödemeler, hak sahip-

lerine dağıtılmak üzere ilgili meslek birliğine; diğer hallerde doğrudan mali

hak sahiplerine yapılır. Bu ödemeler Türkiye Radyo - Televizyon Kurumunca en geç

31/12/1985 tarihine kadar yerine getirilir.

    Meslek birliği, Türkiye Radyo - Televizyon Kurumu tarafından verilen bordro

üzerinden kendi hissesini mahsup ederek, bakiyesini kendisine yapılan ödemeyi

takip eden iki yıl içinde üyesi olan hak sahiplerine öder.

    İki yıl içinde üyelerce talep olunmayan ücretler, 44 üncü maddeye göre Kül-

tür ve Turizm Bakanlığı adına bir milli bankada açılacak özel hesaba yatırılır.

                                  2418 - 5

    Geçici Madde 5 - (Ek:7/6/1995 - 4110/31 md.)

    Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olan meslek birlikleri,

tip statülerin yayımından itibaren bir yıl içinde Kültür Bakanlığının gözeti-

minde, Kanunun ilgili hükümleri ve tip statü ilkeleri doğrultusunda yeni mes-

lek birliklerine dönüştürülürler ve bu süre içinde yapacakları genel kurul top-

lantısı ile yeni organlarını oluştururlar.

    Birinci fıkra hükümlerine uymayan meslek birlikleri, birinci yılın sonunda

kendiliğinden dağılmış sayılır.

        II - Kaldırılan hükümler:

    Madde 89 - 8 Mayıs 1326 tarihli Hakkı Telif Kanuniyle diğer kanunların bu

kanuna aykırı hükümleri kaldırılmıştır.

    G) Son hükümler:

    I - Kanunun yürürlüğe girmesi:

    Madde 90 - Bu Kanunun 42 ve 43 üncü maddeleri hükümleri kanunun yayımı tari-

hinden itibaren, diğer hükümleri 1 Ocak 1952 tarihinde yürürlüğe girer.

    II - Kanunun yürütülmesine memur makam:

    Madde 91 - Bu Kanunun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

                                2418 - 6

            5846 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN

                   YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE

   Kanun                                                           Yürürlüğe

    No.           Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler         giriş tarihi

---------      ------------------------------------------------   -------------

  2936                             --                               5/11/1983

  4110                             --                               12/6/1995