Hazırlayan: Atila Başkoçak, TA1DX 

(Bu sayfadaki komutlar, DIGI ve BBS lerin yardım menülerinden kopyalanıp düzenlenmiştir. Farklı karakter yapısı bu nedenledir. Tercümeleri kimin yaptığını bilmiyorum, bildirilirse buraya yazarım)

      Paket Radyo çalışırken, bağlandığınız İSTASYON, DIGI veya BBS ‘e, kendi bilgisayarınız vasıtası ile çeşitli komutlar verebilirsiniz. Bu komutlar, DIGI ve BBS lerde kullanılan programlara bağlı olarak farklılıklar gösterir. Sonuçta, bağlandığınız DIGI veya BBS de bilgisayar içeren bir telsiz sistemidir.

      Bazı sistemler sadece DIGI (örnek: TA1KRK) olarak çalışırken, Bazıları da sadece BBS (örnek: TA2EM-1) olarak çalışırken, bazıları hem DIGI hem de BBS (mailbox) olarak çalışırlar. DIGI leri aktarıcı, BBS leride mesaj kutusu- mesaj panosu gibi düşünebilirsiniz. Bir sisteme CONNECT olduğunuzda, o sistem temel komutlar ile kendini size tanıtır. Böylece o sistemin nasıl çalıştığını görür ve ona uygun komutları verirsiniz. Genel olarak bütün sistemlerin HELP-YARDIM menüsü bulunmaktadır. Bu menüye H harfi veya ? işareti ile (tabiki sistemine göre) ulaşırsınız.

Aşağıda, PC/Flexnet 3.3e programı kullanan DIGI ve BBS lerin komutlarını görüyorsunuz

PC/FlexNet 3.3e Digipeater/Node: nin EMIR LISTESI

(Bu komutlar, DIGI ye bağlandığınız zaman yapabileceklerinizi gösterir.)

=======================================================================

A : Bu döküman hakkin da bilgi (TÜRKÇE, tabiki hazırlanmış ise))

B : Beacon tekstleri görmek

C : Konferans moda başlangıç

Konferans moddaki komutlar

/w : Konferans kullanıcılar

/w <channel nr> : Konferans kullanıcılar özel kanal

/c : Konferans kanala geçiş

/c <channel nr> : Diğer kanallara geçiş anahtarı

/s <call> <note> : Çağrı işaretine not gönderme

/q : Konferans moddan çıkış

C <call> : Çağrı işaretine direkt bağlantı

C <call> <digi> : Digipeater üzerinden çağrı işaretine bağlantı

C <call> <port nr> : Radio port üzerinden çağrı işaretine bağlantı

D : FlexNet üzerinden mevcut bütün yerlere ulaşım

D <digi> : Diğer Digipeaterlara gidiş

F <call> : Çağri işaretini bulma

H : ingilizce yardim

I : Sistem hakkında bilgi verir

L : Link listesi

LOCAL : Bölgesel kullanıcılar için c-test ini görmek

M : Mailbox a connect olmak

MH : Duyulan çağrı işaretlerinin listesi

MH <call> : Aranan çağrı işaretinin seçimi

MH <port nr> : Port`daki duyulan çağrı işaretlerinin listesi

MY : Bu sistemin çağrısı ve SSID aralığı

P : Bütün portlardaki parametreleri ve link istatistikin son 10 dakikası

P <port nr> : Port`daki parametreleri ve link istatistiklerin son 10 dakikası

Q : Bu sistemden çıkış

S : Bir çağrıyı arama yolu

ST : Rx ve tx frame istatistiki

T <call> <note> : Notu çağrı işaretine gönderme -Buraya bağlantı gerekiyor

U : Bu sistemle çalışan kullanıcı listesi

U <call> : Bu sistemle çalışan özel kullanıcı listesi Format:

1. QSO numarası

2. Linkin durumu

3. Cevaplanmayan frames numaraları

4. Port numarası

5. Bağlantıda olunan yolu çağırma

U * Ek gösterim karakteri

1. 100 mikrosaniyede cevap zamanı

2. Maxframe

DIGI den BBS e bağlanırsanız ( M Komutu ile) bu sefer, aşağıdaki komutlar işlerlik kazanır:

Yardim yazisindaki notlar:

ALTER ALTER.DEFAULT ALTER.LINES ALTER.LF ALTER.HELPLEVEL ALTER.COMMAND ALTER.FORWARD ALTER.NAME ALTER.PROMPT ALTER.PW ALTER.PWLINE ALTER.REJECT ALTER.IDIR ALTER.UDIR ALTER.ILIST ALTER.ULIST

ALTER.IREAD ALTER.UREAD ALTER.CHECK AKTUELL BAYCOM BEREICH BIDLIST BIN BOARD BULLETIN CHECK CD CONVERS DIR DIR.BOARD DIR.MESSAGES DIR.SENT DIR.AFTER DIR.NEWS DIR.BOARDS

DIR.USERS DIR.PATH EL ERASE EINGABE FORWARD ADRESSIERUNG HELP HEADER INFO KOPF LIST LIFETIME LOG MSG MAKRO MEM MYBBS OPTION OPTIONREAD OPTIONDIR PASSWORT PARAMETER PATH PURGE PS QUOTA QUIT READ REPLY RUN SEND STATUS STFORWARD STCPU SEITENSTOP SEMAPHORES SETLIFE TALK TIME TRANSFER USERS UNERASE VERSION

WALL WRITE

ALTER <Tevcih> Tevcilerin Gösterilmesi/Ayari A F DB0WDR

DIR <Board> Box'daki Boardlarin gösterilmesi D DL1KOC 1-5

CHECK <Bölüm> En son CHECK'ten sonraki haberler C 1-20

ERASE <Msg> Haberlerin silinmesi E DL1KOC 5

FORWARD <Msg> <box> Bir haberin aktarilmasi F DL1KOC 2 TA1CEN

LIST ... DIR emri gibi. Baska görünüm L DL1KOC 5-10

LOG Logbook-dökümü. LOG DL1KFE veya LOG 17.02.92

QUIT Sistemin terki Q (veya DISCON)

READ <Msg> Haberlerin okunmasi R DL1KOC 2-4

REPLY En son okunan habere cevap REP

SEND <Call> <Konu> Haber göndermek S DL1KFE Merhaba

TALK <Call> <Msg> Boxda olan birisine haber göndermek T DD5LS Ben SEBO

TRANSFER <Msg> <Board> Haberi baska yere aktarmak TR DL1KOC 5 DL1KFE

UNERASE <Msg> Silinen haberleri kurtarmak UN DL1KOC 7

USERS Boxa bagli bulunanlarin listesi U

Emirler üzerine detayli bilgi edinmek için HELP <EMiR> yaziniz. HELP DIR, HELP ALTER gibi. Yardim yazilarinin listesini HELP INDEX emri ile, bütün yardim tutanaklarinida HELP ALL emri ile çikarabilirsiniz.

:: ALTER ::

ALTER emri ile mailboxunuzun bazi ayarlarini istege göre kurabilirsiniz.ilave olmadan kullanilan ALTER emri, o anki mailbox ayarlarini gösterir.örnek: A

Bir çagri isareti ile kullanilan ALTER emri, o <call>'a ait ayarlari verir.örnek: A DL1KOC

ALTER <Tevcih> ile kendinize ait ayarlari degistirebilirsiniz.Detayli bilgiler için kullanilabilen emirler:

HELP ALTER DEF HELP ALTER ID HELP ALTER N HELP ALTER UDHELP ALTER CH HELP ALTER IL HELP ALTER P HELP ALTER ULHELP ALTER C HELP ALTER IR HELP ALTER PW HELP ALTER URHELP ALTER F HELP ALTER LF HELP ALTER PWLHELP ALTER H HELP ALTER L HELP ALTER R

:: ALTER DEFAULT ::

O ana kadar degistirilen bütün ayarlari yeniden standart ayara alir.Kendi yapmis oldugumuz ayarlar kaybolur.

örnek: A DEF

:: ALTER LINES ::

ALTER LINES<#> emri, ekrana müsade edilecek azami satir sayisini belirler. Belirlenen azami satir sayisindan fazla olan yazilarda, bu en son satirdan sonra bir bildiri ile belirtilir. A L 0 ile yazinin durmadan akmasini saglayabilirsiniz.

örnek: A L 20Detayli bilgi için HELP SEITENSTOP yaziniz.

:: ALTER LF ::

ALTER LF <#>

 Her iki bildiri arasinda birakilmasi gereken bos satir sayisini belirler. A LF 1 ile mailboxun yaptigi her bildirinin arasina BiR bos satir ilave ettirebilirsiniz. Bu sekilde ekran görünümünü güzellestirebilirsiniz,

ama ekranda normalden fazla yer kaybina sebeb olursunuz.örnek: A LF 0

:: ALTER HELPLEVEL ::

ALTER HELP <#>

 Sistemin yardim seviyesinin ayarlarlanmasinda kullanilir. Yeni kullanicilar yardim seviyesini 2'ye yükselterek, sistem bildirileri üzerine daha detayli bilgi alabilirler. Sistemi iyi taniyanlar seviye 0'isteyebilirler. Bu sekilde bildirilerin yardimsiz yapilmasi saglanir. Yardim seviyesi 1 ile de, baglanti kurulurken yapilan detayli ctext kapatilmis olur. Diger bildiriler, ayni Yardim seviyesi 2'de oldugu gibi verilir. örnek: A H 1

:: ALTER COMMAND ::

ALTER COMMAND <Emir>

örnek: A C U,L

:: ALTER FORWARD ::

ALTER FORWARD [-L] <Adres>

DIR PATH ile aktüel adresleri tesbit edebilirsiniz. Detayli bilgi için:HELP FORWARD yaziniz. Bu emir MYBBS-Emrine benzer.

:: ALTER NAME ::

ALTER NAME <isim>

Kendi isminizi mailboxa tanitmak için kullanabilirsiniz. Verilen bu isim, gönderilen haberlerin basina eklenir.örnek: A N Flori

:: ALTER PROMPT ::

ALTER PROMPT <Promptstring>

Mailboxun Promptunu tanimlar. Bu Prompt'da makrolar kullanilabilir.

örnek: A P (%%b)-->HELP MAKROS emrinide inceleyiniz.

:: ALTER PW ::

A PW [<string>|OFF]

Bu emir ile her kullanici kendine bir sifre düzenliyebilir. <String> önceden hazir bulunan bir sifreye ilave edilebilir ve bu sekilde sifrenin uzunlugu sistematik sekilde büyültülebilir. Azami sifre uzunlugu 39 harfdir.

Burada login Sysop-modun da oldugu gibi, Ctext yerine :DB0NDK> 2 4 34 22 1 gelir. Verilen sayilar karsiliginda gereken yerde sifrenin verilmesi lazim. Sifre A PW (tevcih olmadan) kapatilabilir. Sifrenin, noktali virgül ile virgülü ihtiva etmemesi lazim. A PW OFF ile sifre fonksiyonu tamamen kapatilabilir. Bu emirin kullanilmasindan sonra sifre sadece Sysop tarafindan tekrar "açilabilir". Bir sifre kurulduysa, merkez mailboxun yeri sadece, önce merkez mailbox olarak bildirdiginiz MyBBS' de degistirebilirsiniz. HELP ALTERPWLINE emrinide inceleyiniz.

:: ALTER PWLINE ::

A PWLINE 0 | 1

Her nevi Terminal programi ile bir kullanici sifresinin üretilebilmesini kolaylastirmak için "a pwline 1" verilebilir. Bu sekilde, sifre promptu gelmeden evvel kullanicidan belirli bir içerige sahip olan satir beklenir.(örnek: PW veya SY veya terminali hazira geçirecek baska bir sey olabilir.)Bu sekilde mailbox sanki Sysop-baglantisi gibi davranir. Sifre bir çokterminal ile otomatik kurulabilir. HELP ALTERPW erminede bakiniz

:: ALTER REJECT ::

ALTER REJECT <Dosya listesi>

Bu emir ile DIR NEWS ve CHECK emrinde gösterilmeyen Bulletin isimlerini inceleyebilirsiniz. Bunun sayesinde istenilmeyen bazi rubriklerin yayinlanmasini engelliyebilirsiniz. Eger bir ana dosya bildirilirse, DIR NEWS emrinde bunun alt dosyalari da yayinlanmazlar. CHECK emrinde düzenin baska olmasi sebebi ile sadece ana dosyalar gösterilmezler, bunlarin altindaki dosyalar ise gösterilirler.-R tevcihi ile belirleme aksine degerlendirilir. Yani SADECE bildirilen dosyalar gösterilir. (a rej -r dxnews satellit) örnek: A R MEINUNG HUMOR

HELP CHECK ve HELP DIR emrini de gözden geçiriniz.

:: ALTER IDIR ::

ALTER IDIR <Tevcih>

Info-Dosyalarinda kullanilan DIR emrinin tevcihlerini kurmak için kullanilir. Her harf bir tevcihe delalettir. Eger harf var ise tevcih kullanilir. Olmadigi takdirde tevcihe dokunulmaz. Tevcihler + veya - isaretleri ile açilip/kapatilabilir. örnek: A ID +YHELP OPTION emrini de inceleyiniz.

:: ALTER UDIR ::

ALTER UDIR <Tevcih>

Kullanici haberlerinde kullanilan DIR emrindeki tevcihleri degistirir. Her harf bir tevcihe delalettir. Emirde bir harfkullanilirsa, buna ait tevcih degistirilir, yoksa bu tevcihe dokunulmaz.Tevcihler + veya - isaretleri ile açilip/kapatilabilir.örnek: A UD +Y.HELP OPTION emrinide inceleyiniz.

:: ALTER ILIST ::

ALTER ILIST <Tevcih>

 Info dosyalarinda kullanilan LIST emrine ait tevcihleri degistirir. Her harf bir tevcihe delalettir. Emirde bir harf kullanilirsa, buna ait tevcih degistirilir, yoksa bu tevcihe dokunulmaz. Tevcihler + veya - isaretleri ile açilip/kapatilabilir örnek: A IL +YHELP OPTION emrinide inceleyiniz.

:: ALTER ULIST ::

ALTER ULIST <Tevcih>

 Kullanici haberlerinde kullanilan LIST emrine ait tevcihleri degistirir. Her harf bir tevcihe delalettir. Emirde bir harf kullanilirsa, buna ait tevcih degistirilir, yoksa bu tevcihe dokunulmaz. Tevcihler + veya - isaretleri ile açilip/kapatilabilir. örnek: A UL +YHELP OPTION emrini de inceleyiniz.

:: ALTER IREAD ::

ALTER IREAD <Tevcih>

 Info dosyalarinda kullanilan READ emrine ait tevcihleri degistirir. Her harf bir tevcihe delalettir. Emirde bir harf kullanilirsa, buna ait tevcih degistirilir, yoksa bu tevcihe dokunulmaz. Tevcihler + veya - isaretleri ile açilip/kapatilabilir. örnek: A IR +YHELP OPTION emrini de inceleyiniz.

:: ALTER UREAD ::

ALTER UREAD <Tevcih>

 Kullanici haberlerinde kullanilan READ emrine ait tevcihleri degistirir. Her harf bir tevcihe delalettir. Emirde bir harf kullanilirsa, buna ait tevcih degistirilir, yoksa bu tevcihe dokunulmaz. Tevcihler + veya - isaretleri ile açilip/kapatilabilir. örnek: A UR +YHELP OPTION emrinide inceleyiniz.

:: ALTER CHECK ::

ALTER CHECK <Tevcih>

 Check emrine ait tevcihleri degistirimek için kullanilir. Her harf bir tevcihe delalettir. Emirde bir harf kullanilirsa, buna ait tevcih degistirilir, yoksa bu tevcihe dokunulmaz. Tevcihler + veya - isaretleri ile açilip/kapatilabilir. örnek: A CH +YHELP OPTION emrinide inceleyiniz.

:: AKTUELL ::

AKTUELL emri ile sysop'a ait aktüel bilgileri çagirabilirsiniz. Bu haberler sysop tarafindan degistirildigi takdirde, yenilikler size mailboxla baglantiyi kurarken otomatik olarak bildirilirler.

: BAYCOM ::

BayCom, 1990 senesinin subat ayindan beri mevcut olan bir AX.25 yazilimidir. Bunun (Hardware kesimi, Dökümanlari ve Testi) DG3RBU'ya ve yazilim kismida DL8MBT'ye aittir. Bu sistem kullanicilara ait terminal sistemine, Digipeatere ait bilgi agina ve ayrica yine Digipeatere ait mailbox sistemine sahiptir.

Bilgi agina ait yazilim IBM-AT-uyumlu bilgisayarlarinda özel SCC-kartlari ile çalisir. Simdilik, sekize yakin telsiz baglantisi azami 19200Bd transfer hizi ile, ayni anda kurulabilir. Fazla problem olmadan gelistirilmesi mümkün.

BayCom-Digim tamamen, hafiza da sabit çalistigindan ayni bilgisayar da birbaska Mailbox programinin çalismasina hiç bir engel yoktur.

ilk etapta iç ana özellik göze çarpiyor:

- Görünümü tipki THENET (Sistemine) benzer

- Telsiz baglantisi FLEXNET (Digipeating, Router) sistemine benzer

- Ama yukarida bahsedilen sistemlerle yakindan uzaktan hiç bir iç benzerligi yoktur.

'via' digipeating, yani tasdik yolunu ayirma imkani mevcuttur. AUTOROUTER,in,baglanti için eksik olan diger Digi çagri isaretretlerini tamamla fonksiyonu size sadece gereken en önemli yollari yazma rahatligini tanir.

Kullaniciya ait çalismalar için TNC'nin görevlerini üstlenen, hafiza sabit Layer-2 sistemi mevcuttur. Bu sistemi bilgisayar da diger programlara paralel olarak isletme imkanina sahipsiniz. Böylece gerektiginde terminal programini çalistirip, kullanicilarin bütün lazim olan fonksiyonlardan faydalanmalarini saglayabilirsiniz.

:: BEREICH ::

Bir bölümün seçilebilmesi, bir kaç haberin markalanabilecegi emirlerde mümkündür (örnek: DIR, LIST, READ ve ERASE emirleri buna dahildirler).Bölümün belirlenmesinden önce Board isminin verilmesi sarttir. Eger bu yok ise, en son kullanilan BOARD alinir. Belirlenen bölüm kullanilan emrin etken oldugu alan dahilinde, bu BOARD'daki haberleri seçer. Aktüel kullanilan BOARD Prompt dahilinde göstertilebilir (HELP MAKRO inceleyiniz).Haberlerin seçilmesi haber numaralarinin bildirilmesi ile olur. Bu numaralari DIR- veya LIST-Emri ile tesbit edebilirsiniz. Haber numarasi bunun yeniligi nisbetinde büyüktür. Yani en eski haber numara 1'e sahiptir. Yenileri de 2,3ve daha fazlasina sahiptirler.

Belirli bir bölüm asagida bildirildigi gibi seçilebilir:

Seçilen bölüm º Bunun sayesinde belirlenen haberler

ÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÎÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍÍ

<hiç biri> º aktüel Boardun bütün haberleri

5 º Sadece haber no: 5

-7 º En son (=yeni!!!) 7 haber

1-7 º Boardun ilk 7 haberi

3- º šçönce haberden sonra gelen bütün haberler

2-5 º Haberler 2, 3, 4 ve 5

"<Konu>" º Basliginda <Konu> kelimesini içeren bütün haberler

Bölüm seçme konusundaki örnekler:

r satelliten 1-4 "Satelliten" boardun içindeki 1 ile 4 arasi haberleri okur.

l info -10 "Info" boardunun onuncu haberine kadar olanlarini gösterir.

e dx 4 "DX" boardunun dördüncü haberini siler.

d ibm "source" IBM dosyasindaki "Source" kelimesini ihtiva eden bütün haberleri liste halinde bildirir.

Aranan konu List-File kesiminde taranir. Kurulabilen her çesit tevcihler nisbetinde LIST, DIR, CHECK veya READ emirlerinde yapilan bildiriler az veya detayli olarak gösterilirler. Bu sebepten bazen "yanlis" bir haber bulunmus gibi gözükebilir. Bunun için haberleri tararken özellikle BID'nin kullanilmasinin faydasi vardir.

:: BIDLIST ::

BIDLIST <Arama kriteri>

 Mailboxun Bulletin-ID tablosunu gösterir. <Arama kriteri> BID'nin veya belirli bir tutnagin herhangi bir parçasi olabilir. BID'nin yaninda haberlerin tutanak isimleride kaydedilirler ki, haberlerin uzaktan komandalı silinmesinde bunlari ayrica aramaya gerek kalmasin. örnek: BID DB0MKA bütün DB0MKA boxuna yazilmis haberleri görüntüler.

:: BIN ::

1. Binaer-File'leri Box'a kaydetmek:

- Boxa baglanin (Eger bagli degilseniz)

- Send-Emrini (bilindigi gibi) kullanin ve haberin, Basligini yaziniz.

- Mesela programin kullanis tarifesini kisaca anlatabilirsiniz.

---> Buraya kadar her sey bilindigi gibiydi, simdi gelelim esas konuya:

- Terminal programindaki Auto-Bin kayit seklini açip programi aktariniz. Programin aktarilmasi bittikten sonra program otomatikman kapatilir ve program kontrol hesabi ve komando promptu ile BCM bildirilir.

 :: BOARD ::

BOARD (Anabaslik, Dosya)

 Her hangi bir Board, genelde belirli konulara veya kullanicilara ait olan birden fazla haberi içerir. Bunlari söylece ikiye ayirabiliriz:

- Kullanici-Boardlari: Kullanicilarin özel posta kutularina denir. Buradaki haberler normalde sadece kullanicisi tarafindan okunur ve silinebilirler. (özel haberler).

- Bulletin-Boardlari : Hekeze açik haberleri ihtiva eden posta kutulari. Buradaki haberler herkez tarafindan okunabilirler. Haberler sadece, yazari tarafindan silinebilirler. Buraya kaydedilen haberlere "Bulletins" denilir.

Her Board kendine öz bir isime sahiptir. Bunlara bu isimler altinda haber gönderilebilir. Bu User-Boardlarda kullanicinin çagri isaretinden ibarettir. Bulletin-Boardlarinda bu isimler haberlerin ait oldugu konulardan ibarettir.

(Mesela: "DX", "Satelliten", "Netze" gibi.)

Boardun içindeki haberler sira ile numaralanmislardir. En eski haber birinci numaraya, yenileride kaydedilis sirasina göre ikinci, üçüncü veya daha fazlasina sahiptirler. DIR-Emrini kullanirsaniz bu haberler bu siraya göre birinci haberden baslanmak üzere listelenirler. Bir Board baskalarini ihtiva edebilir. Bu sekilde NODESOFT boardu örnegin birden fazla baska Boardlardan meydana gelebilir. Sistemde kayitli olan her Boarda Box-Sysop'u tarafindan belirli bir muhafaza edilme süresi (Lifetime) taninir. Buna göre bunun içinde kalacak olan haberin azami kalis süresi önceden belirlenmis olur. Bu süre bittikten sonra o haber otomatik olarak silinir.

Board ismi bir çok emir tarafindan kullanilir. örnek: DIR, LIST, READ, ERASE,CHECK gibileri. BayComBox kullanici tarafindan kullanilan en son Board ismini aklinda tutar. Eger ona emiri mütakiben belirli bir Board ismi bildirilmezse,aklinda tuttugu en son Board ismini verilen emir için kullanir. Yukarida bildirilen emirlerin kullanilmasi sonucu veya CD emri ile bu Boardlardan baskalarina geçilebilir. Bir Boardun ismi sadece rakamlardan ibaret oldugu takdirde, sadece CD'Emri ile digerlerine geçilebilir. Board isimlerinin DOS-Sisteminde dosyalar olarak kaydedilmesi sebebi ile bazi sinirlamalar getirilmistir:

- "/" veya "\" isaretlerini ihtiva eden Boardlar kurulmazlar. Bunlar otomatikman "_"-isareti ile degistirilirler.

- COM1, COM2, COM3, COM4, LPT1, LPT2, LPT3, CON, NUL, CLOCK$ gibi isimleri ihtiva eden Boardlarin kurulmasi mümkün degil.

- Kisa sadece, DOS-Sisteminde Dosyalarin kurulmasinda kullanilabilen harfleri Board ismi olarak kullanabilirsiniz.

AUTO7P, REQ*, 7PSERV, FILSRV, FNDFIL ve WWCALL isimleri Kullanici-File'lerigibi islem görürler.

:: BULLETIN ::

 Bulletin "Herkeze yazilmis olan umumi bir haberdir". Bu haber herkes tarafindan okunabilir, ama "normal olarak" sadece haberi derleyen kisi yada bu haberin bulundugu mailboxun sysop'u tarafindan silinebilir. Haberler ait olduklari konuya göre belirli Bulletin-Boardlarinda ("Info-File", Rubrik) muhafaza edilirler. Bu haberler içinde bulunduklari Boardlarda, o Boardun azami muhafaza etme süresi (Lifetime) nisbetince orada kaldiktan sonra otomatikman silinirler. Bulletinlerin transferinde genelde cemi adresler kullanilir (Dagitici sistemini inceleyiniz).

Bulletinler yaninda birde belirli kisilere yazilmis olan haberler vardir. Bu (özel haberler) sadece bu haberi yazan veya haberin gönderildigi kisi tarafindan silinip veya okunabilirler (Normal olarak). Yine bunlarda belirlibir Lifetime süresi ile sinirlandirilabilirler.

:: CHECK ::

Check [<Bölüm>] [[<] <Konu>]

Check-Emri Bulletin-Boardlarina giren bütün haberleri (Info-File'leri) Boxa'a kaydedilis siralarina göre listeler. Bu haberler kaydedilis tarihlerine göre en son kaydedilenden baslamak üzere siralanirlar. Belirli bir bölümün verilmesinde sadece buradaki haberler listelenirler. (örnek: CHECK 5 emri ilk bes haberi listeler).

Check-Emri ilavesiz kullanilirsa, boxa girip enson kullanmis oldugunuz Check-Emrinden sonra kaydedilen bütün haberler listelenir. "<"-isareti ile belirli harf zincirinden meyadana gelen ilave ile verilen CHECK-Emri sadece sözkonusu harf zincirini ihtiva eden bütün satirlari listeler. Yani belirli bir çagri isareti veya aranan bir yazi basligi olabilir. Esasen "<"- isaretini kullanmadan da aranan belirli bir yazi parçasni ilave olarak yazip arattirabilirsiniz. "<"-isareti sadece bütün sistemlere uyumlu olmak için gereklidir.

Harf zincirindeki yazida Büyük/Küçük harfler ayirt edilmezler. CHECK emri yerine DIR NEWS veya DIR MESSAGES emirlerini de kullanabilirsiniz.

CHECK-Emri için örnekler:

c En son Loginden sonra giren kayitlar listelenir.

c 10 veya c 1-10 En yeni on haberi listelenir.

c 1- dl1koc DL1KOC tarafindan kaydedilen bütün haberler listelenir.

c 2-30 dl1koc DL1KOC tarafindan kaydedilen 2 ile 31. arasindaki bütün haberler listelenir.

c ft5100 Basliginda 'FT5100' kelimesini ihitva eden habeler listelenir.

:: CD ::

CD <board ismi>

Aktüel Board'dan (Prompt'da gösterilir) Board isminde bildirilen Boarda geçer.

:: CONVERS ::

TALK emri gibidir. HELP TALK ile bu emri inceleyiniz.

:: DIR ::

DIR emri belirli bir Boardun içindekileri listeler. ilave olmadan kullanilan DIR emri aktüel Boardun içinekileri listeler.

örnek: D

Sunları da inceleyiniz:

HELP DIR BOARD HELP DIR NEWS HELP LISTHELP DIR MESSAGES HELP DIR BOARDS HELP OPTIONHELP DIR SENT HELP DIR USERSHELP DIR AFTER HELP DIR PATH

:: DIR BOARD ::

ilave olmadan kullanilan DIR emri aktüel Boardun içinekileri listeler. (Prompt'da gösterilen kullanilir).örnek: D

DIR <Board>

<Board> için giren bütün haberleri listeler. <Board> belirli bir kullanicinin çagri isaretide olabilir. Herhangi bir Bulletin-Boardu da olabilir. BOARD ve BULLETIN sistemlerini de inceleyiniz.örnek: D SATTV

DIR <Board> <Bölüm>

Belirli Boardlarin bazi kesimlerini listeler. HELP BEREICH emrinede bakiniz.

:: DIR MESSAGES ::

DIR MESSAGES

Bulletin-Boardlara kaydedilen bütün haberleri listeler. (Çok olabilir). örnek: D M

DIR MESSAGES "<Yazi>"

<Yazi> olarak bildirilen açiklamayi ihtiva eden Boardlardaki bütün haberleri listeler. Burada Büyük/KüÇük yazi ayirtedilmez. ÖRnek: D M "FT470"

:: DIR SENT ::

DIR SENT

Kendi çagri isaretinizi ihtiva eden bütün haberler listelenir. Yani sizin kendi yazdiginiz haberler veya sizin çagri isaretin içinde oldugu bütün haberleri gösterir. örnek: D S

:: DIR AFTER ::

DIR AFTER <Tarih>

DIR MESSAGES emri gibidir, ama sadece bildirilen tarihden sonraki haberler gösterilir. Ay ve Sene yazilmadan da kullanilabilir. Bu halde içinde bulunulan ay kullanilir.örnek: D A 26.11.

:: DIR NEWS ::

DIR MESSAGES emri gibidir, ama sadece en son DIR NEWS emrinin kullanildigindan sonra Boxa giren haberler listelenirler. D N <Board ismi> ile belirli bir Boardun yeniliklerini tesbit edebilirsiniz. örnek: D N

DIR BOARDS

O an için kurulmus olan bütün Boardlarin listesini verir. Bunlar Ana Board (Birden fazla baska Boardlari içerenler) ve Yavru Board (Ana Board içinde olanlar) olmak üzere ikiye ayrilirlar. örnek: D B

DIR BOARDS <isim>

<isim> kelimesini ihtiva eden bütün Boardlar gösterilir. Burada bir Boardun isminin sadece belirli bir parçasini da bildirmekte yetebilir. Bu bildiri seklinde ayrica Boardun içinde olan haberlerin sayisi ve bunlara taninan azami Lifetime süreside bildirilir. Bütün Boardlara ait bir listeyi elde etmek için 'D B *' vermeniz yeterlidir.

örnek: D B NOS

:: DIR USERS ::

DIR USERS

içinde haber bulunan bütün kullanici dosyalari listelenir. Burada ayni gün silinen haberlerde gösterilir.

örnek: D U

DIR USERS ALL [<Call>]

Mailbox tarafindan taninan bütün kullanicilari listeler (Bu bildiri çok uzun olabilir!). çagri isaretininin belirli bir parçasinin verilmesi de yeterlidir. örnek: D U OE5

DIR USERS LOCAL [<Call>]

Mailboxa en azindan bir defa Login yapmis bulunanlar listelenirler. Bu emir ayni D U A gibidir.

örnek: D U L

DIR USERS MSG [<Yazi>]

Bütün kullanici haberlerin listeler. (Gerektiginde 'Yazi' vererek baslikta bulunan belirli bir yazinin aranmasini gerçeklestirebilirsiniz). örnek: D U M

D -N USER MSG

içinde bulunulan boxu kendi merkez mailboxu olarak tanitmayan kullanicilarin bütün haberlerini listeler. Bu sekilde sahiplerinin taninmadiklarindan dolayi nereye transfer edileceklerinin bilinmedigi haberleri listeleyebilirsiniz. örnek: D -N U M HELP OPTION emrinede bakiniz.

:: DIR PATH ::

DIR PATH

O an ayarlanmis olan transfer adreslerini ve bölümlerini gösterir. D P <çagri isareti> sadece ilave olarak bidirilen kaydin bilgilerini listeler. ilaveler önceden ayarlanabilir veya bu emire hemen ilave olarak eklenebilir.

Bunun için HELP ALTER ve HELP OPTION emirlerini inceleyiniz. ilaveleri '-'isaretinin harfin önüne Yerlestirildiginde açilip ardina eklendiginde kapatilabilir. Mesela: D -G Hiç okunmamis olan haberleri gösterir.

D -L- Lifetime süresini listelerken göstermez. ilave için kullanilan harflerde BÜYÜK/KÜÇÜK harf ayirimi yapilmaz. Örnek: D U M

:: EL ::

EL I(nfo) - Mailboxun Sysopu tarafindan hazirlanan bir yazida, lokal EL-Sistemi hakkindaki B ilgiler verilir.

EL N(ews) - Mailboxun Sysopu tarafindan hazirlanan bir yazida, sistem harici disksürücüsü (EL) üzerine aktüel yenilikler verilir.

EL T(ree) help EINGABE

- Bütün EL-Dosyalarina bagli dosyalarin listesi yazisal bildirilir.

EL T(ree) <DS-Listesi> - DS => Disk sürücü (C:\ veya D:\ gibi)

<DS-Liste>=D:\ bir DS için Bir Disk sürücüsüne ait DOSYA-Listesi

<DS-Liste>=D:\+C:\ Liste olarak Birden fazla DS'e ait DOSYA-Listesi, DS'lerin "+"-isareti ile ilave edilerek kullanilmasi ile yapilir.

EL D(ir) D:\EL\ - D:\EL\ dosyasinin içinde bulunan bütün dosyalarin ve File'lerim listesi

EL D(ir) D:\EL\*.INF - D:\EL\ dosyasinda bulunan bütün *.INF ilavesine sahip olan file'lerin listesi.

Mesela: GP.INF

EL D(ir) IBM\*.INF - D:\EL\IBM dosyasinda bulunan bütün *.INF ilavesine sahip olan INFO file'lerin listesi.

EL S(can) <Aranan Konu> - Bulunan bütün File'ler gösterilir.

<Aranan Konu>=.INF Bütün INFO-File'leri *.INF gösterir.

<Aranan Konu>=7PL Yazi aranirken: Mesela: 7PLUS kelimesi.

<Aranan Konu>=7PLUS.INF Yazi aranirken: 7PLUS.INF

EL S <DS-Listesi> <Aranan Konu> - Bildirilen Disk Sürücüsünü Aranan Konu üzerine tarar.

<DS-Listesi>=D:\ Bir DS taranir. örnek: D:\

<DS-Listesi>=D:\+C:\ Liste olarak DS'ler "+" ile ilave edilir. örnek: EL S D:\+C:\ FT5100

EL R(ead) D:\EL\IBM\7PLUS.INF D:\EL\IBM dosyasindaki 7PLUS.INF INFO- File'i Userport çikisina verilir

:: EINGABE ::

Bilgisayara verilen bilgiler LF (Return veya Enter tusu) ile kapatilirlar. Birden fazla kumanda bir satir içinde (;)-isareti ile ayirt edilmek sarti ile yazilabilirler.

MESELA: UNER 3-4;R 3-4

Yapilan bildiriler bos bir satirin ENTER'lenmesi ile yarida kesilebilirler. Bin„rfile'lerin transferinin yarida kesilmesi maalesef bu sekilde mümkün degildir. Birden fazla anlasilamiyan emirlerin Boxa verildigi takdirde, mailbox'dan atilmaniz söz konusudur.

:: FORWARD ::

FORWARD [-F] <Board> <Bölüm> [ @ ] <Gönderilen adres>

FORWARD-Emri <Bölüm>'de bildirilen haberleri baska Boxlara veya dagitici sistemlere aktarir. Bunun yapilabilmesi çin kullanicinin bu haberler için kullanma izninin olmasi lazim. Yani bu haberler onun tarafindan yazilmis olmasi veya ona gönderilmis olmasi lazim. Hiç bir bölümün seçilmemesi halinde,FORWARD emri en son okunan haberi aktarir. Burada haber ilk gönderildigi adreste kaliyor, sadece bu haberin bir kopyesi bildirlien diger adreslere akatariliyor. -F Tevcihi kullanildigi takdirde,haber yeni adrese aktarilip ilk geldigi adresten silinir. örnek: F INFO 5 DL F -F DL1KOC 3-4 @ TA1CEN

HELP ADRESSIERUNG konusunu da inceleyiniz.

:: ADRESSIERUNG ::

Haberler içerikleri, manalari ve kullanilma amaçlari gibi konulara ayrilarak baska mailboxlara aktarilabilirler. Sahsi haberler aktarildiktan sonra silinirler. Bulletin'ler ise aktarildiktan sonra ayni Box'ta kalirlar. Sahsi haberlerde sadece gönderilen kisinin bulundugu mailboxun adresi bulunur. Bu mailboxun adresinin tamamen bildirilmesinin faydasi var. Alacak kisinin sizden olan mesafesi uzak ise, onun adresini açikca yaziniz. Umumi olarak,dis ülkelerde oturan kisilere gönderilen haberlerde tam adresin kesin olarak yazilmasi gerektigini söyleyebiliriz.

Bir adresin nasil olabilecegine dair örnek: DB0WDR.#NRW.DEU.EU ^ Kita EU (Avrupa için) ^ Devlet, DEU (Almanya için) ^ çesitli eyaletlere göre kisaltmalar (Nord Rhein Westfalen) ^ Mailboxun çagri isareti

Kitalara ait kisaltmalar:

AF Afrika, AS Asya, AU Avustralya, EU Avrupa,MDLE Orta Asya (israil gibi), NA Kuzey USA, SA Güney USA,

Devletlere ait kisaltmalar:

AUT Avusturya, CHE isviçre, BEL Belçika, DEU Almanya, DNK Danimarka, FIN Finlanda, FRA Fransa, HUN MacaristanITA Italya, NLD Hollanda, SWE isveç, SLO Slovenya, SVK Slovakya, TCH pekistan, TUR Türkiye

Bulletin haberlerinde belirli bir bilgi agi dügümü bildirilebilir. Bir bilgi agi dügümü birden fazla mailboxun adresine sahiptir.

ÖNEMLi: TÜRKİYE sinirlarini tasan transferlerde haberlerin iNGiLiZ lisani ile yazilmasi rica olunur.

Sahsi haberlerin ve Bulletin'lerin adreslerinin karistirilmamasinin önemle dikkat edilmesini rica ederiz!

:: INFO ::

INFO emri mailbox üzerine bilgi edinmek için kullanilabilir.

:: KOPF ::

KOPF <Board> <Bölüm> veya HEADER <Board> <Bölüm>

Belirli bir tutanaga ait basligi bildirir. Yazilis sekli READ  Emrindeki gibidir. READ emrinde hangi tevcih ayarlanirsa ayarlansin, bu emir sadece haberin basligini  gösterir.

-H Tevcihi ile (R:-Baslik satirlari) haberin geldigi bütün mailboxlar üzeri yolunu takip etme imkanina sahipsiniz.

:: LIST ::

LIST <Board> <Bölüm>

Belirli dosyalari veya bunlarin içindekileri listeler. Sahsa ait çagri isaretlerinde bunlara ait haberleri listeler. DIR emrine olan fark sadece görünüm tablosunun degisik olmasidir (HELP OPTION emri ilede bakiniz). Bu emir DIEBOX-Software'de kullanilan LIST emrine benzer. Boxa en son baglantidan sonra (Q ile LOGOUT yapilan tarihten sonra) giren haberler gösterilir. (HELP ALTER emri ile bu ayar degistirilebilir).

örnek:L DL1KOC 1- help LIFETIME

DL1KOC için gelen haberlerin tamamini listeler.

L BAYCOM -10 BAYCOM rubrikine kayitli en son 10 haberi listeler.

:: LIFETIME ::

Lifetime (KAYITLARIN BOXTA AZAMi TUTULMA SÜRESi)

Lifetime, her BOARD da buraya kaydedilen haberlere kaydedildikleri tarihten sonra gün olarak taninan mailboxda birakilis süresine denir. Bu süreden sonra haberler otomatik olarak silinirler. Bu süre BULLETIN-Boardlari için MAILBOX-Sysopu tarafindan ayarlanir. Kullanici Boardlarina kaydedilen haberler için, bu Boardun sahibi tarafindan verilebilen bir Lifetime süresi mümkündür.

:: LOG ::

LOG [-Tevcih] [<Tarih>] [<Aranan Konu>]

O gün kurulan Kullanicilar ile Mailbox arasindaki baglantilar hakkinda bir liste verir. <Aranan Konu> her hangi bir çagri isareti yada tarih olabilir. Burada sadece ilk 20 Kayit gösterilir.

LOG-Emri için asagidaki Tevcihler geçerlidir:

-f Forward baglantilari ile ilgili kayitlarida gösterir. (Normalde KAPALI)

-s SADECE Sysop-Baglantilari ile ilgili Kayitlari gösterir.

-w (7 Gün) Bir hafta gerisine kadar olan kayitlar taranir.

-m (30 Gün) Bir ay gerisine kadar olan kayitlar taranir.

-q (90 Gün) üç ay (çeyrek yil) gerisine kadar olan kayitlar taranir.

-y Kayitlar bir yil geriye gidilerek taranir. (Dikkat: m,q ve y tevcihleri uzun zaman sürebilir!!)

-c Belirlenen zaman içinde bulunan bütün baglantilarin sayisi gösterilir.

-a Bulunan BÜTÜN kayitlar gösterilir. (Sadece 20'si degil)

Tevcihlerin beraber kullanilmalari mümkün degildir. Yazilis sekli:

TxBytes: Kullaniciya (veya Boxa) gönderilen Byte sayisi

RxBytes: Kullanicinin okumus oldugu Byte sayisi

CPUsec: kullanilan Hesap zamani

F: Flag. Anlami: S=Sysop, Q=Quit ile €ikis, F=Forward-Baglantisi

TXFi: Box'dan okunan File adeti (Boxun gönderdigi)

RXFi: Boxa kaydedilen File adeti (Boxa kaydedilen)

LOG <Call> <Call>'in bu günlük baglantisi z.B. LOG DG3RBU

LOG <Tarih> <Call> <Call>'in <Tarih>'indeki baglantisi z.B. LOG 27. DG3RBU

LOG <Tarih> <Tarih>'inde gerçeklesen baglantilar z.B. LOG 08.09.92

Log emrinden sonra verilmesi mümkün olan liste (max 20) 15.12.92:

Call Tarih Start Ende TxBytes RxBytes CPUsec F TXFi RXFi

DD5LS 15.12.92 08:24-08:27 1059 6 0.49 0 0 via DB0KT

DG1KMD 15.12.92 08:33-08:49 3936 36 2.47 Q 1 0 via DB0WDR

DL1KOC 15.12.92 09:13-09:14 888 24 0.16 S 0 0 via DB0WDR

DB0KCP 15.12.92 08:25-08:31 28647 3240 1.41 F 4 2 via DB0WDR46 Kayit bulundu.

örnek:

LOG -Y DL1KOC DL1KOC'nin en son bir yil içindeki baglantilari

LOG -WS 1.10. 01.10 tarihinden önceki haftadaki Sysop baglantilari

LOG -CMF En son ay içinde gerçeklesen baglantilarin adeti

 :: MAKRO ::

Makro, Prompt-Yazisina eklenebilen ve Promptun her verilisinde belirli bir haberle degistirilen bir kisaltmadir.

Asagidaki Makrolar Prompt'a eklenmek için kullanilabilir. (CTEXT/CNEW/INFO)içinde kullanilabilir:

%%a Box bilgisayarinin (en son 40 saniye içindeki) kullanilis yüzdesi

%%b O an kullanilan Board ismi

%%c Bagli olan kullanicinin çagi isareti

%%d O günki Tarih

%%h Kullanici tarafindan ayarlanan Yardim seviyesinin derecesi

%%i Box ile kurulan baglanti saati

%%l En son Login (Tarih ve Saat)

%%m Mailboxun çagri isareti

%%n Kullanicinin ismi

%%o Boxa bagli bulunan kullanicilarin sayisi (Login'ler)

%%p Baglantidan itibaren kullanilan Bilgisayar hesap zamani

%%r Satir basi (Return)

%%t Aktüel Saat

%%v Kullanilan BOX yaziliminin versiyon numarasi

%%%% %% isaretinin yazilmasi için

örnek: A PR (%%b) %%c de %%m> ile belirli bir Prompt üretilir. DieBox 1.9'da oldugu gibi.

(BAYCOM) DL8MBT de DB0AAB>

veya A PR [%%o/%%a%%%%](%%b)--> Login ve Baglanti yüzdesi [22/95%%](DL8MBT)--> ile g"sterilir.

:: MEM ::

MEM (Debuging-Komandosu, Pratik bir manasi yok)

Task-Hafiza sisteminde mevcut olan aktüel hafiza seviyesini gösterir. Burada sunlar bildirilir:

- Hafiza blokunun sira numarasi

- Byte olarak büyüklügünü (Azami 64k mümkün)

- Adresini (Paragraf kesimi)

- Ait olan Task numarasini (PS'e bakiniz), veya çagrinin Tast çerçevesinde gerçeklesmedigi takdirde 255 rakamini.

- Kullanis amacini (çagri yapilinca bildirir)

:: MYBBS ::

MYBBS <Box çagri isareti>

Haberlerin toplanacagi Merkez Mailboxu bildirmek için kullanilir. Bu Emir ALTER FORWARD <Box çagri isareti> emrine benzer. Forwarding için daha Detayli bilgi alabilmek için HELP FORWARD emrini kullaniniz.

: OPTION ::

READ,LIST,DIR,KOPF,HEADER emirlerinde bazi Tevcihler kullanilabilir.READ emri için olan Tevcihleri HELP OPTIONREAD ile inceleyebilirsiniz. DIR emri için HELP OPTIONDIR.HELP ALTER emrinide inceleyiniz.

 :: OPTIONREAD ::

READ emri için su tevcihleri kullanabilirsiniz (HELP ALTER emrinede bakiniz):

A Gönderenin hüviyetini bildirir

B Okunan Byte adetini bildirir

C Continous, Satir basi emrinin kullanilmamasi

D Tarih bildirir

E Haberi alacak kisinin hüviyetini (Boardname) bildirir

F Haberin geldigi mailboxu (Frombox) bildirir

H (R:-Header) Basligi bildirir (P tevcihini iptal eder)

I BID bildirir

K Sira numarasinin bildirilirken Parantez veya R kullanilir

L Lifetime süresini bildirir

M Hedeflenen adres (H-Adresi) bildirilir

N Haberin okunmasindan sonra "Haberi Sileyimmi?" sorusunun sorulmasi

O Hedeflenen adres (H-Adresin sadece ilk parçasi) bildirilir

P Bulunan Box çagri isaretlerini kisa bir sekilde bildirir

R Boxdan haber okuyan kullanicilarin çagri isaretlerini bildirir

T Aktüel saat bildirilir

U Uplink satiri bildirir

W Haberin konusunu bildirir

X Bin„r kismini vermeden sadece yazi kismini bildirir

Y Tarihi yil ile birlikte bildirir

Z Okunan satir adetini bildirir

:: OPTIONDIR ::

LIST, DIR ve CHECK emirlerinde asagidaki tevcihler kullanilabilir:

A Gönderenin hüviyetini bildirir

B Okunan Byte adetini bildirir

C Continous, Satir basi emrinin kullanilmamasi

D Tarih bildirir

E Haberi alacak kisinin hüviyetini (Boardname) bildirir

F Haberin geldigi mailboxu (Frombox) bildirir

G Okunan haberleri göstertmez

H Basliklari 'içindekiler fihristini' göstertmez

I BID bildirir

J 'DieBox'-Benzeri baslik verir

K Sira numarasinin bildirilirken Parantez veya R kullanilir

L Lifetime süresini bildirir

M Hedeflenen adres (H-Adresi) bildirilir

N SADECE bu mailboxu merkez mailbox (MYBBS) olarak SEÇMEYEN kullanicilarin haberlerini gösterir

O Hedeflenen adres (H-Adresin sadece ilk parçasi) bildirilir

Q En son QUIT'den sonra giren (Kesim bildirisi olmayan) haberleri verir

R Uzaktan komandolu silinen haberleri gösterir (CHECK emri i‡in ge‡erli)

S Alt dosyalari gösterir

T Aktüel saat bildirilir

V Silinen haberleri gösterir (UNERASE emrinin kullanisina bakiniz)

W Haberin konusunu bildirir

X Haberin konusunu vermeden önce bir kaç Blank daha verir

Y Tarih yil ile birlikte bildirilir

Z Okunan satir adetini bildirir

:: PARAMETER ::

PARAMETER <Aranan konu>

Bu emir ile boxun ayarlari kontrol edilebilir. Burada INIT.BCM tutanagi gösterilir. <Aranan Konu> ile belirli harfler verildigi takdirde, bunlara uyan bütün satirlar bildirilir. örnek: PAR RUNUTILS

Hangi DOS-Programlarinin mevcut oldugunu bildirir.

:: PATH ::

PATH [-A] [-S] [-C] <Adres>

Transfer esnasinda gidilecek yolu bildirir. Burada <Adres>'in aktarilacagi bütün komsu mailboxlar gösterilir. Bu hem taninan mailbox adresler (Kullanici haberleri) için, hemde bilgi dagiticHelp PURGEi (Bulletinler) için geçerlidir.

örnekler:

P DB0WDR

P ALLE

P DB0GV.#HES.DEU.EU

P -A <ADR> <ADR> ile ilgili bütün bilgileri gösterir. Tabiiki bu Box'tan en azindan bir kez haber gelmesi sarttir.

Burada sunlar gösterilir:

H-Addr : H-Adresi komplet (Son düzenlenen sonraki)

R-Header : R-Header'deki bilgiler

Last BID : Bu boxa ait olan haberlerin en son BID'leri

Last Board: En son haberin ait oldugu Rubrik

Last User : Bu Boxtan en son olarak haber alan kullanici

Bulletins : Bu Boxtan gelen Bulletinlerin adeti

Usermails : Bu Boxtan gelen kullanici haberlerinin adeti

Bunlardan sonra 5 Komsu mailboxunun bilgileri verilir. En son düzenlemenin (Update) ne zaman oldugu, ne kadar haberin sayiminin (Count) yapildigi, bu haberlerin transfer süreleri (Delay) ve kaç box üzerinden geldikleri (Hops) gibi bilgiler verilir. Bu bilgiler saysinde haberin gelis yolunun bulunmasi kolaylasir.

P -S <..> Bütün Boxlarin listesinde belirli bir terim aranir. Bu terim ya bir H-Adesine veya R:Headerin bilgi ismina ait olabilir.

örnek: P -S #BAY Bütün Bavyera Boxlari taranir P -S BCM Bütün BayCom-Boxlari taranir

Sözkonusu boxun toplam haber adeti, haberin en son yenilendigi zaman birimi, H-Adresi ve R:Header bilgi bölümü gibi bilgiler gösterilir.

P -SH <..> Adresleri degil, sadece Header-satirlarini tarar.

P -SP <..> Header kesimini degil, Adres kesimini (Pfad) tarar

:: PS ::

PS

'Prozess Status' (islem statüsü). O an çalisan islemleri listeler. Baglibulunan her kullanici ve isleyen her ekran kendine has bir isleme sahiptir.Bunun yaninda birde sistem yönetimini üslenen ve diger islemlere paralel çalisan gizli islemler vardir.

PS emrinde geçerli olan tevcihler:

-A Wait-Event ve islem tipini gösterir

-B Gizli islemleri gösterir

-S Bekleme listesini ve Stack durumunu gösterir

-T TNC-Kanal numarasinida gösterir

Bütün bildirileri ayni anda gösterilmesi istenirse:

PS -ABST

Bu emirden sonra, çalisan bütün islemler komando satirinda * isareti ile markalanirlar. Yani bu islemler ya Time-slice-modunda ("Tam Devir") isliyordurlar yada bos bir L2-Dagarciginin bosalmasini (Bildiri yapmak üzere) bekliyordurlar. Bekleyen bütün diger islemler * isaretini ihtiva etmezler. Normal ayar ile PS sadece çalisan Haber-islemlerini gösterir.

örnek: PS -ABS

Task Event Kdeb CPUt Create Input Name Command

0 40 210 0.1 71m Desktop

1 251 210 0.3 71m Console

2 242 210 23s 71m Monitor

3 246 000 28s 71m logind

4 kbhit 711 0.7 71m Sysop

5 514 000 0.3 71m forwardd

6 235 101 3.9 18m 26s DD5LS l ibm

* 7 235 101 81s 71m 0s *DL1KOC ps -abs

8 txf 101 9.2 54m 40m OE5GOL r baybox 25-28

9 235 101 8.5 26m 5m TA1CEN R CONTEST 88

12 txf 101 31s 69m 139s *DJ9EI r gp 218-

13 242 101 0.8 11m 35s DL5RCE rep

Wait: 0 13 9 3 2 1 6 5 12 8 4

Stack: 272 174 446 870 790 530 1108 1080 1158 1720 1204 1720

Task : Task numarasi. * ile kendi baglantiniz gösterilir+?>

:: QUIT ::

Mailbox ile olan baglantiyi koparmak içindir (Yani: Disconnect manasina)

:: READ ::

READ [<Tevcih>] [<Board>] [<Bölüm>]

Bulletin-Boardlarindaki umumi veya kendinize ait olan haberleri okuyabilmenize yarar. <Board> ilavesi olmadigi takdirde, en son kullanilan Prompt'daki Board kullanilir. Bu emirde ayrica çesitli tevcihlerin kullanilmasi mümkündür.HELP OPTIONENREAD emrinide inceleyiniz.

ALTER UREAD <Tevcih> (User-Fileler için geçerli)

ALTER IREAD <Tevcih> (Infofiles için geçerli)

Yukardaki emirlerle gereken bütün tevcihler için bir ön ayar yapilabilir (HELPALTER) emrinede bakiniz. ön ayarlar READ-Emrinin yazilmasiyla devreye geçerler. Belirli bir tevcihin kapatilmasi istendiginde bu tevcihi temsil eden harfin ardina "-" isaretini eklemek yeterlidir. <Bölüm> hangi haber numaralarinin verilmesi gerektigini belirler. Bu ilave olmadigi takdirde, en son (en yeni) haber bildirilir.

örnekler:

R -H DL1KOC 1-5

DL1KOC için kaydedilen ilk 5 haberi gösterir ve haberlerin hangi boxlar üzeri geldiklerini detayli olarak listeler.

R -P- -F ALLE 200

ALLE rubrikinde bulunan 200 Nolu haberi gösterir. Burada hangi boxlar üzeri geldigini bildirmez ama hangi Box tarafindan gönderildigini bildirilir.

:: REPLY ::

REPLY [[<Board>] <Bölüm>]

Kendinize yazilmis bir haberi okuduktan sonra ilavesiz olarak REPly emrini kullanarak bu haberi ardi sira cevaplandirabilirsiniz. Burada haber yazmak için gereken bütün bilgiler (çagri isareti, Forward adresi) okumus oldugunuz haberden temin edilir. Sizin, göndermek istediginiz haberi yazmaniz yeter.

REPLY emri Bölüm (Mesela: Board ismi ile) verilirse, bu haber adres olarak alinir. Cevabi bu habere yazarsiniz.

Her ikisinde de baslik olarak okunan haberin basligina 'RE:' ilavesi eklenerek kullanilir.

:: RUN ::

BayBox sistemindeki RUN programlari DieBox sisteminden farkli bir sekilde çagrilirlar. BayBox da, programdan önce RUN emrinin yazilmasi gerekmez. EL için RUN EL degil, sadece EL yazmaniz yeterlidir.

DB0NDK-8 mailboxunda çagrilabilen programlar:

CAL Takvim fonksiyonu

EL DL5FBD'nin Sistem harici dosyalari

FREE Sabit hafizada bulunan bos kapasitenin tesbiti için

HAD Bütün dosyalarin durumunun belirlenmesi için.

LOC QRA-Locatörünün hesaplanmasi için.

NETZINFO Digi aginin göstertilmesi için kullanilir.

NEWS Yenilikler (OV/DARC/usw.)

PREFIX Bir çagri isaretin ait oldugu devleti tesbit etmek için.

QSLMGR ON6VD'nin bilgi bankasina ait QSL-Managerin çagrilmasi için.

SYSINFO PC-Sistem bilgilerinin tesbiti için.

UHR Mailboxa ait saatin göstertilmesi için kullanilir.

WHATUHAV Buda PC-Sistem bilgilerinin tesbiti için kullanilir.

:: SEND ::

SEND <Board> [@ <Adres>] [# <Lifetime>] <Konu>

Mailboxa belirli bir haberin verilmesinde kullanilir.

<Board> Haberin gönderilecegi çagri isareti veya Board ismi. Adres olarak seçilebilecek Board isimlerini DIR BOARDS emri ile tesbit etmeniz mümkündür.

<Adres> Haberin aktarilmasi için verilebilen Forward adresi. Haberin aktarilmasinin istenmemesi halinde veya çagri isaretinin hangi mailboxda kayitli oldugu bilinmedigi takdirde, <Adres> ilavesini bos birakiniz. Sahsi haberlerde buraya bilinen merkez mailboxu yaziniz. Yanliz (Dis memleketlere) gönderilen haberlerde çagri isaretin bulundugu adresi tamamen yaziniz. Bulletin haberlerinde ise haberin baska boxlara tasinmasini saglayan bir bilgi dagitici sistemi bildirilir (DB0AAB.DEU.EU veya OE5XBL.AUT.EU örnegindeki gibi). Tasiyici olarak DL veya EU kullanilabilir. HELP FORWARD emrinede bakiniz.

<Lifetime> Haberin belirli rubriklerde kaç gün süre muhafaza edilecegi günün sayisidir. Bu gün sayisi diger mailboxlarada iletilirki, haber umumi çapta hakikaten silinebilsin. Kisa süre için geçerli olan haberlerde bu imkanin kullanilmasi yerindedir (Davetiye gibi haberlerde).

<Konu> Burada kisa ama kesin anlasilan haberinizle ilgili bir basligin bulunmasi gerekir. "Lütfen okuyunuz" gibi standart basliklar, var olan çok fazla haber denizi arasinda kaybolup, haberin okunmadan yok olmasina sebeb olabilir. Haber basligini orjinal seçiniz.

örnekler:

S DL1KOC YARINKi TOPLANTI iÇiN

S BAYCOM @ DL #10 NEUE VERSION FERTIG

S OE5JDE @ OE3XSR.#OE3.AUT.EU HALLO OM

Bildirilen tam adresin taninmadigi veya hiç bildirilmedigi takdirde, bunu sistem size bildirir. SEND emri buna ragmen mümkündür. Ama haber baska boxlara aktarilmaz (Forward edilmez).

Her sey dogru yapildigi takdirde, sistem sizden haberin içerigini yazmanizi ister. Haberinizi yazdiktan sonra:

:: STFORWARD ::

STATUS FORWARD yapilacak olan Forwarding üzerine bilgiler verir. Kisaltma: ST F

Burada asagidaki bildiriler yapilir:

- Komsu mailboxlarin çagri isaretleri

- Ok : 0 En son denemede komsu ile baglanti kurulamadi

1 Komsu ile baglanti kuruldu

2 Su an Forward aliniyor

3 Su an komsuya baglanti kuruluyor

4 Su an Forward gönderiliyor

- Login: Komsunun baglantiyi kurudugundan bu yana geçen zaman birimi

- ConOk: Baglantiyi kurma denemesinin basarili oldugundan bu yana geçen zaman birimi (Eger burada belirli bir deger yok ise baglanti kurulmamis demektir).

- User : Forward yapilmasi gereken kullanici haberlerinin adeti

- Info : Beklemede olan Bulletinlerin adeti

- E/M : Beklemede olan Erase/MYBBS-bilgilerinin adeti

:: STCPU ::

STATUS CPU emri ile bilgisayarin ortalama kullanilis degerini ST C olarak tesbit edebilirsiniz. Kullanilis degeri 5-Saniyelik-Aralarla toplam 8 ölçü devresinden sonra elde edilen degerin ortalamasi alinarak kaydedilir. Yani, her 40 saniyede bir bilgisayarin kullanilis degerini görebilirsiniz. Bu deger yüzde olarak verilir.Ayrica sunlar arasinda fark gözetilir:

Running: Bu zaman içinde bilgisayar çalismaktadir. Yani mailbox islemi.

Screen : Bu zaman içinde ekran islemi görülür. Kimse olmadigi takdirde, monitorun ekranin istedigi zaman birimini tesbit edebilirsiniz.

Idle : Bu zaman içinde bilgisayar, ya hiç bir sey yapmamakta yada sistem isleri ile (scheduling) ugrasmaktadir. Bilgisayar yüksek baski altinda oldugu zaman buradaki deger çok küçük (oldukça 0) olur.

Bütün hepsinin toplami 100% eder. (Tam devir)

:: SEITENSTOP ::

Ekrana aktarilan yazilarin görünen kisimdan yukari hemen kaybolmamalari için önceden ayarlanan belli bir satir adeti belirlenebilir. Bu satir adetine ulasildigi zaman bildiri dondurulur. Bunun ayarlanmasi:

ALTER LINES <Satir adeti> Kisaltma: A L <Satir adeti>

Eger sayfanin durdurulmasi istenirse, Bu ALTER LINES 0 ile ayarlanmasi lazim. Bildiri dondurulduktan sonra, en son satirda '+?>' isareti belirir. Bunugördügünüzde:

<Return> enter yaparsanız bildiri ikinci sayfaya devam eder

C yazarsaniz, bildiri hiç durmadan devam eder

S Bildiriyi yarida keser

Q veya B Mailboxu tamamen terkeder (disconnect)Diger bütün harfler bildiriyi yarida keserler.

DIR LIST READ CHECK emirlerinde -C Tevcihi ile bildirinin durmaksizin akmasini saglayabilirsiniz.

ALTER LINES 0 olarak ayarlanmis ise veya C tevcihi kapatilmis ise, bildirinin <RETURN> (Bos satir) ile yarida kesilmesi mümkündür. Ama <RETURN>'dan önce hiçbir baska emir verilmis olmamasi lazim. En iyi fikir baglantiyi koparip, yeni baglanti kurmaktir. Normal olarak baglanti çok çabuk kurulabilir.

:: SEMAPHORES ::

SEMAPHORES (Debugging-Komandosu, pratik önemi yok)

O anda kullanilan tutanaklarin bir listesini verir. Yapilan bildiride fileismi ve kullanilis adeti mevcuttur.

Rd read (Kullanis belirli bir süre sonra sona erer)

LRd long read (Yani kullanis süresi fazlaca uzun olabilir)

Ap append

LAp long append

Wr write

LWr long write

Bir çok kisili kullanici sistemlerinde kaydetmeler birbirini karsilikli engellemesi sebebiyle yeni çagrilan islem kullanis orani nisbetinde yayavaslatilir yada tamamen reddedilir.

:: SETLIFE ::

SETLIFE <Board> <Bölüm> [#] <Gün>

Bir veya birden fazla haberin ömür süresini ayarlar. Süre olarak, ayarlanan günden baslanarak verilen <Gün> kadar Lifetime taninir. Lifetime sadece haberi(Yazan veya Alacak kisi) tarafindan degistirilebilir. ERASE emrinde oldugugibi. '#'-isareti (DF3AV-Boxuna uyum saglayabilmesi için) yazilabilir, ama verilmesi zorunlu degildir. Belirli bir bölüm bildirisi yapilmaz ise, Lifetime emri en son kullanilan haber için uygulanir.

örnekler:

SETL BAYCOM 5-10 30

SETL DL1KOC 1- #100

:: TALK ::

TALK <Call> <Haber>

<Call> çagri isaretine tek satirli bir haber göndermek için kullanabilirsiniz. Yanliz <Call> o an için mailbox ile baglanti kurmus olmalidir. T <Call> emirden sonra gelen bütün yazilari <Call>'a gönderir. Bu modu /q ile terk edebilirsiniz.

T ALL <Haber> Mailboxa bagli olan bütün istasyonlara <Haber>'i gönderir (WALL emri gibi)

TALK emri yerine MSG, WRITE, CONVERS emirleride kabul edilir. Not: Aktarilacak haberler için sadece bir satirlik kayit imkani mevcuttur. çok fazla satiri ihtiva eden kayitlarda bu dagarcik dolmasi sebebiyle sistem tarafindan ikaz edilebilirsiniz. Bu sistem gelistiriliyor.

örnekler:

T DL1KFE Merhaba Ferda Bey

W ALL Box wird in 5 Minuten abgeschaltet!

M TA1CEN

:: TIME ::

TIME emri mahalli saat ayarini bildirir.

:: TRANSFER ::

TRANSFER <Board> <Bölüm> [>] <Hedeflenen Board> [@ <bbs>] [# <life>] [Konu]

Belirlenen haberlerleri bir rubrikten diger birine veya baska bir kullaniciya aktarmak için kullanilir. Ayrica haber için aktarildigi yerde belirli bir ömür süresi (Lifetime) ayarlanabilir (SEND emrinde oldugu gibi). Bulletinlerde eski haber silinip yerine yeni yerlestirilir. Kullanicilara ait haberlerde ise eski habere dokunulmaz. Yeni gelen habere 'Transfer ...' yazisiilave edilir. Haber sadece sahibi (Yazan veya Alacak olan) tarafindan transfer edilebilir (ERASE emrinde oldugu gibi). '>'-isareti (DF3AV-Box sistemine uyumsaglayabilmesi için) yazilabilir, kullanilmasi mecburi degildir.

Belirli bir bölüm bildirilmezse, TRANSFER emri en son okunan haberi aktarir. BoxBin haberlerinin transferi mümkün degildir. Dikkat: Bir Board (veya çagri isaretinden) ayni Boarda haberin aktarilmasi mümkün degil. Forward adresini FORWARD-Emri ile ömür süresini de SETLIFE-Emri ile degistirebilirsiniz.

örnekler:

TR BAYCOM 5-6 SOFTWARE

TR DL1KOC 1- > TA1CEN @ DB0MKA

:: USERS ::

USERS veya U emri sisteme baglanti kurmus olan kullanicilarin listesini verir. Ayrica kullanicinin o anda ne yaptigina dair bilgilerde verilir:

Idle Kullanici hiç bir sey yapmiyor. Ekrana bakiyor (hi)

Read Boxdan haber okunuyor

Send Boxa haber kaydediliyor

Search Detayli arama islemi. Yani DIR, LIST veya CHECK

FwdTX Baska bir boxa Forward gönderiliyor

FwdRX Baska bir boxtan Forward geliyor

You Siz kendiniz

Hiç bir sey yapmiyan kullanicilara 'Idle', TALK emri ile haber gönderilebilir.

U <Call><Call> çagri isaretinin kullanicisinin yapmis oldugu ayarlari kisaca gösterir.

Kullanicinin aranmasinda gerekebilen tevcihler:

-a Elde edilen bütün kayitlari bildirir (Hiç bir bilgiye sahip degilseniz)

-c sadece bulunan Kayitlari sayar, bildiri yapmaz

-f sadece ilk benzerligi gösterir ve sona erdirir

-h Kullanici Yardim seviyesini 0 olarak ayarlamis

-l Kullanici mailbox ile, en azindan bir kez baglanti kurmus

-m Kullanici Mybbs'ini kendi ayarlamis

-n Mybbs belli, ama bu kullanici tarafindan bildirilmemis

-o Mailbox ile simdiye kadar baglanti kurmamis

-p Kullanici keni için belirli bir sifre kurmus

-r Kullanicinin sahsi haberlerinin okunmasi normalde yasaktir

-s Kullanicinin statüsü 0Help VERSION'dan büyüktür

-t Kullanici bir TTY-Sifresi kurmus

-u Kullanicinin merkez mailboxu (Mybbs) belli degil

Kayitlarin bildirilebilmesi için lazim olan konularin yerine getirilmesi gerekir.

Aranan konular:

... call c=... call n=... isim

@=... Mybbs v=... via s=... Lisan

Bütün tevcihler ve aranan konular arasinda mantiken VE-Balantisi kurulu. Yani verilen bütün ek bilgilerin yerine getirilmesi lazimki, kayit yapilabilsin.

örnek:

U -LH @=MKA

:: VERSION ::

Bilgisayar ve sabit hafizadaki versiyon numarasini, tarih ve bos hafiza kapasitesini bildirir.

Date: 27.10.94 21:12

BayCom-Mailbox Version 1.35 (DOS)

(c) 1992-94 Florian Radlherr, DL8MBT

Compiled Nov 13 1994 18:31:38

Runtime: 21.03:01 CPUindex: 24

Available Memory/Swap : 301 kB / - kB

Info-Path: c:/bcm/info : 2533 kB (30 MB)

User-Path: c:/bcm/user : 2533 kB (30 MB)

BCM-Home: c:/bcm : 2533 kB (30 MB)

'Runtime' kaydi  mailbox sistem yaziliminin ne zamandan beri kapatilmadan çalistigini Gün.Saat:Dakika olarak bildirir.

'CPUindex' kaydi, Boxda isleyen bilgisayarin merkez kontrol biriminin baska MKB (CPU)'lara karsin, ne kadar hizli isledigini bildirir. Buradaki ölçümün tam olmamasi sebebiyle, bu bildiriye fazla müsamaha edilmemesi daha iyi. "Available Memory" geriye kalan bos RAM-Hafiza kapasitesini bildirir

VERSION-emrindeki "Swap" sadece Linux-Versiyonunda tam isliyor. Sistemin tam olmasi için bu fonksiyon DOS-Versiyonundada "-" ilavesiyle müsaade edilmistir. Diger kayitlar ayarlanan dosya pusulalarini (PATH) ve geriye kalan (Toplam)sabit hafiza kapasitesini bildirir.

:: WALL ::

Mailboxda bagli bulunan bütün kullanicilara bir haber gönderir.

örnek: WALL Saat 10'da ATV-Rundspruch basliyor!

HELP TALK emrinide inceleyiniz.

:: WRITE ::

TALK emri gibidir. HELP TALK emrinde bakiniz.