PACKET RADIO; Temel Özellikler
Atila BAŞKOÇAK, TA1DX
Faydalanılan Kaynak
(a PacketRadio primer)
By
Buck Rogers K4ABT 
(Yazının orjinali için tıklayınız)
PacketRadio

PAKET RADYO NEDİR?
Paket Radyo, Dijital Modda yapılan haberleşmelerin en basitidir. Amatörlere, bilgisayar kullanarak yazılı haberleşme yapma imkanı sağlar.
KİMLER PAKET RADYO ÇALIŞABİLİR?
B Sınıfı Amatör Belge sahibi olmak, Paket Radyo Haberleşmesine başlamak için yeterlidir.
PAKET RADYO SÖZLÜĞÜ:
CONNECT: Karşı istasyona bağlanma, haberleşme başlangıcı
DISCONNECT: Karşı istasyondan kopma, haberleşme sonu
BBS: Mesaj Panosu gibi çalışan Paket Radyo istasyonu
DIGIPEATER: Kısmi röle gibi çalışan Paket Radyo aktarıcıları. Klasik Röleden farkı, digiler tek frekans kullanır. Alma ve gönderme, sıralı olarak aynı frekansdan yapılır. Önce alır, bitince gönderir. digitally repeater
MODEM (TNC): Bilgisayar ile telsiz cihazı arasındaki haberleşmeyi sağlayan alet. 
PAKET RADYO HABERLEŞMESİ:
 Bu haberleşme,
a- Direkt karşı istasyon ile yazışma şeklinde olabilir (Normal el cihazında yaptığımız simpleks görüşme gibi)
b- Digipeater vasıtasıyla yazışma, daha uzak mesafelere gidebilirsiniz. Kısmen klasik röle haberleşmesine benzer, tek fark, digi sizin sinyalinizi alır, sizin göndermeniz bitince karşıya gönderir. Dolayısıyla 2-3 digi kullanarak yapacağınız uzak görüşmeler çok yavaşlar. ( bir mesaj, 3- 4 kere havayı işgal eder)
c- BBS ler vasıtasıyla, mesaj  bırakılıp okunarak.  (Bu şekile haberleşmeden ziyade haberdar olma diyelim)  Herhangi bir anda bir BBS'e connect olduğunuzda (bağlandığınızda) varsa size ait mesajlar konusunda uyarılırsınız,  İsterseniz Genel Mesajları da  okuyup cevaplayabilirsiniz. (Mesaj Panosu). BBS, sadece VHF bandında çalışabileceği gibi, HF (kısa dalga) bandından da mesaj alıp veriyor olabilir.
d- TELNET imkanı olan şehirlerdeki Paket Radyocular, bu yolla ülkeler arasında Telsiz+Telefon hattı+Telsiz şeklinde haberleşebilir. Mesela TA3KK-8 ( Bursa Uludağ Radyo Amatörleri Derneğinin Uludağ Üniversitesinde çalıştırdıkları istasyon)
e- BBS  veya Digi istasyonlarının imkanı var ve müsaade ediliyor ise HF (Kısa Dalga) vasıtasıyla diğer BBS lere bağlanılabilir.
PAKET RADYO ÇALIŞMASI HANGİ FREKANSLARDA YAPILABİLİR?
  Yurdumuzda  Paket Radyo için ayrılan frekans bandı 144,500 MHz ile 144,845 MHz arasındadır. Şu anda 144,625- 144,650 ve 144,675 MHz frekanslarında çalışan sistemler vardır. 

PAKET RADYO ÇALIŞMASI YAPABİLMEK İÇİN GEREKLİ MALZEMELER

Tabiki mikrofon olmasa da olur


SİSTEMİN KURULMUŞ HALİ :  Bilgisayar (veya Sadece Terminal) + TNC (Modem) + Telsiz

         VHF Bandı, Paket Radyo Haberleşmesine başlamak  için en uygun ortamdır.  Dijital haberleşmenin gereği olarak Bilgisayar temel şarttır. Ancak, kullandığınız modeme bağlı olarak, basit bir terminal de (ekran ve klavye olarak) kullanabilirsiniz. TNC (Terminal Node Control) veya genel olarak MODEM, cihazınız ile bilgisayarınız arasındaki irtibatı sağlayan bir cihazdır. Modeminizin özelliklerine göre farklı bilgisayar programları gereklidir. Bazı modem türlerinde, bilgisayarınızı terminal olarak kullanıp sadece gerektiği anlarda açıp kapatabilirsiniz, bilgisayarınızın açık veya kapalı olması, sistemin çalışmasını etkilemez. Fakat bazı çok basit modemlerde bilgisayarınızın mutlaka çalışması gereklidir. Mesela, İstanbul'da çok yaygın olan BAYCOM Modemler ile yapılacak paket çalışması bilgisayarınızın sürekli açık tutulmasını gerektirir. VHF Bandında 1200 Baud haberleşme hızı kullanılmaktadır. Daha gelişmiş sistemler UHF bandında 9600 Baud kullanabilmektedir. 1200 Baud hızın yavaşlığı, internet hızına alışmış kullanıcılarda,  pek hoş bir intiba bırakmıyabilir. Ancak, konumuz internet ile paket radyo kıyaslaması değildir. Modemsiz, bilgisayarınızın ses kartını kullanarak ta paket radyo çalışabilirsiniz.

 

TNC ( MODEM) Nedir, Ne Yapar?

     TNC, internete bağlanırken  kullandığınız modem ile aynı görevi yapar: Bilgisayar ile telsize (internette telefona) kumanda edersiniz. Tek fark, burada ortam olarak radyo dalgaları ve kısıtlı bir bilgi akış hızı olmasıdır. Gönderme anında, Bilgisayarın komutlarına göre telsizi göndermeye (Transmit)  geçirir ve ses frekans bandındaki bilgileri telsize gönderir. Telsiz, anten vasıtasıyla RF sinyalini karşıya iletir. Alma durumunda (Receive) RF vasıtası ile gelen sinyal, telsiz tarafından ses frekansına çevrilir, modem de bu ses sinyalini bilgisayara uygun dijital sinyale çevirir.  Bilgisayarın Modem ile haberleşmesi AX 25 denilen bir protokol ile yapılır.

   Modem, Bilgisayarın RS-232 portuna bağlanır. Telsizin ise mikrofon ve hoparlör çıkışlarına, her cihazın bağlantı şekli farklı olmak kaydıyla bağlanır. Ayrıca, modemde, telsizi göndermeye geçirmek için PTT ucu bulunur. Bununda uygun kombinasyonla telsize bağlanması şarttır. (Çeşitli markalardaki  Telsiz-Modem bağlantıları için Tıklayınız)

PAKET RADYO PROGRAMLARI:

    Hakiki TNC diyebileceğimiz PACRATT veya KAM marka aletler, zaten kendi programları ile satılır. Bizim burada işleyeceğimiz, minik BAYCOM MODEM dediğimiz basit modeme kumanda edecek programlardır.  Baycom Modem içinde TCM 3105 türü bir entegre ile TTL cinsi ikinci bir entegre bulunur. Bu modemi yapmak mümkündür. Modem şemasını sayfamıza koyacağız.   Ya da yurt dışından gelen arkadaşlarınıza BAYCOM MODEM diye sipariş verebilirsiniz. Yaklaşık 100-120 Mark fiyatındadır.

    Baycom Modemlerin çalışma sistemleri, bilgisayarınızın sürekli açık tutulmasını gerektirir. Bu modemde çalışabilen ve güncel  programlar şunlardır:

BAYCOM-TERMINAL programı: DL8MBT, DG3RBU, DK5RQ, DL5RL işaretli amatörler tarafından yazılan bu program, Baycom modem ile mükemmel denilebilecek bir uyumda çalışır. Windows 95 altında çalışabilir. Bundan dolayı siz bilgisayarınızda başka işler yaparken, aynı zamanda PR (public relations- halkla ilişkiler değil, Paket Radyo anlamında) çalışabilirsiniz..

GRAPHIC PACKET: Kısaca GP diye anılan bu program DH1DAE Ulf Saran isimli amtör tarafından yazılmıştır.  Baycom programına göre yavaş çalışsa da, benim favorimdir. Windows altında çalışmaz, (çalışanı çıkmış, sahip olamadım) yavaştır, ancak göze hitap etmesi (programın adına dikkat)ve özellikle dosya arşivlemesi için çok iyi çalışır. (Zaten Amatörlükde keyif almak için yapılmaz mı?)GP programı kullanımı

WIN-PACK programı: PC ses kartınızı kullanarak yapacağınız paket çalışması için bu programı tavsiye ederim. WINPACK Program Kullanımı 

AGWPE Programı: Ses kartı ile paket radyo yapacaksanız, bu programı mutlaka kullanmanız gerekir. Bu programın amacı,  bilgisayarınıza, ses kartınızı modem gibi tanıtmaktır. AGWPE program kurulumu

    

21-06-2001