HALK BANDI (CB) TELSİZ CİHAZLARININ PERFORMANS STANDARTLARI
VE ÖLÇME YÖNTEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 29/1/1993 No: 93/4075
Dayandığı Kanunun Tarihi : 5/4/1983 No: 2813
Yayımlandığı R.Gazetenin Tarihi : 24/2/1993 No: 21506
Yayımlandığı Düsturun Tertibi : 5 Cildi :32 S:
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Terimler
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, 26.960-27.410 MHz frekans bandında çalışan
10 KHz kanal aralıklı analog ses haberleşmesinde kullanılan açısal ve/veya gen-
lik modülasyonlu halk bandı (CB) telsiz cihazlarının ferformans standartlarını
ve ölçme yöntemlerini belirlemek, imalat ve ithalatta bu standartlara uygunluğun
ülke düzeyinde yürütülmesini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik 2813 sayılı Telsiz Kanununa göre kamu kurum ve ku-
ruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yurtiçinde imal veya yurtdışın-
dan ithal edilen halk bandı (CB) telsiz cihazlarını kapsar.
Hukuki Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik 2813 sayılı Telsiz Kanununun 4 üncü maddesinin (e)
bendi ve 9 uncu maddesinin son fıkrası ile 29 uncu maddesinin birinci fıkrası
hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.
Terimler
Madde 4 - Bu Yönetmelikde geçen terimlerden;
a) "CCIR" :Uluslararası Telsiz Danışma Komitesini,
b) "CCITT" :Uluslararası Telgraf ve Telefon Danışma Komitesini,
c) "ETSI " :Avrupa Telekomunikasyon Standartları Enstitüsünü,
d) "SINAD" :Standart sinyal/gürültü oranını,
e) "emf" :Elektromotiv kuvveti,
f) "İdare" :Telsiz Genel Müdürlüğünü,
g) "Offset":Alıcı veya vericinin merkez frekansının herhangi bir frekansa
olan uzaklığını,
h) "Halk Bandı CB Telsizi" :26.960-27.410 MHz frekans bandı içinde enter-
feranslara karşı korunmayan, belirli kanal frekanslarına ayarlı olarak sınır-
lanmış güçlerde kullanılan sabit, mobil ve el telsizlerini,
İfade eder.
İKİNCİ KISIM
Başvuru Esasları, Test Güç Kaynağı, Çevresel ve
Elektriksel Test Şartları
BİRİNCİ BÖLÜM
Test ve Ölçüm Başvuru Esasları
Başvuru Esasları
Madde 5 - Bu Yönetmelik kapsamında yer alan CB telsiz cihazlarının ilk defa
imal veya ithalinden önce bir adet numune cihaz ile Telsiz Genel Müdürlüğüne
müracaat edilerek,
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (Ek - 15)
standartlara uygunluk test ve ölçümlerinin yaptırılması ve uygunluk belgesi
alınması zorunludur. Standartlara uygunluk belgesinin alınmasından sonra imalat
ve ithalata izin verilir.İmalat ve ithalatı müteakip İdarece belirlenecek mik-
tarda numune alınarak ayrıca teste tabi tutulur. Yapılan imalat ve gerçekleşti-
rilen ithalatta, cihazın tip, model veya teknik özelliklerinde değişiklik ya-
pılması halinde de aynı işlem uygulanır.
Tip onayı için yapılacak test ve ölçümlerde ETSI'nin usul ve uygulamaları
esas alınır.
Standartlara uygunluk test ve ölçümleri için yapılacak müracaatlarda aşağı-
daki hususlar aranır.
a) Test ve Ölçüm başvuruları "Test Başvuru Formu" ile yapılacaktır.
b) Test ve Ölçümleri yapılacak telsiz cihazlarına ait her türlü teknik bil-
giyi, kullanma açıklamalarını ve devre şemalarını içeren dokümanlar cihazla
birlikte teslim edilecektir.
c) Test ve Ölçümler için gereken her çeşit özel aksesuarlar testi müteakip
iade edilmek üzere cihazla birlikte teslim edilecektir.
d) Test ve ölçüm için teslim edilecek cihazların üzerinde üretici firma ta-
rafından verilmiş marka, model ve seri numaralarını gösteren orjinal etiketler
bulunacaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
Test Güç Kaynağı ve Ölçüm Noktaları
Test Güç Kaynağı
Madde 6 - Standartlara uygunluk test ve ölçümleri süresince test edilecek
cihaz, 8 inci madde ile 9 uncu maddenin (c) bendinde belirtilen voltaj değer-
lerini sağlayan bir test güç kaynağı ile beslenecek ve test güç kaynağının
iç empedansının ölçüm sonuçlarına etkisi ihmal edilebilir düzeyde olacaktır.
Ölçüm Noktaları
Madde 7 - Test güç kaynağından sağlanacak nominal çalışma voltajı, test
edilecek cihazın giriş terminalinde ölçülecektir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çevresel Test Şartları
Normal Test Şartları
Madde 8 - Normal test şartları altında sıcaklık, bağıl nem ve test güç kay-
nağı voltajları aşağıda belirtilen değerleri sağlayacaktır.
a) Sıcaklık : + 15 C¼ ile + 35 C¼ arasında
b) Bağıl Nem : % 20 ile % 75 arasında
c) Test Güç Kaynağı Voltajları,
1 - Şehir şebekesinden beslenen cihazlar için normal test voltajı, şebekenin
nominal voltajına eşit ve şebeke frekans değişimi de maksimum +- 1 Hz olacaktır.
2 - Araçlarda kullanılan akü tipi bataryalar ile beslenen cihazlar için
normal test voltajı, batarya nominal voltajının 1.1 katı olacaktır.
3 - Diğer güç kaynakları ve bataryalar ile beslenen cihazlar için normal
test voltajı, üreticinin belirttiği nominal voltaj değeri olacaktır.
4 - Test ve ölçümler süresince test güç kaynağı voltajı sürekli kontrol
edilecek ve her teste başlamadan önce ölçülen nominal voltaj değerinin +-% 3
tolerans aralığında olması sağlanacaktır.
Özel Test Şartları
Madde 9 - Özel test şartları altında sıcaklık, bağıl nem ve test güç
kaynağı voltajları aşağıda belirtilen değerleri sağlayacaktır.
a) Sıcaklık : - 10 C¼ ile + 55 C¼ arasında
b) Bağıl Nem : + 55 C¼ de % 75
c) Test Güç Kaynağı Voltajı,
1 - Şehir şebekesinden beslenen cihazlar için özel test voltajı, nominal
şebeke voltajının +-% 10'u değerinde olacaktır.
2 - Araçlarda kullanılan akü tipi bataryalar ile beslenen cihazlar için
özel test voltajları, batarya nominal voltajının 1.3 ve 0.9 katları olacaktır.
3 - Leclanche veya lithium tipi bataryalar ile beslenen cihazlar için özel
test voltajı batarya nominal voltajının 0.85 katı olacaktır.
4 - Mercury veya nickel cadmium tipi bataryalar ile beslenen cihazlar için
özel test voltajı batarya nominal voltajının 0.9 katı olacaktır.
5 - Diğer güç kaynakları ve bataryalar ile beslenen cihazlar için özel
test voltajı üreticinin belirttiği, cihazın çalışabileceği minimum voltaj
değeri olacaktır.
6 - Test ve ölçümler süresince test güç kaynağı voltajı sürekli kontrol
edilecek ve her teste başlamadan önce ölçülen nominal voltaj değerinin +-% 3
tolerans aralığında olması sağlanacaktır.
Özel Şartlarda Test Yöntemi
Madde 10 - Özel şartlarda test ve ölçümü yapılacak cihazlara uygulanacak
test yöntemi aşağıda belirtilmiştir.
a) Test edilecek cihaz çevre şartları test dolabına yerleştirilecek, ısı
ve nem dengesi elde edilmeden ölçümlere başlanılmayacak ve bu süre zarfında
cihaz kapalı konumda tutulacaktır.
b) Bağıl nem, aşırı yoğunlaşmaya neden olmamak için test süresince sürekli
kontrol edilecektir.
c) Üst sıcaklık değeri için cihaz 1 dakika verici konumunda ve 4 dakika
alıcı konumunda çalıştırılarak özel test şartları altında yapılması gereken
ölçümler mevcut şartlar değiştirilmeden yapılacaktır.
d) Alt sıcaklık değeri için cihaz 1 dakika alıcı durumunda çalıştırılacak
ve özel test şartları altında yapılması gereken ölçümler mevcut şartlar değiş-
tirilmeden yapılacaktır.
e) Özel test şartları altında yapılması gerekli ölçümler 9 uncu maddede
belirtilen voltaj değerleri için ayrı ayrı yapılacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Elektriksel Test Şartları
Test Sinyal Kaynakları
Madde 11 - Alıcıya uygulanacak olan sinyal kaynakları, alıcı terminaline
50 ohm'luk empedans gösterecek şekilde bağlanacak alıcı girişindeki test
sinyallerinin seviyesi emf olarak ifade edilecek ve içmodülasyon ve gürültü
seviyelerinin ölçüm sonuçlarına etkisi ihmal edilebilir düzeyde olacaktır.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK-15)
Vericiye uygulanacak ses frekans sinyal kaynağı, aksi belirtilmedikçe
vericinin mikrofon giriş terminaline uygulanacaktır.
Alıcı Gürültü Kesme Fonksiyonu (squelch)
Madde 12 - Test edilecek cihazın gürültü kesme fonksiyonu, test ve ölçümler
süresince kapalı konumda tutulacaktır.
Alıcı Maksimum Ses Çıkış Gücü
Madde 13 - Alıcı maksimum ses çıkış gücü, cihazın imalatçısı tarafından
belirtilen ve bu Yönetmelikde yer alan tüm şartları karşılayabilecek maksimum
ses çıkış gücü olacaktır. Bu değer belirtilmemişse alıcı maksimum ses çıkış
gücü ölçümü, alıcının normal şartlarda çalıştığı hoparlörün empedansına eşit
rezistif bir yük üzerinden yapılacaktır. Hoparlör empedansı cihazın üreticisi
tarafından belirtilecektir.
Standart Test Modülasyonu
Madde 14 - Modülasyon çeşidine bağlı olarak standart test modülasyonu
aşağıda belirtilen şekilde seçilecektir.
a) Açısal modülasyonlu cihazlar için modülasyon frekansı 1 KHz ve
frekans sapması +- 1.2 KHz olacaktır.
b) Genlik Modülasyonlu cihazlar için modülasyon frekansı 1 KHz ve modülas-
yon derinliği de % 30 olacaktır.
Standart Giriş Sinyali
Madde 15 - Alıcı ölçümlerinde uygulanacak standart giriş test sinyali
test edilecek cihazın nominal kanal frekansında ve 14 üncü maddede belirtilen
standart test modülasyonlu olacaktır.
Ön Vurgu/Ard Vurgu (Pre-emphasis/De-emphasis)
Madde 16 - Açısal modülasyonlu cihazlarda ön vurgu/ard vurgu özelliği mevcut
ise, verici ölçümleri uygun ard vurgu değerine set edilmiş bir test alıcısı ile
yapılacaktır. Alıcı ölçümleri süresince test edilecek cihazın ard vurgu özelliği
devrede olacaktır.
Suni Anten
Madde 17 - Verici test ve ölçümleri, cihazın anten terminaline 50 ohm'luk
reaktif olmayan ve yayın özelliği bulunmayan bir suni yük bağlanarak yapıla-
caktır.
Sofometrik Filtre (Psophometric Filter)
Madde 18 - Açısal modülasyonlu cihazların alıcı parametrelerinin ölçümleri
CCITT'nin 0.41 numaralı tavsiye kararında (Redbook 1984) açıklanan şartları
sağlayan sofometrik filtre (Telephone Psophometric Weighting Network) üzerinden
yapılacaktır.
Ses Ayarı
Madde 19 - Aksi belirtilmedikçe alıcı ölçümlerinde test edilecek cihazın
ses ayarı 13 üncü maddede belirtilen alıcı maksimum ses çıkış gücünün yaklaşık
% 50'si elde edilecek şekilde yapılacaktır. Cihazın ses ayarı kademeli ise,
ilk kademe seçilecektir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Halk Bandı Telsiz Cihazlarının Ortak Karakteristikleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Çalışma Frekansları,Kanal Adedi,Modülasyon Tipleri ve
Kullanıma ilişkin özellikler
Frekans Bandı ve Kanal Aralığı
Madde 20-Maksimum çalışma frekans bandı 26.960-27.410 MHz arasında ve
kanal aralığı 10 KHz olacaktır.
Taşıyıcı Frekansları
Madde 21- Kanal numaralarına karşılık gelen taşıyıcı frekansları Tab-.
lo-1'de gösterilen değerlerin dışında olmayacak ve gönderme ve alma aynı kanal
üzerinden yapılacaktır (tek frekanslı simpleks haberleşme).
Kanal No Taşıyıcı Frekanslar Kanal No Taşıyıcı Frekanslar
1 26.965 MHz 21 27.215 MHz
2 26.975 MHz 22 27.225 MHz
3 26.985 MHz 23 27.235 MHz
4 27.005 MHz 24 27.245 MHz
5 27.015 MHz 25 27.255 MHz
6 27.025 MHz 26 27.265 MHz
7 27.035 MHz 27 27.275 MHz
8 27.055 MHz 28 27.285 MHz
9 27.065 MHz 29 27.295 MHz
10 27.075 MHz 30 27.305 MHz
11 27.085 MHz 31 27.315 MHz
12 27.105 MHz 32 27.325 MHz
13 27.115 MHz 33 27.335 MHz
14 27.125 MHz 34 27.345 MHz
15 27.135 MHz 35 27.355 MHz
16 27.155 MHz 36 27.365 MHz
17 27.165 MHz 37 27.375 MHz
18 27.175 MHz 38 27.385 MHz
19 27.185 MHz 39 27.395 MHz
20 27.205 MHz 40 27.405 MHz
Tablo 1 : Kanal numaraları ve taşıyıcı frekansları
Kanal Adedi
Madde 22 - Cihazlarda Tablo-1'de belirtilen frekanslara uymak kaydı ile
izin verilen her modülasyon türü için maksimum 40 kanal bulunacaktır.
Modülasyon Tipi
Madde 23 - Cihazlarda açısal modülasyon (frekans veya faz modülasyonu,
FM/PM) veya genlik (çift yan band AM) modülasyonu veya bir modülasyon seçme
anahtarı ile ayrılmak suretiyle her iki modülasyon türü birlikte kullanılabilir.
Alma-Gönderme Seçme Düzeni
Madde 24 - Alma ve gönderme durumlarının seçilmesi, basılı tutuldukça cihazı
gönderme durumuna, bırakıldığında alma durumuna geçiren bas-konuş anahtarı
ve/veya konuşulduğu sürece cihazı gönderme durumuna, konuşma kesildiğinde alma
durumuna geçiren ses uyarmalı anahtar yardımıyla sağlanacaktır.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK-15)
Eğer ses uyarmalı anahtar tekniği, kullanılıyor ise; anahtarlama işlemi
çevredeki akustik gürültülerden etkilenmeyecektir. Akustik gürültü eşik
seviyesi cihazın kullanıcısı tarafından değiştirilemeyecektir.
Diğer Cihazlara Bağlanabilirlik
Madde 25 - Halk bandı telsiz cihazları, hiçbir şekilde herhangi bir alıcı
veya verici cihaza bağlanarak müştereken kullanılamayacaktır. Cihazda, harici
veya dahili mikrofon veya seçmeli çağrı modül girişi dışında herhangi bir
modülasyon kaynağına bağlanabilme imkanı sağlayan dahili veya harici giriş
terminali veya bağlantı noktası bulunmayacaktır. 32 nci maddede belirtilen
standart değerleri sağlamak kaydıyla seçmeli çağrı imkanı bulunabilir.
Çok Kanallı Cihazlar
Madde 26 - Çok kanallı cihazlar için aşağıdaki hususlar sağlanacaktır.
a) Cihazın frekans bandının kullanıcısı tarafından fiziki veya elektriksel
şekilde genişletilmesi veya kanal adedinin arttırılması mümkün olamayacaktır.
b) Verici frekans üretimi PLL ve/veya sentezleyici sistem kullanılarak
yapılıyor ise giriş kodları sadece Tablo-1'de verilen frekansları seçecek
şekilde belirlenecek, ayrıca senkronizasyon sağlanamadığı sürece cihazın verici
konumuna geçişi otomatik olarak engellenecektir.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Açısal Modülasyonlu Halk Bandı Telsiz Cihazlarının
Verici ve Alıcı Test ve Ölçümleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Verici Parametreleri, Ölçme Yöntemleri ve
Standart Değerleri
Frekans Hatası (Frequency Error), Ölçme Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 27 - Frekans hatası, vericinin modülasyonsuz durumda ölçülen taşıyıcı
frekans değeri ile nominal frekansı arasındaki farktır.
a) Ölçme Yöntemi: Verici suni antene bağlanacak ve modülasyonsuz durumda
taşıyıcı frekansı bir frekans sayıcı kullanılarak ölçülecektir. Ölçümler ayrıca,
9 uncu maddede belirtilen özel test şartları altında da 10 uncu maddede belirti-
len test yöntemine göre tekrar edilecektir.
b) Standart Değerler: Normal ve özel test şartları altında frekans hatası
maksimum + - 0.6 KHz olacaktır.
RF Çıkış Gücü(Transmitter Carrier Power), Ölçme Yöntemi ve Standart Değer-
leri
Madde 28 - RF çıkış gücü, modülasyonsuz durumdaki RF taşıyıcının bir
periyodu süresince 17 nci maddede belirtilen suni antene aktarılan ortalama güç
değeridir.
a) Ölçme Yöntemi : Verici suni antene bağlanacak ve bu antene aktarılan
ortalama güç değeri ölçülecektir.
Ölçümler ayrıca, 9 uncu maddede belirtilen özel test şartları altında da
10 uncu maddede belirtilen test yöntemine göre tekrar edilecektir.
b) Standart Değerler : Normal ve özel test şartları altında RF çıkış gücü
maksimum 4 W olacaktır.
Cihaz, kullanıcısı tarafından bu güç limitinin üzerindeki bir çıkış gücü
değerine ayarlanamayacak şekilde dizayn edilmiş olacaktır.
Frekans Sapması (Frequency Deviation), ölçme Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 29 - Frekans sapması, vericinin modülasyonlu RF sinyalinin anlık
frekansı ile modülasyonsuz taşıyıcı frekansı arasındaki maksimum farktır.
a) Ölçme Yöntemi : Frekans sapması ölçümü, 8 nci maddede belirtilen normal
test şartları altında aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1 - Verici çıkış terminali 50 ohm'luk uygun bir zayıflatıcı üzerinden,
vericiden kaynaklanabilecek içmodülasyon ürünleri ve harmoniklerden dolayı
oluşacak sapma ile birlikte maksimum frekans sapmasını ölçebilme kabiliyetine
sahip sapmametreye (deviation meter) bağlanacaktır.
2 - Vericinin ses giriş terminaline frekansı 1250 Hz ve seviyesi standart
sapma seviyesinin 20 dB üzerinde olan bir test modülasyon sinyali uygulanacak-
tır.
3 - Ölçümler 300Hz - 10KHZ modülasyon frekansı aralığında değişik kademeler-
de tekrarlanacaktır.
4 - Her modülasyon frekansıiçin ölçülen en yüksek sapma seviyesi maksimum
frekans sapması olarak kaydedilecektir.
b) Standart Değer:Maksimum frekans sapması + - 2 KHz'den fazla olmayacaktır.
İstenmeyen Genlik Modülasyonu (Unwanted Amplitude Modulation), ölçme Yön-
temi ve Standart Değerleri
Madde 30 - Modülasyonlu RF sinyali üzerindeki istenmeyen genlik modülas-
yonu etkileridir.
a) Ölçme Yöntemi : İstenmeyen genlik modülasyonu ölçümü, maksimum sapma
ile modüle edilmiş vericide 8 inci maddede belirtilen normal test şartları
altında aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1 - Verici çıkış terminali 50 ohm'luk uygun bir zayıflatıcı üzerinden,
vericiden kaynaklanabilecek iç modülasyon ürünleri ve harmoniklerden dolayı
oluşacak genlik modülasyonu ile birlikte maksimum genlik modülasyonunu ölçebilme
kabiliyetine sahip bir genlik modülasyonu ölçüm cihazına (Amplitude Modulation
Meter) bağlanacaktır.
2 - Vericinin ses giriş terminaline frekansı 1250 Hz ve seviyesi standart
sapma seviyesinin 20 dB üzerinde olan bir test modülasyon sinyali uygulanacak-
tır.
3 - Ölçümler 300Hz - 10KHz aralığında değişik kademelerde tekrarlanacaktır.
b) Standart Değer : Maksimum istenmeyen genlik modülasyonu % 5'den fazla
olmayacaktır.
Yan Kanal Gücü (Adjacent Channel Power), Ölçme Yöntemi ve Standart Değerler
Madde 31 - Yan kanal gücü, nominal kanalda çalışan modülasyonlu bir verici-
nin toplam çıkış gücünün, alt ve üst yan kanalların band genişliği içerisinde
kalan kısmıdır.
I - Yan kanal gücü ölçümünde kullanılacak güç ölçüm alıcısının karakteris-
tikleri : Yan kanal gücü ölçümü, karıştırıcı (mixer), IF filtresi, osilatör,
yükselteç, değiştirilebilir.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK-15)
zayıflatıcı ve rms değer göstergesinden oluşan ve aşağıdaki karakteristik-
leri sağlayan bir güç ölçüm alıcısı kullanılarak yapılacaktır.
Rms değer göstergeli değiştirilebilir zayıflatıcı yerine dB olarak
kalibre edilmiş bir rms voltmetre de rms değer göstergesi olarak kullanıla-
bilir.
a) IF Filtresi : IF filtresi şekil - 1'de belirtilen seçicilik karakte-
ristiklerinin limitleri içerisinde olacak ve Tablo-2'de gösterilen değerleri
karşılayacaktır.
Şekil 1: IF filtre karakteristiği
**** Not: Şekil için Yönetmelikler Külliyatının 3 üncü cildi 3012 numaralı
sayfasına veya 24.2.1993 tarih ve 21506 sayılı Resmi Gazete'ye bakınız.
-----------------------------------------------------------------------
|Zayıflatma | Frekans | Taşıyıcıya Yakın | Taşıyıcıdan |
|Noktaları | Ayrımları | Toleranslar | Uzak Toleranslar |
|------------|------------|---------------------|---------------------|
|D1 (2 dB) | 3 KHz | + 1.35 KHz | + - 2 KHz |
|------------|------------|---------------------|---------------------|
|D2 (6 dB) | 4.25 KHz | + - 0.1 KHz | + - 2 KHz |
|------------|------------|---------------------|---------------------|
|D3 (26 dB) | 5.5 KHz | - 1.35 KHz | + - 2 KHz |
|------------|------------|---------------------|---------------------|
|D4 (90 dB) | 9.5 KHz | - 5.35 KHz | + 2 KHz, - 6KHz |
-----------------------------------------------------------------------
Tablo 2: Güç ölçüm alıcısının seçicilik karakteristikleri
Filtrenin 90 dB zayıflatma noktaları dışındaki minimum zayıflatması
90 dB ve daha fazla olacaktır.
b) Değiştirilebilir zayıflatıcı : Değiştirilebilir zayıflatıcı 1 dB'lik
çözümleme ile minimum 80 dB'lik zayıflatma aralığına sahip olacaktır.
c) Rms Değer Göstergesi : Güç ölçüm alıcısının rms değer göstergesi,
sinüsoidal olmayan işaretlerin tepe değerleri ile rms değeri arasındaki oranı
10:1'e kadar gösterilebilecektir.
d) Osilatör ve Yükselteç: Osilatör ve yükselteç düşük gürültülü modülas-
yonsuz bir vericinin yan kanal gücü ölçümünde, iç gürültüsünün ölçüm sonuçla-
rına etkisi ihmal edilmek kaydıyla, osilatörün taşıyıcısının seviyesine naza-
ran -80 dB ve daha düşük seviyeleri ölçebilecek şekilde dizayn edilmiş ola-
caktır.
II- Ölçme Yöntemi: Yan Kanal Gücü ölçümü 8 inci maddede belirtilen normal
test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
a) Verici, 28 inci maddede ölçülen RF çıkış gücünde çalıştırılacak ve güç
ölçüm alıcısı girişine 50 ohm'luk empedans gösterecek şekilde bağlanacaktır.
b) Verici ses giriş terminaline frekansı 1250 Hz ve seviyesi standart
sapmanın elde edildiği seviyenin 20 dB üzerinde olan bir test modülasyon
sinyali uygulanacaktır.
c) Güç ölçüm alıcısının frekansı vericinin nominal frekansından +- 5.75 KHz
offset'li frekanslara ayarlanacak ve bu frekanslardaki güç seviyeleri ölçü-
lecek ve ölçülen değerler yan kanal gücü olarak kaydedilecektir.
d) Cihazın ayrıca harici mikrofon bağlantı girişi mevcut ise yukarıdaki
işlemler bu mikrofon girişine modülasyon frekansı 1250 Hz ve seviyesi 1.5 Volt
olan test modülasyon sinyali uygulanarak da tekrar edilecektir.
III - Standart Değer : Yan kanal gücü maksimum 20 mW olacaktır.
İstenmeyen Yayınlar (SpuriousEmissions), Ölçme Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 32 - İstenmeyen yayınlar, vericinin taşıyıcı frekansının modülasyonu
sonucunda oluşan emisyon band genişliğinin dışındaki frekanslarda oluşan yayın-
lardır.
a) Ölçme Yöntemi : İstenmeyen yayınlar ölçümü 8 inci maddede belirtilen
normal test şartları altında aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1 - Vericinin çıkışı 50 ohm'luk uygun bir zayıflatıcı üzerinden test
alıcısına veya amaca uygun bir spektrum analizöre bağlanacaktır.
2 - Verici modülasyonsuz durumda iken ölçümler vericinin nominal taşıyıcı
frekansı ve modülasyondan kaynaklanan yan band frekansları hariç tutulmak
kaydıyla 9KHz - 2GHz aralığında yapılacaktır. Bu aralıklarda vericiden kaynak-
landığı tesbit edilen istenmeyen yayın seviye ve frekansları ölçülecek, bu
seviyeler içerisinden en yüksek değere sahip yayın seviyesi istenmeyen yayın
seviyesi olarak kaydedilecektir.
3 - İstenmeyen yayın ölçümleri verici bekleme (stand-by) durumunda iken
de tekrar edilecektir.
b) Standart Değerler : İstenmeyen yayın gücü Tablo-3'de belirtilen frekans
aralıkları için karşılarında gösterilen değerlerden fazla olmayacaktır.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK-15)
-------------------------------------------
|Frekans |İstenmeyen Yayın Gücü (max)|
|Aralığı |---------------------------|
| | Verici | Bekleme |
|-------------|------------|--------------|
|47-68 MHz | 4 nW | 2 nW |
|-------------|------------|--------------|
|87-5-118 MHz | 4 nW | 2 nW |
|-------------|------------|--------------|
|174-230 MHz | 4 nW | 2 nW |
|-------------|------------|--------------|
|470-862 MHz | 4 nW | 2 nW |
-------------------------------------------
Tablo 3: İstenmeyen yayın gücü standart değerleri
Tablo - 3'de belirtilen frekans bandları dışındaki frekanslarda oluşabilecek
istenmeyen yayınların gücü frekans aralıklarına bağlı olarak Tablo-4'de verilen
değerlerden fazla olmayacaktır.
-------------------------------------------------------------------
|Frekans Aralığı | Verici Durumunda | Bakleme Durumunda |
| | (max) | (max) |
|-------------------|-----------------------|---------------------|
|9 KHz - 1 GHz | 0.25 uW (-36 DBm) | 2 nW (-57 dBm) |
|-------------------|-----------------------|---------------------|
|1 GHz - 2 GHz | 1 uW (-30 dBm) | 20 nW (-47 dBm) |
------------------------------------------------------------------|
Tablo 4: İstenmeyen yayın gücü standart değerleri.
AF Harmonik Distorsiyonu (AF Harmonic Distortion), ölçme Yöntemi ve
Standart Değeri
Madde 33 - AF harmonik distorsiyonu, modülasyon sinyalinin vericinin "AF"
ve "RF" devrelerinden geçerken harmoniklerinde oluşan değişimdir.
a) Ölçme Yöntemi : AF harmonik distorsiyonu ölçümü 8 inci maddede belirtilen
normal test şartları altında aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1 - Verici ses giriş terminaline frekansı 1 KHz ve seviyesi standart sapma
elde edilecek seviyede olan bir test modülasyon sinyali uygulanacaktır.
2 - Ölçüm, verici çıkış terminali, test alıcısına veya distorsiyon metreye
bağlanarak yapılacak ve kaydedilecektir.
b) Standart Değer : AF harmonik distorsiyonu maksimum % 10 olacaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
Alıcı Parametreleri, Ölçme yöntemleri ve Standart Değerleri
Maksimum Kullanılabilir Hassasiyet (Maximum Usable Sensitivity), ölçme
Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 34 - Maksimum kullanılabilir hassasiyet, alıcı çıkışında 13 üncü
maddede belirtilen maksimum ses çıkış gücünün en az % 50 'sini ve 20 dB'lik
SINAD oranını oluşturan standart test modülasyonlu RF sinyalinin alıcı giri-
şinde ölçülen minimum seviyesidir.
a) Ölçme Yöntemi : Maksimum kullanılabilir hassasiyet ölçümü 8 inci maddede
belirtilen normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacak-
tır.
1-Alıcı giriş terminaline 15 inci maddede belirtilen standart giriş sin-
yali maksimum kullanılabilir hassasiyet limit değeri olan 6dBuV (emf) seviye-
sinde uygulanacaktır.
2-Alıcı çıkış terminali uygun bir AF çıkış yükü ve 18 inci maddede özel-
likleri belirtilen sofometrik filtre üzerinden SINAD Metreye bağlanacaktır.
3-Alıcı ses ayarı 19 uncu maddede belirtilen şekilde yapılacaktır.
4-Giriş sinyali seviyesi alıcı çıkışında 20 dB SINAD oranı elde edilecek
şekilde ayarlanacak ve bu değer maksimum kullanılabilir hassasiyet olarak kay-
dedilecektir.
b) Standart Değer: Maksimum kullanılabilir hassasiyet 6dBuV emf (2.0 uV)
den fazla olmayacaktır.
Yan Kanal Seçiciliği (Adjacent Channel Selectivity), ölçme Yöntemi ve Stan-
dart Değeri
Madde 35-Alıcının,nominal çalışma frekansındaki modülasyonlu bir RF sinya-
lini yan kanalında mevcut modülasyonlu RF sinyalinden belirli bir seviyeden da-
ha fazla etkilenmeksizin alabilme özelliğidir.
a) ölçme Yöntemi:Yan kanal seçiciliği ölçümü,8 inci maddede belirtilen nor-
mal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
1-Bu ölçümde iki adet sinyal jeneratörü,bir adet üç girişli bağlantı elema-
nı ve SINAD metre kullanılacaktır.
2-Bağlantı elemanının uçlarına test edilecek alıcı nominal kanal frekansına
ayarlı sinyal jeneratörü ve suni anten bağlanacaktır.Alıcı çıkış terminali de
uygun rezistif yük ve sofometrik filtre üzerinden SINAD metreye bağlanacaktır.
3-Bağlantılarda uygun empedanslı ve eşit uzunluklu koaksiyel kablolar kul-
lanılacaktır.
4-Bu şartlar altında 34 üncü maddede belirtilen yöntemle 20 dB SINAD oranı
için maksimum kullanılabilir hassasiyet ölçümü yapılacak ve kaydedilecektir.
5-Suni anten çıkarılarak yerine alıcının yan kanal frekanslarını üretecek
ikinci sinyal jeneratörü bağlanacaktır.
6-İkinci sinyal jeneratörü alıcının üst yan kanal frekansına ayarlanacak
ve standart sapmada 400 Hz ile modüle edilecektir. Bu sinyal jeneratörünün
RF seviyesi alıcı çıkışında 14 dB SINAD oranı elde edilecek şekilde ayarlanacak
ve bu seviye kaydedilecektir.
7-Aynı işlem ikinci sinyal jeneratörü alıcının alt yan kanal frekansına
ayarlanarak tekrar edilecek ve sinyal jeneratörünün RF seviyesi kaydedilecektir.
8-14 dB SINAD oranının elde edildiği seviyeler ile 20 dB SINAD oranının
elde edildiği seviye arasındaki dB olarak tespit edilen fark değerlerinden
küçük olanı yan kanal seçiciliği olarak kaydedilecektir.
b) Standart Değer : yan kanal seçiciliği minimum 60 dB olacaktır.
İç Modülasyon Bastırması (Intermodulation Response Rejection), Ölçme
Yöntemi ve Standart Değeri
Madde 36 - İç modülasyon bastırması, nominal kanal frekansı ile aralarında
özel frekans ilişkisi bulunan iki veya daha fazla sayıda istenmeyen sinyal
mevcut iken alıcının, nominal frekanslı istenen modülasyonlu sinyali belirli
bir seviyeden daha fazla performans kaybına uğramaksızın alabilme özelliğidir.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK-15)
a) Ölçme Yöntemi : İç modülasyon bastırması ölçümü 8 inci maddede belirti-
len normal test şartları altında aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1 - Bu ölçümde üç adet sinyal jeneratörü, bir adet dört girişli bağlantı
elemanı ve SINAD metre kullanılacaktır.
2 - Bağlantı elemanının uçlarına test edilecek alıcı, nominal kanal
frekansına ayarlı sinyal jeneratörü ve suni antenler (iki adet) bağlanacaktır.
Alıcı çıkış terminali de uygun rezistif yük ve sofometrik filtre üzerinden
SINAD metreye bağlanacaktır.
3 - Bu şartlar altında 34 üncü maddede belirtilen yöntemle 20 dB SINAD
oranı için maksimum kullanılabilir hassasiyet ölçümü yapılacak ve kaydedilecek-
tir.
4 - Suni antenler çıkarılarak yerine ikinci ve üçüncü sinyal jeneratörleri
bağlanacaktır.
5 - İkinci sinyal jeneratörü modülasyonsuz durumda olacak. RF seviyesi
birinci sinyal jeneratörünün RF seviyesinin 54 dB üzerinde ve frekansı da
alıcının nominal kanal frekansının 20 KHz üzerinde ayarlanacaktır.
6 - Üçüncü sinyal jeneratörünün RF seviyesi, birinci sinyal jeneratörünün
RF seviyesinin 54 dB üzerinde ve frekansı alıcının nominal kanal frekansının
40 KHz üzerinde ayarlanacak ve standart sapmada 400 Hz ile modüle edilecektir.
7 - İkinci ve üçüncü sinyal jeneratörlerinin RF seviyeleri alıcı çıkışında
14 dB SINAD oranı elde edilecek şekilde eşit kademelerle ayarlanacak ve kayde-
dilecektir.
8 - İç modülasyon bastırması 14 dB SINAD oranının elde edildiği seviyeler
ile 20 dB SINAD oranının elde edildiği seviye arasındaki dB olarak farktır.
9 - Ölçüm, ikinci sinyal jeneratörünün frekansı alıcının nominal kanal
frekansının 40 KHz üzerinde ve üçüncü sinyal jeneratörü de 80 KHz üzerinde
ayarlanarak yukarıdaki yöntemle tekrar edilecektir.
10 - Aynı işlemler, ikinci ve üçüncü sinyal jeneratörleri alıcı nominal
kanal frekansının sırasıyla 20/40 KHz ile 40/80 KHz altındaki frekanslara
ayarlanarak da tekrar edilecektir.
b) Standart Değer : İç modülasyon bastırması minimum 54 dB olacaktır.
Alıcının İstenmeyen Yayınları (Spurious Radiations), Ölçme Yöntemi ve
Standart Değerleri
Madde 37 - Alıcı tarafından üretilen veya yükseltilen, alıcı ve anteni
aracılığı ile ortama yayılan istenmeyen yayınlardır.
a) Ölçme Yöntemi : 8 inci maddede belirtilen normal test şartları altında
alıcı anten terminali 50 Ohm'luk bir zayıflatıcı üzerinden spektrum analizöre
veya güç ölçüm alıcısına bağlanacak ve 9KHz - 2GHz frekans aralığında alıcıdan
kaynaklanan bütün istenmeyen yayın seviye ve frekansları ölçülecek ve kaydedi-
lecektir.
b) Standart Değerler : Alıcı istenmeyen yayın gücü seviyeleri Tablo-5'de
verilen değerlerden fazla olmayacaktır.
--------------------------------------------------------
| Frekans Aralığı | Alıcı İstenmeyen Yayın Gücü |
| | (max) |
|----------------------|-------------------------------|
|9 KHz - 1 GHz | 2 nW (- 57 dBm) |
|----------------------|-------------------------------|
|1 GHz - 2 GHz | 20 nW (- 47 dBm) |
--------------------------------------------------------
Tablo 5 : İstenmeyen yayın gücü standart değerleri.
BEŞİNCİ KISIM
Genlik Modülasyonu CB Telsiz Cihazlarının
Verici ve Alıcı Test ve Ölçümleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Verici Parametreleri,ölçme yöntemleri ve Standart Değerleri
Frekans Hatası (Frequency Error), ölçme Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 38-Frekans hatası, vericinin modülasyonsuz durumda ölçülen taşıyıcı
frekans değeri ile nominal frekansı arasındaki farktır.
a) Ölçme Yöntemi : Verici suni antene bağlanacak ve modülasyonsuz durumda
taşıyıcı frekansı bir frekans sayıcı kullanılarak ölçülecektir. Ölçümler ayrıca,
9 uncu maddede belirtilen özel test şartları altında da 10 uncu maddede belirti-
len test yöntemine göre tekrar edilecektir.
b) Standart Değerler : Normal ve özel test şartları altında frekans hatası
maksimum +-0.6 KHz olacaktır.
RF Çıkış Gücü (Carrier Output Power), ölçme Yöntemi ve Standart Değeri
Madde 39- 28inci maddede belirtilen ölçme yöntemi uygulanacak ve belirtilen
standart değer esas alınacaktır.
İstenmeyen Yayınlar (Conducted Spurious Emissions),ölçme Yöntemi ve Standart
Değeri
Madde 40-Vericinin ayarlandığı herhangi bir çalışma kanalı frekansı dışında-
ki frekans veya frekanslarda oluşabilen istenmeyen yayın etkileridir.
a)Ölçme Yöntemi:İstenmeyen yayınlar ölçümü 8 inci maddede belirtilen normal
test şartları altında aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1-Verici çıkış terminali uygun bir zayıflatıcı üzerinden spektrum analizöre
bağlanacak ve 28 inci maddede ölçülen RF çıkış gücü seviyesinde çalıştırılacak-
tır.
2-Vericinin ses giriş terminaline frekansı 2500 Hz ve seviyesi % 85 modülas-
yon derinliği sağlayacak seviyede olan test modülasyon sinyali uygulanacaktır.
3-Ölçümler 9KHz-1GHz aralığında yapılacak ve bu aralıkta vericiden kaynak-
landığı tesbit edilen bütün istenmeyen yayın seviye ve frekansları kaydedilecek-
tir.
b)Standart Değer: İstenmeyen yayınlar verici RF çıkış gücünün minimum 50 dB
altında olacaktır.
AF Harmonik Distorisyonu (AF Harmonic Distortion),Ölçme Yöntemi ve Standart
Değeri
Madde 41-Verici AF harmonik distorsiyonu modülasyon sinyalinin vericinin
"AF" ve "RF" devrelerinden geçerken harmoniklerinde oluşan değişimdir.
a)Ölçme Yöntemi:8 inci maddede belirtilen normal test şartları altında, ve-
rici mikrofon giriş terminaline % 1'den daha az distorsiyonlu 1 KHz'lik modülas-
yon sinyali % 80 modülasyon derinliği sağlanacak seviyede uygulanacak ve test
alıcısı çıkışındaki distorsiyon ölçülecektir.
b)Standart Değer: AF harmonik distorsiyonu maksimum % 10 olacaktır.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK-15)
Gürültü Seviyesi (Hum and Noise Level),ölçme Yöntemi ve Standart Değeri
Madde 42- Dahili veya harici kaynaklı gürültü seviyesi,standart test modü-
lasyon sinyali seviyesi ile artık modülasyon (Residual Modulation) sinyali se-
viyesi arasındaki dB olarak farktır.
a) Ölçme Yöntemi: Gürültü seviyesi ölçümü 8 inci maddede belirtilen normal
test şartları altında aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1-Verici çıkış terminali test alıcısına bağlanacak ve ses giriş terminaline
frekansı 1 KHz ve seviyesi % 50 modülasyon elde edilecek seviyede olan bir test
modülasyon sinyali uygulanacaktır.
2-Bu şartlar altında standart test alıcısı ile demodüle edilen AF sinyalinin
seviyesi kaydedilecektir.
3-Verici modülasyonsuz duruma alınacak ve standart test alıcısı çıkışındaki
AF seviyesi ölçülecek ve kaydedilecektir.
4-Modülasyonlu ve modülasyonsuz durumda ölçülen AF sinyal seviyeleri arasın-
daki dB olarak fark gürültü seviyesi olarak kaydedilecektir.
b)Standart Değer: Gürültü Seviyesi 1 KHz 'lik ses frekans sinyalinin % 50 dB
altında olacaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
Alıcı Parametreleri,Ölçme Yöntemleri ve Standart Değerleri
Maksimum Kullanılabilir Hassasiyet (Maximum Usable Sensivity),Ölçme Yöntemi
ve Standart değeri
Madde 43-Maksimum kullanılabilir hassasiyet; 15inci maddede belirtilen Stan-
dart giriş sinyalinin alıcı çıkışında 10 dB SINAD oranı oluşturacak minimum RF
seviyesidir.
a) Ölçme Yöntemi:Maksimum kullanılabilir hassasiyet ölçümü,8 inci maddede
belirtilen normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacak-
tır.
1-Alıcı giriş terminaline 15 inci maddede belirtilen standart giriş sinyali
1 uV seviyesinde uygulanacaktır.
2-Alıcı çıkış terminali uygun bir AF çıkış yükü üzerinden SINAD Metreye bağ-
lanacaktır.
3-Alıcı ses ayarı 19 uncu maddede belirtilen şekilde yapılacaktır.
4-Giriş sinyali seviyesi alıcı çıkışında 10 dB SINAD oranı elde edilecek
şekilde ayarlanacak ve bu değer maksimium kullanılabilir hassasiyet olarak kay-
dedilecektir.
b)Standart Değer: Alıcı hassasiyeti maksimum 1 uV olacaktır.
Yan Kanal Seçiciliği (Adjacent Channel Selectivity), ölçme Yöntemi ve Stan-
dart Değeri
Madde 44-Yan kanal seçiciliği; alıcının,üst ve altyan kanallarında eş zaman-
lı olarak istenmeyen sinyaller mevcut iken istenen sinyali alabilme özelliğidir.
a)Ölçme Yöntemi: Yan kanal seçiciliği ölçümü 8 inci maddede belirtilen nor-
mal test şartları altında aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1-Üçlü bağlantı elemanının uçlarına alıcı giriş terminali,alıcının nominal
kanal frekansına ayarlı birinci sinyal jeneratörü ve suni anten bağlanacaktır.
Alıcı çıkış terminali de uygun rezistif yük üzerinden SINAD metreye bağlanacak-
tır.
2 - Bu şartlar altında 43 üncü maddede belirtilen yöntemle 10 dB SINAD
oranı için hassasiyet ölçümü yapılacak ve kaydedilecektir.
3 - Suni anten çıkarılarak yerine alıcının alt yan kanal frekansına
ayarlanmış ve standart modülasyon derinliğinde 400 Hz ile modüle edilmiş
ikinci sinyal jeneratörü bağlanacaktır.
4 - İkinci sinyal jeneratörünün RF seviyesi alıcı çıkışında 10 dB SINAD
oranı elde edilecek şekilde ayarlanacak ve kaydedilecektir.
5- Aynı işlem üst yan kanal için de tekrar edilecektir.
6 - Birinci sinyal jeneratörünün RF seviyesi ile ikinci sinyal jeneratö-
rünün RF seviyeleri arasında her iki yan kanal için dB olarak tespit edilen
fark değerlerinden küçük olanı yan kanal seçiciliği olarak kaydedilecektir.
b) Standart Değer : Yan kanal seçiciliği minimum 30 dB olacaktır.
İstenmeyen Yayın Bastırması (Spurious Response Attenuation), ölçme Yöntemi
ve Standart Değeri
Madde 45 - İstenmeyen yayın bastırması; alıcının etkileneceği diğer
frekanslar arasından ayarlı olduğu istenen sinyali alabilme özelliğidir.
a) Ölçme Yöntemi : İstenmeyen yayın bastırması ölçümü 8 inci maddede belir-
tilen normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
1 - Alıcı giriş terminaline 15 inci maddede belirtilen standart giriş
sinyali 1 uV seviyesinde uygulanacaktır.
2 - Alıcı çıkış terminaline hoparlör empedansına eşit bir çıkış yükü bağla-
nacak ve ses seviyesi 19 uncu maddede belirtilen maksimum ses çıkış gücünün
% 50'si elde edilecek şekilde ayarlanacaktır.
3 - Sinyal jeneratörünün RF seviyesi 25 dB arttırılacak ve frekansı 9 KHz -
500 MHz aralığında değiştirilerek alıcı çıkışında değişmelere neden olan bütün
frekanslar tesbit edilecek ve RF seviyeleri aynı ses çıkış gücü elde edilecek
şekilde ayarlanacak ve kaydedilecektir.
4 - Tespit edilen RF seviyelerinden en düşük değerli olanı istenmeyen yayın
bastırması olarak kaydedilecektir.
b) Standart Değer : Alıcının hayal frekansdaki bastırması minimum 10 dB,
ara frekansları da içeren diğer frekanslardaki bastırması minimum 25 dB olacak-
tır.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Çeşitli Hükümler
Toleranslar
Madde 46 - Bu Yönetmeliğin dördüncü kısmında yer alan açısal modülasyonlu
CB cihazlarının ölçülen bazı parametrelerine Tablo-6'da verilen tolerans değer-
leri uygulanır.
----------------------------------------------------------------------
| Ölçülen Parametre | Uygulanacak max. Tolerans. |
|----------------------------------|---------------------------------|
| RF Frekans Hatası | < +- RFx10üstü -7 |
| RF Çıkış Gücü | < +- 0 75 dB |
| Max.Frekans Sapması | < +- % 5 |
| Yan kanal Gücü | < +- 5 dB |
| Verici İstenmeyen Yayınları | < +- 4 dB |
| Hassasiyet | < +- 3 dB |
| Alıcı İstenmeyen Yayınları | < +- 3 dB |
----------------------------------------------------------------------
Tablo 6: Tolerans uygulanacak parametreler ve maksimum tolerans değerleri.
*** NOT : Tablodaki +- işaretleri gerçekte üst üste yazılmıştır.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK-15)
Yönetmelikte Yer Almayan Hususlar
Madde 47 - Bu Yönetmelikte yer almayan test ve ölçüm yöntemleri ile
standart değerlerde, ETSI Standartları ile OCIR'ın tavsiyeleri esas alınır.
Yürürlükten Kaldırma
Madde 48 - 8/8/1984 tarihli ve 84/8389 sayılı Bakanlar Kurulu kararı
ile yürürlüğe konulan Telsiz Çağrı Cihazları, Halk Bandı ve VHF Deniz
Telsiz Cihazlarının Temel Standartları Yönetmeliği'nin 8 inci ve 9 uncu madde-
leri yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 49 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 50 - Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
30 - 1000 MHz FREKANS BANDINDA ÇALIŞAN KARA TELSİZLERİNİN PERFORMANS
STANDARTLARI VE ÖLÇME YÖNTEMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK
Bakanlar Kurulu Kararının Tarihi : 29/1/1993 No: 93/4075
Dayandığı Kanunun Tarihi : 5/4/1983 No: 2813
Yayımlandığı R.Gazetenin Tarihi : 24/2/1993 No: 21506
Yayımlandığı Düsturun Tertipi : 5 Cildi: 32 S:
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Terimler
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı: 30 - 1000 MHz frekans bandında çalışan
12.5/25 KHz kanal aralığına sahip analog ses haberleşmesinde kullanılan açısal
(frekans veya faz) modülasyonlu kara telsiz cihazlarının performans standart-
larının ve ölçme yöntemlerinin belirlenmesi ile imalat ve ithalatta bu standart-
lara ülke düzeyinde uyulmasını sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik, 2813 sayılı Telsiz Kanunu kapsamına giren kamu ku-
rum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından Türkiye'de imal veya
yurtdışından ithal edilen telsiz cihazlarını kapsar.
Hukuki Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik 2813 sayılı Telsiz Kanununun 4 üncü maddesinin (e)
bendi ile 29 uncu maddesinin birinci fıkrası hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.
Terimler
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen terimlerden;
a) "CCIR" :Uluslararası Telsiz Danışma Komitesini,
b) "ETSI" :Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsünü,
c) "CCITT" :Uluslararası Telgrafve Telefon Danışma Komitesini,
d) "SINAD" :Standart sinyal/gürültü oranını,
e) "İdare" :Telsiz Genel Müdürlüğünü,
f) "El telsizi" :Elde taşınarak kullanılan harici veya dahili veya her iki
türde anten takılabilen telsiz cihazlarını,
g) "Mobil telsiz" :Bir araç içinde monteli veya taşınarak kullanılabilen,
harici antenli telsiz cihazlarını,
h) "Sabit telsiz" :Sabit yerleşimlerde kullanılan harici antenli telsiz ci-
hazlarını,
ı) "Dupleks telsiz":Aynı anda alma ve gönderme yapabilen telsiz cihazlarını,
i) "Dupleks filtre":Dupleks telsiz cihazlarının tek anten üzerinden alma ve
gönderme yapabilmelerini sağlayan alçak ve yüksek geçiren filtreler kombinasyo-
nunu,
j) "Offset" : Alıcı veya vericinin merkez frekansının herhangi bir frekansa
olan uzaklığını,
İfade eder.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (Ek - 15)
İKİNCİ KISIM
Başvuru Esasları, Test Güç Kaynağı,
Çevresel ve Elektriksel Test Şartları
BİRİNCİ BÖLÜM
Test ve ölçüm Başvuru Esasları
Başvuru Esasları
Madde 5 - Türkiye'de imal veya yurtdışından ithal edilecek bu Yönetmelik
kapsamındaki telsiz cihazlarının ilk defa imal veya ithalinden önce birer adet
numune cihaz ile Telsiz Genel Müdürlüğüne müracaat edilerek, standartlara uy-
gunluk test ve ölçümlerinin yaptırılması ve uygunluk belgesi alınması zorunlu-
dur. Standartlara uygunluk belgesinin alınmasından sonra imalat ve ithalata izin
verilir. Yapılan imalat ve ithalattan Telsiz Genel Müdürlüğünce belirlenecek
miktarda numune alınarak ayrıca teste tabi tutulur. Yapılan imalat ve gerçek-
leştirilen ithalatta cihazın tip, marka ve model değişikliği halinde de aynı iş-
lem uygulanır.
Tip onayı için yapılacak test ve ölçümlerde ETSI'nin usul ve uygulamaları
esas alınır.
Standartlara uygunluk test ve ölçümleri için yapılacak müracaatlarda aşağı-
daki hususlar aranır.
a) Test ve ölçüm başvuruları "Test Başvuru Formu" ile yapılacaktır.
b) Test ve ölçümleri yapılacak telsiz cihazlarına ait her türlü teknik bil-
giyi, kullanma açıklamalarını ve devre şemalarını içeren dokümanlar cihazla
birlikte teslim edilecektir.
c) Test ve ölçümler için gerekli her çeşit özel aksesuarlar testi müteakip
iade edilmek üzere cihazla birlikte teslim edilecektir.
d) Test ve ölçüm için teslim edilecek cihazların üzerinde üretici firma ta-
rafından verilmiş marka, model ve seri numaralarını gösteren orjinal etiketler
bulunacaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
Test Güç Kaynağı ve Ölçüm Noktaları
Test Güç Kaynağı
Madde 6- Standartlara uygunluk test ve ölçümleri süresince test edilecek ci-
haz,8 inci madde ile 9 uncu maddenin (c) bendinde belirtilen şartları sağlayan
bir test güç kaynağı ile beslenecek ve test güç kaynağının iç empedansının ölçüm
sonuçlarına etkisi ihmal edilebilir düzeyde olacaktır.
Ölçüm Noktaları
Madde 7- Test güç kaynağından sağlanacak nominal çalışma voltajı test edile-
cek cihazın giriş terminalinde ölçülecektir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çevresel Test Şartları
Normal Test Şartları
Madde 8- Normal Test şartları altında sıcaklık,bağıl nem ve test güç kaynağı
voltajları aşağıda belirtilen değerleri sağlayacaktır.
a) Sıcaklık : + 15 C¼ ile + 35 C¼ arasında
b) Bağıl nem : % 20 ile % 75 arasında
c) Test Güç Kaynağı Voltajları,
1- Şehir şebekesinden beslenen cihazlar için normal test voltajı, şebekenin
nominal voltajına eşit ve şebeke frekans değişimi de maksimum +- 1 Hz olacaktır.
*** Not: Bu sayfadaki + - işaretleri aslında üst üste yazılıdır.
2- Araçlarda kullanılan akü tipi bataryalar ile beslenen cihazlar için nor-
mal test güç kaynağı voltajı batarya voltajının 1.1 katı olacaktır.
3- Nikel - Kadmiyum batarya ile beslenen cihazlar için normal test güç kay-
nağı voltajı,pil başına 1.2 V kabul edilerek bataryanın nominal voltajı olacak-
tır.
4- Diğer güç kaynakları ve bataryalar ile beslenen cihazlar için normal test
güç kaynağı voltajı,üreticinin belirttiği nominal voltaj değeri olacaktır.
5- Test ve ölçümler süresince test güç kaynağı voltajı sürekli kontrol edi-
lecek ve her teste başlamadan önce ölçülen nominal voltaj değerinin +- % 3 to-
lerans aralığında olması sağlanacaktır.
Özel Test Şartları
Madde 9- Özel test şartları altında sıcaklık,bağıl nem ve test güç kaynağı
voltajları aşağıda belirtilen değerleri sağlayacaktır.
a) Sıcaklık : - 25 ¼ ile + 55 ¼ arasında
b) Bağıl nem : + 55 ¼ de % 75
c) Test Güç Kaynağı Voltajları,
1 - Şehir şebekesinden beslenen cihazlar için özel test voltajı,nominal şe-
beke voltajının + - % 10'u olacaktır.
2- Araçlarda kullanılan akü tipi bataryalar ile beslenen cihazlar için özel
test güç kaynağı,batarya nominal voltajının 1.3 ve 0.9 katlarını ayrı ayrı sağ-
layacaktır.
3- Nikel - Kadmiyum batarya ile beslenen cihazlar için özel test güç kaynağı
voltajı batarya nominal voltajının 0.9 katı olacaktır.
4- Diğer güç kaynakları ve bataryalar ile beslenen cihazlar için özel test
güç kaynağı voltajı üreticinin belirttiği,cihazın çalışabileceği minimum voltaj
değeri olacaktır.
5- Test ve ölçümler süresince test güç kaynağı voltajı sürekli kontrol edi-
lecek ve her teste başlamadan önce ölçülen nominal voltaj değerinin +- % 3 to-
lerans aralığında olması sağlanacaktır.
Özel Şartlarda Test Yöntemi
Madde 10 - Özel şartlarda test ve ölçümü yapılacak cihazlara uygulanacak
test yöntemi aşağıda belirtilmiştir.
a) Test edilecek cihaz çevre şartları test dolabına yerleştirilecek, ısı ve
nem dengesi elde edilmeden ölçümlere başlanılmayacak ve bu süre zarfında cihaz
kapalı konumda tutulacaktır.
b) Bağıl nem, aşırı yoğunlaşmaya neden olmamak için test süresince sürekli
kontrol edilecektir.
c) Sürekli çalışma için imal edilmiş cihazlara aşağıdaki test yöntemi uygu-
lanacaktır.
1 - Üst sıcaklık değeri için cihaz yarım saat süre ile verici durumunda
çalıştırılacak ve özel test şartları altında yapılması gerekli ölçümler bu süre-
nin bitiminde mevcut şartlar değiştirilmeden yapılacaktır.
2 - Alt sıcaklık değeri için cihaz bir dakika alıcı durumunda çalıştırılacak
ve özel test şartları altında yapılması gerekli ölçümler bu sürenin bitiminde
mevcut şartlar değiştirilmeden yapılacaktır.
d) Aralıklı çalışma için imal edilmiş cihazlara aşağıdaki test prosedürü
uygulanacaktır.
1 - Üst sıcaklık değeri için cihaz 1 dakika verici konumunda ve 4 dakika
alıcı konumunda çalıştırılarak özel test şartları altında yapılması gerekli öl-
çümler mevcut şartlar değiştirilmeden yapılacaktır.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (Ek - 15)
2 - Alt sıcaklık değeri için cihaz 1 dakika alıcı durumunda çalıştırılacak
ve özel test şartları altında yapılması gerekli ölçümler bu sürenin bitiminde
mevcut şartlar değiştirilmeden yapılacaktır.
e) Özel test şartları altında yapılması gerekli ölçümler 9 uncu maddede be-
lirtilen bütün voltaj değerleri için ayrı ayrı yapılacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Elektriksel Test Şartları
Test Sinyal kaynakları
Madde 11 - Test sinyal kaynakları aşağıdaki şartları sağlayacaktır.
a) Test edilecek cihazın alıcı giriş terminaline 50 Ohm'luk empedans göste-
recek şekilde bağlanacaktır.
b) Aksi belirtilmedikçe AF modülasyon sinyali, vericinin dahili mikrofonu
devre dışı bırakılarak mikrofon giriş terminaline uygulanacaktır.
c) İç modülasyon ve gürültü seviyelerinin test sonuçlarına etkisi ihmal
edilebilir düzeyde olacaktır.
Alıcı Gürültü Kesme Fonksiyonu (Squelch)
Madde 12 - Test edilecek cihazın gürültü kesme fonksiyonu, test ve ölçümler
süresince kapalı konumda tutulacaktır.
Alıcı Maksimum Ses Çıkış Gücü
Madde 13 - Alıcının maksimum ses çıkış gücü, cihazın imalatçısı tarafından
belirtilen ve bu Yönetmelikte yer alan tüm şartları karşılayabilecek maksimum
ses çıkış gücü olacaktır. Bu değer belirtilmemişse alıcı maksimum ses çıkış gücü
ölçümü, alıcının normal şartlarda çalıştığı hoparlörünün empedansına eşit re-
zistif bir yük üzerinden yapılacaktır.
Standart Test Modülasyonu
Madde 14 - Modülasyon frekansı 1 KHz ve frekans sapması da izin verilen
maksimum frekans sapmasının %60'ı değerinde olacak ve modülasyon test sinyali
üzerindeki AM etkisi ihmal edilebilir düzeyde olacaktır. Kanal aralığına bağlı
olarak modülasyon frekansı, maksimum frekans sapması ve standart sapma değerleri
Tablo-1 de belirtilmiştir.
---------------------------------------------------------------------|
| Kanal Aralığı | Modülasyon | Max.Frekans Sapması | Standart Sapma |
| | Frekansı | | |
|---------------|------------|----------------------|----------------|
| 12.5 KHz | 1 KHz | +- 2.5 KHz | +- 1.5 KHz |
|---------------|------------|----------------------|----------------|
| 25 KHz | 1 KHz | +- 5 KHz | +- 3KHz |
|---------------|------------|----------------------|----------------|
Tablo 1: Kanal aralıklarına bağlı olarak standart test modülasyonu parametreleri
Standart Giriş Sinyali
Madde 15 - Alıcı Ölçümlerinde uygulanacak standart giriş test sinyali test
edilecek cihazın nominal kanal frekansında ve 14 üncü maddede belirtilen stan-
dart test modülasyonlu olacaktır.
Ön Vurgu/Ard Vurgu (Pre-emphasis/De-emphasis)
Madde 16 - Test edilecek cihazın ön vurgu/ard vurgu özelliği mevcut ise, ve-
rici ölçümleri uygun ard vurgu değerine set edilmiş bir test alıcısı ile yapı-
lacaktır. Alıcı ölçümleri süresince test edilecek cihazın ard vurgu özelliği
devrede olacaktır.
*** Not: Bu sayfadaki + - işaretleri aslında üst üste yazılıdır.
Suni Anten
Madde 17 - Verici test ve ölçümleri, cihazın anten terminaline 50 Ohm'luk
reaktif olmayan ve yayın özelliği bulunmayan bir suni yük bağlanarak yapılacak-
tır.
Sofometrik Filtre (Psophometric Filter)
Madde 18 - Alıcı parametrelerinin ölçümleri CCITT'nin 0.41 numaralı tavsiye
kararında (redbook 1984 açıklanan şartları sağlayan sofometrik filtre (Telep-
hone Psophometric Weighting Network) üzerinden yapılacaktır.
Ses Ayarı
Madde 19 - Aksi belirtilmedikçe alıcı ölçümlerinde test edilecek cihazın
ses ayarı 13 üncü maddede belirtilen alıcı maksimum ses çıkış gücünün yaklaşık
% 50'si elde edilecek şekilde yapılacaktır. Cihazın ses ayarı kademeli ise
ilk kademe seçilecektir.
Yönlü Kuplör (Directional Coupler)
Madde 20 - Yönlü kuplör kullanımını gerektiren ölçümlerde, kayıbı 1 dB'den
az, yeterli band genişliğine sahip ve yönlendiriciliği 20 dB'den fazla olan
bir yönlü kuplor kullanılacaktır.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Verici ve Alıcı Test ve Ölçümleri
BİRİNCİ BÖLÜM
Verici ve Alıcı Test ve Ölçümlerinde Kullanılacak Özel Test
Cihazlarının Karakteristikleri
Yan Kanal Gücü Ölçümünde Kullanılacak Spektrum Analizörün Karakteristikleri
Madde 21 - Yan kanal gücü ölçümü aşağıda belirtilen karakteristikleri sağ-
layan bir spektrum analizör kullanılarak yapılacaktır.
a) 1 KHz'lik çözümleme band genişliği kullanarak, 25 KHz kanal aralığı için
10 KHz offset'li frekansta seviyesi ölçülen sinyal seviyesinin 90 dB üzerinde,
12.5 KHz kanal aralığı için de 6.25 KHz offset'li frekansta seviyesi ölçülen
sinyal seviyesinin 80 dB üzerinde bir sinyal varken, spektrum analizörün gürültü
seviyesinin 3 dB veya üzerinde + - 2 dB doğrulukla ölçüm yapabilme imkanına
sahip olacaktır.
b) Frekans işaretleyicisinin (marker) okuma doğruluğu, ölçüm yapılacak
cihazın kanal aralığının + - % 2'si değerinde olacaktır.
c) Bağıl seviye okuma doğruluğu + - 1 dB olacaktır.
Yan Kanal Gücü Ölçümünde Kullanılacak Güç Ölçüm Alıcısının Karakteristik-
leri.
Madde 22 - Yan kanal gücü ölçümü, karıştırıcı (mixer), IF filtresi,
osilatör, yükselteç, değiştirilebilir zayıflatıcı ve rms değer göstergesinden
oluşan ve aşağıdaki karakteristikleri sağlayan bir güç ölçüm alıcısı kullanı-
larak yapılacaktır.
a) IF filtresi: IF filtresi Şekil-1'de belirtilen seçicilik karakteris-
tiklerinin limitleri içerisinde olacaktır.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK-15)
Şekil 1: IF filtre karakteristiği
*** Not: Şekil 1 için Yönetmelikler Külliyatının 3 üncü cildi 3026 numaralı say-
fasına veya 24.2.1993 tarih ve 21506 sayılı Resmi Gazete'ye bakınız.
Kanal aralığına bağlı olarak seçicilik karakteristiği, yan kanalın nominal
merkez frekansına göre Tablo-2'de belirtilen frekans dağılımına sahip olacak-
tır.
---------------------------------------------------------------------
| | IF Filtre Eğrisinin Yan Kanalın Nominal Merkez |
|Kanal Aralığı | Frekansına Göre Frekans Aralığı (KHz) |
| |------------------------------------------------|
| | D1 | D2 | D3 | D4 |
|------------------|----------|--------------|-----------|----------|
|12.5 KHz | 3 | 4.25 | 5.5 | 9.5 |
|------------------|----------|--------------|-----------|----------|
| 25 KHz | 5 | 8 | 9.25 | 13.25 |
--------------------------------------------------------------------|
Tablo 2 : IF filitre seçicilik karakteristiği
Kanal aralığına bağlı olarak zayıflatma noktaları Tablo-3 ve Tablo 4'de
verilen tolerans değerlerini aşmayacaktır.
---------------------------------------------------------
|Kanal Aralığı | Toleranslar (KHz) |
| |--------------------------------------|
| | D1 | D2 | D3 | D4 |
|----------------|---------|---------|--------|---------|
|12.5 KHz | + 1.35 | + - 01 | - 1.35 | - 5.35 |
|----------------|---------|---------|--------|---------|
|25 KHz | + 3.1 | + - 01 | - 1.35 | - 5.35 |
---------------------------------------------------------
Tablo 3: Taşıyıcıya yakın zayıflatma noktaları
----------------------------------------------------------
|Kanal Aralığı | Toleranslar (KHz) |
| |----------------------------------------|
| | D 1 | D 2 | D 3 | D 4 |
|---------------|--------|-----------|----------|--------|
|12.5 KHz |+ - 2 | + - 2 | + - 2 | + 2 |
| | | | | - 6 |
|---------------|--------|-----------|----------|--------|
| | | | | + 3.5|
|25 KHz |+ - 3.5 | + - 3.5| + - 3.5| - 7.5|
----------------------------------------------------------
Tablo 4: Taşıyıcıdan uzak zayıflatma noktaları
**** NOT: Bu sayfada yer alan +- işaretleri aslında üst üste yazılıdır.
b) Değiştirilebilir zayıflatıcı: Değiştirilebilir zayıflatıcı 1 dB'lik
çözümleme ile minimum 80 dB'lik zayıflatma aralığına sahip olacaktır.
c) Rms Değer Göstergesi: Güç ölçüm alıcısının rms değer göstergesi,
sinüzoidal olmayan işaretlerin tepe değerleri ile rms değeri arasındaki oranı
10 :1'e kadar gösterebilecektir.
d) Osilatör ve Yükselteç: Osilatör ve yükseltecin ürettikleri iç gürül-
tülerinin ölçüm sonuçlarına etkisi ihmal edilebilir düzeyde olacaktır.
Verici Ölçümlerinde Kullanılacak Standart Test Alıcısının Karekteristikleri
Madde 23 - Verici ölçümleri aşağıda belirtilen karakteristikleri sağlayan
bir standart test alıcısı kullanılarak yapılacaktır.
a) Standart test alıcısının 50 - 3000 Hz aralığındaki modülasyon frekans-
larına cevabı, 750 us de-emphasis cevap karakteristiğinin + - 1 dB aralığında
olacaktır.
b) Test alıcısı, seviyesi maksimum sapmanın % 50'sinden daha fazla sapma
sağlıyacak seviyede olan herhangi bir ses frekansı ile modüle edilmiş bir
RF kaynağına ayarlandığında, standart test alıcısı çıkışındaki harmonik
distorsiyon, bu standart test alıcısı ile ölçülen minimum değerin 1/3'ünden
fazla olmayacaktır.
Alıcı ölçümlerinde Kullanılacak Distorsiyon Faktörü ve AF Seviye Metre
Cihazlarının Karakteristikleri
Madde 24 - Cihazlar SINAD oranı ölçümünde kullanılan parametrelerin gerçek
rms voltaj değerlerini ölçebilecektir. Rms voltmetre başlı başına bir cihaz
olabileceği gibi distorsiyon faktörü ölçüm cihazı ile birleştirilmiş bir
cihaz da olabilir.Distorsiyon faktörü ölçüm cihazında demodüle edilen sinyalin
temel bileşenini zayıflatan bir band bastıran (band-rejection) filtre bulunacak
ve bu filtre aşağıdaki karakteristikleri sağlayacaktır.
a) Temel frekanstaki bağıl zayıflatma en az 40 dB olacaktır..
b) Temel bileşenin yarısı ve iki katı frekanslı bileşenlerdeki zayıflat-
ması 0.6 dB'den fazla olmayacaktır.
c) 300-3000 hz'lik gürültü band genişliği içerisindeki toplam gürültü
gücünde, 1 dB'den daha fazla zayıflatmaya neden olmayacaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
Verici Parametreleri, Ölçme Yöntemleri ve Standart Değerleri
Frekans Hatası (Frequency error), ölçme Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 25 - Frekans hatası, vericinin modülasyonsuz durumda ölçülen
taşıyıcı frekans değeri ile nominal frekansı arasındaki farktır.
a) Ölçme Yöntemi: Verici çıkış terminali 50 Ohm'luk uygun bir zayıflatıcı
(attenuator) üzerinden frekans sayıcıya (frequency Counter) bağlanacak ve
ölçümler modülasyonsuz durumda 8 inci maddede belirtilen normal test şartları
altında yapılacak, ayrıca 9 uncu maddede belirtilen özel test şartları altında
da 10 uncu maddede belirtilen test yöntemine göre tekrar edilecektir.
b) Standart Değerler: Normal ve özel test şartları altında frekans hatası
Tablo-5'de verilen standart değerleri aşmayacaktır.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK - 15)
-------------------------------------------------------------------------------
| | Frekans bandlarına göre maksimum frekans hatası (KHz) |
| Kanal Aralığı|--------------------------------------------------------------|
| | 30-47 MHz | 47-137 MHz|137-300 MHz| 300-500 MHz|500-1000 MHz|
| | | | | | |
| | | | | | |
|--------------|-----------|------------|-----------|------------|------------|
| 12.5 KHz | + - 06 | + - 1 |+-1 (S)(D) | +-1 (S)(D) | --- |
| | | |+-1.5(E)(M)|+-1.5¼(E)(M)| |
|--------------|-----------|------------|-----------|------------|------------|
| 25 KHz | +- 06 | + - 1.35 | +- 2 | +-2 | 2.5 |
|--------------|-----------|------------|-----------|------------|------------|
|S: Sabit Telsiz E: El telsizi M:Mobil Telsiz D: Dupleks Telsiz |
| |
| (*) Özel test şartları altında bataryası üzerinde olan ve 300-500 MHz |
| bandında çalışan 12.5 KHz kanal aralıklı el telsiz cihazları için frekans |
| hatası standart değeri maksimum + - 2.5 KHz ve 500-1000 MHz bandında çalı- |
| şan 25 KHz kanal aralıklı el telsiz cihazları için de maksimum + - 3 KHz |
| olacaktır. |
|-----------------------------------------------------------------------------|
Tablo 5 : Frekans Hatası Standart Değerleri
RF Çıkış Gücü (Conducted Carrier Power), Ölçme Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 26 - RF çıkış gücü, modülasyonsuz durumdaki RF taşıyıcının bir peri-
yodu süresince 17 nci maddede belirtilen suni antene aktarılan ortalama güç
değeridir.
a) Ölçme Yöntemi: Verici çıkış terminali suni antene bağlanacak ve bu antene
aktarılan güç ölçülecektir. Ölçümler modülasyonsuz durumda 8 inci maddede be-
lirtilen normal test şartları altında yapılacak, ayrıca 9 uncu maddede belirti-
len özel test şartları altında da 10 uncu maddede belirtilen test yöntemine göre
tekrar edilecektir.
b) Standart Değerler: RF çıkış gücü normal test şartları altında ölçülen
değerinin +- 1.5 dB ve özel test şartları altında da ölçülen değerinin +-1.5 dB
ve özel test şartları altında ölçülen değerinin +2 dB/-3 dB aralığında olmak
kaydı ile Tablo -6'da verilen değerleri aşmayacaktır. Ancak; İdare özel durum-
larda bu güç limitlerinin dışındaki telsiz cihazlarına da müsaade edebilir.
|----------------|-------------------|
| Cihaz Tipi | Max.RF Çıkış Gücü |
|----------------|-------------------|
| El Telsizi | 5 W |
|----------------|-------------------|
| Mobil Telsiz | 40 W |
|----------------|-------------------|
| Sabit Telsiz | 40 W |
|----------------|-------------------|
| Dubleks Telsiz | 60 W |
|----------------|-------------------|
Tablo 6: Cihaz tiplerine göre RF çıkış gücü standart değerleri
Test ve ölçümü yapılacak cihaz farklı RF çıkış gücü kademelerinde çalışacak
şekilde dizayn edilmiş ise, çalışabileceği minimum, maksimum ve varsa ara güç
kademeleri (rated output power) imalatçısı veya ithalatçısı tarafından belirti-
lecek ve cihaz her güç kademesinde bu bölümde belirtilen verici standart değer-
lerini karşılayacaktır.
Frekans Sapması (Frequency Deviation), Ölçme Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 27 - Frekans sapması, vericinin, modülasyonlu RF sinyalinin anlık
frekansı ile modülasyonsuz taşıyıcı frekansı arasındaki maksimum farkdır.
a) Ölçme Yöntemi: Frekans sapması ölçümü 8 inci maddede belirtilen normal
test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
1 - Verici çıkış terminali 50 Ohm'luk uygun bir zayıflatıcı üzerinden,
maksimum frekans sapmasını ölçebilme kabiliyetine sahip bir sapmametreye
(deviation meter) bağlanacaktır.
2 - Vericinin ses giriş terminaline, frekansı 1 KHz ve seviyesi standart
sapma seviyesinin 20 dB üzerinde olan bir test modulasyon sinyali uygulanacak-
tır.
3 - Ölçümler 25 KHz kanal aralığı için modülasyon frekansı 300 Hz - 3 KHz,
ve 12.5 KHz kanal aralığı için 300 Hz-2.55 KHz aralığında 100 Hz'lik kademelerle
değiştirilerek yapılacaktır.
b) Standart Değerler: Maksimum frekans sapması kanal aralıklarına bağlı olarak
Tablo 7'de verilen değerleri aşmayacaktır.
|---------------|----------------------|
| Kanal Aralığı | Max. Frekans Sapması |
|---------------|----------------------|
| 12.5 KHz | +- 2.5 KHz |
|---------------|----------------------|
| 25 KHz | +- 5 KHz |
|---------------|----------------------|
Tablo 7: Maksimum frekans sapması standart değerleri
Yan Kanal Gücü (Adjacent Channel Power), Ölçme Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 28 - Yan kanal gücü, nominal kanalda çalışan modülasyonlu bir verici-
nin toplam çıkış gücünün, alt ve üst yan kanalların band genişliği içerisinde
kalan kısmıdır.
I - Ölçme Yöntemi: Yan kanal gücü ölçümü, 21 inci maddede karakteristikleri
belirtilen bir spektrum analizör veya 22 nci maddede karakteristikleri belirti-
len bir güç ölçüm alıcısı kullanılarak aşağıda belirtilen yöntemlerle yapıla-
caktır.
a) Spektrum analizör kullanılarak yan kanal gücü ölçümü 8 inci maddede be-
lirtilen normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
1 - Verici, 26 ncı maddede ölçülen RF çıkış gücünde çalıştırılacak ve çıkış
terminali 50 Ohm'luk uygun bir zayıflatıcı üzerinden spektrum analizöre bağla-
nacak ve modülasyonsuz durumda verici çıkış güç seviyesi ölçülecektir.
2 - Vericinin ses giriş terminaline frekansı 1250 Hz ve seviyesi standart
sapmanın elde edildiği seviyenin 20 dB üzerinde olan bir test modülasyon sinyali
uygulanacaktır.
3 - Spektrum analizör, vericinin nominal kanaldaki çıkışını ve yan kanalla-
rını gösterecek şekilde ayarlanacaktır.
4 - Spektrum analizörün ekran (display) düzenlemesi bozulmaksızın test edi-
lecek cihazın kanal aralığına bağlı olarak alt yan ve üst yan kanallarının
Tablo - 8'de belirtilen offset frekanslarından itibaren RF band genişlikleri
içerisinde vericinin nominal kanalının modülasyonundan kaynaklanan ortalama
güç seviyesi gürültü seviyesi de eklenerek ölçülecek ve kaydedilecektir.
5- Yan kanal gücü alt ve üst yan kanallardaki band genişlikleri içerisinde
ölçülen en yüksek güç seviyesidir.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (EK-15)
-----------------------------------------------------------------
|Kanal Aralığı | Vericinin Nominal Kanal | RF Band Genişliği |
| | Frekansından Offset | |
|--------------|---------------------------|--------------------|
|25 KHz | + - 17 KHz | 16 KHz |
|--------------|---------------------------|--------------------|
|12.5 KHz | + - 8.25 KHz | 8.5 KHz |
-----------------------------------------------------------------
Tablo 8: Kanal aralığına bağlı olarak offset frekansları ve band
genişlikleri.
b) Güç ölçüm alıcısı kullanılarak yan kanal gücü ölçümü aşağıda belir-
tilen yöntemle yapılacaktır.
1 - Verici 26 ncı maddede ölçülen RF çıkış gücünde çalıştırılacak ve güç
ölçüm alıcısının girişine, 50 Ohm'luk uygun bir zayıflatıcı üzerinden bağla-
nacaktır.
2 - Verici modülasyonsuz durumda iken güç ölçüm alıcısı girişindeki
maksimum seviye ölçülecek ve kaydedilecektir.
3 - Verici ses giriş terminaline frekansı 1250 Hz ve seviyesi standart
sapmanın elde edildiği seviyenin 20 dB üzerinde olan bir test modülasyon sinya-
li uygulanacaktır.
4 - Kanal aralıklarına bağlı olarak test edilecek vericinin Tablo - 8'de
belirtilen üst ve alt yan kanal band genişlikleri içerisindeki ortalama güç
seviyesi ölçülecek ve kaydedilecektir.
II - Standart Değerler: Yan kanal gücü 25 KHz kanal aralığı için veri-
cinin RF çıkış gücünün minimum 70 dB, 12.5 KHz kanal aralığı için de minimum
60 dB altında olacaktır.
İstenmeyen Yayınlar (Spurious Emission) Ölçme Yöntemi ve standart Değer-
leri
Madde 29 - İstenmeyen yayınlar, vericinin taşıyıcı frekansının modülas-
yonu sonucunda oluşan emisyon band genişliğinin dışındaki frekanslarda
oluşan yayınlardır.
a) Ölçme Yöntemi: İstenmeyen yayınlar ölçümü 8 inci maddede belirtilen
normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
1 - Vericinin çıkışı 50 Ohm'luk uygun bir zayıflatıcı üzerinden test
alıcısına veya amaca uygun bir spektrum analizöre bağlanacaktır.
2 - Verici modülasyonsuz durumda iken ölçümler, vericinin nominal taşıyıcı
frekansı ve modülasyondan kaynaklanan yan band frekansları hariç tutulmak
koşuluyla 470 MHz' in altında çalışan cihazlar için 9KHz - 4GHz ve 470 MHz'in
üzerindeki frekanslarda çalışan cihazlar için de 9 KHz - 12.75 GHz aralığında
yapılacaktır. Bu aralıklarda, vericiden kaynaklandığı tespit edilen istenmeyen
yayın seviye ve frekansları ölçülecek, bu seviyeler içerisinden en yüksek
değere sahip yayın seviyesi istenmeyen yayın seviyesi olarak kaydedilecektir.
3 - Ölçümler verici ses giriş terminaline 1 KHz'lik ses sinyali uygulanmak
suretiyle test alıcısında vericinin nominal frekansındaki standart sapma
gözlendikten sonra 2 inci bendde belirtilen frekans aralıklarında tekrar edi-
lecektir.
4 - Ölçümler, verici bekleme (stand-by) durumunda iken de ayrıca tekrar
edilecektir.
b) Standart Değerler: İstenmeyen yayın gücü Tablo - 9'da belirtilen
değerleri aşmayacaktır.
----------------------------------------------------------------------------
| | İstenmeyen yayın gücü (Max.) |
| Frekans Aralığı |--------------------------------------------------|
| | Verici durumunda | Stand-by durumunda |
|-----------------------|------------------------|-------------------------|
| 9 KHz-1 GHz | 0.25 uW (-36 dBm) | 2 nW (-57 dBm) |
|-----------------------|------------------------|-------------------------|
| 1 GHZ - 12.75 GHz | 1 uW (-30 dBm) | 20 nW (-47 dBm) |
----------------------------------------------------------------------------
Tablo 9: İstenmeyen yayın gücü standart değerleri.
İç Modülasyon Bastırması (Intermodulation Attenuation), Ölçme Yöntemi ve
Standart Değerleri
Madde 30 - İç modülasyon bastırması, verici çalışır durumda iken anteni
aracılığı ile vericiye giren istenmeyen sinyallerin lineer olmayan eleman-
larda ürettiği istenmeyen yayın etkilerinin önlenebilme özelliğidir.
a) İçmodülasyon bastırması ölçümü sadece dupleks ve sabit telsiz cihaz-
larına uygulanacak ve 8 inci maddede belirtilen normal test şartları altında
aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
1 - Verici 50 Ohm 10 dB'lik bir zayıflatıcı ile yönlü kuplör üzerinden
spektrum analizör girişine uygun seviye sağlanarak bağlanacaktır. Zayıflatıcı
vericiye mümkün olduğu kadar kısa bağlantı ile irtibatlandırılacaktır.
2 - Anten aracılığı ile vericiye giren istenmeyen sinyalleri üretmek
için kullanılacak sinyal jeneratörünün çıkışı 50 Ohm 20 dB'lik bir zayıflatıcı
üzerinden yönlü kuplörün diğer ucuna bağlanacaktır.Sinyal jeneratörü bulunmadığı
durumlarda test edilecek verici ile aynı güçte çalışan başka bir verici veya
lineer güç yükseltici de sinyal jeneratörü yerine kullanılabilir.
3-Verici ile test sinyal kaynağı,ölçümleri doğrudan etkilemeyecek şekil-
de birbirinden fiziki olarak ayrılacaktır.
4-Verici modülasyonsuz durumda olacak ve spektrum analizör,500 KHz'lik ta-
rama bandı içerisindeki bütün seviyeleri zayıflatmadan gösterecek şekilde ayar-
lanacaktır.
5-Sinyal jeneratörü modülasyonsuz durumda olacak ve frekansı,verici frekan-
sının 50 KHz üstündeki 50-100 KHz'lik frekans aralığı içinde seçilecektir.Bu
durumda spektrum analizörde gözlenen istenmeyen yayın frekansları 29 uncu mad-
dede ölçümü yapılan istenmeyen yayın frekansları ile çakışıyor ise aynı frekans
aralığında değişik bir frekans seçilecektir.
6-Sinyal jeneratörünün çıkış gücü,bir güç metre kullanılarak vericinin çıkış
gücü seviyesine ayarlanacak ve verici gönderme durumuna geçirilerek spektrum
analizör vasıtasıyla bütün iç modülasyon seviyeleri ölçülecektir.
7-İç modülasyon bastırması,verici çıkış güç seviyesi ile ölçülen en büyük
değerdeki üçüncü dereceden iç modülasyon güç seviyesi arasındaki dB olarak
farktır.
8-İç modülasyon bastırması ölçümü,verici nominal frekansının 50 KHz altın-
daki 50-100 KHz'lik frekans aralığı içinde de tekrar edilecektir.
b) Standart Değerler: İç modülasyon bastırması her bir iç modülasyon ürünü
için minimum 40 dB olacaktır. Birden fazla vericinin aynı yerde çalıştırılma-
sı zorunlu durumlarda minimum 70 dB olacaktır.Şayet bu değer iç veya dış yalı-
tım elemanları ile sağlanacaksa,bu elemanlar da verici ile birlikte test için
getirilecektir.
YÖNETMELİKLER, MAYIS 1993 (Ek - 15)
Verici AF Harmonik Distorsiyonu (AF Harmonic Distortion),Ölçme Yöntemi ve
Standart Değeri
Madde 31-Verici AF harmonik distorsiyonu modulasyon sinyalinin vericinin
"AF" ve "RF" devrelerinden geçerken harmoniklerinde oluşan değişimdir.
a)Ölçme Yöntemi:8 inci maddede belirtilen normal test şartları altında veri-
ci,standart test modülasyonlu durumda çalıştırılarak uygun bir zayıflatıcı üze-
rinden 23 üncü maddede karakteristikleri belirtilen bir test alıcısına bağlana-
cak ve test alıcısının çıkışındaki harmonik distorsiyon ölçülecektir.
b)Standart Değer: AF harmonik distorsiyonu maksimum % 10 olacaktır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Alıcı Parametreleri,Ölçme Yöntemleri ve Standart Değerleri
Maksimum Kullanılabilir Hassasiyet (Maximum Usable Sensitivity),Ölçme Yönte-
mi ve Standart Değerleri
Madde 32-Maksimum kullanılabilir hassasiyet,alıcının çıkışında 13 üncü mad-
dede belirtilen maksimum ses çıkış gücünün en az % 50'sini ve 20 dB'lik SINAD
oranını oluşturan standart test modülasyonlu RF sinyalinin alıcı girişinde öl-
çülen minimum seviyesidir.
a)Ölçme Yöntemi: Maksimum kullanılabilir hassasiyet aşağıda belirtilen yön-
temle ölçülecektir.
1-Alıcı giriş terminaline 15 inci maddede belirtilen standart giriş sin-
yali maksimum kullanılabilir hassasiyet limit değeri olan 6 dBuV (emf) seviye-
sinde uygulanacaktır.
2-Alıcı çıkış terminali uygun bir AF çıkış yükü ve 18 inci maddede özellik-
leri belirtilen sofometrik filtre üzerinden SINAD metreye bağlanacaktır.
3-Alıcı ses ayarı 19 uncu maddede belirtilen şekilde yapılacaktır.
4-Giriş sinyali seviyesi alıcı çıkışında 20 dB SINAD oranı elde edilecek şe-
kilde ayarlanacak ve bu değer maksimum kullanılabilir hassasiyet olarak kaydedi-
lecektir.
5- Ölçüm 8 inci maddede belirtilen normal test şartları altında yapılacak,
ayrıca 9 uncu maddede belirtilen özel test şartları altında da 10 uncu maddede
belirtilen test yöntemine göre tekrar edilecektir.
b)Standart Değerler: Maksimum kullanılabilir hassasiyet seviyesi normal test
şartları altında maksimum 6 dBuV emf (2.0 uV) ve özel test şartları altında da
maksimum 12 dBuV emf (4 uV) olacaktır.
Alıcı Genlik Karakteristiği (Amplitude Characteristics),Ölçme Yöntemi ve
Standart Değerleri
Madde 33-Alıcı genlik karakteristiği,modülasyonlu bir RF giriş sinyalinin
seviyesine bağlı olarak alıcı çıkışındaki AF seviye değişiminin ölçüsüdür.
a)Ölçme Yöntemi: Alıcı genlik karakteristiği ölçümü 8 inci maddede belirti-
len normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
1-Alıcı giriş terminaline 15 inci maddede belirtilen standart giriş sinyali
maksimum kullanılabilir hassasiyet limit değeri olan 6 dBuV emf seviyesinde uy-
gulanacaktır.
2-Alıcı çıkış terminali 18 inci maddede belirtilen sofometrik filtre ve ho-
parlör empedansına eşit rezistif bir yük üzerinden SINAD metreye bağlanacak ve
ses ayarı 13 üncü maddede
belirtilen maksimum ses çıkış gücünün yaklaşık % 25'i elde edilecek şekilde
ayarlanarak bu durumdaki ses çıkış gücü ölçülecek ve kaydedilecektir.
3-Alıcı giriş terminaline uygulanan standart giriş sinyalinin seviyesi 100
dBuV emf değerine yükseltilecek ve bu durumda ses çıkış gücü yeniden ölçülecek
ve kaydedilecektir.
4-Alıcı genlik karakteristiği iki durumda ölçülen ses çıkış güç seviyeleri
arasındaki dB olarak farkdır.
b)Standart Değerler:RF giriş sinyali seviyesine bağlı olarak alıcı çıkış
seviyesindeki değişim 3 dB'den fazla olmayacaktır.
Yan Kanal Seçiciliği (Adjacent Channel Selectivity),Ölçme Yöntemi ve Stan-
dart Değerler
Madde 34-Alıcının,nominal çalışma frekansındaki modülasyonlu bir RF sin-
yalini yan kanalında mevcut modülasyonlu RF sinyalinden belirli bir seviyeden
daha fazla etkilenmeksizin alabilme özelliğidir.
a)Ölçme Yöntemi:Yan Kanal seçiciliği ölçümü aşağıda belirtilen yöntemle
yapılacaktır.
1-Bu ölçümde iki adet sinyal jeneratörü,bir adet üç girişli bağlantı ele-
manı ve SINAD metre kullanılacaktır.
2-Bağlantı elemanının uçlarına test edilecek alıcı,nominal kanal frekanslı
sinyal jeneratörü ve suni anten bağlanacaktır.Alıcı çıkış terminali de uygun
rezistif yük ve sofometrik filtre üzerinden SINAD metreye bağlanacaktır.
3-Bağlantılarda uygun empedaslı ve eşit uzunluklu koaksiyel kablolar kulla-
nılacaktır.
4-Bu şartlar altında 32 nci maddede belirtilen yöntemle 20 dB SINAD oranı
için maksimum kullanılabilir hassasiyet ölçümü yapılacak ve kaydedilecektir.
5-Suni anten çıkarılarak yerine alıcının yan kanal frekanslarını üretecek
ikinci sinyal jeneratörü bağlanacaktır.
6-İkinci sinyal jeneratörü alıcının üst yan kanal frekansına ayarlanacak ve
standart sapmada 400 Hz ile modüle edilecektir.Sinyal jeneratörünün RF seviyesi
alıcı çıkışında 14 dB SINAD oranı elde edilecek şekilde ayarlanacak ve bu seviye
kaydedilecektir.
7-Aynı işlem ikinci sinyal jeneratörü alıcının alt yan kanal frekansına
ayarlanarak tekrar edilecek ve sinyal jenaratörünün RF seviyesi kaydedilecektir.
8-Yan kanal seçiciliği 14 dB SINAD oranının elde edildiği seviyeler ile
20 dB SINAD oranının elde edildiği seviye arasında dB olarak tespit edilen kü-
çük değerli farktır.
9-Ölçümler 9 uncu maddede belirtilen özel test şartları altında da 10 uncu
maddede belirtilen test yöntemine göre tekrar edilecektir.
b)Standart Değerler:Yan kanal seçiciliği kanal aralığına bağlı olarak Tablo
10'da verilen değerlere uygun olacaktır.
___________________________________________________________________________
| | Yan Kanal Seçiciliği |
| Kanal Aralığı |-------------------------------------------------------|
| | Normal Test Şartları | Özel Test Şartları |
|-----------------|---------------------------|---------------------------|
|12.5 KHz | Min. 60 dB | Min. 50 dB |
|-----------------|---------------------------|---------------------------|
|25 KHz | Min. 70 dB | Min. 60 dB |
----------------------------------------------|----------------------------
Tablo 10: Yan kanal seçiciliği standart değerleri
YÖNETMELİKLER,MAYIS 1993 (Ek-15)
İstenmeyen Alış Bastırması (Spurious Response Rejection),Ölçme Yöntemi ve
Standart Değerler
Madde 35-İstenmeyen alış bastırması,alıcının,çıkışında istenmeyen etkiler
oluşturabilecek RF sinyallerini önleyebilme özelliğidir.
a)Ölçme Yöntemi: İstenmeyen alış bastırması ölçümü 8 inci maddede belirti-
len normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
1-Ölçümde iki adet sinyal jenaratörü, bir adet 3 girişli bağlantı elemanı ve
SINAD metre kullanılacaktır.
2-Bağlantı elemanının uçlarına test edilecek alıcı, birinci sinyal jenaratö-
rü ve suni anten bağlanacaktır.Alıcı çıkış terminali de uygun rezistif yük ve
sofometrik filtre üzerinden SINAD metreye bağlanacaktır.
3-Bağlantılarda uygun empedanslı ve eşit uzunluklu koaksiyel kablolar kulla-
nılacaktır.
4-Bu şartlar altında 32 nci maddede belirtilen yöntemle 20 dB SINAD oranı
için maksimum kullanılabilir hassasiyet ölçümü yapılacak ve bu seviye kaydedi-
lecektir.
5-Suni anten çıkarılarak yerine standart sapmada 400 Hz modülasyonlu ve se-
viyesi birinci sinyal jeneratörünün RF seviyesinin 70 dB üzerinde olan ikinci
sinyal jeneratörü bağlanacaktır.
6-İkinci sinyal jeneratörünün frekansı 470 MHz'in altındaki frekanslarda
çalışan cihazlar için 100 KHz - 2 GHz ve 470 MHz'in üzerindeki frekanslarda
çalışan cihazlar için de 100 KHz - 4 GHz aralığında taranacak ve alıcı çıkışın-
da istenmeyen etkiler oluşturan frekanslar tesbit edilerek seviyeleri alıcı çı-
kışında 14 dB SINAD oranı elde edilecek şekilde ayarlanacak ve kaydedilecektir.
7-14 dB SINAD oranının elde edildiği RF sinyal seviyeleri ile 20 dB SINAD
oranının elde edildiği seviye arasındaki dB olarak bulunan en küçük fark değeri
alıcının istenmeyen alış bastırması olarak kaydedilecektir.
b)Standart Değer: İstenmeyen alış bastırması 25 KHz ve 12.5 KHz kanal ara-
lıklı cihazlar için minimum 70 dB olacaktır.
İç Modülasyon Bastırması (Intermodulation Response Rejection)
Madde 36-Alıcı nominal frekansı ile aralarında özel frekans ilişkisi bulu-
nan iki veya daha fazla sayıda istenmeyen sinyal mevcut iken alıcının nominal
frekanslı ve istenen modülasyonlu sinyali belli bir değerden daha fazla per-
formans kaybına uğramaksızın alabilme özelliğidir.
a)Ölçme Yöntemi:İç modülasyon bastırması ölçümü 8 inci maddede belirtilen
normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacaktır.
1-Ölçümde üç adet sinyal jeneratörü,bir adet dörtlü bağlantı elemanı ve SI-
NAD metre kullanılacaktır.
2-Bağlantı elemanının uçlarına test edilecek alıcı,istenen modülasyonlu sin-
yali üretmek için kullanılacak olan birinci sinyal jeneratörü ve suni antenler
bağlanacaktır. Alıcı çıkış terminalide uygun rezistif yük ve sofometrik filtre
üzerinden SINAD metreye bağlanacaktır.
3-Bağlantılarda uygun empedanslı ve eşit uzunluklu koaksiyel kablolar kulla-
nılacaktır.
4-Bu şartlar altında 32 nci maddede belirtilen yöntemle 20 dB SINAD oranı
için maksimum kullanılabilir hassasiyet ölçümü yapılacak ve bu seviye kaydedile-
cektir.
5-İstenmeyen sinyalleri üretmek için kullanılacak ikinci sinyal jeneratörü-
nün frekansı,modülasyonsuz durumda alıcı
nominal frekansının 25 KHz üzerinde set edilecek ve bu şartlar altında suni yük-
lerden her hangi biri çıkarılarak bağlantı elemanı üzerinden alıcı giriş termi-
naline uygulanacaktır.
6-Üçüncü sinyal jeneratörünün frekansı,alıcı nominal frekansının 50 KHz ü-
zerinde set edilecek ve standart sapmada 400 Hz ile modüle edilerek bağlantı
elemanının diğer ucundan alıcı giriş terminaline uygulanacaktır.
7 - İkinci ve üçüncü sinyal jeneratörlerinin seviyeleri eşit tutulmak kay-
dıyla alıcı çıkışında 14 dB SINAD oranı elde edilecek şekilde ayarlanacak ve
kaydedilecektir.
8 - Ölçümler aynı şartlar altında ikinci sinyal jeneratörü, alıcı nominal
frekansının 50 KHz ve üçüncü sinyal jeneratörü de 100 KHz üzerinde set edilerek
tekrar edilecektir.
9 - Yukarıdaki ölçümler, ikinci ve üçüncü sinyal jeneratörleri nominal kanal
frekansının altında set edilerek de tekrar edilecektir.
10 - İç Modülasyon bastırması 14 dB SINAD oranının elde edildiği RF seviye-
leri ile 20 dB SINAD oranının elde edildiği RF seviyesi arasındaki dB olarak
farktır.
b) Standart Değerler: İç modülasyon bastırması sabit ve duplex telsiz ci-
hazları için min. 70 dB, mobil ve el telsizleri için de min. 65 dB olacaktır.
Alıcının İstenmeyen Yayınları (Spurious Radiations), Ölçme Yöntemi ve Stan-
dart Değerleri
Madde 37 - Alıcının istenmeyen yayınları; alıcı tarafından üretilen veya
yükseltilen,alıcı ve anteni aracılığı ile ortama yayılan istenmeyen yayınlardır.
a) Ölçme Yöntemi: 8 inci maddede belirtilen normal test şartları altında
alıcı anten terminali bir spektrum analizör veya güç ölçüm alıcısına bağlanacak
ve 470 MHz'nin altındaki frekanslarda çalışan cihazlar için 9 KHz-4 GHz ve
470 MHz'in üzerindeki frekanslarda çalışan cihazlar için de 9 KHz-12.75 GHz ara-
lığında alıcının istenmeyen yayın seviyeleri ölçülecek ve kaydedilecektir.
b) Standart Değerleri: Alıcı istenmeyen yayın seviyeleri
Tablo - 10'da verilen değerlerden büyük olmayacaktır.
|------------------|-------------------|---------------------|
|Frekans Aralığı | 9 KHz-1 GHz | 1 GHz-12.75 GHz |
|------------------|-------------------|---------------------|
|Standart Değerler | Max.2nw (-57 dBm) | Max.20 nw (-47 dBm) |
|------------------|-------------------|---------------------|
Tablo 11: Alıcı istenmeyen yayını standart değerleri.
Bloklama veya Hassasiyet Bozulması (Blocking or Desensitisation), Ölçme
Yöntemi ve Standart Değerleri
Madde 38 - Bloklama veya hassasiyet bozulması; alıcı girişinde nominal fre-
kanslı ve modülasyonlu bir istenen RF sinyali mevcut iken, farklı frekanslardaki
RF sinyallerinden kaynaklanan ve alıcı çıkış gücü ile SINAD oranında genellikle
azalmaya neden olan istenmeyen etkilerdir.
a) Ölçme Yöntemi: Bloklama veya hassasiyet bozulması ölçümü 8 inci maddede
belirtilen normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapılacak-
tır.
1 - Ölçümde iki adet sinyal jeneratörü,bir adet üç girişli bağlantı elemanı,
suni anten ve SINAD metre kullanılacaktır.
2 - Bağlantı elemanının uçları birinci sinyal jeneratörüne, test edilecek
alıcının giriş terminaline ve suni antene bağlanacaktır.
3 - Birinci sinyal jeneratörü alıcının nominal frekansına ayarlanacak ve 14
üncü maddede belirtilen standart test modülasyonu ile modüle edilecektir.
* * * Not:Bu sayfadaki +- işaretleri aslında üst üste yazılıdır.
YÖNETMELİKLER,MAYIS 1993 (Ek-15)
4 - Birinci sinyal jeneratörünün RF seviyesi sofometrik filtre ve alıcı çı-
kış empedansına eşit rezistif bir yük üzerinden alıcı çıkışında 20 dB SINAD
oranı elde edilecek şekilde ayarlanacak ve bu şartlar altında alıcının ses çıkış
seviyesi ölçülecek ve kaydedilecektir.
5 - Suni anten çıkarılacak yerine ikinci sinyal jeneratörü bağlanacaktır.
6 - İkinci sinyal jeneratörü modülasyonsuz olarak alıcı nominal frekansından
+- 1 MHz, +- 2 MHz, +- 5 MHz, +- 10 MHz ofsetli frekanslara ayarlanacak ve her
frekans için RF sinyal seviyesi, istenen sinyalin ses çıkış seviyesinde 3 dB'lik
bir azalma veya 14 dB SINAD oranı elde edilecek şekilde ayarlanacak ve her fre-
kans için bu seviyeler kaydedilecektir.
7 - Alıcı bloklama veya hassasiyet bozulması 14 dB SINAD oranının elde edil-
diği seviyeler (8 adet) ile 20 dB Sınad oranının elde edildiği seviye arasındaki
dB olarak farktır.
b) Standart Değer: Offsetleme aralığı içerisindeki herhangi bir frekans
için alıcı bloklama veya hassasiyet bozulması 35 inci maddede istenmeyen
alışlar olarak tesbit edilen frekanslar hariç tutulmak şartıyla minimum
84 dB olacaktır.
Alıcının Kanal İçi Bastırması (Co-Channel Rejection), Ölçme Yöntemi ve
Standart Değerleri
Madde 39 - Alıcının kanal içi bastırması: alıcının, nominal frekanstaki
modülasyonlu iki RF sinyalinden istenen RF sinyalini belirli bir değerden
daha fazla seviye düşümü olmaksızın alabilme özelliğinin ölçüsüdür.
a) Ölçme Yöntemi : Alıcının kanal içi bastırması ölçümü, 8 inci maddede
bilirtilen normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapıla-
caktır.
1 - Ölçümde iki adet sinyal jeneratörü, bir adet üç girişli bağlantı
elemanı, suni anten ve SINAD metre kullanılacaktır.
2 - Bağlantı elemanının uçlarına istenen modülasyonlu sinyali üretecek
birinci sinyal jeneratörü, test edilecek alıcının giriş terminali ve suni
anten bağlanacaktır.
3 - Birinci sinyal jeneratörü alıcının nominal kanal frekansına ayarla-
nacak ve 14 üncü maddede belirtilen standart test modülasyonu ile modüle edile-
rek, seviyesi, sofometrik filtre ve alıcı çıkış empedansına eşit rezistif bir
yük üzerinden alıcı çıkışında 20 dB SINAD oranı elde edilecek şekilde ayarla-
nacak ve kaydedilecektir.
4 - Suni anten çıkarılarak yerine nominal frekanslı ve istenmeyen modülas-
yonlu sinyali üretecek ikinci sinyal jeneratörü bağlanacak ve standart sapmada
400 Hz ile modüle edilecektir.
5 - İkinci sinyal jeneratörünün seviyesi, alıcı çıkışında 14 dB SINAD
oranı elde edilecek şekilde ayarlanacak ve bu seviye kaydedilecektir.
6 - Alıcının kanal içi bastırması, 14 dB SINAD oranının elde edildiği
RF seviyesi ile 20 dB SINAD oranının elde edildiği RF seviyesi arasındaki
dBolarak fark olup bu değer kaydedilecektir.
7 - İkinci sinyal jeneratörüne aynı modülasyonda alıcı nominal frekansına
+ - 1500 Hz ve + - 3000 Hz'lik offset verilerek ölçüm tekrar edilecektir.
8 - Yukarıda yapılan beş ölçümün sonuçlarından en küçük değerli olanı alıcı
kanal içi bastırması olarak kaydedilecektir.
b) Standart Değerler : Alıcı kanal içi bastırması kanal aralıklarına
bağlı olarak Tablo 12'de verilen limit değerlerin içerisinde olacaktır.
----------------------------------------------------------------------
| Kanal Aralığı | Alıcı Kanal İçi Bastırması |
|-----------------------|--------------------------------------------|
| 25 KHz | - 8 dB ile 0 dB arasında |
|-----------------------|--------------------------------------------|
| 12.5 KHz | - 12 dB ile 0 dB arasında |
----------------------------------------------------------------------
Tablo 12 : Alıcı kanal içi bastırması standart değerleri.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Dupleks Çalışan Cihazların Alıcı Parametrelerini
Ölçme Yöntemleri ve Standart Değerleri
İlave Test ve Ölçümler
Madde 40 - Dupleks çalışma için dizayn edilmiş cihazlara yukarıda ikinci
ve üçüncü bölümlerde yer alan verici ve alıcı Ölçümlerine ilaveten, 40 ıncı ve
41inci maddelerde belirtilen alıcı test ve ölçümleri de uygulanacaktır.
Eş Zamanlı Alma ve Göndermede Alıcı Hassasiyet Bozulması (Rreceiver Desen-
sitisation With Simultaneous Transmission And Reception),Ölçme Yöntemi ve Stan-
dart Değeri
Madde 41-Eş zamanlı alma ve göndermede alıcı hassasiyet bozulması,modülas-
yonlu ve izin verilen maksimum çıkış gücünde çalışan dupleks vericinin, alıcı-
nın maksimum kullanılabilir hassasiyetine yapmış olduğu olumsuz etkinin ölçüsü-
dür.
I-Ölçme Yöntemi:Eş zamanlı alma ve göndermede alıcı hassasiyet bozulması öl-
çümü,cihazın dupleks filtreli veya iki antenli olmasına bağlı olarak aşağıdaki
yöntemlerle yapılacaktır.
a)Dupleks filtreli cihazların eş zamanlı alma ve göndermede alıcı hassasiyet
bozulması ölçümü dupleks filtre üzerinden aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1-Test edilecek cihazın anten konnektörü yönlü kuplör üzerinden suni antene
bağlanacak ve kuplörün diğer girişinden 15 inci maddede belirtilen standart gi-
riş sinyali uygulanacaktır.
2-Verici 26 ncı maddede ölçülen RF çıkış gücünde çalıştırılacak ve standart
sapmada 400 Hz ile modüle edilecektir.
3-Bu şartlar altında 32 nci maddede belirtilen yöntemle alıcının maksimum
kullanılabilir hassasiyet ölçümü yapılacak ve kaydedilecektir.
4-Verici kapatılarak yeniden alıcının maksimum kullanılabilir hassasiyet öl-
çümü yapılacak ve kaydedilecektir.
5-Eş zamanlı alma göndermede alıcı hassasiyet bozulması,verici çalışır du-
rumda iken ölçülen hassasiyet seviyesi ile verici kapalı durumda ölçülen hassa-
siyet seviyesi arasındaki dB olarak farktır.
b)İki antenli dupleks cihazların eş zamanlı alma ve göndermede alıcı hassa-
siyet bozulması ölçümü aşağıdaki yöntemle yapılacaktır.
1-Test edilecek cihazın verici çıkış terminali 50 Ohm 30 dB lik bir zayıf-
latıcı ile yönlü kuplör üzerinden alıcı giriş terminaline bağlanacaktır.
2-Yönlü kuplörün diğer girişinden alıcı giriş terminaline standart giriş
sinyali uygulanacaktır.
3-Verici 26 ncı maddede ölçülen RF çıkış gücünde çalıştırılacak ve standart
sapmada 400 Hz ile modüle edilecektir.
4-Bu şartlar altında 32 nci maddede belirtilen yöntemle alıcının maksimum
kullanılabilir hassasiyet ölçümü yapılacak ve kaydedilecektir.
5-Verici kapatılarak yeniden alıcının maksimum kullanılabilir hassasiyet öl-
çümü yapılacak ve kaydedilecektir.
YÖNETMELİKLER,MAYIS 1993 (Ek-15)
6-İki antenli dupleks cihazların eş zamanlı alma göndermede hassasiyet
bozulması,verici çalışır durumunda iken ölçülen hassasiyet seviyesi ile verici
kapalı durumununda ölçülen hassasiyet seviyesi arasındaki dB olarak farktır.
II-Standart Değer:Eş zamanlı alma göndermede alıcı hassasiyet bozulması,
32 nci maddede belirtilen alıcı hassasiyeti standart değerlerini sağlamak
koşuluyla 3 dB den fazla olmayacaktır.
Eş Zamanlı Alma ve Göndermede Alıcı İstenmeyen Alış Bastırması (Receiver
Spurious Response Rejection ),Ölçme Yöntemi ve Standart Değeri
Madde 42- İstenmeyen alış bastırması; alıcının çıkışında istenmeyen et-
kiler oluşturabilecek RF sinyallerini önleyebilme özelliğidir.
a) Ölçme Yöntemi : Alıcı istenmeyen alış bastırması ölçümü 8 inci madde-
de belirtilen normal test şartları altında aşağıda belirtilen yöntemle yapı-
lacaktır.
1- Verici 26 ncı maddede ölçülen RF çıkış gücünde ve modülasyonsuz ola_
rak çalıştırılacaktır.
2- 35 inci maddede belirtilen test ortamı ve ölçme yöntemi uygulanacaktır.
b) Standart Değer: Eş zamanlı alma ve göndermede alıcının istenmeyen alış
bastırması minimum 67 dB olacaktır.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Çeşitli Hükümler
Toleranslar
Madde 43- Bu yönetmelikte yer alan ölçümlere Tablo 13'de verilen tolerans
değerleri uygulanır.
-----------------------------------------------------------------------------
| | Uygulanacak |
| Ölçülen Parametre | Tolerans (Max) |
|---------------------------------------------------------------------------|
| RF Frekans Hatası < +-RFx10 - 7 |
| RF çıkış gücü < +-0.75 dB |
| Max.frekans sapması < +- % 5.0 |
| Yan kanal gücü < +- 5.0 dB |
| İstenmeyen yayınlar (9 KHz-1 GHz) < +- 4.0 dB |
| İstenmeyen yayınlar (1 GHz-12.75 GHz) < +- 7.0.dB |
| İç modülasyon bastırması < +- 3.0 dB |
| Ses çıkış gücü < +- 0.5 dB |
| Alıcı genlik karakteristiği < +- 1.5 dB |
| Hassasiyet (20 dB SINAD) < +- 3.0 dB |
| Alıcı istenmeyen yayınları (9 KHz-1 GHz) < +- 3.0 dB |
| Alıcı istenmeyen yayınları (1 GHz-12.75 GHz) < +- 6.0 dB |
| Alıcı hassasiyet bozulması (Dupleks) < +- 0.5 dB |
-----------------------------------------------------------------------------
Tablo 13 : Tolerans uygulanacak parametreler ve maksimum tolerans değerleri
Yönetmelikte Yer Almayan Hususlar
Madde 44 - Bu Yönetmelikte yer almayan test ve ölçüm yöntemleri ile standart
değerlerde, ETSI standartları ile CCIR'ın tavsiyeleri esas alınır.
Yürürlükten Kaldırılan Yönetmelik
Madde 45 - 28/3/1986 tarihli ve 86/10532 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
yürürlüğe konulan VHF ve UHF Bandları Kara Telsizleri Temel Standartları Hakkın-
da Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
Madde 46 - Bu YÖnetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 47 - Bu YÖnetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
* * * Not : Bu sayfadaki +- işaretleri aslında üst üste yazılıdır.