Przepisy dotyczące egzaminu krótkofalarskiego

Przepisy dotyczące egzaminu krótkofalarskiego

KOD Q

Po co to wszystko?

Kod Q i slang krótkofalarski (amatorski) powstały po to aby ułatwić życie Nam krótkofalowcom. Zarówno kod Q jak i slang amatorski wykorzystywane są głównie w łącznościach telegraficznych. Jednak duża liczba tych wyrażeń jest obecnie, powszechnie stosowana w łącznościach fonicznych jak i tych nawiązywanych drogą cyfrową-przy użyciu komputera. Zwroty te wywodzą się przeważnie z języka angielskiego i zastępują pojedyncze wyrazy a nawet całe zwroty.

o Dlaczego kod Q?

Nazwa Kod Q obowiązuje z tego powodu iż wszystkie trzyliterowe skróty zaczynają się od litery Q. Więc dlaczego Q a nie Z? Dlatego, że na całym świecie istnieje stosunkowo mało wyrazów zaczynających się od tej litery. Gdy nadajemy Q (ta-ta-ti-ta) korespondent od razu wie, że nadaję jeden ze skrótów.

 A co to jest slang?

Slang to nic innego jak niektóre wyrazy głownie pochodzenia angielskiego (zrozumiałe przez krótkofalowców z całego świata) oraz przeróżne modyfikacje, zrosty i zestawienia.

Kod Q	Znaczenie	Slang	Znaczenie
QRG	Częstotliwość	GA	Good afternoon- dobre popołudnie
QRH	Wahania częstotliwości	GE	Good evening- dobry wieczór
QRI	Jaki jest ton mojego nadawania/Zły ton	GN	dobranoc (powitanie w nocy)
QRL	Jestem zajęty/Praca zawodowa	GM	Dzień dobry (rano)
QRL?	Czy częstotliwość jest wolna	GB	Good bye- do widzenia/do usłyszenia
QRO	Duża moc	=	na telegrafii pomiędzy zdaniami
QRP	Mała moc	UR	Twój
QRS	Nadawaj wolniej	RST	Czytelność, siła sygn., ton -raport
QRQ	Nadawaj szybciej	DR	Drogi np. kolego
QRT	Kończę nadawanie	OM	Operator
QRU?	Czy masz coś dla mnie?	HW?	Jak mnie odebrałeś
QRU	Nie mam nic dla Ciebie	CQ	Wywołanie ogólne
QRZ	Kto mnie woła?	DE	Tu np. SP8YDB de SQ8KZ
QSO	Łączność radiowa	RPT	Powtórz (+ co)
QSY	Zmień częstotliwość-polecenie	RX	Odbiornik
QSW	Zmieniam częstotliwość-informacja	TX	Nadajnik
QSLL	Proponuję wymianę kart QSL	RTX	RX + TX
QRRR	Łączność w niebezpieczeństwie	PWR	Moc (np. My PWR is 1000 WATS)
QSV	Nadawaj sygnał wzorcowy (kilka razy "V")	ANT	Antena
QSZ	Powtórz każde słowo dwukrotnie	WX	Pogoda
QRX	Przerwa w nadawaniu (+cyfra - czas w min.)	TEMP	Temperatura
QTC	Mam dla Ciebie wiadomość	PSE	Proszę
QTR	Proszę o dokładny czas	VY	Dużo
QRB	Odległość między stacjami	73	Żegnam i pozdrawiam
QAZ	Burza, wyłączam radiostację	88	Całusy
QLZ	Jestem zbyt leniwy	55	Powodzenia w pracy technicznej
QTH	Miejsce zainstalowania radiostacji	99	Żegnam- niekulturalne
QSLN	Nie chcę wymienić kart QSL	ABT	Około
QRA	Miejsce zainstalowania radiostacji	SILENT KEY	Krótkofalowiec, który definitywnie zakończył nadawanie
QQQ	Przerywam łączność, wyjaśniam potem	BCI	Zakłócenia
		CFM	Potwierdzam
		FB	Wspaniały
		OUR	Twój
		SRI	Przepraszam
		TNX	Dziękuję
		MNI	Wiele
		HAM	Operator
		SKED	Łączność umówiona

Literowanie - gdzie ja o tym słyszałem???

Literowanie stosuje się przeważnie w łącznościach DX-owych z obcymi krajami oraz w warunkach bardzo słabej słyszalności. Polega ono na zastępowaniu każdej litery w wyrazie słowem dość popularnym w danym języku (np. w Polsce są to imiona). Poniżej znajduje się spis najczęściej używanych do literowania wyrazów w różnych językach, nie należy jednak trzymać się sztywno tej reguły ponieważ różne źródła podają różne wyrazy.

Litera
Litera	międzynarodowy	polski	angielski	rosyjski	niemiecki	hiszpański	włoski	francuski
A	Alfa	Adam	Abel	Anna	Amerika	Antenna	Antenna	Amerique
B	Bravo	Barbara	Boston	Boris	Berta	Bateria	Bologna	Boston
C	Charlie	Cezary	Canada	Centr	Cäsar	Canada	Calabria	Casablanca
D	Delta	Dawid	David	Dimitrij	Dora	Dinamarca	Danimarca	Dinamerque
E	Echo	Ewa	England	Jeliena	Emil	Europa	Europa	Europe
F	Foxtrott	Franciszek	Fox	Fiodor	Friedrich	Filamento	Firenze	François
G	Golf	Gustaw	Germany	Grigorij	Gustav	Granada	Granada	Genéve
H	Hotel	Halina	Henry	Hariton	Heinrich	Holanda	Honolulu	Honolulu
I	India	Irena	Italy	Iwan	Italien	Italia	Italia	Italie
J	Juliett	Józef	Japan	Iwan kratkij	Julius	Japon	i lungo	Japon
K	Kilo	Karol	Kentucky	Konstantin	Karl	Kilometro	Kappa	Kilowatt
L	Lima	Ludwik	London	Lieonid	Ludwig	Lámpara	Londra	Lima
M	Mike	Maria	Mexico	Marija	Marta	Mèxico	Milano	Madagascar
N	November	Natalia	Norway	Nikołaj	Norwegen	Nicaragua	Napoli	Norvége
O	Oscar	Olga	Ocean	Olga	Otto	Ontario	Ontario	Ontario
P	Papa	Paweł	Portugal	Pawieł	Paul	Portugal	Panama	Paris
Q	Quebec	Quebec	Quebec	Szczjuka	Quebec	Quito	Quito	Quebec
R	Romeo	Roman	Radio	Roman	Radio	Radio	Roma	Radio
S	Sierra	Stefan	Sugar	Siergirj	Siegfried	Santiago	Sorrento	Santiago
T	Tango	Tomasz	Texas	Tatiana	Texsas	Turquia	Torino	Texas
U	Uniform	Urszula	United	Uliana	Urlich	Universitá	Unione	Uniform
V	Victor	Victor	Victor	Żenija	Venezuela	Victoria	Venezia	Victoire
W	Whiskey	Wanda	Washington	Wasilij	Wilchelm	Washington	"V" doppio	double We
X	X-Ray	Ksantypa	X-Ray	Miachkij znak	Xantippe	Xylofon	Xylofon	Xantippe
Y	Yankee	Igrek	Yesterday	Igrek	Ypsilon	Yucatan	"i" greco	ygrec
Z	Zulu	Zygmunt	Zebra	Zinajda	Zeppelin	Zelanda	Zelandia	Zanzibar

BHP ogólne

Zmiany w organizmie ludzkim jakie powoduje przepływ prądu stałego i zmiennego.

1. Wydzielanie ciepła – prąd stały – cały przekrój tkanki

- prąd w.cz. – na powierzchni tkanki

- w skrajnych przypadkach zwęglenie tkanki

2. Rozkład elektrolityczny płynów ustrojowych – może doprowadzić do zatorów tętniczych

3. Skurcz mięśni, zatrzymanie akcji serca, zaburzenie pracy mózgu

Czynniki decydujące o porażeniu prądem elektrycznym

1. Wartość napięcia

2. Rezystancja człowieka

3. Stan emocjonalny

4. Rodzaj prądu

5. Wilgotność podłoża i powietrza

Wartość graniczną prądu samo uwolnienia.

15 mA

Graniczne wartości napięcia bezpiecznego

Dla warunków środowiskowych normalnych: prąd zmienny – 50 V, stały – 120 V

Dla warunków środowiskowych zaostrzonych: prąd zmienny – 25 V, stały – 60 V

/Przepisy eksploatacji urządzeń elektrycznych z 93r./

Napięcie dotykowe i jego wartość.

Napięcie dotykowe jest to napięcie występujące w warunkach normalnych lub mogące pojawić się w warunkach zakłóceniowych pomiędzy dwoma częściami jednocześnie dostępnymi, niezależnymi od obwodu elektrycznego. W warunkach normalnych nie powinno przekraczać napięcia bezpiecznego.

Zmiany w organizmie spowodowane przepływem prądu w.cz.

Przepływ prądu w.cz. spowoduje skutki cieplne w tkankach zewnętrznych /naskórek/. Ciepło to będzie promieniować coraz głębiej w organizm powodując w ostateczności stopniowe zwęglenie tkanki.

Środki ochrony przeciw porażeniowej.

1. Ochrona podstawowa – izolacja, osłony, umieszczenie w niedostępnym miejscu

2. Ochrona dodatkowa – zerowanie, uziemienie ochronne, sieć ochronna /połączenia wyrównawcze/, wyłączniki przeciw porażeniowe i różnicowo prądowe, separacja /trafo 1:1/, izolacja stanowiskowa.

Postępowanie w wypadku burzy.

1. Przerwać pracę radiostacji /QAZ/

2. Wyłączyć zasilanie

3. Uziemić antenę

Sposoby ograniczenia wpływu pola w.cz. na organizm.

1. Właściwe dopasowanie i zestrojenie nadajnika i toru antenowego

2. Umieszczenie anteny tak, aby promieniowała w przestrzeń, a nie w operatora

3. Unikanie elementów o długości 1/4l i wielokrotności

4. Usytuowanie kabla antenowego jak najdalej od operatora

5. Elektryczne uszczelnienie obudowy

6. Odfiltrowanie przewodów wchodzących i wychodzących z nadajnika.

Sposoby zabezpieczenia anteny radiostacji przed wyładowaniami atmosferycznymi.

1. Umieszczenie anteny w strefie bezpiecznej

2. Galwaniczne połączenie z ziemią

3. Stosować odgromniki

4. Właściwe uziemienie ochronne

Instalacje do których nie można podłączyć zacisku uziemiającego urządzenia elektrycznego.

1. C.O.

2. Gazowa

3. TVK, telefoniczna, itp.

4. Unikać do wodociągu ciepłej wody

Czynności jakie należy wykonać przed przystąpieniem do naprawy urządzenia elektrycznego zasilanego z sieci miejskiej.

1. Wyłączyć urządzenie

2. Odłączyć wtyczkę z gniazda sieciowego

3. Rozładować kondensatory

Postępowanie w przypadku wystąpienia pożaru urządzenia zasilanego z sieci elektrycznej 220V.

1. Odłączyć od napięcia

2. Przystąpić do gaszenia gaśnicą: śniegową, proszkową, kocem gaśniczym.

Czynniki powodujące wzrost zagrożenia pożarowego radiostacji.

1. Przeciążenie

2. Zasłonięcie otworów chłodzących i radiatorów

3. Uszkodzenie wentylatorów

4. Uszkodzenia izolacji

5. Zablokowanie nadawania

Środki zmniejszające wpływ pola w.cz. na środowisko.

1. Usunąć uszkodzenia linii antenowej

2. Umieścić anteny poza obszarem przebywania ludzi

3. Używać urządzeń ze szczelną elektrycznie obudową

4. Zlecić pomiary natężenia pola

Ochrona przeciwporażeniowa podstawową i dodatkową.

PODSTAWOWA – ma zabezpieczyć przed bezpośrednim dotknięciem części będących pod napięciem. Sposoby: izolacja robocza, osłony, umieszczenie urządzenia w niedostępnym miejscu.

DODATKOWA – sposoby: zerowanie, uziemienie ochronne, sieć ochronna, wyłączniki różnicowo – prądowe, separacja odbiorników /trafo 1:1/

Uziemienie i zerowanie.

ZEROWANIE – polega na połączeniu części przewodzących dostępnych z uziemionym przewodem uziemiającym PE, lub uziemiająco – ochronnym PEN, połączenie to spowoduje w warunkach zakłóceniowych samoczynne odłączenie zasilania

UZIEMIENIE ochronne – polega na połączeniu części metalowych dostępnych z uziomem. Cel:

1. Spowodować odłączenie zasilania

2. Nie dopuścić do powstania niebezpiecznego napięcia dotykowego.

SIEĆ OCHRONNA – polega na połączeniu części przewodzących dostępnych i obudów z uziemioną siecią wykonaną z przewodów ochronnych i połączeń wyrównawczych.

WYŁĄCZNIKI różnicowo – prądowe – muszą spowodować wyłączenie zasilania w warunkach wystąpienia nadmiernego prądu do ziemi.

Nowe określenia:

1. Część pod napięciem – część czynna

2. Przewód fazowy – przewód skrajny lub liniowy

3. Punkt zerowy – punkt neutralny

Części przewodzące dostępne i części obce.

Część przewodząca DOSTĘPNA – np. obudowa

Część przewodząca OBCA – część przewodząca, która nie jest częścią urządzenia elektrycznego, np. metalowy regał, stelaż biurka

Definicję przewodu neutralnego N, ochronnego PE i ochronno – neutralnego PEN

N – przewód roboczy wyprowadzony z neutralnego punktu sieciowego

PE – przewód stanowiący element zastosowanego środka ochrony p. porażeniowej, do którego przyłącza się części przewodzące dostępne i obce w celu objęcia ich ochroną p. porażeniową dodatkową.

PEN – jest to przewód spełniający jednocześnie funkcję przewodu ochronnego i roboczego.

Człowiek znajdujący się w polu elektro - magnetycznym absorbuje energię tego pola.

Efekty doraźne przebywania w polu w.cz.:

- Wydzielanie ciepła w tkankach organizmu
- Obniżenie ciśnienia
- Uczucie znużenia
- Zaburzenia widzenia

Skutki długotrwałe przebywania w polu w.cz.:

- Niekorzystna zmiana składu krwi
- Obniżenie potencji
- Trwałe uszkodzenie wzroku i słuchu

 Pochodzenie pola w.cz.:

- Od anten radiostacji
- Od źle dopasowanej instalacji zasilającej anteny
- Z nieszczelnych elektrycznie nadajników
- Promieniowanie wtórne z przedmiotów otoczenia

 Sposoby zmniejszania pola w.cz.

Poprzez :
- Właściwe umieszczenie i ukształtowanie charakterystyk anten oraz usytuowanie feederów (przewodów)
- Dobre dopasowanie instalacji
- Elektrycznie szczelne obudowy nadajnika, filtrowanie przewodów wchodzących i wychodzących z nadajnika

W zależności od natężenia pola i częstotliwości wokół źródła promienników można wyróżnić cztery strefy:

1) Strefę niebezpieczną, w której zabronione jest przebywanie
2) Strefę zagrożenia, w której dopuszczalny czas przebywania zależy od natężenia pola.
3) Strefę pośrednią, w której można przebywać nie więcej niż 8 godzin.
4) Strefę bezpieczną, w której można przebywać bez ograniczeń.

Wartości graniczne natężenia pola w poszczególnych strefach.

Częstotliwość:	0,1 -10 MHz	10 - 300MHz
Strefy:	V/m	V/m
Niebezpieczna	pow. 1000	300
Zagrożenia	70 - 1000	20 - 300
Pośrednia	20 - 70	7 do 20
Bezpieczna	poniżej 20	poniżej 7
Dop. Czas w zagrożenia	T=560/nat.pola	T=3200/(nat. Pola)²

Oznakowanie stref

Niebezpieczna

Pośrednia

Źródło promieniowania

Zagrożenia

Bezpieczna

Ochrona środowiska:

Dopuszczalne poziomy określone przepisami o ochronie środowiska /Rozp. Min. Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dn. 11 sierpnia 1998, Dz. U. Nr 107 /

Częstotliwość	Poziom
0,1 - 10 MHz	20 V/m
10 - 300MHz	7 V/m
300 MHz - 300 GHz	0,1 W/m2

Ochrona przeciw pożarowa

· Skutki porażania prądem:

w.cz. - oparzenia naskórka
50 Hz - m.in.: skurcze mięśni

· Wartości napięcia bezpiecznego:

	Środowisko 1	Środowisko 2
Rezystancja Ciała	> 1k	< 1k
Prąd zmienny	50 V	25 V
Prąd stały	120 V	60 V

· Ochrona przeciwporażeniowa dzieli się na:

1) ochronę podstawową - izolacja robocza
2) ochronę dodatkową :
- zerowanie, uziemienie, sieć ochronna
- wyłączniki różnicowo - prądawe
- separacja odbiorników
- izolacja stanowiskowa + ochronna

· Oznaczenia przewodów sieci zasilającej 50 Hz:

Zero ochronne + robocze = PEN

Przepisy ogólne

Co to jest znak wywoławczy?

Znak wywoławczy jest indywidualnym identyfikatorem każdej radiostacji. Na jego podstawie od razu możemy określić w przybliżeniu skąd dana stacja pochodzi. Znak wywoławczy składa się zawsze z trzech części: prefiksu oznaczającego kraj, numeru okręgu oraz sufiksu będącego indywidualnym określeniem danej radiostacji. Prefiks może się składać z jednej litery, dwóch liter, litery i cyfry oraz z dwóch liter i cyfry. Numer okręgu jest to jedna cyfra od 0 do 9(cyfra zero dla stacji okolicznościowych) określająca numer okręgu (każdy kraj jest dodatkowo podzielony na 9 okręgów). Sufiks składa się wyłącznie z liter, może być zbudowany z 1,2 lub 3 liter

SQ 8 KZ

prefiks okręg sufiks

Polska i 9 okręgów.

Mapa przedstawia 9 okręgów, na które podzielona jest Polska

1. Szczecin, Koszalin, Słupsk
2. Gdańsk, Elbląg, Bydgoszcz, Toruń
3. Gorzów Wlkp., Piła, Zielona Góra, Poznań, Leszno, Kalisz, Konin
4. Olsztyn, Suwałki, Białystok, Łomża
5. Warszawa, Siedlce, Płock, Ciechanów, Ostrołęka
6. Jelenia Góra, Legnica, Wrocław, Wałbrzych, Opole
7. Łódź, Sieradz, Piotrków Tryb., Radom, Kielce, Tarnobrzeg
8. Lublin, Biała Podlaska, Chełm, Zamość, Rzeszów, Przemyśl, Krosno
9. Częstochowa, Katowice, Kraków, Bielsko Biała, Tarnów, Nowy Sącz.

Mapa Polski z podzialem na okręgi

B - woj. lubuskie	C - woj. łódzkie	D - woj. dolnośląskie	F - woj. pomorskie
G - woj. śląskie	J - woj. warmińsko- mazurskie	K - woj. podkarpackie	L - woj. lubelskie
M - woj. małopolskie	O - woj. podlaskie	P - woj. kujawsko-pom.	R - woj. mazowieckie
S - woj. świętokrzyskie	U - woj. opolskie	W - woj. wielkopolskie	Z - woj. zachopdnio-pom.

·                 Kto może uzyskać zezwolenie na zakładanie i używanie radiostacji amatorskiej?

-Osoba, która ukończyła 12 rok życia i posiada świadectwo operatora. Świadectwo operatora egzamin przed

Państwową Komisją Egzaminacyjną.

Wymogi określone są przez Rozporządzenie Ministra Łączności i obejmują:

-wiadomości techniczne

-przepisy + umiejętność pracy na radiostacji

-BHP w instalowaniu i używaniu radiostacji

-Klub radioamatorski

·                 Do czego uprawnia zezwolenie na zakładanie i używanie radiostacji amatorskiej?

Do założenia i używania radiostacji o parametrach określonych w zezwoleniu lub załączniku do zezwolenia.

·                 Informacje zawarte w zezwoleniu na zakładanie i używanie radiostacji amatorskiej.

1. Kto wydał

2. Komu wydano

3. Nr zezwolenia

4. Kategoria zezwolenia

5. Okres ważności

6. Znak wywoławczy

7. Adres zainstalowania

8. Adres zamieszkania operatora

9. Moc wyjściową nadajnika

Rozszerzone dane mogą być zamieszczone w załączniku i są to:

1. Zakres częstotliwości

2. Dopuszczalne emisje

3. Możliwości używania poza stałym miejscem zamieszkania

4. Inne parametry radiostacji

·                 Zawartość zezwolenia klubowego.

Na zezwoleniu klubowym dodatkowo określa się osoby pełniące funkcję kierownika radiostacji i operatora

odpowiedzialnego /dwóch , wyjątkowo jeden/

·                 Do czego używa się zezwolenia na zakładanie i używanie radiostacji amatorskiej? Do czego nie wolno używać?

Zezwolenia używa się do prób obserwacji i badań krótkofalarskich, poprzez rozmowy z innymi radioamatorami.

Nie wolno używać do:

Prowadzenia działalności zarobkowej

Rozmów na tematy poufne

Mówienia sprawach tajnych, poufnych itp.

·                 Definicja służby radiowej.

wg Ustawy o Łączności:

Służba radiowa to dokonywanie za pomocą fal radiowych nadawania, transmisji i odbioru informacji służących do

wypełnienia zadań określonych dla danej służby w międzynarodowym prawie, którego sygnatariuszem jest R.P.

(służba samo ćwiczebna łączności i badań technicznych)

Zabronione jest:

1) Nadawanie niepotrzebne

2) Zbytek sygnałów i korespondencji

3) Nadawanie sygnałów bez podania znaku wywoławczego

4) Nadawanie z za dużą mocą

5) Przejmowanie wiadomości nie przeznaczonych dla nas

·                Zajęcia Państwowej Agencji Radiokomunikacyjnej?

Par jest organem Ministra Łączności

-wydaje i cofa zezwolenia

-wykonuje kontrolę tego, co jest zawarte w zezwoleniu

·                 Przypadki w których zezwolenie zostaje cofnięte.

-uporczywe uchylanie się od opłat

-nie wykonanie decyzji adm. PAR

-używanie zezwolenia nie zgodnie z przeznaczeniem

/art.26 Ustawy o Łączności/

Rodzaje świadectw i kategorie zezwoleń.

Uwaga - co do świadectw oraz wymagań przy ich zdaniu zaszły zmiany (korzystne ;-) ) - czytaj Komunikat ZG PZK

Świadectwa:

Klasy A - należy wykazać się znajomością : spraw technicznych, BHP, przepisów radiokomunikacyjnych w zakresie KF i UKF

oraz umiejętnością nadawania i odbioru alfabetu Morse'a z prędkością 12 grup na minutę.
Klasy B - analogicznie jak klasy A, tylko dotyczące UKF i bez znajomości Morse'a
Klasy C - KF i UKF w ograniczonym zakresie, nadawanie i odbiór alfabetu Morse'a w tempie 5 grup na minutę
Klasy D - jak kategoria B tylko w ograniczonym zakresie.

Zezwolenia indywidualne:

Kategorii 1 - min. 15 lat świadectwo klasy A [ 15 W do 18 roku życia, 50 W po ukończeniu 18 r.ż., 150 W po min. roku wg decyzji PAR,
500 W po min. kilku latach oraz wiarygodnych informacjach o wysokich umiejętnościach operatorskich]
Kategorii 2 - min. 15 lat świadectwo klasy B [ pierwsze zezwolenie 15 W niezależnie od wieku, po roku 50 W ]
Kategorii 3 - min 15 lat świadectwo klasy C [15 W]
Kategorii 4 - min 12 lat świadectwo klasy D[15 W]

PS. Jeśli się coś zmieniło to dajcie znać [email protected]

Utrata ważności świadectwa.

W przypadku:
1. Zmiany nazwiska, adresu
2. W wyniku decyzji z art. 26 Ust. o łączności

System prefiksów i sufiksów w Polsce.

SP - Oznacza Polskę
SQ - Oznacza Polskę

SR - stacje bezobsługowe

SN - stacje okolicznościowe
3Z - stacje okolicznościowe
HF - stacje okolicznościowe

K, P, Z, Y - początek sufiksów klubowych

YL - dla dziewczyn

Dodatkowe elementy:

- W przypadku nadawania z miejsca rożnego od miejsca zamieszkania (ale z radiostacji stacjonarnej) używamy znaku łamanego przez nr. okręgu np. SQ8KZ/8
- W przypadku używania urządzeń przenośnych na terenie własnego okręgu używamy znaku łamanego przez p, np. SQ8VJ/p
- Używając radiostacji zainstalowanej w samochodzie lub na łodziach pływających w obrębie wód śródlądowych np. SQ8MFI/m
- Używając radiostacji w innych okręgach znak łamany jest przez numer okręgu np. SP8YDB/5
- Używając radiostacji na statku powietrznym np. SQ8KZ/am
- Używając radiostacji na jednostce pływającej poza wodami terytorialnymi SQ8KZ/mm
MM i AM - konieczne dodatkowe zezwolenie PAR.
Jeżeli zamierzamy używać radiostacji dłużej niż 1 miesiąc w miejscu innym niż na zezwoleniu należy powiadomić PAR.

Raporty

R - signal readability - określa czytelność sygnałów

1 - nieczytelne
2 - mało czytelne, rozróżnia się pojedyncze słowa
3 - czytelne, ale z trudnościami
4 - dobrze czytelne
5 - bardzo dobrze czytelne

S - signal strenght - określa siłę sygnałów

1 - sygnał bardzo słaby, niewyraźny, zaledwie odbieralny
2 - sygnał bardzo słaby
3 - słaby sygnał
4 - umiarkowany sygnał
5 - dość dobry sygnał
6 - dobry sygnał
7 - umiarkowanie silny sygnał
8 -silny sygnał
9 - wyjątkowo silny sygnał

T - tone - określa jakość tonu / CW /

1 - bardzo chrapliwy
2 - chrapliwy ton prądu zmiennego, bez śladów muzykalności
3 - chrapliwy, niski ton prądu zmiennego, lekko muzykalny
4 - nieco chrapliwy ton prądu zmiennego
5 - ton dzwięczny, modulowany składową zmienną
6 - ton modulowany, lekko świszczący
7 - ton prawie czysty, lekko świszczący
8 - ton czysty, ze śladami przydzwięku
9 - najczystszy dźwięczny ton
Dodatkowo po raporcie RST dodaje się literę:
X - bardzo czysty sygnał o charakterystycznej dźwięczności oscylatora XTAL
C - sygnał zmieniający się w takt kluczowania "ćwierkający" tzw. Chrip

Prefiksy niektórych krajów sąsiednich:

Kraj	Prefiks
Germany	Y2 DL
Czech	OK.
Slovakia	OM
Austria	OE
Hungary	HA
Romania	YO
Moldavia	UO
Ukraine	UB
Latvia	UQ, YL
Estonia	UR, ES
Kazachstan	UL
Byelorussia	UC, EU
Sweden	SM
Lithuania	UP, LY
Russia	UA
Luxemburg	LX
Belgium	ON
Netherlands	PA
France	F

Zasady pracy w zawodach KF i UKF

Większość zawodów polega na nawiązaniu maksymalnej liczby łączności w określonym czasie. Należy przestrzegać regulaminu zawodów i przepisów ogólnych dotyczących radioamatorów. Regulamin zawodów nie może być sprzeczny z przepisami obowiązującymi radioamatorów. Należy przestrzegać pracy w wyznaczonych wycinkach pasm.

Treść przykładowej łączności

1. Zapytanie o wolną częstotliwość - QRL?
2. Wywołanie ogólne - CQ
3. Zgłoszenie korespondenta - SQ8VJ tu SQ8KZ zgłasza się i słucha
4. SQ8KZ tu SQ8VJ dzień dobry, dziękuję za zgołoszenie
5. Raport dla Ciebie 59(9)
6. QTH Lublin
7. Imię Wojtek
8. Jak mnie odebrałeś? SQ8KZ tu SQ8VJ
9. SQ8VJ tu SQ8KZ odebrałem wszystko..............................
10. Informacja o karcie QSL
11. Podziękowanie za łączność, pozdrowienia, pożegnanie: SQ8KZ tu SQ8VJ dziękuję za łączność, pozdrowienia, 73, tu SQ8VJ kończy.

Podstawowe informacje jakie powinna zawierać karta QSL

Kto, z kim kiedy /data+godzina/, pasmo, raport, emisja
Cmf 2 way SSB QSO - potwierdzenie dwustronnej łączności.
Informacje techniczne, adres, nr biura PZK,
Pse/Tnx QSL.

Informacje, które powinien zawierać dziennik stacji.

1. Data, godzina
2. Znak
3. Raport n/o
4. QTH, imię
5. QSL o/w

Dane niezbędne w łączności amatorskiej.

Znaki korespondentów, raporty, QTH, imię, do zapisania data i godzina

HAM SPIRIT

Jest to zespół "niepisanych" zasad przestrzeganych dobrowolnie przez krótkofalowców. Dotyczy wzajemnej pomocy, uprzejmości i koleżeńskości.

Wiedza techniczna

Wzory na wypadkową wartość przy połączeniu szeregowym i równoległym rezystancji, pojemności i indukcyjności.

	Równoległe	Szeregowe
R	( R₁*R₂)/( R₁+R₂)	R₁+R₂
C	C₁+C₂	( C₁*C₂)/( C₁+C₂)
L	( L₁*L₂)/( L₁+L₂)	L₁+L₂

UWAGA! Wcześniej w tabeli był błąd. Dane są już poprawione dzięki koledze: Łukaszowi SQ9AOJ

Elementy składowe anteny YAGI.

Reflektor(y), wibrator, direktory

Schemat blokowy nadajnika UKF FM.
Zależność między długością fali a częstotliwością.

= 300/f [MHz]

Cel stosowania filtrów antenowych w urządzeniach nadawczych.

1. Wyeliminowanie produktów niepożądanych nadajnika
2. Dopasowanie nadajnika do toru antenowego

Trzy postacie prawa Ohma.

I = U/R, R = U/I, U = RI

Jednostka podstawowa i pochodne pojemności.

Farad (F), pF (-12), nF (-9)

Trzy wzory na moc elektryczną.

P = UI, P = I²R, P = U²/R

Jednostka podstawowa i pochodna częstotliwości.

Hz, MHz, GHz

Podstawowe rodzaje diod. Zastosowanie.

1. Prostownicza - układy zasilające
2. Detekcyjna - demodulatory
3. Stabilizująca /Zenera/- stabilizatory
4. Pojemnościowe - generatory, obwody rezonansowe LC
5. Przełączające
6. LED + fotodiody
7. Tunelowe
8. Shottk'ego - mieszacze

Orientacyjne długości fal dla amatorskich zakresów częstotliwości.

Częstotliwość	Długość fali
MHz	m
1,8	160
3,5	80
7	40
10	30
14	20
18	17
21	15
24	12
28	10
145	2
430	70 cm
250 GHz	1,2 mm

Typy dipoli oraz ich impedancję

Dipol półfalowy - pętlowy 300 W, prosty 75 W

Podstawowe typy anten

1. Dipol
2. YAGI
3. Ramowa
4. GP
5. Kolinearna
6. LW

Modulacja AM i FM ?

AM - modulacja amplitudy {głębokość modulacji}
FM - modulacja częstotliwości {dewiacja częstotliwości}

Różnica w częstotliwości nadawania i odbioru w przemiennikach UKF ?

600 kHz

Emisja SSB i jej zalety.

1. Lepsze wykorzystanie nadajnika - cała moc na wstęgę-nośnik informacji
2. Korzystniejsze warunki odbioru - stosunek sygnał/szum lepszy o ponad 6 dB
3. Brak gwizdów interferencyjnych

Schemat blokowy odbiornika superheterodynowego

Zaleta: duża czułość. Wada: odbiór częstotliwości lustrzanych.

Schemat blokowy odbiornika z dwoma częstotliwościami p.cz.

Duża selektywność i wyeliminowanie niepożądanych produktów mieszania

Współczynnik fali stojącej ?

Wartość SWR - u mówi o dopasowaniu nadajnika do linii antenowej, zawiera się między 1 a nieskończonością.

SWR =(Ppad + Podb.) / (Ppad. - Podb.)

Propagację fal radiowych w paśmie 2m

1. Za pomocą fali przyziemnej (W każdym przypadku fala bezpośrednia i odbita)

2. Rozproszenie troposferyczne (kilkanaście km)

Rozproszenie spowodowane jest różnicą gęstości między warstwą nad i pod troposferą.

2a. Dukty troposferyczne

3. Sporadyczna warstwa E /jonosfera/

4. Odbicia od śladów meteorytów -MS-
Po przelocie meteorytów pozostają zjonizowane obłoki odbijające fale radiowe.

5. Łączności satelitarne

Rodzaje linii zasilających.

1. Koncentryczna (50 i 75 )
2. Symetryczna (250 - 300 , "drabinka" - 600 )

Definicja selektywności odbiornika.

Selektywność odbiornika to zdolność wyodrębnienia sygnału o danej częstotliwości.

Podstawowe parametry odbiornika radiokomunikacyjnego

1. Czułość - zdolność odbioru słabych sygnałów
2. Selektywność - patrz wyżej
3. Odporność na sygnały niepożądane - jak silne mogą być sygnały poza pasmem, nie zakłócające jego normalnej pracy.
4. Stabilność częstotliwości

ANTENY

Teoria

Antena jest b. ważnym elementem na drodze fal elektromagnetycznych. W zależności jaką pełni funkcję w danej chwili, przekształca ona energię w.cz. na falę elektromagnetyczną (nadawanie) lub przekształca falę elektromagnetyczną w energię w.cz. (odbiór). Dodatkowymi elementami systemu antenowego są: linia zasilająca antenę, układy dopasowujące i układy pomocnicze (maszty, uziemienie, odciągi). W zależności od konstrukcji, anteny mogą mieć różne kształty i wymiary lecz wymiary te są zależne od częstotliwości (a co za tym idzie dlugości fali) na jakiej pracować będzie antena. Dlugość anteny jest wielokrotnością długości fali.

Y = C/f
Y - długość fali [m],
C - prędkość światła (3x10⁸ m/s),
f - częstotliwość [Hz].

Linia zasilająca ma za zadanie doprowadzenie do części promieniującej anteny energię w.cz (wielkiej częstotliwości) z możliwie najmniejszymi stratami. W praktyce najczęściej sosowane są linie współosiowe o impedancji 50 ohm lub 75 ohm płaskie linie dwuprzewodowe symetryczne o impedancji 300 ohm (200... 600). Jednym z ważniejszych parametrów linii zasilającej jest jej impedancja charakterystyczna, zwana opornością falową Zo. Jest to stosunek napięcia do prądu biegnącej przez linię fali. Po zamknięciu linii na końcu rezystancją R = Zo w linii wystąpi tylko fala bieżąca, czyli cała energia przesłana przez linię zostanie wydzielona na rezystancji. W przypadku, kiedy impedancja charakterystyczna linii jest różna od R, w linii wystąpi fala stojąca, zaś część energii zostanie odbita od anteny. Im większe będzie niedopasowanie, tym większa fala stojąca wystąpi w linii i tym większy będzie współczynnik odbicia. Współczynnik fali stojącej (WFS) jest większy od 1 i jest równy stosunkowi obu impedancji:

WFS = Zo/Z lub WFS = Z/Zo

Współczynnik fali stojącej można określić przy pomocy specjalnego miernika, zwanego reflektometrem.
Im WFS jest większy, tym większa jest moc odbita wracająca do nadajnika przekształcona zazwyczaj w energię cieplną. W wyniku tego zjawiska może dojść do uszkodzenia tranzystorów nadawczych oraz pojawić się mogą interferencje zakłócające odbiór telewizyjny i radiowy.
Przyczynami niedopasowania wywołującego zbyt duży WFS mogą być:
- wadliwe połączenie przewodu antenowego z masą lub z wtykiem,
- niewłaściwa impedancja przewodu antenowego,
- nieprawidłowo wykonany promiennik (zbyt długi lub zbyt krótki),
- niedopasowanie fidera do anteny.
Drugim ważnym parametrem linii zasilającej jest tak zwany współczynnik skrócenia, który określa długość fali w dielektryku (k). Dla kabla współosiowego z pełną izolacją k=0.66 zaś z izolacją spienioną k=0.9...0,85. Znajomość tego współczynnika jest potrzebna przy budowie transformatorów i symetryzatorów antenowych.

do góry

Podział anten

Anteny można podzielić wg różnych kryteriów.
1. Pod względem charakterystyki promieniowania:
- dookólne - posiada w płaszczyźnie poziomej dookólną charakterystykę promieniowania. Najprostsza ćwierćfalowa antena GP (Ground Plane) składa się z promiennika oraz z kilku przeciwwag stanowiących sztuczną płaszczyznę ziemi. W celu dopasowania do kabla o typowej impedancji 50 ohm przeciwwagi odgina się do dołu pod kątem 135°.
- kierunkowe - energia promieniowania skupiona jest w jednym kierunku. Anteny kierunkowe to najczęściej anteny kilkuelementowe np. Yagi, Delta, QQ. Składają się one z elementu promieniującego (radiatora), elementu odbijającego (reflektora) i elementów skupiających (direktorów).
2. Pod względem przeznaczenia:
- stacjonarne,
- przewoźne,
- przenośne - portable.
3. Pod względem konstrukcji:
- drutowe,
- rurkowe.

do góry

Podstawowe parametry

Do podstawowych parametrów charakteryzujących antenę możemy zaliczyć: częstotliwość rezonansową (f_rez), impedancję wejściową i rezystancję promieniowania (R), zysk energetyczny (G), współczynnik fali stojącej (WFS), tlumienie wsteczne (dla anten kierunkowych), szerokość pasma.
1. Częstotliwość rezonansowa.
Antena jest otwartym obwodem rezonansowym, w którym pojemność i indukcyjność zastąpiona jest przewodnikiem. Długość przewodnika jest równoważnikiem pojemnościowo-indukcyjnym obwodu w rezonansie i uzależniona jest od długości fali dla której ma być wykonany. Antena ma własną częstotliwość rezonansową, ale skutecznie pracuje w pewnym przedziale częstotliwości. Przedział ten zależy głównie od konstrukcji anteny i może wynosić kilka do kilkaset kHz na pasmach KF oraz kilka MHz na UKF.
2. Zysk energetyczny.
Zysk energetyczny G anteny jest wartością względną, zależną od punktu odniesienia. Jest to logarytmiczny stosunek natężenia pola zaindukowanego Eb lub mocy Pb w antenie badanej do anteny wzorcowej Ew, Pw.

G [dB] = 20 log Eb/Ew = 10 log Pb/Pw

Zysk energetyczny może być określany w stosunku do dwóch rodzajów anten wzorcowych, którymi mogą być antena izotropowa (hipotetyczna antena ćwierćfalowa promieniująca jednakowo we wszystkich kierunkach) - dBi, bądź dipol półfalowy - dBd. Różnica pomiędzy nimi wynosi 2,14 dB czyli G = 3,5 dBd = 5,64 dBi.
3. Impedancja wejściowa i rezystancja promieniowania.
Przy dopasowywaniu anteny do lini zasilającej i nadajnika impedancja wejściowa anteny ma duże znaczenie. Najczęściej spotykane są wejścia 50 ohm i 75 ohm. Należy zwrócić uwagę na to, aby antena, linia zasilająca i wyjście nadajnika miały tą samą impedancję. Jeżeli tak nie jest należy zastosować układy dopasowujące (baluny, skrzynki antenowe).