maart 2001
 Home
 Oude rubrieken
 Digital
 Links
Picture
Picture

Een druk maandje geweest. Van alles gedaan, behalve op de banden luisteren. De keren dat ik wel even tijd had, viel het me op dat de condities vrij redelijk waren. Verder komen er ook reacties op de rubriek binnen via E-mail. Voor mij leuk om te lezen. Zo merk ik dat PA-Nieuws in ieder geval gelezen wordt. Vragen en/of opmerkingen zijn altijd welkom. Ik zal proberen zoveel mogelijk rekening te houden met de ontvangen reacties.

 SSTV

Met alle verschillende modes die met de computer en geluidskaart zijn te ontcijferen, zijn we deze maand aanbeland bij een al wat langer bestaande vorm van gegevensoverdracht: SSTV. Deze mode wordt veel gebruikt op HF en 2m, zodat het ook te ontvangen is met een simpele scanner. De aantrekkingskracht van SSTV is om een afbeelding letterlijk lijntje voor lijntje op het scherm te zien verschijnen. Het kan even duren, maar het is vaak de moeite waard. Er staan hier al vele afbeeldingen van alle mogelijke en soms onmogelijke uithoeken van de wereld op de harde schijf.

Een probleem dat je tegenkomt bij de ontvangst van SSTV signalen kan zijn dat je niet weet in welke SSTV-mode er uitgezonden wordt. Als je wat langer luistert naar deze signalen dan hoor je het verschil meestal wel, maar voor een beginnend luisteramateur kan het nogal eens verwarrend zijn. Ga er in principe van uit dat Europese amateurs in de mode Martin 1 uitzenden, Amerikaanse en Japanse amateurs zullen vaak gebruik maken van Scottie. Overigens beschikken de meeste programma’s voor SSTV over een optie om zelf uit te zoeken welke mode er gebruikt wordt.

Er zijn verschillende programma’s te vinden op het internet die het mogelijk maken om de uitgezonden afbeeldingen op het scherm zichtbaar te maken. Er zit echter wel een klein addertje onder het gras: voor de meeste programma’s voor SSTV moet betaald worden om enkele beperkingen op te heffen.

We beginnen met een grote jongen: Chromapix. Een mooi programma, maar als je het wilt downloaden kost dat aardig wat tijd. De nieuwste versie is 1.5.8 en is ruim 11 MB groot. Het beschikt over de mogelijkheid om alle mogelijke en onmogelijke SSTV modes mee te schrijven. Ik ben nog geen programma tegen gekomen dat zoveel verschillende modes ondersteunt. ChromaPix is een commercieel product en kost $120. Als je het programma niet registreerd, dan werkt het een half uur en sluit dan automatisch af. Je zult het dan weer opnieuw moeten opstarten. Verder zijn er, voor zover je het alleen gebruikt als luisteramateur, geen beperkingen. Voor meer informatie en het programma zelf kun je kijken op http://www.siliconpixels.com/ .

Een ander programma dat veel gebruikt wordt is Mscan. Ook dit programma is een commercieel product waar je dus voor moet betalen.  De omvang van dit programma valt mee: ‘slechts’ 1,8 MB. Het heeft niet zoveel verschillende SSTV-modes tot zijn beschikking als ChromaPix, maar de meest gebruikte zijn aanwezig. Kosten zijn fl 95,-- en is te downloaden via http://mscan.com . De niet geregistreerde versie heeft als beperking dat je ontvangen plaatjes alleen als bmp bestand kunt wegschrijven en dat er bij het opstarten steeds een schermpje voor het invoeren van de registratiecode zichtbaar is.

Een nieuw programma is MM-SSTV en is van dezelfde maker als MM-TTY. Dit programma is nog volop in ontwikkeling en er verschijnen bijna wekelijks updates van. Het voordeel is dat dit programma niets kost. De laatste versie is 0.11 en is ongeveer 600 kB groot. De meest voorkomende modes worden ondersteunt. Nadeel is dat het programma nog in ontwikkeling is en dat er dus nog fouten en onvolkomenheden in kunnen zitten.

Deze lijst is verre van volledig, maar mijn ruimte is helaas beperkt. Met een beetje zoeken op het internet zul je nog veel meer programma’s voor SSTV aantreffen. Bovengenoemde programma’s worden echter veel gebruikt en er zijn weinig problemen mee te verwachten. Om mee te kijken met SSTV zijn alle genoemde programma’s prima geschikt. Allemaal schrijven ze automatisch mee en zijn ze in staat om zelf de juiste mode te selecteren. Om een keuze te maken zul je zelf moeten bepalen wat je precies wilt, hoeveel geld je wilt uitgeven aan een programma en welk programma je het beste ligt.

 Ok, er staat een programma op de computer, de geluidskaart is aangesloten op de ontvanger (gebruik de line-in aansluiting  van de geluidskaart!) en je kunt nu op zoek gaan naar een SSTV signaal. Bekende en zeer drukke frequenties zijn rond de 3.730 MHz, 14.230 Mhz, 21.340 MHz en 28.680 MHz. Let er op dat amateurs op de banden beneden de 10 MHz in LSB uitzenden en op de hogere banden gebruik maken van USB. Op 2m zijn vaak signalen te horen rond de 144.500 MHz (FM) en in het noorden van het land zijn vaak N-amateurs te horen op 145.225 MHz.

 Afstemmen op een SSTV signaal is over het algemeen vrij eenvoudig. Zorg dat je het programma op automatische ontvangst hebt staan. Een SSTV programma beschikt over een afstemdisplay met drie lijnen. Als je juist hebt afgestemd verschijnt er een signaal tussen de twee rechterlijnen (dit zijn de signalen van de afbeelding) en een puls op de linkerlijn (dit is de synchronisatiepuls).  Staat dit goed, dan zal het programma vanzelf beginnen met meeschrijven.

Bij de ontvangst van het eerste plaatje zal het waarschijnlijk goed mis gaan. Op de een of andere manier verschijnt het scheef op het scherm. Niet schrikken, er is niets mis met de apparatuur. Het programma moet nog ingesteld worden op de computer en de geluidskaart (calibreren). Helaas gebruikt ieder programma daar een eigen methode voor en is het juist calibreren een kwestie van het lezen van de gebruiksaanwijzing. Eenmaal ingesteld zal iedere volgende afbeelding recht op het scherm verschijnen. Voor het instellen heb je echter een afbeelding nodig die goed is uitgezonden (ook de zendamateur moet zijn of haar programma goed hebben ingesteld) en het liefst met zo min mogelijk storing. De beste mogelijkheid hiervoor is om een afbeelding via de 2m binnen te halen. Deze zijn over het algemeen ruisvrij en worden niet gestoord door een ander station.

 Klein maar fijn.

Komt dit ook zo bekend voor? Eigenlijk wil je naar een bepaalde uitzending luisteren, maar je moet weg….. Met de scanner zoeken naar nieuwe kanalen, maar er niet de hele tijd bij kunnen zijn om te horen wat er op een onbekende frequentie gebeurt. Nu kun je natuurlijk gebruik maken van een band- of cassetterecorder, maar er is nog een andere mogelijkheid. Met het programma VoxRecorder van IZ8BLY is het mogelijk om de uitzending via de geluidskaart op te nemen op de harddisk van de computer. De maximale lengte van de opname is afhankelijk van de vrije ruimte op de schijf. Als er niet gesproken wordt, dan wordt er ook niets opgenomen en dat scheelt  opslagruimte. Het programma is klein, zo’n 365 kB, en gratis. Je kunt het downloaden via http://ninopo.freeweb.org/ .

Antarctica (Tineke, PA3TLX)

De naam Antarctica is een samenstelling van de woorden anti=tegen en Arktos= (Grote) Beer, het noorden. Dus letterlijk vertaald is de naam van het zuidpoolcontinent: tegenover het Noorden gelegen streken. Hier verstaat men ook de omringende eilanden en zeeën onder.

Vele landen maken aanspraak op delen van het Zuidpoolgebied (verschillende staten hebben afspraken met elkaar gemaakt, waardoor een indeling is ontstaan in het Antarctisch Territorium), doch er bestaan afspraken die voorzien in een uitsluitend vreedzaam gebruik van het gebied. Op het gebied van wetenschapppelijk onderzoek zal internationaal worden samengewerkt. Diverse landen hebben stations voor wetenschappelijk onderzoek in het Zuidpoolgebied. Op 1 december 1959 werd een verdrag afgesloten door: Argentinië (VP8); Chili (CE9); België; Frankrijk (FT8Y); Nieuw-Zeeland (ZL5/CE9); Noorwegen (3Yo); Zuid Afrika (ZS7,8); Sovjet Unie (EM1, R1A..); USA (KC4) en Vereningd Koninkrijk (VP8). Op 23 juni 1961 werden: Polen (HFo); Tsjechoslowakije, Denemarken en Nederland aan dit verdrag toegevoegd. Dan zijn er ook nog een paar landen die niet in dit verdrag genoemd zijn, maar toch ergens op een stukje (ei)land in het Antarctisch gebied aanspraak maken: Australië (VKo) (Maquarie en Heard isl); Japan (8J1).

 Er zijn poolbases die permanent bewoond worden, bijvoorbeeld de Falkland Isl (VP8). En er zijn bases waar iemand voor een bepaalde periode wordt gestationeerd (VKoMM wordt door een niet-amateur afgelost). Ook zijn er (onbewoonde) eilanden waar geen poolbasis is. Naar deze eilanden wordt af en toe een DX-peditie georganiseerd, bijvoorbeeld: Peter 1th (3Yo); Heard Isl. (VKoIR) e.a.

 CE9 en KC4 (de prefixen die bij Antarctica horen) heb ik op de banden nog niet gehoord. Wel VKo (2x); 3Yo (2x); 8J1RL; HFo; VP8; EM1; R1A en ZS8.

[Home] [Oude rubrieken] [Digital] [Links]