VEENENDAAL       

 
                                                                                      
                                                        "Veenendaal" ligt in het centrum van Holland.

 

Pas in 1795 werd Veenendaal een zelfstandige gemeente. Vrij laat dus. Toch was het in de eeuwen daarvoor al een bedrijvige plaats. In 1473 had bisschop David van Bourgondi� de opdracht gegeven, een kanaal te graven. Dat kanaal was de aan- en afvoerroute voor de handel in turf, toen de belangrijkste bronnen van inkomsten en tevens de basis voor het ontstaan en de verdere ontwikkeling van Veenendaal.                   
 
 
 Waar komt de naam Veenendaal vandaan ?
De naam Venendael verschijnt voor het eerst in 1566 als de wijbisschop Johannes Knijff van Groningen de wijding van de St. Salvatorkerk (de huidige Oude kerk op de Markt) vastlegt in een oorkonde met de woorden: Consecravimus Ecclesiam in Venendael.
 
                           De oudste kerk in Veenendaal  (1566).
           In het begin  was het een RK kerk, daarna werd het de
            Ned. Herv. Kerk (NHK) op Gereformeerde Grondslag.
      Sins mei 2004 is het de Protestanse Kerk in Nederland (PKN).
                           De Ned. Herv. Kerk bestaat niet meer !
 

Er is in Veenendaal tot in het begin van de twintigste eeuw wel turf gegraven of gebaggerd, maar de productie had niet veel meer om het lijf. Aangenomen moet worden, dat het veen in 1653 vrijwel was uitgeput.

  

Turfcultuur en huisnijverheid.
In de omgeving van Veenendaal werden schapen gehouden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de mensen zich met wolwassen, wolkammen en spinnen gingen bezighouden. Een huisnijverheid die later zou uitgroeien tot een Veenendaalse textielindustrie van nationale betekenis. Het beeldje de "Wolkammer" op de Markt herinnert aan die tijd. Want in de negentiende eeuw liet Dirk Steven van Schuppen het wolwassen, wolkammen en spinnen fabrieksmatig verrichten.
Naast de textielindustrie werd in het begin van de twintigste eeuw de bewerking van tabak een belangrijk middel van bestaan. Decennia lang werd Veenendaal vanwege de textiel- en tabaksindustrie in aardrijkskundige leerboekjes vermeld.

 

De "Grift"
     Toen          Nu
Heden ten dage is De Grift de historische getuige van dat verleden. Overigens is er nog maar weinig over van het oorspronkelijke kanaal. Een groot deel van de Grift -tussen valleistraat en Het Panhuis- is in de vorige eeuw gedempt als gevolg van ernstige vervuiling.
Het kanaal dat nu door het centrum loopt is het Omleidingskanaal dat rond 1860 werd bijgegraven (als onderdeel van de verdedigingslinie) en dus via een andere route loopt dan De Grift. Dit nieuwe kanaal sluit wel aan beide kanten aan op de oorspronkelijke loop van de Grift.

 

Gemeentewapen.
      Door een besluit van de Hoge Raad van Adel van 11 september 1816, is aan Veenendaal het huidige gemeentewapen verleend. De omschrijving van het gemeentewapen luidt als volgt:
"zijnde van lazuur, met een schip in volle zeilen, varende op een zee, alles van goud"
(lazuur = blauw).
Daarmee is nog niet duidelijk hoe de volledig opgetuigde driemaster in het wapen van Veenendaal terecht is gekomen. Waarschijnlijk is de beste verklaring dat het eerste gemeentebestuur het turfschuitje waarmee de voorloper van de gemeente, het Veenraadschap, op z�n doelen afstevende een te nietig bootje vond voor een zo waardig instituut als de gemeente.
 

 

Gemeente beeldmerk.
 

De betekenis van het beeldmerk dat op 1 februari 1993 is ingevoerd, luidt als volgt:
Het beeldmerk vormt een �V� die door zijn grafische weergave aan een opgebold zeil doet denken. Dit beeldmerk is ge�nspireerd op het gemeentewapen: het schip met de wind in de zeilen. De �V� symboliseert de vaart die Veenendaal zo eigen is, de ambitie om vooruit te komen.
 

 

Activiteiten.
De gemeente Veenendaal is een bedrijvige gemeente in het hart van Nederland (provincie Utrecht). Ruim 60.000 inwoners, 2.524 bedrijven, 553 winkels en talrijke andere publieksvoorzieningen zorgen ervoor dat Veenendaal voortdurend in beweging blijft. Aan die ontwikkeling komt voorlopig geen einde. Zo zijn er in 2001 circa 150 nieuwe woningen gebouwd. Veenendaal is nummer 52 op de inwonersranglijst van de gemeenten in Nederland.

 

Ligging.
Veenendaal grenst aan de transport-as A12, de verbinding tussen wereldhaven Rotterdam, Internationale luchthaven "Schiphol", Nederlandse- en Duitse economische knooppunten.

Op korte afstand van de gemeentegrenzen vindt men het natuurschoon van de Veluwe,  de Utrechtse Heuvelrug, de Gelderse Vallei en de Betuwe. Drie NS-stations zorgen ervoor dat Veenendaal ook per trein goed bereikbaar is.